Dagiti Proverbio 18
1 Ti tao a mangiyad-adayo iti bagina ket mangbirbiruk iti bukodna a tarigagay, ken kabusorna ti nasayaat a panangikeddeng.
A man who isolates himself pursues selfishness, and defies all sound judgement.
2 Saan a makasarak ti maysa a maag iti ragsak iti pannakaawat, ngem iti laeng panangipakaammona iti adda iti pusona.
A fool has no delight in understanding, but only in revealing his own opinion.
3 No dumteng ti nadangkes a tao, kakuyogna a dumteng ti pananguyaw-kakuyogna ti panangpabain ken panangumsi.
When wickedness comes, contempt also comes, and with shame comes disgrace.
4 Dagiti isawsawang ti ngiwat ti tao ket maiyarig iti naguuneg a danum; ti burayok ti kinasirib ket maiyarig iti agay-ayus a waig.
The words of a man’s mouth are like deep waters. The fountain of wisdom is like a flowing brook.
5 Saan a nasayaat nga ayunan dagiti nadangkes, wenno ipaidam ti hustisia kadagiti agar-aramid iti nalinteg.
To be partial to the faces of the wicked is not good, nor to deprive the innocent of justice.
6 Dagiti bibig ti maysa a maag ti mangipapaay kenkuana iti panagririri, ken agaw-awis ti ngiwatna iti pannakabaot.
A fool’s lips come into strife, and his mouth invites beatings.
7 Ti ngiwat ti maysa a maag ti mismo a pakadadaelanna, ken siloanna ti bagina babaen kadagiti mismo a bibigna.
A fool’s mouth is his destruction, and his lips are a snare to his soul.
8 Dagiti sasao ti maysa a managtsismis ket kasla taraon a naimas, ket dumanonda kadagiti kaunggan a paset ti bagi.
The words of a gossip are like dainty morsels: they go down into a person’s innermost parts.
9 Kasta met, a ti naliway iti trabahona ket kabsat ti tao nga adu ti madaddadaelna.
One who is slack in his work is brother to him who is a master of destruction.
10 Ti nagan ni Yahweh ket kasla natibker a torre; natalged ti tao nga agar-aramid iti nalinteg nga agkamang iti daytoy.
The LORD’s name is a strong tower: the righteous run to him, and are safe.
11 Ti kinabaknang ti nabaknang ket arigna nga isu ti nasarikedkedan a siudadna, ken ti panangipagarupna ket nangato a pader daytoy.
The rich man’s wealth is his strong city, like an unscalable wall in his own imagination.
12 Sakbay ti pannakadadaelna, napalangguad ti puso ti maysa a tao, ngem umun-una ti panagpakumbaba sakbay ti pannakaitan-ok.
Before destruction the heart of man is proud, but before honour is humility.
13 Ti tao a sumungbat sakbay a dumngeg-isu ti kinamaag ken pakaibabainanna.
He who answers before he hears, that is folly and shame to him.
14 Ti espiritu ti maysa a tao ket makalasat iti panagsakit, ngem siasino koma ti makaibtur iti naburak nga espiritu?
A man’s spirit will sustain him in sickness, but a crushed spirit, who can bear?
15 Ti puso ti nalaing ket makagun-od iti pannakaammo, ken ti masirib a tao ket birbirukenna daytoy.
The heart of the discerning gets knowledge. The ear of the wise seeks knowledge.
16 Ti sagut ti maysa a tao ket mabalin a manglukat iti dalan ken mangipan kenkuana iti sangoanan ti maysa a napateg a tao.
A man’s gift makes room for him, and brings him before great men.
17 Kasla pudno ti umuna a mangikalintegan iti kasona agingga a dumteng ti kabusorna a mangpalutpot kenkuana.
He who pleads his cause first seems right— until another comes and questions him.
18 Ti panagbibinnunot ket urnosenna dagiti riri ken pagsisinaenna dagiti agkabusor.
The lot settles disputes, and keeps strong ones apart.
19 Ti panagballigim a mangay-ayo iti napasakitan a kabsat ket narigrigat ngem iti panagballigim a mangparmek iti natibker a siudad, ken ti panagapa ket maiyarig kadagiti balunet iti maysa a palasio.
A brother offended is more difficult than a fortified city. Disputes are like the bars of a fortress.
20 Mapno ti tian ti tao gapu iti bunga ti bibigna; mapnek isuna babaen iti maapit dagiti bibigna.
A man’s stomach is filled with the fruit of his mouth. With the harvest of his lips he is satisfied.
21 Ti patay ken biag ket adda iti pannakabalin ti dila, ken dagiti mangayat iti daytoy ket kanendanto ti bungana.
Death and life are in the power of the tongue; those who love it will eat its fruit.
22 Ti siasinoman a makabirok iti asawa a babai ket makabirok iti nasayaat a banag ken makaawat iti pabor manipud kenni Yahweh.
Whoever finds a wife finds a good thing, and obtains favour of the LORD.
23 Agpakpakaasi ti marigrigat a tao, ngem nagubsang ti panangsungbat ti nabaknang a tao.
The poor plead for mercy, but the rich answer harshly.
24 Ti mangibagbaga nga adu ti gagayyemna ket maipan iti pannakadadael babaen kadagitoy, ngem adda gayyem a nasingsinged ngem iti maysa a kabsat.
A man of many companions may be ruined, but there is a friend who sticks closer than a brother.
