< Dagiti Proverbio 21 >
1 Ti puso ti ari ket kasla maysa a waig iti ima ni Yahweh; iturturongna ti danum iti sadinoman a kayatna.
Arroyo de agua es el corazón del rey en las manos de Yahvé, quien lo inclina adonde quiere.
2 Amin nga aramid ti maysa a tao ket kasla nalinteg iti bukodna a panagkita, ngem ni Yahweh ti mangtimtimbang iti puso.
Parécenle rectos al hombre todos sus caminos, pero el que pesa los corazones es Yahvé.
3 Ti panagaramid iti umno ken nalinteg ket ad-adda a pakaay-ayoan ni Yahweh ngem iti daton.
Practicar la justicia y equidad agrada a Yahvé más que el sacrificio.
4 Ti kinatangsit ken kinapalangguad-nga arigna a silaw ti nadangkes-ket basol.
Altivez de ojos y soberbia de corazón, son antorcha de los impíos, son pecados.
5 Dagiti panggep ti nagaget ket agturong laeng iti kinarang-ay, ngem tunggal maysa nga agdarasudos ket agturong laeng iti kinakurapay.
Los pensamientos del diligente dan frutos en abundancia, mas el hombre precipitado no gana más que la pobreza.
6 Ti pananggun-od kadagiti kinabaknang babaen iti ulbod a dila ket kasla angep nga agpukaw a dagus ken silo a makapatay.
Amontonar tesoros con lengua artera, es vanidad fugaz de hombres que buscan la muerte.
7 Ti kinaranggas dagiti nadangkes ti kasla mangiyanudto kadakuada, ta agkedkedda nga agaramid iti nalinteg.
La rapiña de los impíos es su ruina, porque rehúsan obrar rectamente.
8 Nakillo ti dalan ti nakabasol a tao, ngem agar-aramid iti nalinteg ti nadalus a tao.
El camino del perverso es tortuoso, mas el proceder del honesto es recto.
9 Nasaysayaat ti agnaed iti maysa a suli iti tuktok ti balay ngem iti uneg ti balay a kadenna ti mannakiapa nga asawa a babai.
Mejor es habitar en la punta del techo, que en la misma casa al lado de una mujer rencillosa.
10 Agtarigagay iti dakes ti nadangkes; awan makita ti kaarrubana a kinaimbag kadagiti matana.
El alma del impío desea el mal, ni siquiera su amigo halla gracia a sus ojos.
11 Inton madusa ti mananglais, agbalin a masirib ti nengneng, ken inton masuroan ti masirib a tao, umad-adu pay ti pannakaammona.
Por el castigo del burlador escarmienta el necio; el sabio se hace más sabio por la enseñanza.
12 Kitkitaen ti tao nga agar-aramid iti nalinteg ti balay ti nadangkes, dadaelenna ti nadangkes.
El justo contempla la casa del impío, y cómo los impíos corren a la ruina.
13 Ti tao a saan a mangipangag iti asug dagiti nakurapay a tattao, inton agasug met isuna, saanto met isuna a maipangag.
Quien cierra sus oídos a los clamores del pobre, clamará él mismo y no será oído.
14 Ti maysa a sagut ket pabaawenna ti unget, ken ti maysa a sagut ket ikkatenna ti nakaro a pungtot.
La dádiva secreta calma la cólera, y el don metido en el seno, la mayor ira.
15 No naipatungpal ti hustisia, mangiyeg daytoy iti rag-o iti tao a nagaramid iti nalinteg, ngem mangiyeg daytoy iti panagbuteng kadagiti agar-aramid iti kinadakes.
El justo halla su gozo en practicar la justicia, en tanto que los obradores de iniquidad se espantan.
16 Ti tao a naiyaw-awan manipud iti pannakaawat, aginananto isuna iti taripnong dagiti natay.
El que se desvía del camino de la sabiduría, irá a morar con los muertos.
17 Agbalinto a nakurapay ti siasinoman a mangay-ayat iti ragragsak; saanto a bumaknang ti tao mangay-ayat iti arak ken lana.
El que ama los placeres se empobrece; quien ama el vino y los perfumes no se enriquece.
18 Ti nadangkes a tao ket agbalinto a subbot ti agar-aramid iti nalinteg, ken ti mangliliput ket agbalinto a subbot ti nalinteg.
Rescate del justo es el impío, y el de los rectos, el pérfido.
19 Nasaysayaat ti agnaed iti let-ang ngem ti makikadua iti babai a mangparparnuay iti riri ken nareklamo unay.
Mejor vivir en tierra desierta que con mujer pendenciera y colérica.
20 Ti napateg a gameng ken lana ket adda iti balay ti nasirib, ngem pasaysayangen dagitoy ti maag a tao.
En la casa del sabio hay tesoros deseables y aceite, pero un necio los malbarata.
21 Ti tao nga agar-aramid iti nalinteg ken naimbag-ket makasarak iti biag, kinalinteg, ken dayaw.
Quien practica la justicia y la misericordia, hallará vida, justicia y honra.
22 Rauten ti nasirib a tao ti siudad dagiti nabileg, ket rebbaenna ti sarikedked a nangsalaknib iti daytoy.
El sabio va a la guerra contra una ciudad de héroes y arrasa los baluartes en que ella confiaba.
23 Ti siasinoman nga agannad kadagiti ibagbagana ket ilislisina ti bagina iti riribuk.
Quien guarda su boca y su lengua, guarda de angustias su alma.
24 Ti napalangguad ken natangsit a tao-”mananglais” ti naganna-agtigtignay nga addaan iti nakaro kinapannakkel.
El soberbio y altanero, burlador es su nombre; obra con insolente furor.
25 Ti tarigagay ti sadut ti mangpatay kenkuana, ta agkedked dagiti imana nga agtrabaho.
Matan al haragán sus deseos; pues sus manos rehúsan trabajar.
26 Agmalmalem nga agkalkalikagum isuna, ngem ti tao nga agar-aramid iti nalinteg ket mangmangted ken saanna nga ibabawi.
Todo el día se consume codiciando, mientras el justo da sin tasa.
27 Makarimon ti daton ti nadangkes a tao; ad-adda pay a makarimon no iyegna daytoy a buyoganna kadagiti dakes a panggep.
El sacrificio del impío es abominable, ¡cuánto más si uno lo ofrece con mala intención!
28 Mapukaw ti ulbod a saksi, ngem ti tao a mangipangpangag ket agsao iti amin a tiempo.
El testigo mentiroso perecerá, pero quien escucha habla para siempre.
29 Agpampammarang a napigsa ti nadangkes a tao, ngem ti tao a nalinteg ket naannad maipapan kadagiti tignayna.
El malvado muestra dureza en su cara, el hombre recto dispone su camino.
30 Awan kinasirib, pannakaawat, wenno balakad a maikontra kenni Yahweh.
Contra Yahvé no hay sabiduría, ni prudencia, ni consejo.
31 Maisagsagana ti kabalio para iti aldaw ti gubat, ngem ni Yahweh ti makinkukua iti balligi.
Se prepara el caballo para el día del combate, pero la victoria viene de Yahvé.