< Dagiti Proverbio 23 >

1 No makisangoka a mangan iti maysa a turay, paliiwem a nasayaat ti adda iti sangoanam,
Lorsque vous vous asseyez pour manger avec une règle, Considérez attentivement ce qui est devant vous;
2 ket mangikabilka iti kampit iti karabukobmo no sika tay tao a pagaayatna ti mangan iti adu a taraon.
mettre un couteau sur votre gorge si vous êtes un homme qui a de l'appétit.
3 Saanmo a tarigagayan dagiti naimas a taraon, ta taraon daytoy ti kinaulbod.
Ne soyez pas désireux de ses friandises, car ce sont des aliments trompeurs.
4 Saanka nga agtrabaho iti kasta unay tapno bumaknangka; ammom koma no kaanoka nga aginana.
Ne te fatigue pas pour être riche. Dans votre sagesse, faites preuve de retenue.
5 No dagita matam ket masisirap iti kuarta, agpukaw daytoy, ket kasla giddato nga iyunnatna dagiti payakna sa tumayab iti tangatang a kasla agila.
Pourquoi fixez-vous vos yeux sur ce qui n'est pas? Car il pousse certainement des ailes comme un aigle et vole dans le ciel.
6 Saanmo a kankanen ti taraon ti dakes a tao- isu ti tao a nabayagen a kumitkita iti taraonmo- ken saanmo a tarigagayan dagiti naimas a taraonna,
Ne mangez pas la nourriture de celui qui a l'œil avare, et n'ont pas envie de ses délices,
7 ta isuna tay kita iti tao a mangbilbilang ti gatad ti taraon. Kunana kenka, “Manganka ken uminomka!” ngem saan a dayta ti adda iti pusona.
pour qu'il pense au coût, donc il est. « Mangez et buvez! » vous dit-il, mais son cœur n'est pas avec vous.
8 Kayatmo pay ketdin nga isarua ti sangabassit a nakanmo, ket sayang laeng ti panagyamanmo kenkuana.
Vous vomirez le morceau que vous avez mangé. et gaspiller vos paroles agréables.
9 Saanmo a kasarsarita ti maag, ta umsiennanto dagiti nasirib a sasaom.
Ne parlez pas aux oreilles d'un fou, car il méprisera la sagesse de vos paroles.
10 Saanmo nga iyakar ti nagkakauna a mohon wenno agumen dagiti talon dagiti ulila,
Ne déplacez pas l'ancienne borne. N'empiète pas sur les champs des orphelins,
11 ta napigsa ti Mannubbotda, ket isunanto ti mangirupir iti kalinteganda a maibusor kenka.
pour leur défenseur est fort. Il plaidera leur cause contre vous.
12 Ipapusom dagiti sursuro, ken denggem dagiti sasao iti kinasirib.
Applique ton cœur à l'instruction, et vos oreilles aux paroles de la connaissance.
13 Saanka a bumdeng a mangisuro iti ubing, ta no bautem isuna, saan isuna a matay.
Ne retenez pas la correction d'un enfant. Si vous le punissez avec la verge, il ne mourra pas.
14 No bautem isuna, maisalakanmo ti kararuana manipud iti sheol. (Sheol h7585)
Punissez-le avec la verge, et sauve son âme du séjour des morts. (Sheol h7585)
15 Anakko, no nasirib ta pusom, naragsak met ngarud toy pusok;
Mon fils, si ton cœur est sage, alors mon cœur sera heureux, même le mien.
16 agrag-o toy kaunggak no agisawsawang dagita bibigmo iti nasayaat.
Oui, mon cœur se réjouira quand tes lèvres disent ce qui est juste.
17 Saanmo nga ipalubos nga apalan ta pusom dagiti managbasol, ngem itultuloymo ketdi ti agbuteng kenni Yahweh iti inaldaw.
Ne laisse pas ton cœur envier les pécheurs, mais plutôt craindre Yahvé toute la journée.
18 Awan duadua nga adda masakbayan ket saanto a mapukaw ti namnamam.
En effet, il existe une espérance future, et ton espoir ne sera pas anéanti.
19 Dumngegka, anakko, ket agbalinka a masirib ken agbiagka iti umno a wagas.
Écoute, mon fils, et sois sage, et gardez votre cœur sur le bon chemin!
20 Saanka a makikadua kadagiti mammartek, wenno kadagiti narawet a mangan iti karne,
Ne soyez pas parmi ceux qui boivent trop de vin, ou ceux qui se gavent de viande;
21 ta pumanglawto dagiti mammartek ken narawet, ket agkawesdanto iti rutay rutay.
car l'ivrogne et le glouton deviendront pauvres; et la somnolence les habille de haillons.
22 Dengggem ti amam a nangiputot kenka ken saanmo a laisen ti inam inton bumaket isuna.
Écoute ton père qui t'a donné la vie, et ne méprise pas ta mère quand elle sera vieille.
23 Arigna a gatangem ti kinapudno, ngem saanmo nga ilaklako; arigna a gatangem ti kinasirib, panangisuro ken pannakaawat.
Achetez la vérité, et ne la vendez pas. Obtenez la sagesse, la discipline et la compréhension.
24 Agrag-o iti kasta unay ti ama ti tao nga agar-aramid iti nalinteg, ken agragsak met ti makin-anak iti maysa a masirib nga anak.
Le père des justes a une grande joie. Celui qui donne naissance à un enfant sage se réjouit de lui.
25 Maragsakan koma da amam ken inam ken agrag-o koma ti nangisikog kenka.
Que ton père et ta mère se réjouissent! Que celle qui t'a porté se réjouisse!
26 Anakko, itedmo kaniak ta pusom, ket paliiwen koma dagita matam dagiti wagasko.
Mon fils, donne-moi ton cœur; et que vos yeux suivent mes voies.
27 Ta ti maysa a balangkantis ket maiyarig iti nauneg nga abut, ken maiyarig met iti akikid nga abut ti asawa ti sabali pay a lalaki.
Pour une prostituée, c'est une fosse profonde; et une femme volage est un puits étroit.
28 Aglemlemmeng isuna nga agur-uray a kas iti agtatakaw, ken papaaddoenna ti bilang dagiti nagulib iti sangkataoan.
Oui, elle est à l'affût comme un voleur, et augmente les infidèles parmi les hommes.
29 Siasino aya ti kakaasi? Siasino aya ti agladladingit? Siasino aya ti makirangranget? Siasino aya ti agrekreklamo? Siasino aya ti nasugatan nga awan gapgapuna? Siasino aya ti limmablabbaga ti matana?
Qui a du malheur? Qui a du chagrin? Qui a des querelles? Qui a des plaintes? Qui a des bleus inutiles? Qui a les yeux injectés de sang?
30 Dagidiay naigamer iti arak, dagidiay agin-inom iti naglalaok nga arak.
Ceux qui restent longtemps au vin; ceux qui vont chercher du vin mélangé.
31 Saanmo a kitkitaen ti arak no nalabaga daytoy, no rumimat-rimat ti uneg ti kopa ken mayat ti panagaruyotna.
Ne regardez pas le vin quand il est rouge, quand elle brille dans la tasse, quand il descend en douceur.
32 Iti udina, kumagat a kasla karasaen ken kumagat a kasla nagita nga uleg.
A la fin, ça mord comme un serpent, et empoisonne comme une vipère.
33 Makakitanto dagiti matam kadagiti karkarna a banbanag, ket agisawangto ta pusom kadagiti saan nga um-umno a banbanag.
Tes yeux verront des choses étranges, et votre esprit va imaginer des choses confuses.
34 Agbalinkanto a maysa kadagiti matmaturog kadagiti nangangato a taaw wenno agid-idda kadagiti tali ken kawar ti barko.
Oui, tu seras comme celui qui se couche au milieu de la mer, ou comme celui qui se trouve au sommet du gréement:
35 “Kinabildak!” kunamto, “ngem saanak a nasaktan. Pinang-ordak, ngem diak narikna. Kaanoakto a makariing? Mangbirukak pay iti sabali a mainum.”
« Ils m'ont frappé, et je n'ai pas été blessé! Ils me battent, et je ne le sens pas! Quand est-ce que je vais me réveiller? Je peux encore le faire. Je vais en chercher d'autres. »

< Dagiti Proverbio 23 >