< Dagiti Proverbio 8 >
1 Saan aya met nga umaw-awag ti Kinasirib? Saan kadi nga ipigpigsa ti Pannakaawat ti timekna?
¿No llama la sabiduría? ¿No alza su voz el entendimiento?
2 Kadagiti tapaw dagiti turod iti igid ti kalsada, iti nagsasabatan dagiti kalsada, agtaktakder ti Kinasirib.
En lo alto de la colina, se pone en pie junto al camino, y sobre en las encrucijadas.
3 Iti abay ti pagserkan ti siudad, iti asideg dagiti ruangan ti siudad, umaw-awag isuna.
A las puertas de la ciudad, en la entrada grita:
4 “Tattao, umaw-awagak kadakayo ken pukpukkawak dagiti annak dagiti tattao.
“¡Los estoy llamando a todos ustedes! ¡A todos los habitantes del mundo!
5 Dakayo a saan pay a nasuroan, masapul a maawatanyo ti kinasirib ken dakayo a manggurgura iti pannakaammo, masapul a maaddaankayo iti mannakaawat a puso.
Si eres inmaduro, aprende a crecer. Si eres tonto, aprende y vuélvete inteligente.
6 Dumngegkayo ket mangisaoak kadagiti nasasayaat a banbanag ken inton aglukat ti bibigko, ibagak ti umno-
Escúchame porque tengo valiosas cosas que explicarte.
7 ta mapagtalkan ti ibagbaga ti ngiwatko, ken kagura dagiti bibigko ti kinadangkes.
Yo digo lo correcto, porque digo la verdad y odio la maldad en todas sus formas.
8 Nalinteg dagiti amin a sasao ti ngiwatko; awan kadagitoy ti makapaallilaw wenno makaiyaw-awan.
Todas mis palabras son verdaderas, y ninguna es falsa ni engañosa.
9 Dagiti amin a sasaok ket nalawag para iti makaawat; ti sasaok ket umno para kadagiti mangsapsapul iti pannakaammo.
Mis palabras son fáciles de entender para todo el que tiene entendimiento. Son rectas para el que tiene conocimiento.
10 Piliem ti sursurok saan ket a ti pirak. Piliem ti pannakaammo saan ket a ti puro a balitok.
Elige mi enseñanza por encima de la plata; elige el conocimiento más que el oro puro.
11 Ta siak a Kinasirib, ket nasaysayaat ngem kadagiti alahas; awan kadagiti trarigagaymo ti mabalin a maiyasping kaniak.
Porque la sabiduría es más valiosa que los rubíes. ¡Nada de lo que puedas desear se compara a ella!
12 Siak a Kinasirib, ket kaduak nga agbibiag ti Kinamanakem, ken addaanak iti pannakaammo ken kinatimbeng.
“Yo, la sabiduría, vivo con las buenas decisiones. Sé como hallar el conocimiento y el discernimiento.
13 Ti panagbuteng kenni Yahweh ket pananggura iti dakes- kagurgurak ti napannakkel ken natangsit, ti dakes a wagas, ken makaallilaw a panagsasao- kagurgurak dagitoy.
Honrar al Señor significa aborrecer el mal. Por ello aborrezco el orgullo y la arrogancia, la conducta malvada y el decir mentiras.
14 Adda nasayaat a balakadko ken nasayaat a kinasirib; adda pannakaawatko, ken kukuak ti kinapigsa.
Tengo el consejo y el buen juicio. Conmigo está la inteligencia y el poder.
15 Babaen kaniak nga agturay dagiti ari - kasta met dagiti natakneng a tattao, ken amin nga agturturay a nalinteg.
Gracias a mi los reyes reinan, y los gobernantes emiten decretos justos.
16 Babaen kaniak nga agturay a nalinteg dagiti prinsipe ken natatakneng ken dagiti amin a turay.
Gracias a mi los líderes y nobles pueden gobernar, así como todos los que gobiernan con justicia.
17 Ay-ayatek dagiti mangay-ayat kaniak, ken masarakandak dagiti nagaed a mangsapul kaniak.
Amo a los que me aman, y los que me buscan de corazón me encontrarán.
18 Adda kaniak ti kinabaknang ken dayaw, awan patinggana a kinabaknang ken kinalinteg.
Conmigo está la riqueza y el honor, así como la riqueza y prosperidad duraderas.
19 Nasaysayaat ti bungak ngem iti balitok, nasaysayaat uray pay ngem iti napino a balitok; nasaysayaat ti maipaayko ngem iti puro a pirak.
El fruto que produzco es mejor que el oro, incluso que el oro puro, y mi cosecha es mejor que la plata más fina.
20 Magmagnaak iti nalinteg a dalan, kadagiti dalan nga agturong iti umno,
Vivo con rectitud, y sigo los caminos de la justicia.
21 tapno makaitedak iti tawid kadagiti mangay-ayat kaniak ken tapno punoek dagiti pagiduldulinanda iti gameng.
Yo otorgo riqueza a los que me aman, y lleno sus almacenes de tesoros.
22 Pinarsuanak ni Yahweh manipud idi punganay - ti immuna kadagiti inaramidna idi un-unana a panawen.
“El Señor me creó desde el principio. Fui creada antes que cualquier otra cosa.
23 Manipud idi nabayagen a panawen ket addaakon - manipud iti immuna, manipud iti panangrugi ti daga.
Fui formada hace mucho tiempo, desde el principio, y antes de que el mundo existiera.
24 Sakbay pay a naadda dagiti taaw, naipasngayakon- sakbay pay a naadda dagiti ubbog nga aglaplapusanan iti danum,
Nací cuando no había profundidades en el océano, cuando no había fuentes de aguas.
25 sakbay pay a naisaad dagiti bantay, ken sakbay pay a naadda dagiti turod, naiyanakakon.
Nací antes de que se formaran las montañas y colinas,
26 Naiyanakakon sakbay pay nga inaramid ni Yahweh ti daga wenno dagiti tay-ak, wenno uray ti immuna a tapok ti lubong.
aun antes de que él hiciera la tierra y sus campos, o siquiera el polvo de la tierra.
27 Addaakon idi inaramidna dagiti langit, idi inugedanna ti beddeng iti rabaw ti taaw.
Estuve allí cuando los cielos fueron puestos en su lugar, cuando él dibujó el horizonte sobre el océano,
28 Addaakon idi inaramid ni Yahweh dagiti tangatang ken idi inaramidna dagiti burayok ti taaw.
cuando puso las nubes arriba en el cielo, y cuando creó las fuentes de los océanos.
29 Addaak idi inaramidna dagiti pagpatinggaan ti baybay, tapno saan nga agwaras dagiti danum iti labes ti imbilinna a pagtalinaedan dagitoy, ken idi imbilinna ti rumbeng a pakaikabilan dagiti pundasion ti daga.
Cuando estableció los límites del mar para que no se saliera más allá de su voluntad, y cuando estableció los fundamentos de la tierra.
30 Addaak idi iti abayna, a kasla maysa a mangidaulo iti trabaho, ket siak idi ti ragsakna iti inaldaw, a kanayon a naragsak iti sangoananna.
En ese tiempo estaba a su lado, como maestro artesano. Lo alegraba todos los días, y yo sentía siempre alegría en su presencia.
31 Nakaragragsakak iti entero a lubongna, ken nakaragragsakak kadagiti tattao.
Estuve muy feliz en el mundo que creó, y celebrábamos juntos con los seres humanos.
32 Ket ita, annakko, denggendak, agragsakto dagiti mangar-aramid kadagiti wagasko.
“Ahora, hijos míos, escúchenme, porque los que siguen mis caminos son felices.
33 Denggenyo ti sursurok ken agmasiribkayo; saanyo a iyaleng-aleng daytoy.
Escuchen mis instrucciones y sean sabios. No rechacen mi instrucción
34 Agragsakto ti dumdumngeg kaniak - nga agbanbantay nga inaldaw kadagiti ruanganko, a mangur-uray kaniak iti abay dagiti ridaw ti pagtaengak.
Felices son los que me escuchan, los que están pendientes en mi puerta para verme llegar.
35 Ta ti siasinoman a mangbirok kaniak, masarakanna ti biag, ken masarakanna ti pabor ni Yahweh.
Porque los que me encuentran, encuentran la vida, y son aceptados por el Señor.
36 Ngem ti saan a mangbirok kaniak, dangdangranna ti bagina; dagiti amin a manggurgura kaniak ket ay-ayatenda ti patay.”
Pero los que no me encuentran se hacen daño a sí mismos, pues todos los que me aborrecen aman la muerte”.