Lucas 7
1 Kalpasan nga nalpas ni Hesus ti amin nga ibagbagana nga dingdinggen dagiti tattao, simrek isuna idiay Capernaum.
After he had finished speaking in the hearing of the people, he entered into Capernaum.
2 Adda adipen ti maysa nga senturion, nga napateg kenkuana, agsaksakit ken dandanin matay.
A certain centurion's servant, who was dear to him, was sick and at the point of death.
3 Ngem idi nangngeganna ti maipapan ken ni Hesus, nangibaon ti senturion kadagiti panglakayen dagiti Judio tapno kiddawenda nga umay ket isalakanna ti adipenna manipud iti pannakatay.
When he heard about Jesus, he sent to him Jewish elders, asking him to come and save his servant.
4 Idi nakaasidegdan ken ni Hesus, nagpakpakaasida kenkuana iti kasta unay a kunada, “Maikari isuna nga aramidem daytoy para kenkuana,
When they came to Jesus, they pleaded with him earnestly, saying, "He is worthy for you to do this for him,
5 agsipud ta ipatpategna unay daytoy nga nasiontayo ken nangipatakder ti sinagoga para kadatayo.”
for he loves our nation, and he built our synagogue for us."
6 Intultuloy ni Hesus iti pannagnana ket kimmuyog kadakuada. Ngem idi saanen nga adayo isuna manipud iti balay, nangibaon ti senturion kadagiti gagayyemna nga mangibaga kenkuana, “Apo saanmon nga parigaten ta bagim, gapu ta saanak nga maikari nga masapul a sumrekka iti sirok iti bubungak.
Jesus went with them. When he was now not far from the house, the centurion sent friends, saying to him, "Lord, do not trouble yourself, for I am not worthy for you to come under my roof.
7 Gapu iti daytoy, saanko pay nga inbilang toy bagik nga mabalin nga maikari nga umasideg kenka, ngem iyebkas mo laeng ti sao ket maimbagan ti adipenko.
Therefore I did not even think myself worthy to come to you; but say the word, and my servant will be healed.
8 Ta uray siak met ket taoak nga naikabil iti babaen ti turay ken addaanak met kadagiti soldado nga adda iti sirukko. Ibagak iti maysa, 'Mapanka,' ket mapan isuna, ken iti maysa pay, 'Umayka,' ket umay isuna, ken iti adipenko, 'Aramidem daytoy', ket aramidenna.”
For I also am a man placed under authority, having under myself soldiers. I tell this one, 'Go.' and he goes; and to another, 'Come.' and he comes; and to my servant, 'Do this,' and he does it."
9 Idi nangngegan ni Hesus daytoy, nasdaaw unay kenkuana, ket simmango ngarud kadagiti tattao nga sumursurot kenkuana ket kinunana, “Ibagak kadakayo, awan pay nasarakak uray ditoy Israel nga siasinoman nga addaan ti dakkel nga pammati.”
When Jesus heard these things, he was amazed at him, and turned and said to the crowd who followed him, "I tell you, I have not found such great faith, no, not in Israel."
10 Ket dagiti naibaon, nagsublida iti balay ket nasarakanda nga nasalun-aten ti adipen.
And when those who had been sent returned to the house, they found the servant in good health.
11 Iti saan unay a nabayag kalpasan dayta, napasamak nga agdaldalyasat ni Hesus iti siudad nga maaw-awagan ti Nain. Dagiti adalanna ket kimmuyog kenkuana ken simmurot met ti nakaad-adu nga tattao.
It happened soon afterwards, that he went to a city called Nain; and many of his disciples, along with a large crowd, went with him.
12 Idi umas-asidegen iti ruangan ti siudad, pagammoan, adda natay nga tao nga bagbagkatenda nga paruar, nga maymaysa nga anak nga lalaki ti inana.
And when he drew near to the gate of the city, then look, a man who was dead was carried out, the only son of his mother, and she was a widow; and a large crowd from the city was with her.
13 Isu ket balo a babai, ken kaduana iti adu met bassit nga tattao iti dayta nga siyudad. Idi makitana isuna, iti Apo ket kasta unay ti pannakatignay ti asina para kenkuana ket kinunana kenkuana, “Saanka nga agsangit”.
When the Lord saw her, he had compassion on her, and said to her, "Do not cry."
14 Ket nagpasango ni Hesus ket sinagidna iti pagibagbagkatan ti bangkay, ket nagtalinaed met nga sitatakder dagiti agbagbagkat. Kinunana, “Agtutubo, ibagak kenka, bumangonka”.
He came near and touched the coffin, and the bearers stood still. He said, "Young man, I tell you, arise."
15 Nagtugaw ti natay a lalaki nagtugaw ken nangrugi nga nagsao. Ket inyawat ni Hesus iti inana.
He who was dead sat up, and began to speak. And he gave him to his mother.
16 Ket inabak ida amin iti buteng. Indaydayawda ngarud iti Dios, ibagbagada, “Natan-ok nga propeta iti timmaud kadatayo” ken “Iti Dios kimmita kadagiti tattaona.”
Fear took hold of all, and they glorified God, saying, "A great prophet has arisen among us." and, "God has visited his people."
17 Daytoy nga damag maipanggep ken ni Hesus ket nagwaras iti intero nga Judea ken kadagiti amin nga kabangibang nga rehion.
This report went out concerning him in the whole of Judea, and in all the surrounding region.
18 Dagiti adalan ni Juan imbagada kenkuana amin dagitoy nga banbanag.
The disciples of John told him about all these things.
19 Inayaban ngarud ni Juan ti dua kadagiti adalanna ket imbaonna ida iti Apo nga mangibaga, “Sika kadi diay Umayto, wenno adda pay kadi sabali a tao nga inkami biroken?”
John, calling to himself two of his disciples, sent them to the Lord, saying, "Are you the one who is to come, or should we look for another?"
20 Idi nakaasidegdan ken ni Hesus, kinuna dagiti lallaki, “Ni Juan nga Mammunniag imbaonna kami nga mangibaga kenka “Sika kadi diay Umayto, wenno adda pay kadi sabali nga tao nga inkami biroken?””
When the men had come to him, they said, "John the Baptist has sent us to you, saying, 'Are you the one who is to come, or should we look for another?'"
21 Iti dayta nga oras, pinaimbagna iti adu nga tattao manipud saksakit ken an-anayenda ken manipud kadagiti dakes nga espiritu, ken pinatganna nga dagiti bulsek nga tatto ket makakita.
In that hour he cured many of diseases and plagues and evil spirits; and to many who were blind he gave sight.
22 Simmungbat ni Hesus ket kinunana kadakuada, “Inton pumanaw kayo, ipakaammoyo ken ni Juan no ania dagiti nakita ken nangngeganyo. Makakitan dagiti bulsek nga tattao, makapagnan dagiti pilay nga tattao, malinlinisanen dagiti addaan iti ketong, makangngegen dagiti tuleng nga tattao, mapagpagungaren dagiti natay nga tattao, ken makaskasabaanen iti naimbag a damag dagiti agkasapulan.
Jesus answered them, "Go and tell John the things which you have seen and heard: that the blind receive their sight, the lame walk, the lepers are cleansed, the deaf hear, the dead are raised up, and the poor have good news preached to them.
23 Iti tao nga saan nga agsardeng nga mamati kaniak gapu kadagiti aramidko ket nabendisionan.”
Blessed is he who is not offended by me."
24 Idi nakapanawen dagiti babaonen ni Juan, inrugi ni Hesus nga inbaga kadagiti tattao iti maipanggep ken ni Juan, “Ania ti napanyo kinita idiay let-ang? Runo kadi nga gungungunen ti angin?
When John's messengers had departed, he began to tell the crowds about John, "What did you go out into the wilderness to see? A reed shaken by the wind?
25 Ngem ania ti napanyo kinita? Maysa kadi nga tao nga nagkawes iti nalukneng a pagan-anay? Kitaenyo, dagiti tattao nga nakakawes iti napipintas nga pagan-anay ken agbibiag nga aglaplapusanan, agnanaedda kadagiti palasio ti ar- ari.
But what did you go out to see? A man clothed in soft clothing? Look, those who are gorgeously dressed, and live delicately, are in kings' courts.
26 Ngem ania ti napanyo kinita? Maysa kadi nga propeta? Wen, ibagak kadakayo, nangnangruna pay ngem maysa nga propeta.
But what did you go out to see? A prophet? Yes, I tell you, and much more than a prophet.
27 Isuna daytoy pakaiturungan iti naisurat, 'Kitaenyo, ibaonko iti mensaherok sakbay iti rupam, nga mangisagana iti dalanmo sakbay kenka.'
This is he of whom it is written, 'Look, I send my messenger ahead of you, who will prepare your way before you.'
28 Ibagak kadakayo, nga kadagiti inyanak dagiti babbai, awan iti natantan-ok pay ngem ni Juan, ngem iti kababaan nga tao iti pagarian ti Dios ket natantan-ok pay ngem isuna.”
"I tell you, among those who are born of women there is none greater than John, yet he who is least in the Kingdom of God is greater than he."
29 Idi nangngegan dagiti tattao daytoy, pakairamanan dagiti agsingsingir iti buis, impaduyakyakda nga nalinteg iti Dios. Karaman isuda kadagiti nabautisaran iti bautisar ni Juan.
When all the people and the tax collectors heard this, they declared God to be just, having been baptized with John's baptism.
30 Ngem dagiti Pariseo ken nalalaing iti linteg dagiti Judio nga saan a nagpabautisar kenkuana, nilaksidda iti kinasirib ti Dios a para kadakuada.
But the Pharisees and the Law scholars rejected the counsel of God, not being baptized by him themselves.
31 “Ania ngarud iti mabalin ko nga pangiyaspingan kadagiti tattao tatta nga kapututan? Ania kadi iti pakaiyaspinganda?
"To what then will I liken the people of this generation? What are they like?
32 Kasla da la ubbing nga agga-ayam idiay pagtagilakuan nga agtutugaw ken ay-ayabanda iti tunggal maysa nga kunada, 'Pinatukarmi ti plauta para kadakayo, ket dikay met nagsala. Nagladingit kami, ket dikay met nagsangit.'
They are like children who sit in the marketplace, and call one to another, saying, 'We played the flute for you, and you did not dance. We mourned, and you did not weep.'
33 Agsipud ta immay ni Juan nga Mammunniag a saan nga mangmangan ti tinapay ken saan nga nagin-inom iti arak, ket ibagbagayo, 'Adda demonyona.'
For John the Baptist came neither eating bread nor drinking wine, and you say, 'He has a demon.'
34 Immay ti Anak ti Tao ket nangan ken naginom ket kunayo, 'Kitaenyo, narawet daytoy nga tao ken mammartek, gayyem dagiti agsingsingir ti buis ken dagiti managbasol.'
The Son of Man has come eating and drinking, and you say, 'Look, a gluttonous man, and a drunkard; a friend of tax collectors and sinners.'
35 Ngem iti sirib ket maipakita a nalinteg babaen kadagiti amin nga annakna.”
Wisdom is justified by all her children."
36 Itatta, adda maysa nga Pariseo nga mangkidkiddaw ken Hesus nga makipangan kenkuana. Isu nga kalpasan a nakastreken ni Hesus iti balay ti Pariseo, insanggirna idiay ayan iti lamisaan tapno mangan.
One of the Pharisees invited him to eat with him. He entered into the Pharisee's house, and sat at the table.
37 Pagammoan, adda maysa nga babai iti dayta nga siudad, nga isuna ket managbasol. Naammoanna nga adda ni Hesus nga agsangsanggir idiay balay ti Pariseo, ket napan isuna ken nangitugot iti bangbanglo nga naikabil iti alabastro nga fraskita.
And look, a woman in the city who was a sinner, when she knew that he was reclining in the Pharisee's house, she brought an alabaster jar of ointment.
38 Nagtakder iti likudan ni Hesus nga asideg iti sakaananna ken nagsangit. Ket inrugina nga binasa iti luana dagiti saka ni Hesus, ket pinunasanna ida iti buokna, inagepna dagiti sakana ken binukbukanna ida ti bangbanglo.
Standing behind at his feet weeping, she began to wet his feet with her tears, and she wiped them with the hair of her head, kissed his feet, and anointed them with the ointment.
39 Idi nakita daytoy iti Pariseo nga nangawis ken ni Hesus, pinanunotna iti bagina nga kunana, “No daytoy nga tao ket propeta, ammona koma no siasino ken no ania nga klase nga babai iti mangsagsagid kenkuana, nga isu ket managbasol.”
Now when the Pharisee who had invited him saw it, he said to himself, "This man, if he were a prophet, would have perceived who and what kind of woman this is who touches him, that she is a sinner."
40 Simmungbat ni Hesus ket kinunana kenkuana, '''Simon, adda iti banag nga ibagak kenka.” Kinunana, “Ibagam, Maestro!”
Jesus answered him, "Simon, I have something to tell you." He said, "Teacher, say on."
41 Kinuna ni Hesus, “Adda iti dua nga nakautang iti maysa nga agpapautang. Diay maysa ket nakautang iti limagasut nga dinario, diay met maysa ket limapulo nga dinario.
"A certain lender had two debtors. The one owed five hundred denarii, and the other fifty.
42 Gapu ta awan kuartada nga pagbayad, pinakawanna ida nga dua. Ngarud, siasino ti kadakuada iti ad-adda nga mangayat kenkuana?
When they could not pay, he forgave them both. Which of them therefore will love him most?"
43 Simmungbat ni Simon kenkuana ket kinunana, “Panagkunak ket diay ad-adu iti napakawan nga utangna.” Kinuna ni Hesus kenkuana, “Usto dayta a panangikeddengmo.”
Simon answered, "He, I suppose, to whom he forgave the most." He said to him, "You have judged correctly."
44 Sinango ni Hesus ti babai ket kinuna ken Simon, “Makitam daytoy nga babai. Simrekak iti balay mo. Awan danum nga intedmo kaniak para kadagiti sakak, ngem isuna, babaen iti luana, binasana dagiti sakak ken pinunasanna ida iti buokna.
Turning to the woman, he said to Simon, "Do you see this woman? I entered into your house, and you gave me no water for my feet, but she has wet my feet with her tears, and wiped them with her hair.
45 Dinak impaayan iti agep, ngem isuna, manipud simmangpetak, saan nga nagsardeng nga nangag- agep kadagiti sakak.
You gave me no kiss, but she, since the time I came in, has not ceased to kiss my feet.
46 Saanmo nga binukbukan daytoy ulok iti lana, ngem binukbukanna dagiti sakak iti bangbanglo.
You did not anoint my head with oil, but she has anointed my feet with ointment.
47 Gapu iti daytoy, ibagak kenka nga isuna nga adu iti nagbasolanna ken napakawan iti ad-adu ket dakdakkel met ti panagayatna. Ngem iti basbassit iti napakawan kenkuana, bassit laeng iti panagayatna.”
Therefore I tell you, her sins, which are many, are forgiven, for she loved much. But to whom little is forgiven, the same loves little."
48 Ket imbagana iti babai, “Napakawanen dagiti basbasolmo.”
He said to her, "Your sins are forgiven."
49 Dagiti amin nga agsangsanggir sadiay ket inrugida nga kinuna iti maysa ken maysa kadakuada, “Siasino daytoy nga agpakawan pay kadagiti basbasol?”
And those who were reclining with him began to say to themselves, "Who is this who even forgives sins?"
50 Ket kinuna ni Hesus iti babai, “Ti pammatim ket insalakannaka. Mapanka nga sitatalna”.
He said to the woman, "Your faith has saved you. Go in peace."
