Dagiti Proverbio 15
1 Ti naalumanay a sungbat pabaawenna ti pungtot, ngem ti nagubsang a sao rubrubanna ti unget.
A gentle answer turns away wrath, but a harsh word stirs up anger.
2 Ti dila dagiti masirib a tattao, padpadayawanna ti pannakaammo, ngem ti ngiwat dagiti maag ket agibuybuyat iti kinamaag.
The tongue of the wise commends knowledge, but the mouth of the fool spouts folly.
3 Kumitkita ni Yahweh iti sadinoman, sipsiputanna ti dakes ken naimbag.
The eyes of the LORD are in every place, observing the evil and the good.
4 Ti makaagas a dila ket maiyarig a kayo ti biag, ngem ti manangallilaw a dila ket rumrumekenna ti espiritu.
A soothing tongue is a tree of life, but a perverse tongue crushes the spirit.
5 Kagurgura ti maag ti panangdisiplina ti amana, ngem nasirib ti makasursuro iti pannakailinteg.
A fool rejects his father’s discipline, but whoever heeds correction is prudent.
6 Adda adu a gameng iti balay dagiti agar-aramid iti nasayaat, ngem dagiti urnong dagiti nadangkes a tattao ti mangit-ited kadakuada iti riribuk.
The house of the righteous has great treasure, but the income of the wicked is trouble.
7 Iwarwaras dagiti bibig dagiti nasirib a tattao ti maipapan iti pannakaammo, ngem saan a kasta dagiti puso dagiti maag.
The lips of the wise spread knowledge, but not so the hearts of fools.
8 Kagurgura ni Yahweh dagiti daton dagiti nadangkes a tattao, ngem pakaragsakanna ti kararag dagiti nalinteg a tattao.
The sacrifice of the wicked is detestable to the LORD, but the prayer of the upright is His delight.
9 Kagurgura ni Yahweh ti wagas dagiti nadangkes a tattao, ngem ay-ayatenna ti tao a mangar-aramid iti nalinteg.
The LORD detests the way of the wicked, but He loves those who pursue righteousness.
10 Nakaro a disiplina ti agur-uray iti siasinoman a mangpanaw iti wagasna, ken matay ti manggurgura iti pannakailinteg.
Discipline is harsh for him who leaves the path; he who hates correction will die.
11 Nakalukat ti sheol ken pannakadadael iti sangoanan ni Yahweh; kasano pay ngata dagiti puso dagiti kaputotan ti sangkataoan? (Sheol h7585)
Sheol and Abaddon lie open before the LORD— how much more the hearts of men! (Sheol h7585)
12 Kagurgura ti mananglais ti panangilinteg; saan isuna a mapmapan kadagiti masirib.
A mocker does not love to be reproved, nor will he consult the wise.
13 Ti naragsak a puso paragsakenna ti rupa, ngem ti nasakitan a puso rumekenna ti espiritu.
A joyful heart makes a cheerful countenance, but sorrow of the heart crushes the spirit.
14 Ti puso ti masirib birukenna ti pannakaammo, ngem dagiti maag ket agtartarigagay iti kinamaag.
A discerning heart seeks knowledge, but the mouth of a fool feeds on folly.
15 Naliday ti amin nga aldaw dagiti maparparigat a tattao, ngem ti naragsak a puso ket kasla addaan iti awan patinggana a panagramrambak.
All the days of the oppressed are bad, but a cheerful heart has a continual feast.
16 Nasaysayaat ti addaan iti bassit a panagbuteng kenni Yahweh ngem iti addaan iti adu a gameng ngem matiktikaw.
Better a little with the fear of the LORD than great treasure with turmoil.
17 Nasaysayaat ti mangan iti nateng nga addaan ayat ngem iti mangan iti karne ti napalukmeg a baka a naidasar nga addaan iti gura.
Better a dish of vegetables where there is love than a fattened ox with hatred.
18 Ti naunget a tao rubrubanna ti riri, ngem ti tao a saan a nalaka a makaunget pasardengenna ti apa.
A hot-tempered man stirs up strife, but he who is slow to anger calms dispute.
19 Ti dalan dagiti nasadut ket kasla maysa a dalan a nagtuboan dagiti sisiit, ngem ti dalan dagiti nalinteg ket kasla nasimpa a pagnaan.
The way of the slacker is like a hedge of thorns, but the path of the upright is a highway.
20 Ti nasirib nga anak mangipapaay iti rag-o iti amana, ngem ti maag a tao lalaisenna ti inana.
A wise son brings joy to his father, but a foolish man despises his mother.
21 Parparagsaken ti kinamaag ti tao a saan a nasirib, ngem ti tao nga addaan iti pannakaawat ket arigna a magmagna iti dalan a nalinteg.
Folly is joy to one who lacks judgment, but a man of understanding walks a straight path.
22 Saan nga agballigi dagiti panggep no awan pammagbaga, ngem agballigida no adda adu a mammagbaga.
Plans fail for lack of counsel, but with many advisers they succeed.
23 Makabirok ti maysa a tao iti rag-o no mangted isuna iti nasayaat a sungbat; anian a nagsayaat a denggen ti umno a sao iti umno a tiempo!
A man takes joy in a fitting reply— and how good is a timely word!
24 Ti dalan para kadagiti nasirib a tattao ket agturong iti biag, tapno maliklikannna ti agturong iti sheol. (Sheol h7585)
The path of life leads upward for the wise, that he may avoid going down to Sheol. (Sheol h7585)
25 Dadaelen ni Yahweh ti balay dagiti napalangguad, ngem salsalaknibanna ti sanikua ti balo.
The LORD tears down the house of the proud, but He protects the boundaries of the widow.
26 Kagurgura ni Yahweh ti panunot dagiti nadangkes a tattao, ngem dagiti sasao a naimbag ket nadalus.
The LORD detests the thoughts of the wicked, but the words of the pure are pleasant to Him.
27 Mangipapaay ti mannanakaw iti riribuk iti pamiliana, ngem agbiag ti tao a kagurgurana ti pasuksok.
He who is greedy for unjust gain brings trouble on his household, but he who hates bribes will live.
28 Ti tao nga agar-aramid iti nalinteg ket agpanunot pay sakbay a sumungbat, ngem ti ngiwat dagiti nadangkes a tattao ket ibagana amin a kinadakesna.
The heart of the righteous ponders how to answer, but the mouth of the wicked blurts out evil.
29 Adayo ni Yahweh kadagiti nadangkes a tattao, ngem ipangpangagna ti kararag dagiti agar-aramid iti nalinteg.
The LORD is far from the wicked, but He hears the prayer of the righteous.
30 Ti naragsak a mata mangipapaay iti rag-o iti puso, ken dagiti naimbag a damdamag ket salun-at iti bagi.
The light of the eyes cheers the heart, and good news nourishes the bones.
31 No ipangpangagmo ti panangilinteg ti maysa a tao iti panagbiagmo, agtalinaedka kadagiti nasirib a tattao.
He who listens to life-giving reproof will dwell among the wise.
32 Ti tao a manglaklaksid iti panangdisiplina, laklaksidenna ti bagina, ngem ti dumngeg iti panangtubngar magun-odna ti pannakaawat.
He who ignores discipline despises himself, but whoever heeds correction gains understanding.
33 Ti panagbuteng kenni Yahweh mangisuro iti kinasirib, ken umun-una ti kinapakumbaba sakbay iti pammadayaw.
The fear of the LORD is the instruction of wisdom, and humility comes before honor.
