Dagiti Proverbio 10
1 Dagiti proverbio ni Solomon. Paragsaken ti maysa a nasirib nga anak ti amana ngem ti maag nga anak ket mangted iti ladingit iti inana.
Las sentencias de Salomón. EL hijo sabio alegra al padre; y el hijo necio es tristeza de su madre.
2 Awan pateg dagiti gameng a naurnong babaen iti kinadangkes, ngem ti panagaramid iti nalinteg ket iyadayonaka iti patay.
Los tesoros de maldad no serán de provecho: mas la justicia libra de muerte.
3 Saan nga ipalubos ni Yahweh a mabisinan dagiti agar-aramid iti nalinteg, ngem paayenna dagiti kalikagum dagiti nadangkes.
Jehová no dejará hambrear el alma del justo: mas la iniquidad lanzará á los impíos.
4 Ti nasadut nga ima ti mangpapanglaw iti maysa a tao, ngem ti ima ti nagaget a tao ket makagun-od kadagiti kinabaknang.
La mano negligente hace pobre: mas la mano de los diligentes enriquece.
5 Ti nasirib nga anak ket agur-urnong iti apit iti kalgaw, ngem nakababain para kenkuana ti maturog kabayatan ti panagapit.
El que recoge en el estío es hombre entendido: el que duerme en el tiempo de la siega es hombre afrentoso.
6 Dagiti sagut manipud iti Dios ket maited kadagiti agar-aramid iti nalinteg, ngem ti ngiwat ti nadangkes ket kalkalubanna ti kinaranggas.
Bendiciones sobre la cabeza del justo: mas violencia cubrirá la boca de los impíos.
7 Parparagsakennatayo ti tao nga agar-aramid iti nalinteg tunggal malagiptayo isuna, ngem madadael ti nagan ti nadangkes.
La memoria del justo será bendita: mas el nombre de los impíos se pudrirá.
8 Awaten dagiti nanakem dagiti bilbilin, ngem madadael ti naariwawa a maag.
El sabio de corazón recibirá los mandamientos: mas el loco de labios caerá.
9 Ti agbibiag iti kinapudno ket agbibiag iti kinatalged, ngem ti tao a pagbalbalinenna a killo dagiti wagasna ket masukalanto.
El que camina en integridad, anda confiado: mas el que pervierte sus caminos, será quebrantado.
10 Mangpataud iti ladingit ti tao nga kumanidday, ngem madadael ti naariwawa a maag.
El que guiña del ojo acarrea tristeza; y el loco de labios será castigado.
11 Ti ngiwat ti agar-aramid iti nalinteg ket burayok ti biag, ngem ti ngiwat ti nadangkes ket ilemlemmengna ti kinaranggas.
Vena de vida es la boca del justo: mas violencia cubrirá la boca de los impíos.
12 Ti gura ket mangpataud kadagiti riri, ngem abbongan ti ayat ti amin a nagkurangan ti dadduma.
El odio despierta rencillas: mas la caridad cubrirá todas las faltas.
13 Ti kinasirib ket masarakan kadagiti bibig ti mannakaawat a tao, ngem ti pagbaut ket para iti tao nga awanan pannakaawat.
En los labios del prudente se halla sabiduría: y vara á las espaldas del falto de cordura.
14 Dagiti nasirib a tattao ket agiduldulin iti pannakaammo, ngem ti ngiwat ti maag ket mangiyas-asideg iti pannakadadael.
Los sabios guardan la sabiduría: mas la boca del loco es calamidad cercana.
15 Ti kinabaknang ti nabaknang a tao ket isu ti maiyarig a siudadna a nasarikedkedan; ti kinapanglaw dagiti nakurapay ti mismo a pakadadaelanda.
Las riquezas del rico son su ciudad fuerte; y el desmayo de los pobres es su pobreza.
16 Ti tangdan dagiti agar-aramid iti nalinteg ket agturong iti biag; ti magun-od dagiti nadangkes ti mangiturong kadakuada iti pagbasolan.
La obra del justo [es] para vida; mas el fruto del impío [es] para pecado.
17 Adda dalan nga agturong iti biag para iti mangsursurot iti panangdisiplina, ngem maiyaw-awan ti manglaksid iti panangtubngar.
Camino á la vida es guardar la corrección: mas el que deja la reprensión, yerra.
18 Ti siasinoman a mangilimed iti gurana ket addaan iti ulbod a bibig, ken ti siasinoman a mangiwarwaras iti pammadakes ket maag.
El que encubre el odio es de labios mentirosos; y el que echa mala fama es necio.
19 No adda adu a sasao, saan a maawan ti panagsalungasing, ngem masirib ti siasinoman a naannad kadagiti ibagbagana.
En las muchas palabras no falta pecado: mas el que refrena sus labios es prudente.
20 Ti agar-aramid iti nalinteg ket maiyarig iti puro a pirak ti dilana; bassit laeng ti pategna iti puso ti nadangkes.
Plata escogida es la lengua del justo: mas el entendimiento de los impíos es como nada.
21 Dagiti bibig ti agar-aramid iti nalinteg ket adu ti mataraonanna, ngem dagiti maag ket matay gapu iti kinakurang ti ammoda.
Los labios del justo apacientan á muchos: mas los necios por falta de entendimiento mueren.
22 Dagiti nasayaat a sagut ni Yahweh ket mangmangted iti kinabaknang ken saanna dagitoy a nayunan iti rigat.
La bendición de Jehová es la que enriquece, y no añade tristeza con ella.
23 Ti kinadangkes ket ay-ayam nga ay-ayamen dagiti maag, ngem ti kinasirib ket pakaragsakan ti tao a mannakaawat.
Hacer abominación es como risa al insensato: mas el hombre entendido sabe.
24 Ti pagbutbutngan ti nadangkes ket dumtengto kenkuana, ngem ti tarigagay ti nalinteg ket maitedto kenkuana.
Lo que el impío teme, eso le vendrá: mas á los justos les será dado lo que desean.
25 Dagiti nadangkes ket maiyarig iti lumablabas a bagio, ket agpukawen, ngem dagiti agar-aramid iti nalinteg ket pundasion nga agpaut iti agnanayon.
Como pasa el torbellino, así el malo no permanece: mas el justo, fundado para siempre.
26 Kas iti suka kadagiti ngipen ken asuk kadagiti mata, kasta ti sadut kadagiti mangibabaon kenkuana.
Como el vinagre á los dientes, y como el humo á los ojos, así es el perezoso á los que lo envían.
27 Ti panagbuteng kenni Yahweh ket mangpaatiddog iti biag, ngem umababa dagiti tawtawen dagiti nadangkes.
El temor de Jehová aumentará los días: mas los años de los impíos serán acortados.
28 Ti namnama dagiti agar-aramid iti nalinteg ket isu ti rag-oda, ngem umababa dagiti tawtawen dagiti nadangkes.
La esperanza de los justos [es] alegría; mas la esperanza de los impíos perecerá.
29 Salsalakniban ti wagas ni Yahweh dagiti napudno, ngem pakadadaelan daytoy para kadagiti nadangkes.
Fortaleza es al perfecto el camino de Jehová: mas espanto es á los que obran maldad.
30 Saan a pulos a mapukaw dagiti agar-aramid iti nalinteg, ngem dagiti nadangkes ket saan nga agtalinaed iti daga.
El justo eternalmente no será removido: mas los impíos no habitarán la tierra.
31 Ti bunga ti kinasirib ket agtaud iti ngiwat dagiti agar-aramid iti nalinteg, ngem maputedto ti ballikog a dila.
La boca del justo producirá sabiduría: mas la lengua perversa será cortada.
32 Ammo dagiti bibig dagiti agar-aramid iti nalinteg no ania ti makaay-ayo, ngem ti ngiwat dagiti nadangkes, ammoda no ania ti ballikog.
Los labios del justo conocerán lo que agrada: mas la boca de los impíos [habla] perversidades.
