< Dagiti Proverbio 6 >
1 Anakko, no nangilasinka iti kuartam kas pammatalged iti utang ti kaarrubam, no nagkarika para iti utang ti maysa a tao a saanmo nga am-ammo,
Mon fils, si tu t’es rendu caution pour ton ami, si tu t’es engagé pour un étranger,
2 nangipakatka ngarud iti palab-og ti bagim babaen iti karim, ket natiliwka babaen kadagiti sasaom.
si tu es lié par les paroles de ta bouche, si tu es pris par les paroles de ta bouche,
3 Iti kasta ngarud, anakko, aramidem daytoy ket isalakanmo ti bagim, ta addaka iti babaen ti asi ti kaarrubam. Mapanmo ipakumbaba ti bagim ket ipakaasim iti kaarrubam a wayawayaannaka.
fais donc ceci, mon ami: dégage-toi! Puisque tu es tombé aux mains de ton prochain, va, prosterne-toi et presse-le vivement!
4 Saanmo nga iridridep dagiti matam ken saanmo pagkidemen dagiti kalub ti matam.
Ne donne ni sommeil à tes yeux, ni assoupissement à tes paupières;
5 Isalakanmo ti bagim a kas iti ugsa manipud iti ima ti mangnganup, kas iti billit manipud iti ima ti sumisilo.
dégage-toi, comme la gazelle de la main du chasseur, comme l’oiseau de la main de l’oiseleur.
6 Kitaem ti kuton, sika a sadut a tao, utobem dagiti wagasna ket agmasiribka.
Va vers la fourmi ô paresseux; considère ses voies et deviens sage.
7 Awan ti mangidadaulo iti daytoy, opisial wenno turay,
Elle qui n’a ni chef, ni inspecteur de travaux, ni souverain,
8 ngem mangisagsagana daytoy iti taraon iti kalgaw, ken kabayatan ti panagapit ket mangiduldulin daytoy iti kanennanto.
elle amasse en été de quoi manger, elle recueille pendant la moisson sa nourriture.
9 Kasano pay aya a kabayag ti pannaturogmo, sika sadut a tao? Kaanokanto pay a mariing manipud iti pannaturogmo?
Jusques à quand, ô paresseux, seras-tu couché, quand te lèveras-tu de ton sommeil?
10 “Iturogko pay bassit, iridepko laeng iti mabiit, idalikepkepko pay biit”-
« Un peu de sommeil, un peu d’assoupissement, un peu croiser les mains sur son lit. »
11 ket umayto ti kinakurapaymo a kas iti agtatakaw ket dagiti kasapulam a kasla nakaarmas a suldado.
Et ta pauvreté viendra comme un voyageur, et ta disette comme un homme en armes!
12 Ti awan pategna a tao - ti nadangkes a tao - ket agbibiag babaen iti kinaulbodna,
Un homme pervers, un homme inique, marche la perversité dans la bouche;
13 a kumanidday, sumanenyas babaen kadagiti sakana, ken agitudo-tudo babaen kadagiti ramayna.
il cligne les yeux, gratte du pied, fait des signes avec les doigts.
14 Iti pusona ket agpangpanggep isuna iti dakes babaen iti panangallilaw; kanayon isuna a mangparnuay iti riri.
La perversité est dans son cœur, il médite le mal en tout temps, il suscite des querelles.
15 Ngarud, apagdarikmatto a kamaten isuna ti pannakadidigrana; apagkanitonto a madadael isuna ket saanen nga umimbag.
Aussi sa ruine viendra subitement; il sera brisé tout d’un coup et sans remède.
16 Adda innem a banag a kagurgura ni Yahweh, adda pito a makarimon kenkuana:
Il y a six choses que hait Yahweh, il y en a sept qu’il a en horreur:
17 Dagiti mata ti napalangguad a tao, dila nga agul-ulbod, im-ima a mangpaspasayasay iti dara dagiti inosente a tattao,
les yeux altiers, la langue menteuse, les mains qui font couler le sang innocent,
18 puso a mangparpartuat kadagiti dakes a panggep, saksaka a napartak a tumaray a mapan agaramid iti dakes,
le cœur qui médite des projets coupables, les pieds empressés à courir au mal,
19 saksi a mangibagbaga kadagiti inuulbod, ken ti agparparnuay iti riri kadagiti agkakabsat.
le faux témoin qui profère des mensonges, et celui qui sème la discorde entre frères.
20 Anakko, tungpalem ti bilin ti amam, ken saanmo a baybay-an ti sursuro ti inam.
Mon fils, garde le précepte de ton père, et ne rejette pas l’enseignement de ta mère.
21 Arigna nga igaluttmo a kanayon dagitoy iti pusom; arigna nga igalutmo dagitoy iti tengngedmo.
Lie-les constamment sur ton cœur, attache-les à ton cou.
22 Tunggal magnaka, idalandaka; tunggal maturogka, bantayandaka; ken tunggal agriingka, isurodaka.
Il te dirigera dans ta marche, il te gardera dans ton sommeil; à ton réveil, il conversera avec toi.
23 Ta dagiti bilbilin ket arigna ti maysa a pagsilawan, ken ti panangisuro ket arigna ti maysa a silaw; dagiti panangilinteg ti pannakadisiplina ket isu ti dalan ti panagbiag.
Car le précepte est une lampe, et la loi une lumière, et les avertissements qui instruisent sont le chemin de la vie.
24 Iyadayonaka daytoy manipud iti narugit a babai, manipud iti nalamuyot a sasao ti mannakimalala.
Ils te préserveront de la femme perverse, de la langue doucereuse de l’étrangère.
25 Saanmo a paggarteman iti pusom ti pintasna, ken saanmo nga itulok a tengngelennaka babaen kadagiti kurimatmatna.
Ne convoite pas sa beauté dans ton cœur, et qu’elle ne te séduise pas par ses paupières.
26 Mabalin nga aggatad iti maysa a tinapay ti bayad ti pannakikaidda iti maysa a balangkantis, ngem ti asawa ti dadduma ket mabalin a ti kakaisuna a biagmo ti gatadna.
Car pour la courtisane on se réduit à un morceau de pain, et la femme mariée prend au piège une vie précieuse.
27 Mabalin aya met a sakruyen ti maysa a tao ti apuy a saan a mapuoran dagiti pagan-anayna?
Se peut-il qu’un homme mette du feu dans son sein, sans que ses vêtements s’enflamment?
28 Mabalin aya met a magna ti maysa a tao iti rabaw dagiti beggang a saan a masinit dagiti sakana?
Ou bien un homme marchera-t-il sur des charbons ardents sans que ses pieds soient brûlés?
29 Kasta ngarud ti lalaki a makikakaidda iti asawa ti kaarrubana; sigurado a madusa ti makikakaidda kenkuana.
Ainsi en est-il de celui qui va vers la femme de son prochain: quiconque la touche ne saurait rester impuni.
30 Saan nga umsien dagiti tattao ti agtatakaw no nagtakaw isuna tapno mapnek ti pagkasapulanna gapu iti bisinna.
On ne méprise pas un voleur qui dérobe pour satisfaire sa faim, quand il n’a rien à manger:
31 Ngem no matiliw isuna, bayadannanto iti maminpito ti tinakawna; masapul nga itedna amin nga adda gatadna a banag iti uneg ti balayna.
surpris, il rend sept fois autant, il donne tout ce qu’il a dans sa maison.
32 Awan pannakaawat ti tao a makikamkamalala; ti tao a mangar-aramid iti daytoy ket daddadaelenna ti bagina.
Mais celui qui corrompt une femme est dépourvu de sens; il se perd lui-même, celui qui agit de la sorte;
33 Sugsugat ken pannakaibabain ti maikari kenkuana, ken saanto a mapunas ti pannakaibabainna.
il ne recueille que plaie et ignominie, et son opprobre ne s’effacera pas.
34 Ta ti imon ket pagbalinenna a nauyong ti maysa a lalaki; saan isuna a mangipakita iti asi inton agibales isuna.
Car la jalousie excite la fureur de l’homme outragé; il est sans pitié au jour de la vengeance;
35 Saanto isuna nga umawat iti bayad, ken saan isuna a mapasuksukan, uray no ikkam isuna iti adu a sagut.
il n’a égard à aucune rançon; il n’ en veut pas, quand même tu multiplierais les présents.