< 1 Raja-raja 22 >
1 Selama dua tahun lebih tidak ada perang antara Israel dan Siria.
Milabay ang tulo ka mga tuig nga walay gubat taliwala sa Aram ug Israel.
2 Tetapi pada tahun ketiga, Yosafat raja Yehuda pergi mengunjungi Ahab raja Israel.
Unya nahitabo kini sa ika-tulo ka tuig, milugsong si Jehoshafat ang hari sa Juda ngadto sa hari sa Israel.
3 Sebelum itu Ahab sudah berkata kepada para perwiranya, "Kalian mengetahui bahwa kota Ramot di Gilead itu milik kita! Mengapa kita tidak merebutnya kembali dari raja Siria?"
Karon miingon ang hari sa Israel ngadto sa iyang mga sulugoon, ''Nasayod ba kamo nga atoa ang Ramot Gilead, apan wala kitay gibuhat aron sa pagbawi niini gikan sa mga kamot sa hari sa Aram?''
4 Maka ketika Yosafat datang, Ahab bertanya, "Maukah Anda pergi bersama aku menyerang Ramot?" Yosafat menjawab, "Baik! Kita pergi bersama-sama. Tentara dan pasukan berkudaku akan bergabung dengan tentara dan pasukan berkuda Anda.
Busa miingon siya ngadto kang Jehoshafat, ''Mouban ka ba kanako aron sa pagpakiggubat ngadto sa Ramot Gilead?'' Mitubag si Jehoshafat sa hari sa Israel, ''Sama ako kanimo, ang akong katawhan daw imong katawhan, ug ang akong mga kabayo ingon nga imong mga kabayo.''
5 Tetapi sebaiknya kita tanyakan dulu kepada TUHAN."
Miingon si Jehoshafat ngadto sa hari sa Israel, “Palihog pangita ug giya gikan sa pulong ni Yahweh kung unsa ang kinahanglan nimo nga unang buhaton.''
6 Maka Ahab mengumpulkan kira-kira 400 nabi lalu bertanya kepada mereka, "Bolehkah aku pergi menyerang Ramot atau tidak?" "Boleh!" jawab mereka. "TUHAN akan menyerahkan kota itu kepada Baginda."
Unya gitigom sa hari sa Israel ang mga propeta, 400 ka mga lalaki, ug miingon ngadto kanila, ''Moadto ba ako sa Ramot Gilead aron sa pagpakiggubat, o dili?'' Miingon sila, ''Sulonga, kay ang Dios maghatag niini ngadto sa kamot sa hari.''
7 Tetapi Yosafat bertanya lagi, "Apakah di sini tidak ada nabi lain yang dapat bertanya kepada TUHAN untuk kita?"
Apan miingon si Jehoshafat, ''Wala na bay laing propeta ni Yahweh dinhi nga atong mapangayoan ug tambag?''
8 Ahab menjawab, "Masih ada satu, Mikha anak Yimla. Tapi aku benci kepadanya, sebab tidak pernah ia meramalkan sesuatu yang baik untuk aku; selalu yang tidak baik." "Ah, jangan berkata begitu!" sahut Yosafat.
Miingon ang hari sa Israel ngadto kang Jehoshafat, ''Aduna pay usa ka lalaki nga makatabang aron atong mapangayoan ug tambag gikan kang Yahweh, si Micaya nga anak nga lalaki ni Imla, apan gikasilagan ko siya tungod kay wala gayod siyay maayo nga pagpanagna mahitungod kanako, kondili mga kalisod lamang.'' Apan miingon si Jehoshafat, ''Dili unta mosulti ang hari niana.''
9 Maka Ahab memanggil seorang pegawai istana lalu menyuruh dia segera pergi menjemput Mikha.
Unya nagtawag ang hari sa Israel ug usa ka opisyal ug nagmando, ''Dad-a dinhi si Micaya nga anak nga lalaki ni Imla, karon dayon.''
10 Pada waktu itu Ahab dan Yosafat, dengan pakaian kebesaran, duduk di kursi kerajaan di tempat pengirikan gandum depan pintu gerbang Samaria, sementara para nabi datang menghadap dan menyampaikan ramalan mereka.
Karon si Ahab nga hari sa Israel ug si Jehoshafat nga hari sa Juda naglingkod sa nagkadaiyang trono, nga nagbisti sa ilang kupo, sa usa ka hawan nga dapit sa pultahan sa ganghaan sa Samaria, ug ang tanang mga propeta nanagna sa atubangan nila.
11 Salah seorang dari nabi-nabi itu, yang bernama Zedekia anak Kenaana, membuat tanduk-tanduk besi lalu berkata kepada Ahab, "Inilah yang dikatakan TUHAN, 'Dengan tanduk-tanduk seperti ini Baginda akan menghantam Siria dan menghancurkan mereka.'"
Naghimo si Zedekia nga anak nga lalaki ni Kenaana ug mga sungay nga puthaw ug nag-ingon, ''Misulti si Yahweh niini: 'Pinaagi niini mapildi ninyo ang mga Arameanhon hangtod nga mahurot sila.'''
12 Semua nabi yang lain setuju dan berkata, "Serbulah Ramot, Baginda akan berhasil. TUHAN akan memberi kemenangan kepada Baginda."
Ug managsama ang gipanagna sa tanang propeta, nga nag-ingon, ''Sulonga ang Ramot Gilead ug pagmadaugon, kay gitugyan kini ni Yahweh ngadto sa kamot sa hari.''
13 Sementara itu utusan yang menjemput Mikha, berkata kepada Mikha, "Semua nabi yang lain meramalkan kemenangan untuk raja. Kiranya Bapak juga meramalkan yang baik seperti mereka."
Ang mensahero nga miadto aron sa pagtawag kang Micaya miingon kaniya, nga nag-ingon, ''Karon tan-awa, ang mga gipamulong sa mga propeta nagpahayag ug maayong mga butang ngadto sa hari pinaagi sa usa lamang ka baba. Palihog himoa nga ang imong pulong mahisama kanila ug mosulti sa maayong mga butang.''
14 Tetapi Mikha menjawab, "Demi TUHAN yang hidup, aku hanya akan mengatakan apa yang dikatakan TUHAN kepadaku!"
Mitubag si Micaya, ''Ingon nga buhi si Yahweh, kung unsay igasulti ni Yahweh kanako kini mao ang akong igasulti.''
15 Setelah Mikha tiba di depan Raja Ahab, raja bertanya, "Bolehkah aku dan Raja Yosafat pergi menyerang Ramot, atau tidak?" "Seranglah!" sahut Mikha. "Tentu Baginda akan berhasil. TUHAN akan memberi kemenangan kepada Baginda."
Sa pag-adto niya sa hari, miingon ang hari kaniya, ''Micaya, moadto ba kami sa Ramot Gilead aron sa pagpakiggubat, o dili?'' Mitubag si Micaya kaniya, ''Sulong ug pagmadaugon. Itugyan kini ni Yahweh ngadto sa kamot sa hari.''
16 Ahab menjawab, "Kalau kau berbicara kepadaku demi nama TUHAN, katakanlah yang benar. Berapa kali engkau harus kuperingatkan tentang hal itu?"
Unya miingon ang hari kaniya, ''Kapila na ba ka higayon nga gipapanumpa ko ikaw sa pagsulti sa tinuod sa ngalan ni Yahweh?''
17 Mikha membalas, "Aku melihat tentara Israel kucar-kacir di gunung-gunung. Mereka seperti domba tanpa gembala, dan TUHAN berkata tentang mereka, 'Orang-orang ini tidak mempunyai pemimpin. Biarlah mereka pulang dengan selamat.'"
Busa miingon si Micaya, ''Nakita ko ang tanang kasundalohan sa Israel nga nagkatibulaag ngadto sa kabukiran, sama sa mga karnero nga walay magbalantay, ug miingon si Yahweh, 'Wala kini magbalantay. Tugoti ang matag usa ka lalaki nga mopauli sa iyang balay uban ang kalinaw.'''
18 Lalu kata Ahab kepada Yosafat, "Benar kataku, bukan? Tidak pernah ia meramalkan yang baik untuk aku! Selalu yang jelek saja!"
Busa miingon ang hari sa Israel kang Jehoshafat, ''Wala ba ako mosulti kanimo nga wala siya managna ug maayo mahitungod kanako, apan katalagman lamang?''
19 Mikha berkata lagi, "Sekarang dengarkan apa yang dikatakan TUHAN! Aku melihat TUHAN duduk di tahta-Nya di surga, dan semua malaikat-Nya berdiri di dekat-Nya.
Unya miingon si Micaya, ''Busa paminaw sa pulong ni Yahweh: nakita nako si Yahweh nga naglingkod sa iyang trono, ug ang tanang binuhat sa langit nagtindog tupad kaniya sa iyang tuo ug wala nga kamot.
20 TUHAN bertanya, 'Siapa akan membujuk Ahab supaya ia mau pergi berperang dan tewas di Ramot di Gilead?' Jawaban malaikat-malaikat itu berbeda-beda.
Miingon si Yahweh, 'Kinsa man ang magahaylo kang Ahab, aron moadto siya ug mamatay sa Ramot Gilead?' Ang usa kanila miingon niini, ug ang laing usa miingon niana.
21 Akhirnya tampillah suatu roh. Ia mendekati TUHAN dan berkata, 'Akulah yang akan membujuk dia.'
Unya mipaduol ang usa ka espiritu, mitindog sa atubangan ni Yahweh, ug miingon, 'Danihon ko siya.' Miingon si Yahweh kaniya, 'Unsaon man?'
22 'Bagaimana caranya?' tanya TUHAN. Roh itu menjawab, 'Aku akan pergi dan membuat semua nabi Ahab membohong.' TUHAN berkata, 'Baik, lakukanlah itu, engkau akan berhasil membujuk dia.'"
Mitubag ang espiritu, 'Mogula ako ug mamahimong bakakon nga espiritu sa baba sa tanan niyang mga propeta.' Mitubag si Yahweh, 'Danihon nimo siya, ug magmalamposon ka usab. Karon lakaw ug buhata.'
23 Selanjutnya Mikha berkata, "Nah, itulah yang terjadi! TUHAN telah membuat nabi-nabi Baginda berdusta kepada Baginda sebab TUHAN sudah menentukan untuk menimpakan bencana kepada Baginda!"
Karon tan-awa, gibutangan ni Yahweh ug usa ka bakakon nga espiritu ang baba sa tanan nimong mga propeta, ug nagsugo si Yahweh ug katalagman alang kanimo.''
24 Maka majulah Nabi Zedekia mendekati Mikha lalu menampar mukanya dan berkata, "Mana mungkin Roh TUHAN meninggalkan aku dan berbicara kepadamu?"
Unya miduol si Zedekia nga anak nga lalaki ni Kenaana, ug gisagpa si Micaya, ug miingon, ''Diin mang dalana miadto ang espiritu ni Yahweh nga gikan kanako aron makigsulti kanimo?''
25 Mikha menjawab, "Nanti kaulihat buktinya pada waktu engkau masuk ke sebuah kamar untuk bersembunyi."
Miingon si Micaya, ''Tan-awa, masayran lamang nimo kana nianang adlawa, sa dihang modagan ka ngadto sa kinasuloran sa lawak aron sa pagtago.''
26 "Tangkap dia!" perintah Raja Ahab, "dan bawa dia kepada Amon, wali kota, dan kepada Pangeran Yoas.
Miingon ang hari sa Israel ngadto sa iyang sulugoon, ''Dakpa si Micaya ug dad-a ngadto kang Amon, nga gobernador sa siyudad, ug ngadto kang Joas, ang akong anak nga lalaki.
27 Suruh mereka memasukkan dia ke dalam penjara, dan memberi dia makan dan minum sedikit saja sampai aku kembali dengan selamat."
Sultihi siya, 'Nag-ingon ang hari, ibutang kining tawhana sa bilanggoan ug pakan-a siya ug diyutay lamang nga tinapay ug paimna ug diyutay nga tubig, hangtod nga makabalik ako nga luwas.'''
28 Kata Mikha, "Kalau Baginda kembali dengan selamat, berarti TUHAN tidak berbicara melalui saya! Semua yang hadir di sini menjadi saksi."
Unya miingon si Micaya, ''Kung makabalik ka nga luwas, wala magsulti si Yahweh pinaagi kanako.'' Ug midugang siya sa pagsulti, ''Paminawa kini, kamong tanan nga katawhan.''
29 Kemudian Ahab raja Israel, dan Yosafat raja Yehuda pergi menyerang kota Ramot di Gilead.
Busa mitungas si Ahab nga hari sa Israel, ug si Jehoshafat, nga hari sa Juda, paingon sa Ramot Gilead.
30 Ahab berkata kepada Yosafat, "Aku akan menyamar dan ikut bertempur, tetapi Anda hendaklah memakai pakaian kebesaranmu." Demikianlah raja Israel menyamar ketika pergi bertempur.
Miingon ang hari sa Israel ngadto kang Jehoshafat, ''Magtakoban ako sa akong kaugalingon ug moadto sa gubat, apan magsul-ob ka sa imong harianong kupo.'' Busa ang hari sa Israel nagtakoban sa iyang kaugalingon ug miadto sa gubat.
31 Pada waktu itu ketiga puluh dua panglima pasukan kereta perang Siria telah diperintahkan oleh rajanya untuk menyerang hanya raja Israel.
Karon ang hari sa Aram nagmando sa 32 ka mga kapitan sa iyang mga karwahe, nga nag-ingon, ''Ayaw sulonga ang dili mahinungdanon o mahinungdanon nga mga sundalo. Hinuon, sulonga lamang ang hari sa Israel.''
32 Jadi, ketika mereka melihat Raja Yosafat, mereka semua menyangka ia raja Israel. Karena itu mereka menyerang dia. Tetapi Yosafat berteriak,
Ug nahitabo nga sa dihang nakit-an sa mga kapitan sa karwahe si Jehoshafat miingon sila, ''Mao gayod kana ang hari sa Israel.'' Miliko sila aron sa pagsulong kaniya, busa misinggit si Jehoshafat.
33 maka mereka pun menyadari bahwa ia bukan raja Israel. Lalu mereka berhenti menyerang dia.
Ug nahitabo nga sa dihang nakit-an sa mga pangulo sa kasundalohan sa mga karwahe nga dili siya mao ang hari sa Israel, mibalik sila gikan sa paggukod kaniya.
34 Secara kebetulan seorang prajurit Siria melepaskan anak panahnya, tanpa mengarahkannya ke sasaran tertentu. Tetapi anak panah itu mengenai Ahab dan menembus baju perangnya pada bagian sambungannya. "Aku kena!" seru Ahab kepada pengemudi keretanya. "Putar dan bawalah aku keluar dari pertempuran!"
Apan may usa ka tawo nga mipana sa walay tumong ug naigo ang hari sa Israel taliwala sa sinumpayan sa iyang gisul-ob nga hinagiban. Unya miingon si Ahab sa tigmaneho sa iyang karwahe, ''Balik ug dad-a ako pagawas niining pakiggubat, kay nasamdan ako pag-ayo.''
35 Tapi karena pertempuran masih berkobar, Raja Ahab tetap berdiri sambil ditopang dalam keretanya menghadap tentara Siria. Darahnya mengalir dari lukanya, menggenangi lantai kereta. Petang harinya ia meninggal.
Nagpadayon ang hilabihang pagpakiggubat niadtong adlawa ug misandig ang hari sa iyang karwahe nga nag-atubang sa mga Arameanhon. Namatay siya sa pagkagabii. Miagas ang dugo gikan sa iyang samad ngadto sa ilalom sa karwahe.
36 Menjelang matahari terbenam seluruh pasukan Israel diperintahkan untuk pulang ke kota dan ke daerahnya masing-masing,
Unya sa hapit na mosalop ang adlaw, may usa ka singgit gikan sa kasundalohan, nga nag-ingon, ''Ang matag usa kinahanglan mopauli ngadto sa iyang siyudad, ug ang matag usa kinahanglan mopauli ngadto sa iyang rehiyon!''
37 karena raja sudah meninggal. Lalu pulanglah mereka dan menguburkan jenazah Ahab di Samaria.
Busa namatay si haring Ahab, ug gidala ngadto sa Samaria, ug gilubong nila siya didto sa Samaria.
38 Ketika keretanya dibersihkan di kolam Samaria, wanita-wanita pelacur sedang mandi di situ, dan anjing menjilat darah di kereta itu, tepat seperti yang telah dikatakan TUHAN.
Gihugasan nila ang karwahe sa linaw sa Samaria, ug gitilapan sa mga iro ang iyang dugo (kini ang ligoanan sa mga babayeng nagabaligya sa ilang dungog), sumala sa gimantala sa pulong ni Yahweh.
39 Kisah lainnya mengenai Raja Ahab, mengenai istana gading dan semua kota yang didirikannya, sudah dicatat dalam buku Sejarah Raja-raja Israel.
Ug sa uban pang mga butang mahitungod kang Ahab, ug ang tanan niyang nabuhat, ang balay nga garing nga iyang gitukod, ug ang tanang mga siyudad nga iyang gitukod, wala ba kini mahisulat sa Libro sa mga Panghitabo sa mga Hari sa Israel?
40 Setelah Ahab meninggal, Ahazia anaknya menjadi raja menggantikan dia.
Busa mipahulay si Ahab uban sa iyang mga katigulangan, ug si Ahazia nga iyang anak nga lalaki nahimong hari puli kaniya.
41 Pada tahun keempat pemerintahan Ahab raja Israel, Yosafat anak Asa menjadi raja atas Yehuda.
Unya nagsugod si Jehoshafat nga anak nga lalaki ni Asa sa paghari sa Juda sa ika-upat nga tuig ni Ahab nga hari sa Israel.
42 Pada waktu itu ia berumur tiga puluh lima tahun. Ia memerintah di Yerusalem dua puluh lima tahun lamanya. Ibunya ialah Azuba anak Silhi.
35 na ang pangidaron ni Jehoshafat sa dihang nagsugod siya sa paghari, ug naghari siya sa Jerusalem sulod sa 25 ka tuig. Azuba ang ngalan sa iyang inahan, ang anak nga babaye ni Shilhi.
43 Seperti Asa, ayahnya, Yosafat melakukan apa yang baik pada pemandangan TUHAN. Ia melenyapkan dari kerajaannya semua pelacur laki-laki dan perempuan yang bertugas di tempat-tempat penyembahan berhala yang masih tertinggal dari zaman Asa, ayahnya. Tapi tempat-tempat penyembahan itu sendiri tidak dihancurkannya. Rakyat masih saja mempersembahkan kurban dan kemenyan di sana. Yosafat membuat kapal-kapal Tarsis untuk mengambil emas dari Ofir, tetapi kapal-kapal itu tidak jadi berlayar karena rusak di Ezion-Geber. Raja Ahazia dari Israel menawarkan supaya awak kapalnya berlayar bersama-sama dengan awak kapal Yosafat, tetapi Yosafat menolak meskipun ia mempunyai hubungan yang baik dengan raja Israel. Kemudian Yosafat meninggal dan dimakamkan di pekuburan raja-raja di kota Daud. Yoram anaknya menjadi raja menggantikan dia. Kisah lainnya mengenai Yosafat, mengenai kepahlawanannya dan pertempuran-pertempurannya dicatat dalam buku Sejarah Raja-raja Yehuda. Pada zaman itu negeri Edom tidak mempunyai raja. Yang memerintah di sana adalah seorang kepala daerah.
Naglakaw siya sa mga dalan ni Asa, nga iyang amahan, wala siya motipas gikan niini, gibuhat niya ang husto sa mga mata ni Yahweh. Apan wala gikuha ang taas nga mga dapit. Nagpabilin ang katawhan sa paghalad ug mga sakripisyo ug sinunog nga insenso ngadto sa taas nga mga dapit.
Nakigdait si Jehoshafat ngadto sa hari sa Israel.
Sa lain pang mga butang mahitungod kang Jehoshafat, ug sa gahom nga iyang gipakita ug kung giunsa niya pagpakiggubat, wala ba kini mahisulat sa Libro sa mga Panghitabo sa mga Hari sa Juda?
Gipapahawa ni Jehoshafat gikan sa yuta ang tanan nga nahibilin nga mga nagabaligya sa ilang dungog sa mga adlaw ni Asa nga iyang amahan.
Walay hari sa Edom, apan usa ka gobernador ang nagdumala didto.
Naghimo si Jehoshafat ug mga sakayan nga pangdagat, moadto sila paingon sa Ofir alang sa bulawan, apan wala sila makaadto tungod kay nangadugmok ang mga sakayan sa Ezion Geber.
Unya miingon si Ahazia nga anak nga lalaki ni Ahab ngadto kang Jehoshafat, ''Tugoti ang akong mga sulugoon nga mouban sa imong mga sulugoon sulod sa mga barko.'' Apan wala mitugot niini si Jehoshafat.
Mipahulay si Jehoshafat uban ang iyang mga katigulangan ug gilubong uban kanila sa siyudad ni David, nga iyang katigulangan, nahimong hari si Jehoram nga iyang anak nga lalaki puli kaniya.
51 Pada tahun ketujuh belas pemerintahan Raja Yosafat dari Yehuda, Ahazia anak Ahab menjadi raja Israel lalu memerintah Israel selama dua tahun di Samaria.
Nagsugod paghari si Ahazia nga anak nga lalaki ni Ahab sa Israel diha sa Samaria sa ika-17 ka tuig ni Jehoshafat nga hari sa Juda, ug naghari siya sa Israel sulod sa duha ka tuig.
52 Ia berdosa kepada TUHAN dengan menuruti jejak ayahnya dan ibunya serta jejak Raja Yerobeam yang menyebabkan orang Israel berbuat dosa.
Nagbuhat siya ug daotan sa panan-aw ni Yahweh ug naglakaw sa dalan sa iyang amahan, sa dalan sa iyang inahan, ug sa dalan ni Jeroboam nga anak nga lalaki ni Nebat, tungod niini gigiyahan niya ang Israel sa pagpakasala.
53 Ia menyembah Baal dan mengabdi kepadanya. Dan seperti ayahnya yang memerintah sebelumnya, ia pun membangkitkan kemarahan TUHAN, Allah yang disembah oleh orang Israel.
Nag-alagad siya kang Baal ug nagsimba kaniya ug gihagit niya si Yahweh, ang Dios sa Israel, sama sa gibuhat sa iyang amahan.