< Lucas 1 >
1 Adu nga tattao ti nangpadas a mangisurat kadagiti istorya maipapan kadagiti banbanag nga naipatungpal kadatayo.
quoniam quidem multi conati sunt ordinare narrationem quae in nobis conpletae sunt rerum
2 Dagiti nakasaksi manipud idi damo ken nagbalin nga ad-adipen ti sao, ket inpakaammoda kadatayo.
sicut tradiderunt nobis qui ab initio ipsi viderunt et ministri fuerunt sermonis
3 Ngarud, nakitak nga nasayaatsa met kaniak, kalpasan nga inad-adalko nga naimbag manipud idi rugrugina, nga ilanadko a para kenka nga naurnos, patpatgek unay a Teopilo.
visum est et mihi adsecuto a principio omnibus diligenter ex ordine tibi scribere optime Theophile
4 Kayatko nga mammoam ti kinasigurado dagiti banbanag nga naisuro kenka.
ut cognoscas eorum verborum de quibus eruditus es veritatem
5 Idi panawen ni Herodes, ari iti Judea, adda maysa nga padi a managan Zacarias, manipud iti bunggoy ni Abias. Ti asawana ket manipud kadagiti annak nga babbai ni Aaron, ket ti naganna ket Elisabet.
fuit in diebus Herodis regis Iudaeae sacerdos quidam nomine Zaccharias de vice Abia et uxor illi de filiabus Aaron et nomen eius Elisabeth
6 Dagitoy nga dua ket nalinteg iti sangoanan ti Dios, magmagnada iti amin nga bilbilin ken ordinansa iti Apo nga awan pakababalawanda.
erant autem iusti ambo ante Deum incedentes in omnibus mandatis et iustificationibus Domini sine querella
7 Ngem awan nga pulos ti anakda, gapu ta ni Elisabet ket baog, ken agpadpadada nga nataengan unayen.
et non erat illis filius eo quod esset Elisabeth sterilis et ambo processissent in diebus suis
8 Maysa nga aldaw idi madama nga ar-aramiden ni Zacarias iti pagrebbenganna iti Dios a kas padi a naituding iti bunggoyda,
factum est autem cum sacerdotio fungeretur in ordine vicis suae ante Deum
9 sinurot dagiti papadi iti gagangay nga ar-aramidenda, ket napili ngarud isuna babaen iti panagbibinnunotda tapno sumrek iti templo ti Apo a mangpuor ti insenso.
secundum consuetudinem sacerdotii sorte exiit ut incensum poneret ingressus in templum Domini
10 Dagiti amin nga tattao a naummong ket agkarkararag iti ruar idi tiempo nga mapuoran ti insenso.
et omnis multitudo erat populi orans foris hora incensi
11 Nagparang iti maysa nga anghel iti Dios kenkuana, sitatakder iti makanawan nga paset iti altar ti insenso.
apparuit autem illi angelus Domini stans a dextris altaris incensi
12 Nariribukan ni Zacarias iti pannakakitana iti anghel, ket nakaru ti butengna.
et Zaccharias turbatus est videns et timor inruit super eum
13 Ngem kinuna ti anghel kenkuana, “dika nga agbuteng Zacarias gapu ta nadenggeg ti kararagmo.” Ti asawam a ni Elisabet, ipasyangannakanto iti maysa a lalaki, ken panaganamto isuna iti Juan.
ait autem ad illum angelus ne timeas Zaccharia quoniam exaudita est deprecatio tua et uxor tua Elisabeth pariet tibi filium et vocabis nomen eius Iohannem
14 Kastanto unay iti rag-om ken ragsakmo gapu kenkuana, ken adu a tao iti maragsakan iti pannaka-ipasngayna.
et erit gaudium tibi et exultatio et multi in nativitate eius gaudebunt
15 Ta agbalin nga natan-ok isuna iti imatang ti Apo, ket dinto uminom iti arak wenno aniaman nga inumen a naingel. Mapnonto isuna iti Espiritu Santo, uray kabayatan ti kaaddana iti aanakan ti inana.
erit enim magnus coram Domino et vinum et sicera non bibet et Spiritu Sancto replebitur adhuc ex utero matris suae
16 Isuna ti mangpasubli kadagiti adu nga annak a lallaki iti Israel, iti Apo a Diosda.
et multos filiorum Israhel convertet ad Dominum Deum ipsorum
17 Umunanto nga mapan ngem isuna babaen iti espiritu ken pannakabalin ni Elias. Iturongnanto dagiti puspuso dagiti am-amma kadagiti annakda, ken mangipapagna kadagiti nasusukir nga maibatay iti kinasirib dagiti nalilinteg. Aramidenna daytoy tapno pagbalinenna a nakasagana dagiti tattao nga sisasagana para iti Apo.
et ipse praecedet ante illum in spiritu et virtute Heliae ut convertat corda patrum in filios et incredibiles ad prudentiam iustorum parare Domino plebem perfectam
18 Kinuna ni Zacarias iti anghel, “Kasano nga maammoak nga daytoy ket mapasamak? Ta lakayakun, ken ti asawak ket baketen.”
et dixit Zaccharias ad angelum unde hoc sciam ego enim sum senex et uxor mea processit in diebus suis
19 Simmungbat ti anghel kenkuana, “Siak ni Gabriel. Agtaktakderak iti presensia ti Dios, ken naibaunak a makisao kenka ken mangted kenka iti daytoy nga naimbag a damag.
et respondens angelus dixit ei ego sum Gabrihel qui adsto ante Deum et missus sum loqui ad te et haec tibi evangelizare
20 Kitaem, agulimekkanto ken dikanto nga makasao agingga iti aldaw nga dagitoy a banbanag ket mapasamak, agsipud ta dika namati iti sasaok, nga maipatungpalto iti umno nga tiempo.”
et ecce eris tacens et non poteris loqui usque in diem quo haec fiant pro eo quod non credidisti verbis meis quae implebuntur in tempore suo
21 Kabayatanna, agur-uray dagiti tattao ken ni Zacarias ket panpanunotenda nu apay nga nabayag unay isuna idiay templo.
et erat plebs expectans Zacchariam et mirabantur quod tardaret ipse in templo
22 Idi rimmuar isuna, saanen nga makasarita kadakuada, ket naamirisda nga nakaimatang isuna iti sirmata idiay templo. Nagsinsinyas isuna kadakuada, ngem nagtalinaed nga saan nga makasao.
egressus autem non poterat loqui ad illos et cognoverunt quod visionem vidisset in templo et ipse erat innuens illis et permansit mutus
23 Idi natungpalen ti tiempo nga panagserbina, nagsubli isuna idiay balayna.
et factum est ut impleti sunt dies officii eius abiit in domum suam
24 Kalpasan dagitoy nga al-aldaw, nagsikog ti asawana a ni Elisabet. Naglimmeng isuna iti lima nga bulan, a kunana,
post hos autem dies concepit Elisabeth uxor eius et occultabat se mensibus quinque dicens
25 “Daytoy ti inaramid ti Apo para kaniak. Tinarabaynak, tapno ikkatenna iti pannaikaibabainko kadagiti tattao.”
quia sic mihi fecit Dominus in diebus quibus respexit auferre obprobrium meum inter homines
26 Ita, iti maika-innem a bulan iti panagsikog ni Elisabet, ti anghel a ni Gabriel ket inbaon iti Apo iti maysa nga siudad idiay Galilea, a managan Nazaret,
in mense autem sexto missus est angelus Gabrihel a Deo in civitatem Galilaeae cui nomen Nazareth
27 iti maysa a birhen a naitulag iti lalaki a managan Jose. Isuna ket kaputotan ni David, ken iti nagan ti birhen ket Maria.
ad virginem desponsatam viro cui nomen erat Ioseph de domo David et nomen virginis Maria
28 Immay ti anghel kenkuana, ken kinunana, “Kablaaw, kenka a kagagasatan! Ti Dios adda kenka!”
et ingressus angelus ad eam dixit have gratia plena Dominus tecum benedicta tu in mulieribus
29 Ngem kasta unay a nariribukan isuna gapu iti sasao iti anghel, ket pinannunotna no ania a kita iti kablaaw daytoy.
quae cum vidisset turbata est in sermone eius et cogitabat qualis esset ista salutatio
30 Kinuna ti anghel kenkuana, “Dika nga agbuteng, Maria, ta naay-ayo kenka iti Dios.
et ait angelus ei ne timeas Maria invenisti enim gratiam apud Deum
31 Kitaem, agsikogkanto ket agipasngayka iti maysa a lalaki, ken awagam isuna ti Hesus.
ecce concipies in utero et paries filium et vocabis nomen eius Iesum
32 Agbalinto nga naindaklan isuna, ken maawaganto iti Anak ti Kangatoan. Itedto ni Apo Dios kenkuana iti trono ni tatangna a David.
hic erit magnus et Filius Altissimi vocabitur et dabit illi Dominus Deus sedem David patris eius
33 Agnanayonto nga agturay kadagiti kaputotan ni Jacob, ken awanto ti pagpatinggaan ti pagarianna.” (aiōn )
et regnabit in domo Iacob in aeternum et regni eius non erit finis (aiōn )
34 Ket kinuna ni Maria iti anghel, “Kasano nga mapasamak daytoy, idinto a maysaak nga birhen?”
dixit autem Maria ad angelum quomodo fiet istud quoniam virum non cognosco
35 Insungbat ti anghel kenkuana, “Umayto kenka ti Espiritu Santo ken salinongannakanto ti pannakabalin iti Kangatoan. Ngarud, ti nasantoan nga maipasngayto ket maawaganto nga Anak ti Dios.
et respondens angelus dixit ei Spiritus Sanctus superveniet in te et virtus Altissimi obumbrabit tibi ideoque et quod nascetur sanctum vocabitur Filius Dei
36 Kitaem, ti kabagiam a ni Elisabet ket nagsikog met iti maysa a lalaki iti kinabaketna; isuna ket adda iti maikainnem nga bulan ti panagsikogna, nupay isuna ket naawagan a baog.
et ecce Elisabeth cognata tua et ipsa concepit filium in senecta sua et hic mensis est sextus illi quae vocatur sterilis
37 Agsipud ta awan iti saan a kabaelan ti Dios!”
quia non erit inpossibile apud Deum omne verbum
38 Kinuna ni Maria, “Pudno, siak ti adipen ti Apo. Mapasamak ngarud kaniak a kas iti saom “Ket pinanawan isuna ti anghel.
dixit autem Maria ecce ancilla Domini fiat mihi secundum verbum tuum et discessit ab illa angelus
39 Ita, kadagidi nga al-aldaw, timmakder ni Maria ken nagapura nga napan idiay turturod nga paset ti siudad iti Judea, ket idiay,
exsurgens autem Maria in diebus illis abiit in montana cum festinatione in civitatem Iuda
40 napan iti balay ni Zacarias ket kinablaawanna ni Elisabet.
et intravit in domum Zacchariae et salutavit Elisabeth
41 Idi nangngeg ni Elisabet ti kablaaw ni Maria, limmagto ti ubbing iti tianna; ket ni Elisabet, napno ti Espiritu Santo.
et factum est ut audivit salutationem Mariae Elisabeth exultavit infans in utero eius et repleta est Spiritu Sancto Elisabeth
42 Inngatona ti timekna nga adda papukkawna, ket kinunana, “Sika ti nabendisionan kadagiti babbai, ken nabendisionan iti bunga ti aanakam.
et exclamavit voce magna et dixit benedicta tu inter mulieres et benedictus fructus ventris tui
43 Kasano nga iti ina ti Apok ket umay kaniak?
et unde hoc mihi ut veniat mater Domini mei ad me
44 Ta idi nangngegko ti kablaawmo, ti ubing iti aanakak ket limmagto gapu iti ragsakna.
ecce enim ut facta est vox salutationis tuae in auribus meis exultavit in gaudio infans in utero meo
45 Isuna nga namati ket nabendisionan, agsipud ta dagiti banbanag nga naibaga kenkuana manipud iti Apo ket mautngpalto.”
et beata quae credidit quoniam perficientur ea quae dicta sunt ei a Domino
46 Kinuna ni Maria, “Itagtag-ay iti kararwak ti Apo,
et ait Maria magnificat anima mea Dominum
47 ken agragrag-o ti espirituk iti Dios nga Mangisalakanko.
et exultavit spiritus meus in Deo salutari meo
48 Agsipud ta inikanna iti pateg ti nababa a kasasaad iti adipenna. Manipud ita awagandak dagiti amin nga henerasion a nabendisioanan,
quia respexit humilitatem ancillae suae ecce enim ex hoc beatam me dicent omnes generationes
49 Agsipud ta iti Mannakabalin ket nagaramid iti nakakaskasdaaw a banbanag kaniak; Ken ti naganna ket nasantoan.
quia fecit mihi magna qui potens est et sanctum nomen eius
50 Iti asina ket para kadagiti amin nga henerasion ti tattao nga agbuteng kenkuana.
et misericordia eius in progenies et progenies timentibus eum
51 Nangaramid isuna kadagiti agkakabileg nga banbanag babaen iti imana; inwarawarana dagiti natangsit iti pusoda.
fecit potentiam in brachio suo dispersit superbos mente cordis sui
52 Ingguyodna nga pababa dagiti mangiturturay manipud kadagiti tronoda, ken intag-ayna dagiti nabababa nga tattao.
deposuit potentes de sede et exaltavit humiles
53 Inikkanna iti naimbag nga banbanag dagiti mabisin nga tattao, ken pinapanawna dagiti babaknang a tattao nga awanan iti uray aniaman a banag.
esurientes implevit bonis et divites dimisit inanes
54 Tinulunganna iti Israel nga adipenna, tapno kaasianna
suscepit Israhel puerum suum memorari misericordiae
55 ni Abraham ken dagiti kaputotanna iti agnanayon, a kas inkarina kadagiti kapuonantayo nga aramidenna. (aiōn )
sicut locutus est ad patres nostros Abraham et semini eius in saecula (aiōn )
56 Nakipagnaed ni Maria ken ni Elisabet iti agarup tallo nga bulan, sa nagawid iti balayna.
mansit autem Maria cum illa quasi mensibus tribus et reversa est in domum suam
57 Ita, idi dimteng iti tiempo nga panangipasngay ni Elisabet iti anakna, nagpasngay isuna iti anak a lalaki.
Elisabeth autem impletum est tempus pariendi et peperit filium
58 Nangngegan dagiti karrubana ken kakabagianna nga iti Dios ket naasi unay kenkuana, ket nakipagragsakda kenkuana.
et audierunt vicini et cognati eius quia magnificavit Dominus misericordiam suam cum illa et congratulabantur ei
59 Ket iti maikawalo nga aldaw kalpasan dayta, immayda nga mangkugit iti maladaga; ken awaganda koma isuna iti Zacarias, nga isurotda iti nagan ni tatangna.
et factum est in die octavo venerunt circumcidere puerum et vocabant eum nomine patris eius Zacchariam
60 Ngem simmungbat ni inangna a kinunana, “Saan, ngem ketdi maawagan isuna iti Juan.”
et respondens mater eius dixit nequaquam sed vocabitur Iohannes
61 Kinunada kenkuana, “Awan kadagiti kakabagiam iti naawagan iti kastoy a nagan.”
et dixerunt ad illam quia nemo est in cognatione tua qui vocetur hoc nomine
62 Sininyasanda ti amana tapno ammoenda no ania ti kayatna nga iyawagda iti ubing.
innuebant autem patri eius quem vellet vocari eum
63 Isu nga dimmawat iti pagsuratan ken insuratna ditoy, “Ti naganna ket Juan.” Aminda ket nasdaaw unay.
et postulans pugillarem scripsit dicens Iohannes est nomen eius et mirati sunt universi
64 Dagdagus nga nalukatan iti ngiwatna ken nawayawayaan ti dilana, ken nangrugi nga nagsao, nga agdaydayaw iti Dios.
apertum est autem ilico os eius et lingua eius et loquebatur benedicens Deum
65 Ket buteng iti immay kadagiti amin nga agnanaed iti aglawlawda ken amin nga napasamak ket pagsasaritaan dagiti tattao iti amin nga lugar iti turturod nga pagilian ti Judea.
et factus est timor super omnes vicinos eorum et super omnia montana Iudaeae divulgabantur omnia verba haec
66 Amin dagiti nakangngeg iti daytoy ket pinanpanunotda ti maipanggep iti napasamak ken kinunada, “Ita ngarud, anianto ngata iti pagbalinan daytoy nga ubing? Ta naamirisda nga ti ima iti Apo ket adda kenkuana.
et posuerunt omnes qui audierant in corde suo dicentes quid putas puer iste erit etenim manus Domini erat cum illo
67 Ti amana nga ni Zacarias ket napno iti Espiritu Santo, ket insaona daytoy nga padto,
et Zaccharias pater eius impletus est Spiritu Sancto et prophetavit dicens
68 “Madaydayaw ti Apo, nga Dios ti Israel, gapu ta immay isuna kadatayo ken nagaramid iti wagas tapno wayawayaanna dagiti tattaona.”
benedictus Deus Israhel quia visitavit et fecit redemptionem plebi suae
69 Nangisabet isuna para kadatayo iti mannakabalin nga Mannangisalakan manipud iti kaputotan ti adipenna a ni David,
et erexit cornu salutis nobis in domo David pueri sui
70 a kas inbaga ti Dios babaen kadagiti nasantoan a propetana idi. (aiōn )
sicut locutus est per os sanctorum qui a saeculo sunt prophetarum eius (aiōn )
71 Inkarina nga isabetna ti pannakaisalakantayo manipud kadagiti kabusortayo, ken manipud iti ima dagiti amin nga gumurgura kadatayo.
salutem ex inimicis nostris et de manu omnium qui oderunt nos
72 Inaramidna daytoy tapno ipakitana ti asina kadagiti kapuonantayo, ken tapno lagipenna iti nasantoan nga tulagna.
ad faciendam misericordiam cum patribus nostris et memorari testamenti sui sancti
73 Dayta a tulag ket isu ti sapata nga inbagana ken ni Abraham nga kapuonantayo.
iusiurandum quod iuravit ad Abraham patrem nostrum
74 Nangaramid isuna iti sapata tapno waya-wayaannatayo manipud iti ima dagiti kabusortayo ken ikkannatayo iti pannakabael nga agserbi kenkuana nga awan ti panagbuteng,
daturum se nobis ut sine timore de manu inimicorum nostrorum liberati serviamus illi
75 ken iti kinasanto ken kinalinteg iti sangwananna iti amin nga aldawtayo.
in sanctitate et iustitia coram ipso omnibus diebus nostris
76 Ken sika, anakko, ket maawaganto nga propeta ti Kangatoan, gapu ta unaam ti Apo tapno isaganam dagiti tattao para iti iyaayna,
et tu puer propheta Altissimi vocaberis praeibis enim ante faciem Domini parare vias eius
77 ken tapno tulungam dagiti tattao nga mangammo no kasanoda nga maisalakan babaen iti pannakapakawan dagiti basbasolda.
ad dandam scientiam salutis plebi eius in remissionem peccatorum eorum
78 Pakawanennatayo iti Diostayo gapu iti nalukneng nga asina. Babaen iti daytoy nga asi, ti Mannangisalakan, nga maiyarig iti singising ti init iti agsapa, ket umay manipud langit nga tumulong kadatayo.
per viscera misericordiae Dei nostri in quibus visitavit nos oriens ex alto
79 Lawaganna dagiti tattao nga agtugtugaw iti kinasipnget ken iti aniniwan ti patay; idalanna dagiti saksakatayo iti dalan ti kapia.”
inluminare his qui in tenebris et in umbra mortis sedent ad dirigendos pedes nostros in viam pacis
80 Dimmakkel ngarud ti ubing, ken nagbalin nga napigsa iti espiritu. Nagnaed isuna kadagiti let-ang a luglugar agginga a nangrugi nga nagparang a nalatak kadagiti tattao iti Israel.
puer autem crescebat et confortabatur spiritu et erat in deserto usque in diem ostensionis suae ad Israhel