Mateo 12
1 Iti dayta a tiempo, napan ni Jesus kadagiti kataltalonan iti Aldaw a Panaginana. Mabisin dagiti adalanna ket rinugianda ti nangruros kadagiti dawa ti trigo ket kinnanda dagitoy.
Lao esa, nandaa no atahori Yahudi ra fai hahae tao ues na, Yesus no ana mana tungga nara laoꞌ tungga atahori osin. Ana mana tungga nara ndoe, de ara etu rala are nggandum mbuleꞌ de raa lao-laoꞌ.
2 Ngem idi nakita dagiti Pariseo dayta, kinunada kenni Jesus, “Kitaem, inaramid dagiti adalam ti saan a nainkalintegan nga aramiden iti Aldaw a Panaginana.”
Sia naa, hambu atahori hira mia partei agama Farisi feꞌe toꞌu rahereꞌ adat Yahudi. Rita Yesus ana mana tungga nara tao taꞌo naa, ma ara ai E rae, “Ana mana tungga mara etu are nggandum nandaa no fai hahae tao ues! Afiꞌ taꞌo naa! Te naa nalena-langga neu hita hohoro lalanen.”
3 Ngem kinuna ni Jesus kadakuada, “Saanyo kadi a pulos a nabasa ti inaramid ni David, idi mabisin isuna, ken dagiti lallaki a kakaduana?
Te Yesus nataa nae, “Taꞌo bee, o! Hei nda misinedꞌa baꞌi Daud dudꞌuit na sa, do? Baꞌi Daud no ana mana tungga nara ndoe de tei nara radꞌiro-dꞌoro huu ndoe rala seli. Boe ma ana nisiꞌ Lamatualain Lalaa hule-oꞌen rala, de haꞌi roti fo malangga agama ra fee neu Lamatuaꞌ ena, fo ara raa. Tao-tao te akaꞌ malangga agama ra bole raa roti naa. Atahori laen nda bole raa sa. Basa de baꞌi Daud se raa, te atahori nda rae ara sala sa. Hei onaꞌ nda baca mihine Lamatualain Susura Meumaren sa!
4 No kasano a simrek isuna iti balay ti Dios ket nangan iti tinapay a naidaton, a saan a nainkalintegan a kanenna, ken saan a nainkalintegan para kadagiti kakaduana, ngem nainkalintegan laeng para kadagiti papadi?
5 Ken saanyo kadi a nabasa ti linteg, nga iti Aldaw a Panaginana, dagiti papadi idiay templo ket tinulawanda ti Aldaw a Panaginana ngem saanda a nakabasolan daytoy?
Te sia naa o nenesuraꞌ soꞌal malangga agama ra tao ues mete-seꞌu sia ume hule-oꞌe, nandaa no fai hahae tao ues. Te ara nda hambu salaꞌ saa sa boe.
6 Ngem ibagak kadakayo nga adda ditoy ti nangnangruna ngem ti templo.
Rena, o! Dalahulun, ume hule-oꞌe na pantin, te aleꞌ ia hambu dalaꞌ sa pantin lenaꞌ, naeni, Au, Atahori Matetuꞌ ia.
7 No naammoanyon ti kayat a sawen daytoy, 'Asi ti tarigagayak a saan ket a daton,' saanyo koman nga inukom ti awan basolna.
Sia Lamatualain Susura Meumaren, Lamatualain nae, ‘Au hihii-nanau ngga taꞌo ia: Au atahori nggara musi ratudꞌu susueꞌ esa no esa. Mete ma ara nda tao taꞌo naa sa, na, banda tutunu-hohotuꞌ fo ara rendi fee Auꞌ naa, nda naꞌena sosoa-ndandaaꞌ saa sa boe.’ Na, mete ma ama mihine malolole Lamatuaꞌ oꞌolan, neꞌo ama nda fee salaꞌ neu ana mana tungga ngga ra sa. Te ara nda tao sala saa sa boe!
8 Ta ti Anak ti Tao isu ti Apo ti Aldaw a Panaginana.”
Te Au ia, Atahori Matetuꞌ a. Au uꞌena hak uꞌetuꞌ ae, atahori bole tao saa nandaa no fai hahae tao ues.”
9 Kalpasanna, pimmanaw ni Jesus manipud idiay ket simrek iti sinagogada.
Basa naa ma Yesus lao hela mamanaꞌ naa, de nisiꞌ sira ume hule-oꞌen.
10 Pagammoan, adda lalaki a kimbet ti maysa nga imana. Nagsaludsod dagiti Pariseo kenni Jesus, a kunada, “Nainkalintegan kadi a mangpaimbag iti Aldaw a Panaginana?” tapno mabalinda nga ibaga nga isuna ket nakabasol.
Sia naa, hambu touꞌ esa liman seri maꞌamateꞌ. Atahori Farisi naa ra rae sangga dalaꞌ fo fee salaꞌ neu Yesus, mete ma Ana tao nahaiꞌ atahori naa, nandaa no fai hahae tao ues. De ara ratane rae, “Tungga hita agaman hohoro-lalanen, atahori bole tao nahaiꞌ atahori nandaa no fai hahae tao ues, do hokoꞌ?”
11 Kinuna ni Jesus kadakuada, “Adda kadi kadakayo ti a no addaan iti maymaysa a karnero, ket mairana a matnag iti nauneg nga abut iti Aldaw a Panaginana, saanna kadi a gammatan daytoy ket aonenna?
De Yesus nataa nae, “Mete ma atahori sa bibꞌin esa tudꞌa ndolaꞌ rala neu, nandaa no fai hahae tao ues, neꞌo tenu bibꞌiꞌ a neu oꞌo bibꞌi a dea neu, to?
12 Adayo ngarud a napatpateg ti tao ngem iti karnero! Isu a nainkalintegan ti panangaramid iti naimbag iti Aldaw a Panaginana.”
Naa! Lamatuaꞌ sue atahori lenaꞌ tenu bibꞌiꞌ a sue bibꞌin. Huu naa, atahori bole tao dala maloleꞌ nandaa no fai hahae tao ues.”
13 Kalpasanna, kinuna ni Jesus iti lalaki, “Iyunnatmo ti imam.” Inyunnatna ti imana, ket napaimbag daytoy, kas kasalun-at ti maysa nga imana.
Boe ma Ana olaꞌ no atahori lima maꞌamate seseriꞌ naa nae, “Aꞌa, e! Loo limam nema!” Boe ma ana loo lima maꞌamate seseriꞌ naa, boe ma liman hai neuꞌ ena, onaꞌ liman seriꞌ a.
14 Ngem pimmanaw dagiti Pariseo ket nagpanggepda iti maibusor kenkuana. Nangbirokda iti wagas no kasano a maipapatayda isuna.
Rita taꞌo naa ma, atahori Farisi ra ramue. De ara fela lao hela ume hule-oꞌe a, boe ma ara reu rala ralaꞌ sa rae, “Ata musi sangga dalaꞌ fo tisa E!”
15 Idi naammoan ni Jesus daytoy, immadayo isuna manipud sadiay. Adu a tattao ti nangsurot kenkuana ket pinaimbagna ida amin.
Te Yesus bubꞌuluꞌ dudꞌuꞌa deꞌulaka nara, naa de Ana lao nisiꞌ mamanaꞌ laen. Atahori hetar tungga E, ma Ana tao nahaiꞌ basa atahori mamahedꞌiꞌ ra
16 Binilinna ida nga awan pangibagbagaanda maipapan kenkuana,
Te Ana ai se nae, “Ama afiꞌ mifadꞌe atahori laen soꞌal Au.”
17 tapno matungpal ti naibaga idi babaen kenni profeta Isaias, a kunana,
Ana tao taꞌo naa tungga saa fo Lamatualain nafadꞌe neu mana ola-olan Yesaya nae,
18 “Adtoy ti pinilik nga adipenko; ti ay-ayatek, a pakaay-aywan unay ti kararuak. Paumayekto ti Espirituk kenkuana, ket ipakaammonanto ti pannakaukom kadagiti Hentil.
“Mete dei! Eni ia, Au Atahori dedꞌenu ngga fo tengga alaꞌ a ena. Au sue E, ma Au umuhoꞌo ukundoo o E. Dei fo Au fee Dula-dale ngga neu E, fo neu nanori atahori sia basa nusaꞌ ra soꞌal Au dala masodꞌa ndoos ngga.
19 Saanto isuna a makisinnupiat wenno agpukkaw; wenno adda makangngeg iti timekna kadagiti kalsada.
Ana nda toꞌo tendan sa. Ana nda soꞌu-soꞌu aon sa.
20 Sannanto a dadaelen ti aniaman a naparpar a runo; saannanto nga iddepen ti aniaman nga umas-asuk a pabilo, agingga a mapagballigina ti panangukom.”
Ralan maloleꞌ. Ana nda naꞌasususaꞌ atahori sa. Ana nda helu tiku hau mana naeꞌa tiku sa. Ana nda fuu nisa lambu anaꞌ mana naeꞌa mate sa. Ana nanori atahori nakandooꞌ a, losa dodꞌoo ma basa nusaꞌ ra rahine de tungga Lamatuaꞌ dala masodꞌa ndoo-tetun boe.
21 Ket maaddaanto dagiti Hentil iti kinatalged iti naganna.”
Dei fo atahori mia basa nusaꞌ ra ramahere neu E, huu rahine rae Eni, seka.”
22 Ket adda nangyegda kenni Jesus iti maysa a tao a bulsek, umel ken linuganan ti demonio. Pinaimbagna isuna, ket nakapagsaon ken nakakitan ti umel a lalaki.
Lao esa, atahori ra rendi atahori nitu taoꞌ esa nisiꞌ Yesus. Atahori naa matan pokeꞌ ma nda olaꞌ nala sa. Boe ma Yesus oi hendi nitu de naꞌahahaiꞌ e. Boe ma, atahori naa nita ma olaꞌ neuꞌ ena.
23 Nasdaaw amin dagiti tattao ket kinunada, “Mabalin ngata a daytoy a lalaki ti anak ni David?”
Rita taꞌo naa, ma basa atahori titindindiꞌ a. Ara ola-olaꞌ rae, “Mbei ma Eni ia, Daud tititi-nonosin, fo Lamatuaꞌ mana ola-ola nara suraꞌ memaꞌ mia lele uluꞌ a. Eni ia, neꞌo Atahori fo hita nea-neaꞌ a!”
24 Ngem idi nangngeg dagiti Pariseo daytoy a nakakaskasdaaw, kinunada, “Saan a mangpaksiat daytoy a tao kadagiti demonio malaksid no babaen kenni Beelzebub, ti prinsipe dagiti demonio.”
Te leleꞌ atahori Farisi ra rena rala, ma ara nda simbo sa. Boe ma ara ola-olaꞌ rae, “Woe! Atahori ia bisa oi hendi nitu, huu nitu ra malanggan Balsebul mana fee E koasa.”
25 Ngem ammo ni Jesus dagiti panpanunotenda ket kinunana kadakuada, “Tunggal pagarian nga agbibinnusor dagiti umilina ket agbalin nga awan serserbina, ken tunggal siudad wenno balay nga awan panagkaykaysana ket saanto a makatakder.
Te Yesus nahine atahori Farisi ra oꞌolan. Boe ma nafadꞌe se nae, “Hei oꞌolam naa, nda naꞌena sosoa-ndandaaꞌ sa! Mete ma sia nusaꞌ esa, rauinggu nara rafetu-raparu, taꞌo bee fo nusaꞌ naa naꞌatataaꞌ! Onaꞌ naa boe mete ma atahori sia kota esa, do sia ume sa rala, esa natofa no esa, neꞌo ara sea-saranggaa losa rambalulutu, o!
26 No ni Satanas ket paksiatenna ni Satanas, busorenna ti bagbagina. Kasano pay a makapagtultuloy ti pagarianna?
Dadꞌi mete ma nitu ra bamusuꞌ ma esa oi esa, na, sira malanggan nda toꞌu parendaꞌ doo-doo sa ena!
27 Ket no mangpakpaksiatak kadagiti demonio babaen kenni Beelzebub, siasino ngarud ngay ti mangmangted kadagiti annakyo iti pannakabalin a mangpaksiat kadakuada? Gapu iti daytoy, isudanto dagiti agbalin nga ukomyo.
Misinedꞌa, e! Hei atahori mara o oi rahine nitu ra boe. Ara oi rendiꞌ nitu a koasan, do? Hokoꞌ! Dadꞌi ama afiꞌ olaꞌ leli mae, Au oi nitu ra endiꞌ nitu a koasan. Dei fo hei atahori mara raꞌetuꞌ ao nara rae, saa fo ama runduꞌ a, nda tebꞌe sa.
28 Ngem no mangpakpaksiatak kadagiti demonio babaen iti Espiritu ti Dios, ngarud ti pagarian ti Dios ket immay kadakayo.
Te mete ma Au tebꞌe-tebꞌeꞌ oi nitu endiꞌ koasa mia Lamatuaꞌ Duladꞌalen, na natudꞌu nae, Lamatuaꞌ memaꞌ Maneꞌ mana sia hei mata mara ena.
29 Ken kasano a sumrek ti siasinoman iti balay ti napigsa a tao ken agtakaw kadagiti sanikuana no saanna nga igalut nga umana ti napigsa a tao? Sananto takawen dagiti sanikuana manipud iti balayna.
Mete ma atahori rae rema ramanaꞌo sudꞌiꞌ a saa sia atahori maꞌadꞌereꞌ sa umen, na, ana musi futu-paꞌa nahereꞌ atahori naa dei. Dei fo, ana namanaꞌo nala atahori naa sudꞌiꞌ a saa nara.
30 Ti saanko a kadua ket maibusor kaniak, ken ti saan a makipagurnong kaniak ket agiwara.
Misinedꞌa malolole! Te atahori nda mana partei no Au sa, bamusuꞌ no Au. No atahori nda mana tao afiꞌ neu Au ue-tatao ngga sa, ana taoꞌ a nemue-neanggiꞌ.
31 ibagak kadakayo, mapakawanto ti tunggal basol ken panangtabbaaw kadagiti tao, ngem saanto a mapakawan ti panangtabbaaw iti Espiritu.
Dadꞌi rena malolole Au oꞌola ngga ia! Lamatualain sadꞌia fee ambon neu atahori sala-kilu nara ena. Ma mete ma atahori olaꞌ nda malole soꞌal atahori laen, na, Lamatualain feꞌe sadꞌia fee ambon neu e. Te mete ma atahori nambarani olaꞌ nda maloleꞌ soꞌal Lamatualain Dula-dale Meumaren, na Lamatualain nda fee ambon neu sala-kilun sa.
32 Ken ti siasinoman nga agsao iti aniaman a maibusor iti Anak ti Tao, mapakawanto dayta kenkuana. Ngem ti siasinoman nga agsao a maibusor iti Espiritu Santo, saanto a mapakawan dayta kenkuana, iti daytoy man a lubong, wenno iti masakbayan. (aiōn g165)
Mete ma atahori olaꞌ deꞌulakaꞌ soꞌal Au, Atahori Tebꞌeꞌ-tebꞌeꞌ ia, Lamatuaꞌ sadꞌia fee ambon neu e. Te mete ma atahori olaꞌ naꞌamuti-naꞌamuu labꞌan Lamatuaꞌ Duladꞌale Meumaren, na, Lamatualain nda fee ambon neu salan naa sa losa fai mateteꞌen!” (aiōn g165)
33 Ibilangyo a napintas ti maysa a kayo no napintas ti bungana, ken ibilangyo a saan a napintas ti kayo no saan a napintas ti bungana, ta mailasinmo ti kayo babaen iti bungana.
Basa ma Yesus olaꞌ nakandoo neu atahori Farisi ra nae, “Dudꞌuꞌa malolole! Hau hu maloleꞌ nabꞌoa boa maloleꞌ. Te hau hu nda maloleꞌ a sa nabꞌoa boa nda maloleꞌ sa, Hu mia hau a boan, atahori bisa bubꞌuluꞌ rae, hau huuꞌ na, maloleꞌ do hokoꞌ.
34 Dakayo nga annak dagiti uleg, agsipud ta dakeskayo, kasano a makapagsaokayo kadagiti nasayaat a banbanag? Ta no ania ti adda iti puso ti tao isu met ti isawang ti ngiwatna.
Te hei ia ra onaꞌ mengge mana peko-lelekoꞌ! Ama nda bisa olaꞌ dala-dala maloleꞌ ra sa. Huu saa nenembedaꞌ sia atahori ralan, na, ana kalua tungga bafan.
35 Ti nasayaat a tao ket agaramid iti nasayaat gapu iti kinasayaat nga adda iti pusona, ken ti dakes a tao ket agaramid iti dakes gapu iti kinadakes nga adda iti pusona.
Atahori maloleꞌ, tantu olaꞌ dala maloleꞌ, huu hambu dala-dala maloleꞌ nenembedaꞌ sia ralan. Te atahori deꞌulakaꞌ, olaꞌ a deꞌulakaꞌ, hu hambu dala-dala deꞌulakaꞌ nenembedaꞌ sia ralan.
36 Ket ibagak kadakayo nga inton aldaw ti pannakaukom, sungbatanto dagiti tattao ti tunggal awan serserbina a sao a naisawangda.
Mimihere neu Au! Te dei fo losa fai mateteꞌen, Lamatualain paresaꞌ basa atahori tatao-nonoꞌin. Leleꞌ naa, atahori esa-esaꞌ musi nataa eni dedꞌea-oꞌolan mana nda ma nggunaꞌ a sa.
37 Ta babaen kadagiti saom, maibilangka a nalinteg, ken makedngankanto babaen kadagiti saom.”
Dadꞌi maꞌabꞌebꞌesa, e! Te dei fo Lamatualain timba-tai dedꞌea-oꞌola mara, no naꞌetuꞌ nae, ama hambu huku-dokiꞌ do hokoꞌ.”
38 Ket simmungbat dagiti sumagmamano nga eskriba ken Pariseo kenni Jesus ket kinunada, “Manursuro, kayatmi ti makakita iti pagilasinan manipud kenka.”
Rena Yesus olaꞌ naꞌo naa ma, hambu meser agama hira ro atahori Farisi ra roꞌe mbali E rae, “Ama Meser! Hai mae mita Amaꞌ tao manadadꞌiꞌ, fo dadꞌi bukti oi, Amaꞌ koasan tebꞌe-tebꞌeꞌ mia Lamatualain.”
39 Ngem simmungbat ni Jesus ket kinunana kadakuada, “Agbirbirok iti pagilasinan ti dakes ken mannakikamalala a kaputotan. Ngem awan ti maited a pagilasinan malaksid laeng iti pagilasinan ni Jonas a profeta.
Te Yesus bua se nae, “Wuih! Hei atahori aleꞌ ia, nda nau tao rerenaꞌ neu Lamatuaꞌ sa! Ama mihineꞌ a tao deꞌulakaꞌ! Mae ama moꞌe manadadꞌiꞌ o, Au nda fee sa. Huu feꞌesaꞌan Lamatuaꞌ fee manadadꞌiꞌ nendiꞌ mana ola-olan Yunus. Naa dai ena!
40 Ta kas kenni Jonas a tallo nga aldaw ken tallo a rabiina iti tian ti dakkel a lames, kastanto met a ti Anak ti Tao ket tallo nga aldaw ken tallo a rabiinanto iti puso ti daga.
Yunus leo rereloꞌ telu, ma tetembaꞌ telu mia uꞌu monaeꞌ a ambun rala. Au o onaꞌ naa boe, Atahori Tetebꞌes ia. dei fo Au leo rereloꞌ telu, ma tetembaꞌ telu sia lua fatuꞌ, atahori mates ra mamanan.
41 Iti pannakaukom, tumakderto dagiti lallaki iti Nineve iti sangoanan dagitoy a henerasion ket ukomenda daytoy. Ta nagbabawida iti panagkasaba ni Jonas, ket kitaenyo, adda ditoy ti natantan-ok ngem ni Jonas.
Dei fo sia fai mateteꞌen, mete ma Lamatuaꞌ dadꞌi mana nggero-furi, na, atahori Niniwe ra rambariiꞌ dadꞌi sakasii fo rundu nggi rae, ‘Basa hei ia, nggoaꞌ!’ Feꞌesaꞌan, atahori Niniwe ra rena Lamatuaꞌ mana ola-olan Yunus, de ara doaꞌ ma lao hela sala-kilu nara. Te hei hokoꞌ. Tao-tao te, aleꞌ ia hambu Atahori sia hei taladꞌa mara manaseliꞌ lena Yunus, naeni Au ia. Te ama nda nau tao afiꞌ neu Au mbei sa boe.
42 Iti pannakaukom, tumakderto ti Reyna ti Abagatan a kaduana dagiti lallaki iti daytoy a henerasion ket ukomenanna daytoy. Naggapu isuna iti pungto ti daga tapno agdengngeg iti kinasirib ni Solomon, ket kitaenyo, adda ditoy ti natantan-ok ngem ni Solomon.
Dei fo sia fai mateteꞌen, mete ma Lamatuaꞌ dadꞌi mana nggero-furi, na, ina mane Seba mia seriꞌ ona o, nambarii dadꞌi sakasii. Ana dudꞌu fo rundu basa mana masodꞌa aleꞌ ia nae, ‘Basa hei ia ra, nggoaꞌ, e!’ Feꞌesaꞌan, ina maneꞌ a nema mia dodꞌoo fo nita no mata aon mane Soleman mahinen. Tao-tao te, aleꞌ ia hambu Atahori sia taladꞌa mara manaseliꞌ lenaꞌ mane Soleman, naeni Au ia. Te ama nda tao afiꞌ mbei neu Au sa boe.”
43 No pimmanaw ti narugit nga espiritu iti maysa a lalaki, lumabas kadagiti namaga a lugar ket mangsapul iti paginanaan, ngem awan ti masapulanna.
“Mete ma nitu neneoi hendiꞌ mia atahori esa, nitu a neu nisiꞌ mamana rouꞌ fo sangga mamana hahaeꞌ. Te ana nda hambu mamana maloleꞌ sa.
44 Ket kunaenna, 'Agsubliak iti balayko a naggapuak.' Iti panagsublina, masarakanna a nawalisan ken naiurnos daytoy a balay.
Boe ma ana dudꞌuꞌa nae, “Hee! Nda hambu mamanaꞌ sa, de malole lenaꞌ au baliꞌ isiꞌ atahori fo feꞌesaꞌan au leo miaꞌ a.’ Basa ma ana baliꞌ, ma nita mamanaꞌ naa, meuꞌ ma nene tao maloleꞌ ena.
45 Iti kasta, pumanaw ket mapan mangikuyog iti pito nga espiritu a nadakdakes pay ngem isuna, ket umayda amin agnaed sadiay. Ket agbalin a dakdakes ngem iti immuna ti pagtungpalan ti kasasaad dayta a lalaki. Kastanto met ti pagbanagan daytoy a dakes a henerasion.”
Boe ma nitu naa neu noꞌe nonoon hitu, deꞌulaka nara seli lenaꞌ e fai. Boe ma basa se reu leo sia atahori naa, ma ara poko-paru randaa e. Dadꞌi aleꞌ ia, atahori naa masodꞌan deꞌulakan seli. Onaꞌ naa boe, atahori sia fai-fai maꞌabꞌuiꞌ ia ra.”
46 Bayat nga agsasao pay laeng ni Jesus kadagiti adu a tattao, adda met a nakatakder iti ruar ti ina ken dagiti kakabsatna a lallaki, ket kayatda a katungtongen isuna.
Leleꞌ naa, Yesus feꞌe olaꞌ no atahori hetar. Boe ma maman no odꞌi nara rema rae randaa ro E. Ara riirii mia ume deaꞌ de denu atahori reu roꞌe E.
47 Adda nangibaga kenkuana, “Kitaem, agtaktakder ti inam ken dagiti kakabsatmo a lallaki iti ruar, ket kayatdaka a katungtongen.”
Boe ma atahori reu rafadꞌe rae, “Amaꞌ, e! Amaꞌ maman no odꞌi mara sia dean. Ara rae randaa ro Amaꞌ.”
48 Ngem simmungbat ni Jesus ket kinunana iti nangibaga kenkuana, “Siasino aya ti inak? Ken siasino aya dagiti kakabsatko a lallaki?”
De Yesus nataa nae, “Au mama ngga, seka? Ma Au toronoo ngga, seka?”
49 Ket inturongna ti imana kadagiti adalanna sana kinuna, “Kitaenyo, adtoy ti inak ken dagiti kakabsatko a lallaki!
Boe ma Ana dudꞌu atahori mana tungga E, de nafadꞌe nae, “Mete, huu ia ra Au mama ngga ma toronoo ngga ra.
50 Ta ti siasinoman a mangaramid iti pagayatan ni Amak nga adda sadi langit, dayta a tao ti kabsatko a lalaki, ken ti kabsatko a babai, ken ti inak.”
Huu atahori mana tao tungga Au Ama ngga sia sorga hihii-nanaun, sira Au bobꞌonggi matetu nggara.”
