< Mateo 5 >

1 Idi nakita ni Jesus dagiti adu a tattao, simmang-at isuna iti bantay. Idi nagtugaw isuna, immay dagiti adalanna kenkuana.
Jisua'n loko ngei hah a mûn chu muol chunga a kala, mahan ânsunga. A ruoisingei a kôla an hong intûpa,
2 Nagsao ket sinuroanna ida, a kunana,
male anni ngei hah a minchu phut zoi:
3 “Nabendisionan dagiti napanglaw iti espiritu, ta kukuada ti pagarian ti langit.
“Ratha tienga inrienga ânriet ngei chu satvur anni; Invân Rêngram an ta ani sikin.
4 Nabendisionan dagiti agladladingit, ta maliwliwadanto.
Rathanvâingei chu satvur anni; Pathien'n rathanngamna a pêk ngei rang ani!
5 Nabendisionan dagiti naemma, ta tawidendanto ti daga.
Rangâiinchînngei chu satvur anni; Pathien chonginkhâm an la man rang ani!
6 Nabendisionan dagiti mabisin ken mawaw iti kinalinteg, ta mapunnodanto.
Pathien'n a minnângngei sin ranga ôina lientak dônngei chu satvur anni; Pathien'n mulungchukna a pêk ngei rang ani!
7 Nabendisionan dagiti manangngaasi, ta magun-oddanto ti asi.
Mulungjûrpuina dôn ngei chu satvur anni; Pathien mulungjûrpuina an chang rang ani!
8 Nabendisionan dagiti nasin-aw ti pusona, ta makitadanto ti Dios.
Mulung inthiengngei chu satvur anni; Pathien an la mu rang ani!
9 Nabendisionan dagiti mamagkappia, ta maawagandanto nga annak ti Dios.
Inngêina ranga sintho ngei chu satvur anni; Pathien'n ama nâingei tiin a la koi ngei rang ani!
10 Nabendisionan dagiti maparparigat gapu iti kinalinteg, ta kukuadanto ti pagarian ti langit.
Pathien'n a minnângngei sin sikin nuomlona tuong ngei chu satvur anni; Invân Rêngram an ta ani!”
11 Nabendisionankayo no laisendakayo ken parigatendakayo dagiti tattao, wenno isawangda amin a kita ti dakes a banbanag maibusor kadakayo gapu kaniak.
“Ku nûkjûingei nin nina sika min nangni an êroa, an nunuom nangni an loa, milak saloi ngeiin nangni an nôn tika chu satvur nin ni.
12 Agrag-o ken agragsakkayo la unay, ta naindaklan ti gunggonayo sadi langit. Ta iti kastoy a wagas a pinarigat dagiti tattao dagiti profeta a nagbiag sakbay kadakayo.
Nin râiminsân ungla, nin ta rangin râisânman lientak invâna darin aom sikin. Nin motona lei om dêipungei hah khom nunuomlona an lei tuong ngâi ani.”
13 Dakayo ti asin ti daga. Ngem no napukawen ti raman ti asin, kasano a pagbalinen manen a naapgad? Saanen a pulos a nasayaat para iti aniaman a banag, malaksid nga ibelleng iti ruar ket mapayatpayatan dagiti tattao.
“Mitin ta rangin michi angin nin ni. Aniatachu michi hih a âlna ahong dongin chu min âl nôk thei ni khâi mak. Mangmunboi ahong changa, masikin an paia, mingeiin an sirpol ngâi ani.
14 Dakayo ti silaw ti lubong. Ti siudad a nabangon iti rabaw ti turod ket saan a mailemmeng.
“Nangni ngei hah rammuol pumpui rangin vâr angin nin ni. Tângsîpa khopui aom chu inthup thei ngâi mak.
15 Kasta met nga awan ti tao a mangsindi iti pagsilawan sana ikabil iti sirok ti maysa a basket, ngem ikabilna ketdi iti nairanta a pagsilawan, ket aglawag para iti tumunggal maysa nga adda iti balay.
Tutên châti mochokin khuriâi nuoia dar ngâi mak ngei; manêkin chu in sûnga mi murdi a êlminvârna rangin châtidarna kêng an dar ngâi ani.
16 Pagraniagenyo dagiti silawyo iti imatang dagiti tattao iti wagas a makitada dagiti nasayaat nga aramidyo ket dayawenda ti Dios Ama nga adda sadi langit.
Ma angdên han nin vâr hah mingei makunga vâr ngêt rese, hankêng nin neinun sa tho ngei hah mûng an ta, male invâna om nin Pa minpâk thei an tih.
17 Saanyo a panunoten nga immayak a mangdadael iti linteg wenno dagiti profeta. Saanak nga immay tapno dadaelen ida, ngem tapno tungpalen dagitoy.
“Moses le Dêipungei Balam minchûnangei minboi ranga juongin ni be no roi. Ma ngei hah minboi ranga juong ni mu-unga, an minchûnangei ajuongtung dikna ranga kêng ki ni.
18 Ta pudno, ibagak kadakayo nga agingga a mapukaw ti langit ken daga, awan ti uray maysa a kur-it wenno tolnek a mapukaw manipud iti linteg, agingga a matungpal amin a banbanag.
Pilchung le invân a om kâr chu Balam chong ânziek ahâng chînte mo, miziek dukriekte mo hi boi no nih, neinunngei murdi mongna ahongtung mâka chu ti hi riettit roi.
19 Ngarud, siasinoman a mangsalungasing iti kababaan kadagitoy a bilbilin ken mangisuro kadagitoy iti dadduma tapno aramidenda met ket maawaganto a kababaan idiay pagarian ti langit. Ngem siasinoman a mangtungpal kadagitoy ken mangisuro kadagitoy ket maawaganto a natan-ok idiay pagarian ti langit.
Masikin tukhomin hi chongpêkngei lâia achîntak khom jômloiin, ma angdênin tho sa rangin midangngei khom a minchûn chu invân Rêngrama chu mi chîntak nîng a tih. Nikhomrese tukhomin Balam a jôma, ma angdênin tho sa rangin mi a minchûa anin chu invân Rêngrama chu mi lien nîng a tih.
20 Ta ibagak kadakayo a makastrekkayo iti pagarian ti langit no maartapan ti kinalintegyo ti kinalinteg dagiti eskriba ken dagiti Pariseo.
Hanchu, Pathien lungdo sinna lama Balam minchupungei le Phariseengei nêkin taksôn-omin nin om vaiin kêng invân Rêngrama nin lût thei rang tiin nangni ki ril ani.
21 Nangngeganyo a naibaga kadakuada idi un-unana a tiempo, 'Saanka a pumatay,' ken, 'Siasinoman a pumatay ket agpeggadto iti pannakaukom.'
“Tienlâia mingei kôm chu, ‘Mi that no roh; tukhom mi that chu roijêkna makunga inding a tih,’ tiin an ril ngâi ti nin riet.
22 Ngem ibagak kadakayo a tunggal maysa a makaunget iti kabsatna ket agpeggadto iti pannakaukom. Ken siasinoman a mangibaga iti kabsatna, 'Awan serserbim a tao!' ket agpeggadto iti konseho. Ket siasinoman a mangibaga iti, 'Sika a maag!' ket agpeggadto iti apuy ti impierno. (Geenna g1067)
Ania, atûn keiman chu: Tukhom a lâibungpa chunga a taksîn chu roijêkna makunga tuongin om a tih, tukhom a lâibungpa kôm, ‘Mangmunboipa!’ ti chu roijêkna makunga tuongin om a tih, male tukhom a lâibungpa kôm mangmunboi, amopa ti chu meidîla se rangin ichi aom ani. (Geenna g1067)
23 Ngarud no mangidatagka iti sagutmo idiay altar ket idiay nalagipmo a ti kabsatmo ket addaan iti sakit ti nakem kenka,
Masikin mâichâm motona Pathien kôm neinunpêk ne pêk rang lâitak khomin na lâibungpa'n nu chunga mulung hoiloina a dôn iti ni riettitin chu,
24 ibatim ti sagutmo iti sango ti altar, ket mapanka iti dalanmo. Makikappiaka pay nga umuna iti kabsatmo, ket kalpasanna mapanka ket idatagnmo ti sagutmo.
mâichâm motona ne neinunpêk ne pêk rang hah mâk inla, inrangin sênla, na lâibungpa leh inngêina va sin bak inla, masuole chu hongkîr nôk inla Pathien kôma ne neinunpêk rang hah pêk roh.
25 Makikinnaawatanka a dagus iti nangidarum kenka kabayatan a kaduam isuna iti dalan a mapan iti pangukoman, wenno saan ti nangidarum kenka ket ipaimanaka iti ukom, ket ti ukom ipaimanaka iti opisial, ket mabalin a maibaludka iti pagbaludan.
“Mîn dabi thôn nang an doia roijêkna muna nang an tuongin chu zora ala om sûngin nin bâiinkhamna hah inngêipui roh, roijêkna mun nin tung mân. Amuna voikhat pai na va tungin chu, ama'n roijêkpu kuta nang bâng a ta, misûrngei kuta nang bâng a ta, male jêl-ina khum nini rang ani.
26 Pudno, ibagak kadakayo, saankanto a makarruar manipud sadiay agingga a mabayadam amin a binulodmo.
Nangni ki ril, poisate tena luo lei nu thuon mâka chu ma muna han om tit ni tih.
27 Nangngegyo a naibaga, 'Saanka a makikamalala.'
“Inrê no roh, an lei ti hah nin riet.
28 Ngem ibagak kadakayo a siasinoman a kumita iti babai nga addaan panaggartem kenkuana ket nakikamalalan kenkuana iti pusona.
Ania, atûn Keiman chu: tukhomin nupang midit enin a ena, amanu hah luo rang a nuomin chu a mulungrîla amanu leh han an inrêa, theiloi changin aom zoi, tiin nangni ki ril ani.
29 No ti makannawan a matam ti makagapu a maitublakka, suatem ken ibellengmo iti adayo manipud kenka. Ta nasaysayaat para kenka a mapukaw ti maysa a paset ti bagim ngem maitapuak ta sibubukel a bagim iti impierno. (Geenna g1067)
Masikin ni mit chang tieng han nang aminpalin chu kêlpai inla, vôrpai kelen roh! Na takpum, pumpuia meidîla se nêkin chu na takpuma abâk inkhat ânsam hah chu nata rangin asa uol. (Geenna g1067)
30 Ket no ti makannawan nga imam ti makagapu a maitublakka, putdem ken ibellengmo iti adayo manipud kenka. Ta nasaysayaat para kenka a mapukaw ti maysa a paset ti bagim ngem ti itapuaknaka ti Dios ti entero a bagim iti impierno. (Geenna g1067)
Nu kut changtieng nang aminpalin chu tanpai inla, pai kelen roh! Na takpum, pumpuia meidîla se nêkin chu na takpuma abâk inkhat ânsam hah chu nata rangin asa uol ani.” (Geenna g1067)
31 Naibaga pay, 'Siasinoman a mangpapanaw iti asawana a babai, ikkanna koma iti kasuratan ti panagsina.'
“‘Tukhom a lômnu a mâkin chu mâkna lekha a pêk rang ani,’ an ti sa.
32 Ngem ibagak kadakayo a siasinoman a mangisina iti asawana a babai, malaksid no gapu iti kinaderrep, pagbalinenna isuna a mannakikamalala. Ken ti siasinoman a mangasawa kenkuana kalpasan a naisina ket makikamkamalala.
Hannirese atûn Keiman chu: tukhom pasalin a lômnu hah roi danga niloiin, taksôn omloina sika a mâka anin chu a lômnu hah inrê a minchang ani; male mi lômnu mâksai inneipui nôkpu chu amanu hah a inrêpuiin theiloi a changsa ani, ti nangni ki ril ani.
33 Nangngeganyo manen a naibaga kadagiti adda idi un-unana a tiempo, 'Diyo sapataan iti inuulbod ti kariyo, ngem tungpalenyo ti inkariyo iti Apo.'
“Tienlâia mingei kôm chu, ‘No chonginkhâm hah set nôn la, Pumapa makunga nên khâmna hah tho roh,’ an ti, tiin nin riet sa.
34 Ngem ibagak kadakayo, saankayo nga agsapata uray pay babaen iti langit, ta isu ti trono ti Dios;
Aniatachu atûn keiman chu, chonginkhâm nin sin zorân inkhâmna ite mang no roi. Invân sâmin khom, khomâkinsâm no roi, Pathien Rêngsukmun ani sikin;
35 wenno babaen iti daga, ta isu ti pagbatayan dagiti sakana; wenno babaen iti Jerusalem, ta isu ti siudad ti naindaklan nga Ari.
pilchung sâmin khom, khomâkinsâm no roi, a ke darna ani sikin. Jerusalem sâmin khom, khomâkinsâm no roi, ma khi Rêng roiinpuitak khopui ani sikin.
36 Saanyo nga iraman ti uloyo iti panagkariyo, ta saankayo a makaaramid iti maysa a buok a puraw wenno nangisit.
Nin lu sâmin khom khomâkinsâm no roi, samsang inkhat luo hih nin minchek thei le nin minhâng thei aom loi sikin.
37 Ngem kastoy koma ti kunayo, 'Wen, no wen,' wenno 'Saan, no saan.' Ta aniaman a banag a nalablabes ngem iti daytoy ket nagtaud iti daydiay a managdakdakes.
‘Ani’ nônchu ‘Nimak’ vai ti roi, mapêna nin ti hah chu Saloipa Inkhat renga hong kêng ani.”
38 Nangngegyo a naibaga, 'Mata para iti mata, ken ngipen para iti ngipen.'
“‘Mit ruthûla mit,’ ‘hâ ruthûla hâ,’ an ti hah nin riet.
39 Ngem ibagak kadakayo, saanyo a kalabanen ti managdakdakes. Ngem ketdi, siasinoman a mangtungpa iti makannawan a pingpingmo, itayam pay ti bangir a pingpingmo.
Aniatachu atûn keiman chu: nin chunga asaloi tho ngei chunga phubaluok no roi. Tukhomin ni bieng chang tieng a bênin chu, voi tienga ni bieng khom minbên sa roh.
40 Ket no adda agtarigagay a mangidarum kenka idiay pangukoman ken alaenna ti kawesmo, palubosam dayta a tao nga alaenna pay ti kagaymo.
Tukhom nu sûng kancholi lâk rang a râivala roijêkna muna nang tuong rang a bôkin chu na kâncholiinchuol khom pêk sa roh.
41 Ket siasinoman a mangpilit kenka a mangdaliasat iti maysa a milia, kumuyogka kenkuana iti dua.
Mi'n a puok kilometer khat pêl rangin nang a tiin chu kilometer inik pêlpe roh.
42 Mangtedka iti siasinoman nga agdawat kenka, ken saanmo a tallikudan ti siasinoman nga agtarigagay nga agbulod kenka.
Mi'n neinun imini nang a zong zorân chu, maha a kôm pêk roh; mi lâkâi nang a zongpu hah lei min pûk roh.”
43 Nangngegyo a naibaga, 'Ayatem ti kaarrubam ken guraem ti kabusormo.'
“Na malngei lungkham inla, na râlngei mumâk roh,” an ti iti nin riet.
44 Ngem ibagak kadakayo, ayatenyo dagiti kabusoryo ken ikararaganyo dagiti mangparparigat kadakayo,
Aniatachu atûn keiman chu: nin râlngei lungkham ungla, an nunuom nangni lo ngei hah chubai tho pe roi,
45 tapno agbalinkayo nga annak ti Amayo nga adda sadi langit. Ta inaramidna ti initna nga agraniag kadagiti dakes ken naimbag, ken mangmangted iti tudo kadagiti nalinteg ken saan a nalinteg.
masikin invâna nin Pa nâingei nin hongni theina rangin. Ama'n misiengei le misangei chunga a nisa hah ân-angbangin a min suok ngâia, asa sinngei le asie sinngei chunga khom ruo a min juong pe ngei ngâi.
46 Ta no ay-ayatenyo dagiti mangay-ayat kadakayo, ania ti magunggonayo? Saan kadi nga uray dagiti agsingsingir iti buis ket aramidenda ti kasta met laeng a banag?
Nang lungkhamngei vai nu lungkham ngeiin te ithomo Pathien'n râisânman nang a pêk ranga? Mahah chu sum rusuongpungei khomin an tho ngâi!
47 Ket no dagiti laeng kakabsatyo ti kablaawanyo, ania ti ar-aramidenyo a nasaysayaat ngem kadagiti dadduma? Saan kadi nga uray dagiti Hentil ket aramidenda ti kasta met laeng a banag?
Hanchu, nin malngei kôm vai nin chongin te imo aliek nin tho uola? Mahah chu sonongngei khomin an tho ngâi!
48 Ngarud, masapul nga awan ti pagkuranganyo, kas iti Amayo nga adda sadi langit nga awan pagkuranganna.
Invâna nin Pa asa akipphar anghan nangni khom nan satna hah akipphar ngêt rang ani!

< Mateo 5 >