< Dagiti Proverbio 23 >
1 No makisangoka a mangan iti maysa a turay, paliiwem a nasayaat ti adda iti sangoanam,
Quando sederis ut comedas cum principe, diligenter attende quæ apposita sunt ante faciem tuam.
2 ket mangikabilka iti kampit iti karabukobmo no sika tay tao a pagaayatna ti mangan iti adu a taraon.
Et statue cultrum in gutture tuo: si tamen habes in potestate animam tuam.
3 Saanmo a tarigagayan dagiti naimas a taraon, ta taraon daytoy ti kinaulbod.
Ne desideres de cibis ejus, in quo est panis mendacii.
4 Saanka nga agtrabaho iti kasta unay tapno bumaknangka; ammom koma no kaanoka nga aginana.
Noli laborare ut diteris, sed prudentiæ tuæ pone modum.
5 No dagita matam ket masisirap iti kuarta, agpukaw daytoy, ket kasla giddato nga iyunnatna dagiti payakna sa tumayab iti tangatang a kasla agila.
Ne erigas oculos tuos ad opes quas non potes habere, quia facient sibi pennas quasi aquilæ, et volabunt in cælum.
6 Saanmo a kankanen ti taraon ti dakes a tao- isu ti tao a nabayagen a kumitkita iti taraonmo- ken saanmo a tarigagayan dagiti naimas a taraonna,
Ne comedas cum homine invido, et ne desideres cibos ejus:
7 ta isuna tay kita iti tao a mangbilbilang ti gatad ti taraon. Kunana kenka, “Manganka ken uminomka!” ngem saan a dayta ti adda iti pusona.
quoniam in similitudinem arioli et conjectoris æstimat quod ignorat. Comede et bibe, dicet tibi; et mens ejus non est tecum.
8 Kayatmo pay ketdin nga isarua ti sangabassit a nakanmo, ket sayang laeng ti panagyamanmo kenkuana.
Cibos quos comederas evomes, et perdes pulchros sermones tuos.
9 Saanmo a kasarsarita ti maag, ta umsiennanto dagiti nasirib a sasaom.
In auribus insipientium ne loquaris, qui despicient doctrinam eloquii tui.
10 Saanmo nga iyakar ti nagkakauna a mohon wenno agumen dagiti talon dagiti ulila,
Ne attingas parvulorum terminos, et agrum pupillorum ne introëas:
11 ta napigsa ti Mannubbotda, ket isunanto ti mangirupir iti kalinteganda a maibusor kenka.
propinquus enim illorum fortis est, et ipse judicabit contra te causam illorum.
12 Ipapusom dagiti sursuro, ken denggem dagiti sasao iti kinasirib.
Ingrediatur ad doctrinam cor tuum, et aures tuæ ad verba scientiæ.
13 Saanka a bumdeng a mangisuro iti ubing, ta no bautem isuna, saan isuna a matay.
Noli subtrahere a puero disciplinam: si enim percusseris eum virga, non morietur.
14 No bautem isuna, maisalakanmo ti kararuana manipud iti sheol. (Sheol )
Tu virga percuties eum, et animam ejus de inferno liberabis. (Sheol )
15 Anakko, no nasirib ta pusom, naragsak met ngarud toy pusok;
Fili mi, si sapiens fuerit animus tuus, gaudebit tecum cor meum:
16 agrag-o toy kaunggak no agisawsawang dagita bibigmo iti nasayaat.
et exsultabunt renes mei, cum locuta fuerint rectum labia tua.
17 Saanmo nga ipalubos nga apalan ta pusom dagiti managbasol, ngem itultuloymo ketdi ti agbuteng kenni Yahweh iti inaldaw.
Non æmuletur cor tuum peccatores, sed in timore Domini esto tota die:
18 Awan duadua nga adda masakbayan ket saanto a mapukaw ti namnamam.
quia habebis spem in novissimo, et præstolatio tua non auferetur.
19 Dumngegka, anakko, ket agbalinka a masirib ken agbiagka iti umno a wagas.
Audi, fili mi, et esto sapiens, et dirige in via animum tuum.
20 Saanka a makikadua kadagiti mammartek, wenno kadagiti narawet a mangan iti karne,
Noli esse in conviviis potatorum, nec in comessationibus eorum qui carnes ad vescendum conferunt:
21 ta pumanglawto dagiti mammartek ken narawet, ket agkawesdanto iti rutay rutay.
quia vacantes potibus et dantes symbola consumentur, et vestietur pannis dormitatio.
22 Dengggem ti amam a nangiputot kenka ken saanmo a laisen ti inam inton bumaket isuna.
Audi patrem tuum, qui genuit te, et ne contemnas cum senuerit mater tua.
23 Arigna a gatangem ti kinapudno, ngem saanmo nga ilaklako; arigna a gatangem ti kinasirib, panangisuro ken pannakaawat.
Veritatem eme, et noli vendere sapientiam, et doctrinam, et intelligentiam.
24 Agrag-o iti kasta unay ti ama ti tao nga agar-aramid iti nalinteg, ken agragsak met ti makin-anak iti maysa a masirib nga anak.
Exsultat gaudio pater justi; qui sapientem genuit, lætabitur in eo.
25 Maragsakan koma da amam ken inam ken agrag-o koma ti nangisikog kenka.
Gaudeat pater tuus et mater tua, et exsultet quæ genuit te.
26 Anakko, itedmo kaniak ta pusom, ket paliiwen koma dagita matam dagiti wagasko.
Præbe, fili mi, cor tuum mihi, et oculi tui vias meas custodiant.
27 Ta ti maysa a balangkantis ket maiyarig iti nauneg nga abut, ken maiyarig met iti akikid nga abut ti asawa ti sabali pay a lalaki.
Fovea enim profunda est meretrix, et puteus angustus aliena.
28 Aglemlemmeng isuna nga agur-uray a kas iti agtatakaw, ken papaaddoenna ti bilang dagiti nagulib iti sangkataoan.
Insidiatur in via quasi latro, et quos incautos viderit, interficiet.
29 Siasino aya ti kakaasi? Siasino aya ti agladladingit? Siasino aya ti makirangranget? Siasino aya ti agrekreklamo? Siasino aya ti nasugatan nga awan gapgapuna? Siasino aya ti limmablabbaga ti matana?
Cui væ? cujus patri væ? cui rixæ? cui foveæ? cui sine causa vulnera? cui suffusio oculorum?
30 Dagidiay naigamer iti arak, dagidiay agin-inom iti naglalaok nga arak.
nonne his qui commorantur in vino, et student calicibus epotandis?
31 Saanmo a kitkitaen ti arak no nalabaga daytoy, no rumimat-rimat ti uneg ti kopa ken mayat ti panagaruyotna.
Ne intuearis vinum quando flavescit, cum splenduerit in vitro color ejus: ingreditur blande,
32 Iti udina, kumagat a kasla karasaen ken kumagat a kasla nagita nga uleg.
sed in novissimo mordebit ut coluber, et sicut regulus venena diffundet.
33 Makakitanto dagiti matam kadagiti karkarna a banbanag, ket agisawangto ta pusom kadagiti saan nga um-umno a banbanag.
Oculi tui videbunt extraneas, et cor tuum loquetur perversa.
34 Agbalinkanto a maysa kadagiti matmaturog kadagiti nangangato a taaw wenno agid-idda kadagiti tali ken kawar ti barko.
Et eris sicut dormiens in medio mari, et quasi sopitus gubernator, amisso clavo.
35 “Kinabildak!” kunamto, “ngem saanak a nasaktan. Pinang-ordak, ngem diak narikna. Kaanoakto a makariing? Mangbirukak pay iti sabali a mainum.”
Et dices: Verberaverunt me, sed non dolui; traxerunt me, et ego non sensi. Quando evigilabo, et rursus vina reperiam?