< Dagiti Proverbio 28 >
1 Agtaray dagiti managdakdakes uray no awan ti mangkamkamat kadakuada, ngem dagiti agar-aramid iti umno ket natured a kas iti urbon a leon.
The lawless, fleeth when no man pursueth, but, the righteous, like a lion, are confident.
2 Gapu iti basol ti daga, addaan daytoy kadagiti mangiturturay, ngem babaen iti tao nga addaan iti pannakaawat ken pannakaammo, agpautto daytoy iti atiddug a tiempo.
For the transgressions of a land, many are the rulers thereof, but, under an intelligent and discerning man, stability is prolonged.
3 Ti maysa a napanglaw a tao a mangidaddadanes kadagiti padana a napanglaw ket kas iti bumayakabak a tudo nga awan ibatina a taraon.
A poor man, who oppresseth the helpless, [is like] a rain beating down, leaving no food.
4 Dagiti mangtallikod iti linteg ket dayawenda dagiti nadangkes a tattao, ngem guraen ida dagiti agtultulnog iti linteg.
They who forsake instruction, praise one who is lawless, while, they who keep instruction, are at strife with them.
5 Saan a maawatan dagiti dakes a tattao ti hustisia, ngem maawatan dagiti mangsapsapul kenni Yahweh dagiti amin a banag.
Wicked men, consider not justice, but, they who seek Yahweh, consider everything.
6 Nasaysayaat ti napanglaw a tao nga agbibiag iti kinatarnawna, ngem iti nabaknang a tao a dakes dagiti aramidna.
Better a poor man walking in his integrity, than one who is crooked—turning two ways, though, he, be rich.
7 Ti agtungtungpal iti linteg ket maysa nga anak nga addaan iti pannakaawat, ngem ti tao a kadua dagiti narawet ket ibabainna ti amana.
He that keepeth instruction, is a son with discernment, but, a companion of squanderers, bringeth shame to his father.
8 Ti agur-urnong iti kinabaknangna babaen iti nangato a panangporsiyentona iti ipapautangna ket ur-urnongenna ti kinabaknangna a maipaayto iti tao a naasi kadagiti napanglaw a tattao.
He that increaseth his substance by interest and profit, for one ready to favour the poor, doth gather it.
9 No adda saan a dumdumngeg iti linteg, uray pay ti kararagna ket makarimon.
He that turneth away his ear from hearing instruction, even his prayer, is an abomination.
10 Ti siasinoman a mangiturong iti nalinteg iti dakes a wagas ket matnag iti bukodna nga abut, ngem maaddaan iti nasayaat a tawid ti awan basolna.
He that misguideth the upright into a hurtful way! into his own pit, he himself, shall fall, but, men of integrity, shall inherit good.
11 Ti baknang a tao ket mabalin a masirib iti bukodna a panagkita, ngem matakuatanto isuna ti napanglaw a tao nga addaan iti pannakaawat.
Wise in his own eyes, is the man that is rich, but, a poor man of discernment, searcheth him out.
12 Inton adda balligi para kadagidiay agar-aramid iti umno, addanto naindaklan a dayag, ngem inton bumangon dagiti nadangkes, aglemmeng dagiti tattao.
In the exulting of the righteous, there is great glorying, but, when the lawless arise, a man must be sought for.
13 Ti mangilemlemmeng kadagiti basolna ket saan a rumang-ay, ngem ti agbabawi ken tumallikod kadagitoy ket makaassianto.
He that covereth his transgressions, shall not prosper, but, he that confesseth and forsaketh, shall find compassion.
14 Naragsak ti maysa a tao a kanayon nga agbibiag nga addaan iti panagraem, ngem ti siasinoman a mangpatangken iti pusona ket mariribukanto.
How happy the man who is ever circumspect, whereas, he that hardeneth his heart, shall fall into calamity.
15 Kas iti agngerngernger a leon wenno agdakdakiwas nga oso ti kaiyarigan ti nadangkes a mangiturturay kadagiti napanglaw a tattao.
A growling lion, and a ranging bear, is a lawless ruler, over a poor people.
16 Maysa a naranggas a mangidadanes ti kaiyarigan ti mangiturturay nga awanan iti pannakaawat, ngem ti manggurgura iti kinaulbod ket pumautto dagiti aldawna.
A leader, may lack intelligence, yet abound in oppressions, The hater of greed, shall lengthen out days.
17 No nagbiddut ti maysa a tao gapu ta adda pinagsayasayna ti darana, aglemmengto isuna agingga a matay, ket awanto ti tumulong kenkuana.
A man oppressed with a person’s blood, unto a pit, shall flee, let them not hold him back.
18 Natalgedto ti siasinoman nga agbiag nga addaan iti kinatarnaw, ngem dagus a matnag ti agbibiag iti nakillo a wagas.
He that walketh with integrity, shall be saved, but, he that is crooked, turning two ways, shall fall in one.
19 Ti tao a mangtrabtrabaho iti dagana ket maaddaanto iti adu a taraon, ngem maaddaanto iti adu a rigat ti siasinoman a mangsurot iti awan serserbina nga aramid.
He that tilleth his ground, shall have plenty of bread, but, he that pursueth empty-heads, shall have plenty of poverty.
20 Ti napudno a tao ket maaddaanto iti adu a bendision, ngem madusanto ti tao a bumaknang iti apagbiit.
A man of fidelity, aboundeth in blessings, but, one hasting to be rich, shall not be held innocent.
21 Saan a nasayaat a mangipakita iti panangidumduma, ngem agbasol ti tao para iti sangapidaso a tinapay.
To take note of faces [in judgment], is not good, and, for a bit of bread, a man will transgress.
22 Kamkamaten ti naimot a tao ti kinabaknang, ngem saanna ammo nga umayto kenkuana ti kinarigat.
A man, hasting to be rich, hath an evil eye, and knoweth not when want may overtake him.
23 Ti siasinoman a mangtubngar iti maysa a tao ket makasarakto iti ad-adu a pabor manipud kenkuana ngem ti maysa a tao a mangpatpatiray-ok kenkuana babaen iti dilana.
He that reproveth a man, shall, afterwards, find more, favour, than he that useth a flattering tongue.
24 Siasinoman a mangtakaw iti sanikua ti ama wenno inana nga ibagana a, “Saan a basol dayta,” kadua isuna ti manangdadael.
He that robbeth his father or his mother, and saith, It is no transgression, companion, is he to one who wasteth.
25 Mangparnuay iti apa ti naagum a tao, ngem rumang-ay ti agtaltalek kenni Yahweh.
The ambitious in soul, stirreth up strife, but, he that trusteth in Yahweh, shall be enriched.
26 Maag ti agtaltalek iti bukodna a bagi, ngem ti siasinoman nga agbibiag iti kinasirib ket maiyadayo manipud iti peggad.
He that trusteth his own heart, the same, is a dullard, but, he that walketh wisely, the same, shall be delivered.
27 Awan pagkurangan ti mangtultulong kadagiti napanglaw, ngem siasinoman a saan a mangikaskaso kadakuada ket aglak-amto iti adu a lunod.
One who giveth to the poor, shall have no want, but, he that hideth his eyes, shall receive many a curse.
28 No bumileg dagiti nadangkes, aglemmeng dagiti tattao, ngem no mapukaw dagiti nadangkes, umadu dagiti agar-aramid iti umno.
When lawless men rise, a common man will hide himself, but, when they perish, righteous men multiply.