< Numero 16 >

1 Ita, Ni Kora nga anak ni Izar nga anak ni Coat nga anak ni Levi, kaduana da Datan ken Abiram nga annak ni Eliab, ken ni On nga anak ni Pelet, dagiti kaputotan ni Ruben, ket inurnongna dagiti sumagmamano a lallaki.
Coré, hijo de Itsar, hijo de Coat, hijo de Leví, Datán y Abirán, hijos de Eliab, y On, hijo de Pelet, de los hijos de Rubén, se envanecieron.
2 Timmakderda a bumusor kenni Moses, a kaduada dagiti dadduma a lallaki kadagiti tattao ti Israel, dua gasut ken lima pulo a mangidadaulo a mabigbigbig a kameng ti bunggoy dagiti tattao.
Se levantaron contra Moisés con 250 hombres de los hijos de Israel, jefes de la congregación, miembros del consejo, varones de renombre.
3 Naguummongda a mangbabalaw kada Moses ken Aaron. Kinunada, “Aglablabeskayon. Nasantoan amin dagiti tattao, nailasin para kenni Yahweh, tunggal maysa kadakuada, ken adda ni Yahweh kadakuada. Apay nga isaadyo ti bagbagiyo a nangatngato kadagiti amin a tattao ni Yahweh?”
Se reunieron contra Moisés y Aarón y les dijeron: ¡Ya basta de ustedes! Porque toda la congregación, todos ellos son santos, y Yavé también está en medio de ellos. ¿Por qué, pues, se enaltecen ustedes sobre la congregación de Yavé?
4 Idi nangngeg ni Moses dayta, nagpakleb isuna.
Cuando Moisés [lo] oyó cayó sobre su rostro,
5 Nagsao isuna kenni Kora ken kadagiti amin a bunggoyna; kinunana, “Inton bigat, ipakitanto ni Yahweh no siasino ti kukuana ken dagiti naidaton kenkuana. Iyasidegna kenkuana ti tao a pinilina. Iyasidegto isuna ni Yahweh kenkuana.
y habló a Coré y a todo su séquito: Por la mañana Yavé mostrará quién es suyo y quién es santo. Acercará a Él al que escoja. Lo acercará a Él mismo.
6 Aramidenyo daytoy, Kora ken dagiti amin a bunggoyyo. Mangalakayo kadagiti insensario
Hagan esto: Coré y todo su séquito tomen incensarios.
7 inton bigat ket kargaanyo dagitoy iti beggang ken insenso iti sangoanan ni Yahweh. Ti tao a pinili ni Yahweh, maidatonto dayta a tao kenkuana. Aglablabeskayon, dakayo a kaputotan ni Levi.”
Y mañana, pongan fuego en ellos y quemen incienso delante de Yavé. El hombre a quien Yavé escoja, ése será el santo. ¡Esto les baste, hijos de Leví!
8 Kinuna pay ni Moses kenni Kora, “Ita dumngegkayo, dakayo a kaputotan ni Levi:
Moisés dijo además a Coré: Oigan ahora, hijos de Leví:
9 bassit kadi daytoy a banag kadakayo nga inlasinnakayo ti Dios ti Israel manipud kadagiti tattao ti Israel tapno iyasidegnakayo kenkuana, nga agtrabaho iti tabernakulo ni Yahweh ken tapno agtakder iti sangoanan dagiti tattao nga agserbi kadakuda?
¿Les es poco que el ʼElohim de Israel los apartó de la congregación de Israel, los acercó a Él para que ministren en el servicio del Tabernáculo de Yavé, y estén delante de la congregación para ministrarles?
10 Inyasidegnakayo ken dagiti annakyo, a kaputotan ni Levi, ita kayatyo pay ti agbalin a padi!
Que a ti te ha traído, y contigo a todos tus hermanos, los hijos de Leví, ¿pero ahora pretenden también el sacerdocio?
11 Dayta ti makagapu a naguummongkayo tapno bumusor kenni Yahweh. Apay ngarud nga agrekreklamokayo maipanggep kenni Aaron, nga agtultulnog kenni Yahweh?”
Tú y todo tu séquito se confabularon contra Yavé, pues ¿quién es Aarón para que murmuren contra él?
12 Ket inayaban ni Moses da Datan ken Abiram, dagiti annak ni Eliab, ngem kinunada, “Saankami nga umay.
Entonces Moisés mandó a llamar a Datán y Abirán, hijos de Eliab, pero ellos respondieron: No subiremos.
13 Bassit kadi pay laeng a banag kenka iti panangiruarmo kadakami iti daga nga agay-ayus iti gatas ken diro, tapno papatayennakami iti let-ang? Ita kayatmo iti mangituray kadakami!
¿Es poco que nos hiciste salir de una tierra que fluye leche y miel para hacernos morir en el desierto, y que además insistas en dominarnos de manera absoluta?
14 Maysa pay, saannakami nga impan iti daga nga agay-ayus ti gatas ken diro, wenno inikkan kadagiti taltalon ken kaubasan a pannakatawidmi. Ita, kayatnakami a bulseken kadagiti ubbaw a kari? Saankami nga umay kenka.”
Tampoco nos introdujiste en la tierra que fluye leche y miel, ni nos diste en heredad campos y vides. ¿Pretendes arrancar los ojos a estos hombres? ¡No iremos!
15 Kasta unay ti unget ni Moises ket kinunana kenni Yahweh, “Saanmo a raemen dagiti datonda. Awan ti innalak nga uray maysa nga asno kadakuada ken awan ti dinangrak uray maysa kadakuada.”
Entonces Moisés se enardeció muchísimo y dijo a Yavé: No aceptes su ofrenda. No tomé de ellos ni un asno. A ninguno de ellos hice mal.
16 Ket kinuna ni Moises kenni Kora, “Inton bigat, sika ken dagiti kakaduayo ket masapul a mapan iti sangoanan ni Yahweh, sika, isuda ken ni Aaron.
Después dijo Moisés a Coré: Tú y todo tu séquito preséntense mañana delante de Yavé, tú, ellos y Aarón.
17 Tunggal maysa kadakayo ket masapul a mangitugot iti insenserio ken kargaanyo daytoy iti insenso. Ket tunggal maysa, masapul a mangitugot iti insenseriona iti sangoanan ni Yahweh, dua gasut ken lima pulo nga insenserio. Mangitugotkayo met a dua ken Aaaron iti saggaysa nga isenserio.”
Tome cada uno su incensario y pongan incienso en ellos. Acérquense a Yavé, cada uno con su incensario. 250 incensarios, tú y Aarón, cada uno con su incensario.
18 Isu nga innala ti tunggal maysa ti insenseriona, kinargaanda iti beggang ken pinarabawanda daytoy iti insenso ken nagtakderda iti pagserkan ti tabernakulo a kaduada da Moises ken Aaron.
Entonces cada uno tomó su incensario, echaron incienso en ellos y pusieron fuego en ellos. Se mantuvieron en la entrada del Tabernáculo de Reunión con Moisés y Aarón.
19 Inummong ni Kora dagiti amin a tattao a bumusbusor kada Moises ken Aaron iti pagserkan ti tabernakulo ken nagparang ti dayag ni Yahweh kadagiti amin a tattao.
Coré hizo reunir contra ellos a toda la asamblea en la entrada al Tabernáculo de Reunión. Entonces la gloria de Yavé se mostró a toda la asamblea.
20 Ket nagsao ni Yahweh kada Moises ken Aaron:
Yavé habló a Moisés y a Aarón:
21 “Adaywanyo dagitoy a tattao tapno maibusko ida iti apagdarikmat.”
Apártense de en medio de esta congregación, y los consumiré en un instante.
22 Nagpakleb da Aaron ken Moises ket kinunada, “O Dios, ti Dios dagiti espiritu dagiti amin a tattao, no agbasol ti maysa a tao, masapul kadi a makaungetka kadagiti amin a tattao?”
Pero ellos cayeron sobre sus rostros, y dijeron: ¡ʼElohim, ʼElohim del espíritu de todo ser humano! ¿No es un solo hombre el que pecó? ¿Por qué te enojas contra toda la congregación?
23 Simmungbat ni Yahweh kenni Moises. Kinunana,
Entonces Yavé habló a Moisés:
24 “Agsaoka kadagiti tattao. Ibagam, 'Adaywanyo dagiti tolda da Kora, Datan ken Abiram.'”
Habla a la asamblea: Apártense de alrededor de las tiendas de Coré, Datán y Abirán.
25 Timmakder ngarud ni Moises ket napan iti ayan da Datan ken Abiram; simmurot kenkuana dagiti panglakayen ti Israel.
Entonces Moisés se levantó y fue a Datán y Abirán, y los ancianos de Israel lo siguieron.
26 Nagsao isuna kadagiti tattao ket kinunana, “Ita, panawanyo dagiti tolda dagitoy a nadangkes a lallaki ken awan ti sagidenyo kadagiti kukuada, ta no saan maibuskayonto gapu kadagiti amin a basbasolda.
Y habló a la asamblea: ¡Apártense ahora de las tiendas de estos hombres perversos, y no toquen nada de ellos para que no sean barridos con todos sus pecados!
27 Isu a pimmanaw dagiti tattao nga adda kadagiti sikigan ti tolda da Kora, Datan, ken Abiram. Rimmuar ken nagtakder da Datan ken Abiram iti pagserkan dagiti toldada, a kaduada dagiti assawada, annakda a lallaki ken dagiti babassit nga annakda.
Entonces se apartaron de los alrededores de las tiendas de Coré, Datán y Abirán. Pero Datán y Abirán salieron erguidos en la entrada de sus tiendas, con sus esposas, sus hijos y sus pequeños.
28 Ket kinuna ni Moises, “Babaen iti daytoy, maammoanyo nga imbaonnak ni Yahweh a mangaramid kadagitoy a trabaho, ta saanko nga inaramid dagitoy iti bukodko a pagayatan.
Moisés dijo: Por medio de esto sabrán que Yavé me envió a hacer todas estas obras, porque esto no es obra mía:
29 No matay dagitoy a lallaki iti kadawyan nga ipapatay a kas iti gagangay a mapaspasamak, saannak ngarud nga imbaon ni Yahweh.
Si éstos mueren como muere cualquier hombre, y si son sentenciados como se sentencia a cualquier hombre, entonces Yavé no me envió.
30 Ngem no agaramid ni Yahweh ti ringngat iti daga a mangalun-on kadakuada a kasla dakkel a ngiwat, a kaduada dagiti pamiliada, ken no bumabada a sibibiag idiay sheol, masapul ngarud a maawatanyo nga inlaksid dagitoy a lallaki ni Yahweh.” (Sheol h7585)
Pero si Yavé crea algo extraño, y la tierra abre su boca y se los traga con todas sus cosas, y descienden vivos al Seol, entonces entenderán que estos hombres despreciaron a Yavé. (Sheol h7585)
31 Apaman a nalpas ti panagsasao ni Moises, nagungap ti daga iti batog dagitoy a lallaki.
Aconteció que al terminar de hablar todas estas palabras, se abrió la tierra que estaba debajo de ellos.
32 Nagungap ti daga ket inalun-onna ida, agraman dagiti pamiliada ken dagiti amin a tattao a pasurot ni Kora ken kasta met dagiti amin a sanikuada.
La tierra abrió su boca, y se los tragó a ellos, a sus familias, a todos los hombres que estaban con Coré y todos sus bienes.
33 Isuda ken amin a pamiliada ket nagpababa a sibibiag idiay sheol. Nagkaem ti daga a nangalun-on kadakuada ket iti kastoy a wagas, nagpukawda iti nagtetengngaan dagiti tattao. (Sheol h7585)
Y ellos, con todo lo que poseían, descendieron vivos al Seol. Los tragó la tierra y desaparecieron de en medio de la congregación. (Sheol h7585)
34 Nagtataray amin nga Israel nga adda iti aglawlawda nga agiikkis. Impukpukkawda, “Amangan no alun-unennatayo met ti daga!”
Todos los israelitas que estaban alrededor de ellos huyeron cuando oyeron sus gritos, pues decían: ¡No sea que la tierra nos trague a nosotros!
35 Kalpasanna, simgiab ti apuy manipud kenni Yahweh ket inuramna ti 250 a lallaki a nagidaton kadagiti insenso.
Salió fuego de Yavé que consumió a los 250 hombres que ofrecían el incienso.
36 Nagsao manen ni Yahweh kenni Moses ket kinunana,
Entonces Yavé habló a Moisés:
37 “Kasaritam ni Eleazar nga anak ni Aaron a padi ket ibagam kenkuana nga alaenna dagiti insenserio iti ayan dagiti agbegbeggang a bangkay, ta naidaton kaniak dagiti insenserio. Ket masapul nga iwarawarada dagiti beggang.
Dí a Eleazar, hijo del sacerdote Aarón, que recoja los incensarios de entre el incendio, porque están consagrados, y esparza allí las brasas.
38 Alaenyo dagiti insenserio dagiti natay gapu kadagiti basolda. Maaramid koma dagitoy a napitpit a pangkalub iti altar. Indaton idi dagiti lallaki dagitoy iti sangoanak, isu a naidaton dagitoy kaniak. Pagilasinanto dagitoy iti presensiak kadagiti tattao ti Israel.”
Con los incensarios de los que pecaron contra sus vidas, harán planchas martilladas para recubrir el altar, por cuanto los presentaron ante Yavé y están consagrados. Serán una señal para los hijos de Israel.
Entonces el sacerdote Eleazar tomó los incensarios de bronce con los cuales se presentaron los que fueron quemados y los laminaron para recubrir el altar,
40 Innala ni Eleazar a padi ti tanso nga insenserio nga inaramat dagiti lallaki a nauram. Pinitpitna dagitoy a kas pangkalub iti altar, a kas imbaga ni Yahweh kenkuana babaen kenni Moses. Agbalinto dagitoy a palagip kadagiti tattao ti Israel, tapno awan ti tao a saan a nagtaud iti kaputotan ni Aaron ti umay tapno mangipuor iti insenso iti sangoanan ni Yahweh. Iti kastoy a wagas, awanto ti tao nga agbalin a kasla kenni Kora ken kadagiti bunggoyna.
como recuerdo para los hijos de Israel con respecto a que ningún extraño, que no sea de la descendencia de Aarón, puede ofrecer incienso a Yavé, para que no sea como Coré y como su séquito, según Yavé habló por medio de Moisés.
41 Ngem iti sumaruno nga agsapa, nagsasao iti maibusor kada Moises ken Aaron dagiti amin a tattao ti Israel. Kinunada, “Pinatayyo dagiti tattao ni Yahweh.”
Al día siguiente, sin embargo, toda la congregación de los hijos de Israel murmuró contra Moisés y Aarón: ¡Ustedes son los que causaron la muerte del pueblo de Yavé!
42 Ket napasamak daytoy, idi naguummong dagiti tattao a bimmusor kada Moses ken Aaron, idi kimmitada iti tabernakulo ket pagammoan, naimatanganda a salsallukuban ti ulep daytoy. Nagparang ti dayag ni Yahweh
Aconteció que cuando se juntó la congregación contra Moisés y Aarón, miraron hacia el Tabernáculo de Reunión. Ahí estaba la nube que lo cubrió, y se manifestó la gloria de Yavé.
43 ket napan da Moises ken Aaron iti sangoanan ti tabernakulo.
Entonces Moisés y Aarón fueron al frente del Tabernáculo de Reunión.
44 Kalpasanna, nagsao ni Yahweh kenni Moises, Kinunana,
Yavé habló a Moisés:
45 “Umadayokayo iti sangoanan dagitoy a tattao tapno maibusko ida iti apagdarikmat. Ket nagpakleb da Moises ken Aaron.
¡Apártense de en medio de esta congregación porque voy a consumirlos en un instante! Entonces cayeron sobre sus rostros,
46 Kinuna ni Moises kenni Aaron, “Alaem ti insenserio, kargaam daytoy iti beggang manipud iti altar, kargaam daytoy iti insenso, iyapuram dagitoy nga ipan iti ayan dagiti tattao ket mangaramidka iti pakapakawanan dagiti basolda, gapu ta umayen ti pungtot ni Yahweh. Nangrugin ti didigra.”
y Moisés dijo a Aarón: ¡Toma el incensario, pon en él fuego del altar y ponle incienso encima! ¡Apresúrate, vé hacia la congregación y haz sacrificio que apacigua por ellos, porque la ira salió de la Presencia de Yavé, la mortandad comenzó!
47 Inaramid ngarud ni Aaron ti imbilin ni Moises. Nagtaray isuna iti tengnga dagiti tattao. Nagwarasen a dagus ti didigra kadagiti tattao, isu nga ingkargana ti insenso ket inaramidna ti seremonia a pakapakawanan ti basol dagiti tattao.
Entonces, tal como Moisés habló, Aarón tomó el incensario y corrió hacia el medio de la asamblea, y ¡ciertamente la mortandad había comenzado entre el pueblo! Pero él puso el incienso e hizo sacrificio que apacigua a favor del pueblo.
48 Nagtakder ni Aaron iti nagbaetan dagiti natay ken dagiti sibibiag; iti kastoy a wagas napasardeng ti didigra.
Se puso entre los muertos y los vivos, y la mortandad fue detenida.
49 Agdagup iti 14, 700 ti bilang dagiti natay iti didigra, malaksid kadagiti natay a kadua ni Kora.
Sin embargo, los que murieron en aquella mortandad fueron 14.700, además de los que murieron por causa de Coré.
50 Nagsubli ni Aaron iti ayan ni Moises iti pagserkan ti tabernakulo ket nagsardengen ti didigra.
Aarón volvió a la puerta del Tabernáculo de Reunión donde estaba Moisés, pues la mortandad fue detenida.

< Numero 16 >