Dagiti Proverbio 26
1 Niebe iti panawen ti tikag wenno tudo iti panawen iti panagapit ti pakaiyarigan ti maag a saan a maikari a mapadayawan.
Like snow in summer, and as rain in harvest, so honor is not fitting for a fool.
2 Ti panagakar-akar ti billit tuleng ken ti napartak a panagtayab ti sallapingaw ti pakaiyarigan ti lunod a saan a maikari nga agdissuor.
Like a fluttering sparrow, like a darting swallow, so the undeserved curse doesn't come to rest.
3 Ti baut ket para iti kabalio, ti busal ket para iti asno ken ti kayo a pagbaut ket para kadagiti maag.
A whip is for the horse, a bridle for the donkey, and a rod for the back of fools.
4 Saanmo a sungsungbatan ken danggayan ti maag iti kinamaagna, ta no aramidem dayta ket agbalinka a kas kenkuana.
Do not answer a fool according to his folly, lest you also be like him.
5 Sungbatam iti minamaag ti tao a maag ken danggayam iti kinamaagna tapno saan isuna nga agbalin a nasirib iti bukodna a panagkita.
Answer a fool according to his folly, lest he be wise in his own eyes.
6 Ti siasinoman a mangipatulod iti mensahe iti maysa a maag ket arigna a putputdenna ti sakana ken in-inumenna ti pakadangranna.
One who sends a message by the hand of a fool is cutting off feet and drinking violence.
7 Dagiti agbitbitin a saka ti maysa a paralitiko ket maiyarig iti maysa a proverbio iti ngiwat dagiti maag.
Like the legs of the lame that hang loose: so is a parable in the mouth of fools.
8 Ti panangigalut iti bato iti maysa a palsiit ket kapada ti panangpadayaw iti maysa a maag.
As one who binds a stone in a sling, so is he who gives honor to a fool.
9 Ti sisiit nga igi-iggem ti maysa a nabartek ket kasla proverbio iti ngiwat dagiti maag.
Like a thornbush that goes into the hand of a drunkard, so is a parable in the mouth of fools.
10 Ti pumapana a mangsugsugat iti uray siasinoman ket kasla tay tao a mangtangtangdan iti maag wenno uray siasinoman a lumabas.
As an archer who wounds all, so is he who hires a fool or he who hires those who pass by.
11 Aso a mangdildilpat iti sarwana ti pakaiyarigan ti maysa a maag a mangulit-ulit iti minamaag nga aramidna.
As a dog that returns to his vomit, so is a fool who repeats his folly.
12 Adda kadi makitkitam a nasirib iti bukodna a panagkita? Adda ad-adu a namnama para iti maysa a maag ngem iti kas kenkuana.
Do you see a man wise in his own eyes? There is more hope for a fool than for him.
13 Ibagbaga ti sadut a tao nga, “Adda leon iti dalan! Adda leon kadagiti plasa!”
The sluggard says, "There is a lion in the road. A fierce lion roams the streets."
14 Ti panagpusipos ti ridaw iti bisagrana ti pakaiyarigan ti panagbalibalikid ti nasadut a tao iti pagid-iddaanna.
As the door turns on its hinges, so does the sluggard on his bed.
15 Ti sadut a tao ket ikabilna ti imana iti pinggan, ngem saanna man laeng a maingato daytoy nga isubo iti ngiwatna.
The sluggard buries his hand in the dish. He is too lazy to bring it back to his mouth.
16 Iti panagkita ti maysa a sadut a tao ket nasirsirib isuna ngem iti pito a lallaki nga addaan iti kinatimbeng.
The sluggard is wiser in his own eyes than seven men who answer with discretion.
17 Ti tao a lumabas a makaunget iti panagsisinnupiat a saanna met a pakaseknan ket kasla tay tao a mangtengngel kadagiti lapayag ti maysa nga aso.
Like one who grabs a dog's ears is one who passes by and meddles in a quarrel not his own.
18 Agmauyong a tao a mangibibiat iti umap-apuy a pana
Like a madman who shoots firebrands, arrows, and death,
19 ti kaiyarigan ti tao a mangal-allilaw iti karrubana sana kuna, “Agang-angawak laeng!”
is the man who deceives his neighbor and says, "Am I not joking?"
20 Ta no awan ti kayo, maiddep ti apuy, ken no awan ti manangperdi iti padana a tao, agsardeng ti panagaapa.
Without wood a fire goes out. Without gossip, contention ceases.
21 Uging a bumegbeggang ken kayo nga agapuy ti kaiyarigan ti mannakiapa a tao a mangpakaro iti panagririri.
As coals are to hot embers, and wood to fire, so is a contentious man to kindling strife.
22 Dagiti sasao a pammadpadakes ket maiyarig iti sangkasakmol a naimas a makan; umunegda iti kaunggan a paset ti bagi.
The words of a gossip are as tasty morsels, they go down into the innermost parts.
23 Ti pirak a naikalupkop iti banga ket kasla umap-apuy a bibig ken dakes a panagpuspuso.
Like silver dross on an earthen vessel are the lips of a fervent one with an evil heart.
24 Ti siasinoman a gumurgura iti dadduma ket kalkalubanna ti riknana babaen kadagiti ibagbagana, ken ur-urnongenna ti kinaulbodna iti kaungganna.
A malicious man disguises himself with his lips, but he harbors evil in his heart.
25 Agsao isuna iti nasayaat, ngem saanmo a patpatien isuna, ta adda pito a makarimon iti pusona.
When his speech is charming, do not believe him; for there are seven abominations in his heart.
26 Uray no ti gurana ket nakaluban iti panangallilaw, maammoanto ti sangkagimongan ti kinadangkesna.
His malice may be concealed by deception, but his wickedness will be exposed in the assembly.
27 Ti siasinoman a mangkali iti abut ket matnag iti daytoy, ken agtulid nga agsubli ti bato iti siasinoman a nangiduron iti daytoy.
Whoever digs a pit shall fall into it. Whoever rolls a stone, it will come back on him.
28 Kagurgura ti ulbod a dila dagiti tattao nga irurrurumenna, ken mangipapaay iti pannakadadael ti manangpatiray-ok a ngiwat.
A lying tongue hates those it hurts; and a flattering mouth works ruin.
