Dagiti Proverbio 17
1 Nasaysayaat ti maaddaan iti kinatalna a nabuyugan iti namaga a sangkasakmol a tinapay ngem ti balay a napnoan iti panagrambak a nabuyogan iti panagaapa.
Better [is] a dry morsel, and rest with it, Than a house full of the sacrifices of strife.
2 Iturayan ti nasirib nga adipen ti anak nga agar-aramid iti nakababain ken makibingayto isuna iti tawid a kasla maysa isuna kadagiti agkakabsat.
A wise servant rules over a son causing shame, And he apportions an inheritance in the midst of brothers.
3 Ti pagguguran ket para iti pirak ken ti horno ket para iti balitok, ngem daldalusan ni Yahweh dagiti puso.
A refining pot [is] for silver, and a furnace for gold, And the trier of hearts [is] YHWH.
4 Ti tao nga agar-aramid iti dakes ket dumdumngeg kadagiti agsasao iti nadangkes a wagas; ipangpangag ti ulbod a tao dagiti agsasao iti dakes.
An evildoer is attentive to lips of vanity, Falsehood is giving ear to a mischievous tongue.
5 Siasinoman a mangum-umsi kadagiti napanglaw ket lalaisenna ti Nangparsua kenkuana, ken madusa ti tao nga agragrag-o gapu iti kinaawan gasat dagiti dadduma.
Whoever is mocking at the poor Has reproached his Maker, Whoever is rejoicing at calamity is not acquitted.
6 Dagiti appo ti korona dagiti natataenganen, ken dagiti nagannak ti mangmangiyeg iti dayaw kadagiti annakda.
Sons’ sons [are] the crown of old men, And the glory of sons [are] their fathers.
7 Ti nasayaat a sao ket saan a maitutop para iti maag; ad-adda a saan a maitutop dagiti ulbod a bibig iti pamilia ti ari.
A lip of excellence is not fitting for a fool, much less a lip of falsehood for a noble.
8 Ti pasuksok ket kasla bato a maar-aramat iti panagsalamangka ti tao a mangit-ited iti daytoy; uray sadinoman ti turongenna, agballigi isuna.
A stone of grace [is] the bribe in the eyes of its possessors, Wherever it turns, it prospers.
9 Ti siasinoman a mangpalabas iti maysa a nagkuranganda kenkuana ket makabirok iti ayat, ngem ti tao a mangul-ulit iti maysa a banag ket paad-adaywenna dagiti nasinged a gagayyemna.
Whoever is covering transgression is seeking love, And whoever is repeating a matter Is separating a familiar friend.
10 Ti panangtubngar ket umuneg iti kaunggan ti tao nga addaan pannakaawat, abakna ti sangagasut a saplit iti maag.
Rebuke comes down on the intelligent More than one hundred stripes on a fool.
11 Birbiruken laeng ti dakes a tao ti panagsukirna, isu nga addanto naranggas a mensahero a maibaon a maibusor kenkuana.
An evil man seeks only rebellion, And a fierce messenger is sent against him.
12 Nasaysayaat ti makasabat iti oso a natakawan kadagiti annakna, ngem ti makasabat iti maag iti kinamaagna.
The meeting of a bereaved bear by a man, And—not a fool in his folly.
13 No adda maysa a tao a mangisupapak iti dakes iti naimbag, saanto a pulos a panawan ti kinadakes ti balayna.
Whoever is returning evil for good, Evil does not move from his house.
14 Ti pagrugian ti riri ket kas iti tao a nangibulos iti danum nga agayus iti sadinoman, isu nga adaywam ti riri sakbay a mairugi daytoy.
The beginning of contention [is] a letting out of waters, And leave the strife before it is meddled with.
15 Siasinoman a mangwayawaya kadagiti nadangkes a tattao wenno mangdusa kadagiti agar-aramid iti nalinteg— dagitoy a tattao ket agpapada a makarimon kenni Yahweh.
Whoever is justifying the wicked, And condemning the righteous, Even both of these [are] an abomination to YHWH.
16 Apay pay laeng nga agbayad ti maag tapno makasursuro iti kinasirib no saanna met a kabaelan ti makasursuro?
Why [is] this—a price in the hand of a fool to buy wisdom, And a heart—there is none?
17 Ti maysa a gayyem ket managayat iti amin a tiempo, ken tumpuar ti maysa a kabsat iti tiempo ti pannakariribuk.
The friend is loving at all times, And a brother is born for adversity.
18 Ti tao nga awan nakemna ket mangpatalged kadagiti karkari ken agbalin nga akinrebbeng kadagiti utang ti kaarrubana.
A man lacking heart is striking hands, He becomes a guarantor before his friend.
19 Ti siasinoman a makinkayat iti riri, kaykayatna met ti basol; ti tao nga agar-aramid iti nangato unay a balandra iti ruanganna, itultulokna met nga adda tultulang a matukkol.
Whoever is loving transgression is loving debate, Whoever is making his entrance high is seeking destruction.
20 Ti maysa a tao nga addaan iti saan a nasayaat a puso, saan a pulos a makasarak iti nasayaat; matnag iti pannakadidigra ti tao nga addaan iti ulbod a dila.
The perverse of heart does not find good, And the [one] turned in his tongue falls into evil.
21 Ti siasinoman a maaddaan iti putot a maag ket mangmangiyeg iti ladingit iti bagina; saan nga agrag-o ti siasinoman nga ama iti maag nga anak.
Whoever is begetting a fool has affliction for it, Indeed, the father of a fool does not rejoice.
22 Ti naragsak a puso ket nasayaat nga agas, ngem ti naburak nga espiritu ket mangpamaga kadagiti tultulang.
A rejoicing heart does good to the body, And a struck spirit dries the bone.
23 Aw-awaten ti nadangkes a tao ti pasuksok tapno ballikugenna dagiti wagas ti kinalinteg.
The wicked takes a bribe from the bosom, To turn aside the paths of judgment.
24 Ti tao nga addaan pannakaawat, iturturongna ti bagina iti kinasirib, ngem dagiti mata dagiti maag ket naiturong iti nagpatinggaan ti daga.
The face of the intelligent [is] to wisdom, And the eyes of a fool—at the end of the earth.
25 Ti maag nga anak ket ladingit iti amana ken saem iti babai a nangipasngay kenkuana.
A foolish son [is] a provocation to his father, And bitterness to her bearing him.
26 Kasta met a saan a pulos a nasayaat ti panangdusa iti tao nga agar-aramid iti nalinteg; wenno saan a nasayaat a sapliten dagiti natakneng a tattao.
Also, [it] is not good to fine the righteous, To strike nobles for uprightness.
27 Ti tao nga addaan pannakaammo agus-usar iti bassit a sasao, ken managteppel ti tao nga addaan pannakaawat.
One acquainted with knowledge is sparing his words, And the cool of temper [is] a man of understanding.
28 Uray ti maag ket maipagarup a masirib no naulimek isuna; no ikaemna ti ngiwatna, maibilang a nalaing isuna.
Even a fool keeping silence is reckoned wise, He who is shutting his lips [seems] intelligent!
