Dagiti Proverbio 10
1 Dagiti proverbio ni Solomon. Paragsaken ti maysa a nasirib nga anak ti amana ngem ti maag nga anak ket mangted iti ladingit iti inana.
Proverbs of Solomon. A wise son causeth a father to rejoice, And a foolish son [is] an affliction to his mother.
2 Awan pateg dagiti gameng a naurnong babaen iti kinadangkes, ngem ti panagaramid iti nalinteg ket iyadayonaka iti patay.
Treasures of wickedness profit not, And righteousness delivereth from death.
3 Saan nga ipalubos ni Yahweh a mabisinan dagiti agar-aramid iti nalinteg, ngem paayenna dagiti kalikagum dagiti nadangkes.
Jehovah causeth not the soul of the righteous to hunger, And the desire of the wicked He thrusteth away.
4 Ti nasadut nga ima ti mangpapanglaw iti maysa a tao, ngem ti ima ti nagaget a tao ket makagun-od kadagiti kinabaknang.
Poor [is] he who is working — a slothful hand, And the hand of the diligent maketh rich.
5 Ti nasirib nga anak ket agur-urnong iti apit iti kalgaw, ngem nakababain para kenkuana ti maturog kabayatan ti panagapit.
Whoso is gathering in summer [is] a wise son, Whoso is sleeping in harvest [is] a son causing shame.
6 Dagiti sagut manipud iti Dios ket maited kadagiti agar-aramid iti nalinteg, ngem ti ngiwat ti nadangkes ket kalkalubanna ti kinaranggas.
Blessings [are] for the head of the righteous, And the mouth of the wicked cover doth violence.
7 Parparagsakennatayo ti tao nga agar-aramid iti nalinteg tunggal malagiptayo isuna, ngem madadael ti nagan ti nadangkes.
The remembrance of the righteous [is] for a blessing, And the name of the wicked doth rot.
8 Awaten dagiti nanakem dagiti bilbilin, ngem madadael ti naariwawa a maag.
The wise in heart accepteth commands, And a talkative fool kicketh.
9 Ti agbibiag iti kinapudno ket agbibiag iti kinatalged, ngem ti tao a pagbalbalinenna a killo dagiti wagasna ket masukalanto.
Whoso is walking in integrity walketh confidently, And whoso is perverting his ways is known.
10 Mangpataud iti ladingit ti tao nga kumanidday, ngem madadael ti naariwawa a maag.
Whoso is winking the eye giveth grief, And a talkative fool kicketh.
11 Ti ngiwat ti agar-aramid iti nalinteg ket burayok ti biag, ngem ti ngiwat ti nadangkes ket ilemlemmengna ti kinaranggas.
A fountain of life [is] the mouth of the righteous, And the mouth of the wicked cover doth violence.
12 Ti gura ket mangpataud kadagiti riri, ngem abbongan ti ayat ti amin a nagkurangan ti dadduma.
Hatred awaketh contentions, And over all transgressions love covereth.
13 Ti kinasirib ket masarakan kadagiti bibig ti mannakaawat a tao, ngem ti pagbaut ket para iti tao nga awanan pannakaawat.
In the lips of the intelligent is wisdom found, And a rod [is] for the back of him who is lacking understanding.
14 Dagiti nasirib a tattao ket agiduldulin iti pannakaammo, ngem ti ngiwat ti maag ket mangiyas-asideg iti pannakadadael.
The wise lay up knowledge, and the mouth of a fool [is] near ruin.
15 Ti kinabaknang ti nabaknang a tao ket isu ti maiyarig a siudadna a nasarikedkedan; ti kinapanglaw dagiti nakurapay ti mismo a pakadadaelanda.
The wealth of the rich [is] his strong city, The ruin of the poor [is] their poverty.
16 Ti tangdan dagiti agar-aramid iti nalinteg ket agturong iti biag; ti magun-od dagiti nadangkes ti mangiturong kadakuada iti pagbasolan.
The wage of the righteous [is] for life, The increase of the wicked for sin.
17 Adda dalan nga agturong iti biag para iti mangsursurot iti panangdisiplina, ngem maiyaw-awan ti manglaksid iti panangtubngar.
A traveller to life [is] he who is keeping instruction, And whoso is forsaking rebuke is erring.
18 Ti siasinoman a mangilimed iti gurana ket addaan iti ulbod a bibig, ken ti siasinoman a mangiwarwaras iti pammadakes ket maag.
Whoso is covering hatred with lying lips, And whoso is bringing out an evil report is a fool.
19 No adda adu a sasao, saan a maawan ti panagsalungasing, ngem masirib ti siasinoman a naannad kadagiti ibagbagana.
In the abundance of words transgression ceaseth not, And whoso is restraining his lips [is] wise.
20 Ti agar-aramid iti nalinteg ket maiyarig iti puro a pirak ti dilana; bassit laeng ti pategna iti puso ti nadangkes.
The tongue of the righteous [is] chosen silver, The heart of the wicked — as a little thing.
21 Dagiti bibig ti agar-aramid iti nalinteg ket adu ti mataraonanna, ngem dagiti maag ket matay gapu iti kinakurang ti ammoda.
The lips of the righteous delight many, And fools for lack of heart die.
22 Dagiti nasayaat a sagut ni Yahweh ket mangmangted iti kinabaknang ken saanna dagitoy a nayunan iti rigat.
The blessing of Jehovah — it maketh rich, And He addeth no grief with it.
23 Ti kinadangkes ket ay-ayam nga ay-ayamen dagiti maag, ngem ti kinasirib ket pakaragsakan ti tao a mannakaawat.
To execute inventions [is] as play to a fool, And wisdom to a man of understanding.
24 Ti pagbutbutngan ti nadangkes ket dumtengto kenkuana, ngem ti tarigagay ti nalinteg ket maitedto kenkuana.
The feared thing of the wicked it meeteth him, And the desire of the righteous is given.
25 Dagiti nadangkes ket maiyarig iti lumablabas a bagio, ket agpukawen, ngem dagiti agar-aramid iti nalinteg ket pundasion nga agpaut iti agnanayon.
As the passing by of a hurricane, So the wicked is not, And the righteous is a foundation age-during.
26 Kas iti suka kadagiti ngipen ken asuk kadagiti mata, kasta ti sadut kadagiti mangibabaon kenkuana.
As vinegar to the teeth, And as smoke to the eyes, So [is] the slothful to those sending him.
27 Ti panagbuteng kenni Yahweh ket mangpaatiddog iti biag, ngem umababa dagiti tawtawen dagiti nadangkes.
The fear of Jehovah addeth days, And the years of the wicked are shortened.
28 Ti namnama dagiti agar-aramid iti nalinteg ket isu ti rag-oda, ngem umababa dagiti tawtawen dagiti nadangkes.
The hope of the righteous [is] joyful, And the expectation of the wicked perisheth.
29 Salsalakniban ti wagas ni Yahweh dagiti napudno, ngem pakadadaelan daytoy para kadagiti nadangkes.
The way of Jehovah [is] strength to the perfect, And ruin to workers of iniquity.
30 Saan a pulos a mapukaw dagiti agar-aramid iti nalinteg, ngem dagiti nadangkes ket saan nga agtalinaed iti daga.
The righteous to the age is not moved, And the wicked inhabit not the earth.
31 Ti bunga ti kinasirib ket agtaud iti ngiwat dagiti agar-aramid iti nalinteg, ngem maputedto ti ballikog a dila.
The mouth of the righteous uttereth wisdom, And the tongue of frowardness is cut out.
32 Ammo dagiti bibig dagiti agar-aramid iti nalinteg no ania ti makaay-ayo, ngem ti ngiwat dagiti nadangkes, ammoda no ania ti ballikog.
The lips of the righteous know a pleasing thing, And the mouth of the wicked perverseness!
