Levitico 25

1 Nagsao ni Yahweh kenni Moises idiay Bantay Sinai, imbagana,

and to speak: speak LORD to(wards) Moses in/on/with mountain: mount Sinai to/for to say

2 “Agsaoka kadagiti Israelita ket ibagam kadakuada, 'Inton mapankayo iti daga nga itedko kadakayo, ket masapul nga paginanaen ti daga tapno ngilinen ti Aldaw a Panaginana para kenni Yahweh.

to speak: speak to(wards) son: descendant/people Israel and to say to(wards) them for to come (in): come to(wards) [the] land: country/planet which I to give: give to/for you and to keep [the] land: country/planet Sabbath to/for LORD

3 Masapul a mulaanyo ti taltalonyo iti las-ud iti innem a tawen, ken iti las-ud iti innem a tawen ket masapul nga arbasanyo ti kaubasanyo ken apitenyo ti bungada.

six year to sow land: country your and six year to prune vineyard your and to gather [obj] produce her

4 Ngem iti maikapito a tawen, masapul a mangilin ti natalna a Panaginana ti daga, maysa a Panaginana para kenni Yahweh. Masapul a saanyo a mulaan dagiti taltalonyo wenno arbasan ti kaubasanyo.

and in/on/with year [the] seventh Sabbath sabbath observance to be to/for land: country/planet Sabbath to/for LORD land: country your not to sow and vineyard your not to prune

5 Masapul a saanyo nga ipaapit dagiti aniaman a nagtubo lattan, ket masapul a saanyo nga ipaapit dagiti aniaman nga ubas a nagtubo kadagiti saanyo a naarbasan a lanut. Tawen daytoy iti natalna a panaginana para iti daga.

[obj] aftergrowth harvest your not to reap and [obj] grape Nazirite your not to gather/restrain/fortify year sabbath observance to be to/for land: country/planet

6 Aniaman nga agtubo iti saan a nataripato a daga kabayatan ti Tawen a Panaginana ket taraon para kadakayo. Dakayo, dagiti lallaki ken babbai nga adipenyo, dagiti matangtangdanan nga adipenyo ken dagiti ganggannaet a makipagnanaed kadakayo ket mabalin nga agapit iti taraon.

and to be Sabbath [the] land: country/planet to/for you to/for food to/for you and to/for servant/slave your and to/for maidservant your and to/for hired your and to/for sojourner your [the] to sojourn with you

7 Ken dagiti dingwenyo ken dagiti atap nga ayup ket mabalin a mangan iti aniaman kadagiti ibunga iti daga.

and to/for animal your and to/for living thing which in/on/with land: country/planet your to be all produce her to/for to eat

8 Masapul a mangbilangkayo iti pito a Tawen a Panaginana, dayta ket, mamimpito a sagpipito a tawen, tapno addanto iti pito a tawen a Panaginana, nga agdagup iti 49 a tawen.

and to recount to/for you seven Sabbath year seven year seven beat and to be to/for you day seven Sabbath [the] year nine and forty year

9 Kalpasanna, masapul a puyotanyo iti napigsa ti trumpeta iti sadinoman iti maikasangapulo nga aldaw iti maikapito a bulan. Iti Aldaw ti Pannakapakawan ti basol ket masapul a puyotanyo ti trumpeta iti entero a dagayo.

and to pass trumpet shout in/on/with month [the] seventh in/on/with ten to/for month in/on/with day [the] atonement to pass trumpet in/on/with all land: country/planet your

10 Masapul nga idatonyo ti maikalimapulo a tawen kenni Yahweh ken iwaragawagyo ti pannakawayawaya iti entero a daga kadagiti amin nga agnanaed iti daytoy. Daytoy ket Tawen ti Panagisubli para kadakayo, a dagiti sanikua ken dagiti tagabu ket masapul a maisubli kadagiti pamiliada.

and to consecrate: consecate [obj] year [the] fifty year and to call: call out liberty in/on/with land: country/planet to/for all to dwell her jubilee/horn he/she/it to be to/for you and to return: return man: anyone to(wards) possession his and man: anyone to(wards) family his to return: return

11 Ti maikalimapulo a tawen ket Tawen ti Panagisubli para kadakayo. Masapul a saankayo nga agmula wenno agapit. Kanenyo ti aniaman a nagtubo lattan, ken apitenyo dagiti ubas a nagtubo kadagiti saan a naarbasan a lanut.

jubilee/horn he/she/it year [the] fifty year to be to/for you not to sow and not to reap [obj] aftergrowth her and not to gather/restrain/fortify [obj] Nazirite her

12 Ta Tawen ti Panagisubli daytoy, nga agbalinto a nasantoan para kadakayo. Masapul a kanenyo dagiti bunga dagiti nagtubo lattan kadagiti taltalonyo.

for jubilee/horn he/she/it holiness to be to/for you from [the] land: country to eat [obj] produce her

13 Masapul nga isubliyo iti tunggal maysa ti bukodna a sanikua iti daytoy a Tawen ti Panagisubli.

in/on/with year [the] jubilee/horn [the] this to return: return man: anyone to(wards) possession his

14 No aglakokayo iti aniaman a daga iti kaarrubayo wenno gumatangkayo iti daga iti kaarrubayo, saanyo a sauren wenno pagaramidan iti dakes ti tunggal maysa.

and for to sell sale to/for neighbor your or to buy from hand: to neighbor your not to oppress man: anyone [obj] brother: compatriot his

15 No gumatangkayo iti daga iti kaarrubayo, bilangenyo dagiti tawen ken dagiti mula a mabalin a maapit agingga iti sumaruno a Tawen ti Panagisubli. Masapul a panunoten met dayta ti kaarrubayo nga agilaklako iti daga.

in/on/with number year after [the] jubilee/horn to buy from with neighbor your in/on/with number year produce to sell to/for you

16 Ti ad-adu a bilang iti tawen agingga iti sumaruno a Tawen ti Panagisubli ket panginaenna ti gatad ti daga, ken ti basbassit a bilang dagiti tawen agingga iti sumaruno a Tawen ti Panagisubli ket palakaenna ti gatad daytoy, gapu ta ti bilang dagiti maapit manipud iti daga para iti baro nga akinkukua ket mainaig iti bilang dagiti tawen sakbay iti sumaruno a Tawen ti Panagisubli.

to/for lip: according abundance [the] year to multiply purchase his and to/for lip: according to diminish [the] year to diminish purchase his for number produce he/she/it to sell to/for you

17 Masapul a saanyo a sauren wenno pagaramidan iti dakes ti tunggal maysa; ngem ketdi, masapul a raemenyo ti Diosyo, ta Siak ni Yahweh a Diosyo.

and not to oppress man: anyone [obj] neighbor his and to fear: revere from God your for I LORD God your

18 Ngarud, masapul nga agtulnogkayo kadagiti bilbilinko, salimetmetanyo dagiti lintegko, ken tungpalenyo dagitoy. Ket agbiagkayonto a sitatalged iti daga.

and to make: do [obj] statute my and [obj] justice: judgement my to keep: obey and to make: do [obj] them and to dwell upon [the] land: country/planet to/for security

19 Pataudento ti daga dagiti bungana, ken mapnekayonto a mangen ket agbiagkayo sadiay a sitatalged.

and to give: give [the] land: country/planet fruit her and to eat to/for satiety and to dwell to/for security upon her

20 Nalabit nga ibagayo, “Anianto ti kanenmi iti maikapito a tawen? Kitaem, saankami a makamula wenno makaapit.”

and for to say what? to eat in/on/with year [the] seventh look! not to sow and not to gather [obj] produce our

21 Ibaonkonto ti bendissionko kadakayo iti maikanem a tawen, ket mangipaayto daytoy iti umdas nga apit para iti tallo a tawen.

and to command [obj] blessing my to/for you in/on/with year [the] sixth and to make [obj] [the] produce to/for three [the] year

22 Agmulakayonto iti maikawalo a tawen ket agtultuloykayonto a mangan manipud kadagiti bunga iti napalabas a tawen ken ti naipenpen a taraon. Agingga a dumteng ti panagaapit iti maikasiam a tawen, mabalinkayonto a mangan manipud kadagiti taraon a naipenpen kadagiti napalabas a tawen.

and to sow [obj] [the] year [the] eighth and to eat from [the] produce old till [the] year [the] ninth till to come (in): come produce her to eat old

23 Masapul a saan a mailako ti daga iti baro a mangtagikua iti daytoy nga agnanayon, gapu ta kukuak ti daga. Ganggannaetkayo amin ken saankayo nga agnanayon nga agnaed iti dagak.

and [the] land: country/planet not to sell to/for finality for to/for me [the] land: country/planet for sojourner and sojourner you(m. p.) with me me

24 Masapul a bigbigenyo ti kalintegan ti panangsubbot iti amin a daga a magun-odyo; masapul nga palubosanyo ti daga a gatangen met laeng ti pamilia a nanggatanganyo iti daytoy.

and in/on/with all land: country/planet possession your redemption to give: allow to/for land: country/planet

25 No pimmanglaw ti padayo nga Israelita, ket gapu iti dayta, inlakona ti sumagmamano a sanikuana, ket mabalin nga umay ti kaasetgan a kabagianna ket gatangenna met laeng ti sanikua nga inlakona kadakayo.

for be poor brother: compatriot your and to sell from possession his and to come (in): come to redeem: redeem his [the] near to(wards) him and to redeem: redeem [obj] sale brother: compatriot his

26 No awan ti kabagian ti maysa a tao a mangsubbot iti sanikuana, ngem no rimmang-ay isuna ket kabaelannan a subboten daytoy,

and man: anyone for not to be to/for him to redeem: redeem and to overtake hand: themselves his and to find like/as sufficiency redemption his

27 mabalinna ngarud a bilangen dagiti tawen manipud idi nailako ti daga ket bayadanna ti udina iti tao a nangilakoanna iti daytoy. Ket mabalinnan ti agsubli iti bukodna a sanikua.

and to devise: count [obj] year sale his and to return: return [obj] [the] to remain to/for man which to sell to/for him and to return: return to/for possession his

28 Ngem no saanna a kabaelan a sublien ti dagana, ket agtalinaed ti daga nga inlakona a kukua ti gimmatang agingga iti Tawen ti Panagisubli. Iti Tawen ti Panagisubli, maisublinto ti daga iti tao a nangilako iti daytoy, ket agsublinto ti sigud nga akinkukua iti sanikuana.

and if not to find hand: power his sufficiency to return: pay to/for him and to be sale his in/on/with hand: power [the] to buy [obj] him till year [the] jubilee/horn and to come out: send in/on/with jubilee/horn and to return: return to/for possession his

29 No ilako ti maysa a tao ti balay nga adda iti napaderan a siudad, ket mabalinna met laeng a gatangen daytoy iti las-ud iti maysa a tawen kalpasan a nailako daytoy. Adda karbenganna a mangsubbot iti daytoy iti las-ud iti makatawen.

and man: anyone for to sell house: home seat city wall and to be redemption his till to finish year sale his day: year to be redemption his

30 No saan a masubbot ti balay iti las-ud iti makatawen, ti balay nga adda iti napaderan a siudad ket agbalinto nga agnanayon a sanikua ti tao a gimmatang iti daytoy, agingga iti henerasion dagiti kaputotanna. Saanto a maisubli dayta a balay iti Tawen ti Panagisubli.

and if not to redeem: redeem till to fill to/for him year unblemished: complete and to arise: establish [the] house: home which in/on/with city which (to/for him *Q(K)*) wall to/for finality to/for to buy [obj] him to/for generation his not to come out: send in/on/with jubilee/horn

31 Ngem dagiti babbalay kadagiti barbarrio nga awan iti pader iti aglawlawda ket maibilang a sanikua a kasla kadagiti taltalon iti pagilian. Mabalin met laeng a gatangen dagitoy, ken masapul a maisubli dagitoy iti tawen ti panagisubli.

and house: home [the] village which nothing to/for them wall around upon land: country [the] land: country/planet to devise: count redemption to be to/for him and in/on/with jubilee/horn to come out: send

32 Nupay kasta, dagiti babbalay a kukua dagiti Levita kadagiti siudadda ket mabalin a subboten iti aniaman a tiempo.

and city [the] Levi house: home city possession their redemption forever: any time to be to/for Levi

33 No saan a subboten ti maysa a Levita ti balay nga inlakona, ket masapul a maisubli ti balay a nailako a masarakan iti siudad iti Tawen ti Panagisubli, ta dagiti babbalay kadagiti siudad dagiti Levita ket sanikuada manipud kadagiti tattao ti Israel.

and which to redeem: redeem from [the] Levi and to come out: send sale house: home and city possession his in/on/with jubilee/horn for house: home city [the] Levi he/she/it possession their in/on/with midst son: descendant/people Israel

34 Ngem dagiti taltalon iti aglawlaw dagiti siudadda ket saan a mabalin a mailako gapu ta agnanayon a sanikua dagiti Levita dagitoy.

and land: country pasture city their not to sell for possession forever: enduring he/she/it to/for them

35 No pumanglaw ti padayo nga umili, ket saannan a kabaelan a biagen ti bagina, ket masapul a tulonganyo isuna a kas iti panangtulongyo iti maysa a ganggannaet wenno siasinoman a makipagnanaed kadakayo a kas ganggannaet.

and for be poor brother: compatriot your and to shake hand: themselves his with you and to strengthen: strengthen in/on/with him sojourner and sojourner and to live with you

36 Saanyo a paanakan ti impabulodyo kenkuana wenno padasen a pagganansiaan isuna iti aniaman a wagas, ngem raemenyo ti Diosyo tapno makapagtultuloy a makipagnaed ti kabsatyo kadakayo.

not to take: take from with him interest and increment and to fear: revere from God your and to live brother: compatriot your with you

37 Saanyo isuna a pautangan iti kuarta ken paanakanyo daytoy, wenno lakoan isuna iti taraonyo tapno agganansiakayo.

[obj] silver: money your not to give: give to/for him in/on/with interest and in/on/with greatness not to give: give food your

38 Siak ni Yahweh a Diosyo, a nangiruar kadakayo iti daga ti Egipto, tapno maitedko kadakayo ti daga ti Canaan, ken tapno agbalinak a Diosyo.

I LORD God your which to come out: send [obj] you from land: country/planet Egypt to/for to give: give to/for you [obj] land: country/planet Canaan to/for to be to/for you to/for God

39 No pumanglaw ti padayo nga umili ket ilakona ti bagina kadakayo, masapul a saanyo isuna a pagtrabahoen a kasla maysa a tagabu.

and for be poor brother: compatriot your with you and to sell to/for you not to serve in/on/with him service servant/slave

40 Tratoenyo isuna a kas maysa a matangtangdanan nga adipen. Masapul a kasla maysa isuna a tao a saan nga agnanayon a makipagnanaed kadakayo. Agserbinto isuna kadakayo agingga iti Tawen ti Panagisubli.

like/as hired like/as sojourner to be with you till year [the] jubilee/horn to serve with you

41 Ket panawannakayonto, a kaduana dagiti annakna, ket agsublinto isuna iti bukodna a pamilia ken iti sanikua dagiti ammana.

and to come out: come from from with you he/she/it and son: child his with him and to return: return to(wards) family his and to(wards) possession father his to return: return

42 Ta isuda dagiti adipenko nga inruarko iti daga ti Egipto. Saanda a mailako a kas kadagiti tagabu.

for servant/slave my they(masc.) which to come out: send [obj] them from land: country/planet Egypt not to sell sale servant/slave

43 Masapul a saankayo nga agturay kadakuada a siraranggas, ngem masapul a raemenyo ti Diosyo.

not to rule in/on/with him in/on/with severity and to fear: revere from God your

44 Para kadagiti tagabuyo a lallaki ken babbai, a mabalinyo nga alaen manipud kadagiti nasion nga agnanaed iti aglawlawyo, mabalinyo ti gumatang kadagiti tagabu manipud kadakuada.

and servant/slave your and maidservant your which to be to/for you from with [the] nation which around you from them to buy servant/slave and maidservant

45 Mabalinyo met ti gumatang kadagiti tagabu manipud kadagiti ganggannaet a makipagnanaed kadakayo, dayta ket manipud kadagiti pamiliada nga adda kadakayo, dagiti ubbing a naiyanak iti dagayo. Mabalinyo ida a tagikuaen.

and also from son: descendant/people [the] sojourner [the] to sojourn with you from them to buy and from family their which with you which to beget in/on/with land: country/planet your and to be to/for you to/for possession

46 Mabalinyo iti mangipaay kadagiti kasta a tagabu a kas tawid para kadagiti annakyo a tagikuaenda inton mataykayo. Mabalinyo ti gumatang a kanayon manipud kadakuada kadagiti tagabuyo, ngem masapul a saankayo nga agturay a siraranggas kadagiti kakabsatyo nga Israelita.

and to inherit [obj] them to/for son: child your after you to/for to possess: possess possession to/for forever: enduring in/on/with them to serve and in/on/with brother: male-sibling your son: descendant/people Israel man: anyone in/on/with brother: compatriot his not to rule in/on/with him in/on/with severity

47 No bumaknang ti ganggannaet wenno ti maysa a tao a saan nga agnanayon a makipagnanaed kadakayo, ken no pumanglaw ti maysa kadagiti padayo nga Israelita ket ilakona ti bagina iti dayta a ganggannaet, wenno iti maysa iti kameng ti pamilia ti ganggannaet,

and for to overtake hand: themselves sojourner and sojourner with you and be poor brother: compatriot your with him and to sell to/for sojourner sojourner with you or to/for descendant family sojourner

48 kalpasan a nagatang ti padayo nga Israelita, mabalin met laeng isuna a gatangen. Mabalin isuna a subboten ti maysa kadagiti kameng iti pamiliana.

after to sell redemption to be to/for him one from brother: male-relative his to redeem: redeem him

49 Mabalin a ti ulitegna, wenno ti anak a lalaki ti ulitegna, ti mangsubbot kenkuana, wenno siasinoman nga asideg a kabagianna manipud iti pamiliana. Wenno, no rimmamng-ay isuna, mabalinna a subboten ti bagina.

or beloved: male relative his or son: descendant/people beloved: male relative his to redeem: redeem him or from flesh flesh his from family his to redeem: redeem him or to overtake hand: themselves his and to redeem: redeem

50 Masapul a makiuman isuna iti tao a gimmatang kenkuana; masapul a bilangenda dagiti tawen manipud iti tawen nga inlakona ti bagina iti gimmatang kenkuana agingga iti Tawen ti Panagisubli. Ti gatad iti pannakasubbotna ket masapul a mabilang segun iti tangdan ti matangtangdanan nga adipen, para iti bilang dagiti tawen a mabalin nga ituloyna ti panagtrabahona iti gimmatang kenkuana.

and to devise: count with to buy him from year to sell he to/for him till year [the] jubilee/horn and to be silver: price sale his in/on/with number year like/as day hired to be with him

51 No adu pay ti tawen agingga iti Tawen ti Panagisubli, masapul nga agbayad isuna para iti pannakasubbotna iti gatad iti kuarta a kaibatugan iti bilang dagidiay a tawen.

if still many in/on/with year to/for lip: according their to return: pay redemption his from silver: price purchase his

52 No adda laeng iti bassit a tawtawen agingga iti Tawen ti Panagisubli, masapul ngarud a makiuman isuna iti gimmatang kenkuana tapno bilangenda dagiti nabati a tawtawen sakbay iti Tawen ti Panagisubli, ket masapul a bayadanna ti pannakasubbotna segun iti bilang dagiti tawen.

and if little to remain in/on/with year till year [the] jubilee/horn and to devise: count to/for him like/as lip: according year his to return: pay [obj] redemption his

53 Masapul a matrato isuna a kasla maysa a matangtangdanan a tao iti tunggal tawen. Masapul a siguraduenyo a saan a naranggas ti pannakatratona.

like/as hired year in/on/with year to be with him not to rule him in/on/with severity to/for eye: seeing your

54 No saan a masubbot isuna babaen kadagitoy a wagas, ket masapul ngarud nga agserbi isuna agingga iti Tawen ti Panagisubli, isuna ken dagiti annakna a kaduana.

and if not to redeem: redeem in/on/with these and to come out: send in/on/with year [the] jubilee/horn he/she/it and son: child his with him

55 Para kaniak, dagiti Israelita ket adipen. Isuda dagiti adipenko nga inruarko manipud iti daga ti Egipto. Siak ni Yahweh a Diosyo.'”

for to/for me son: descendant/people Israel servant/slave servant/slave my they(masc.) which to come out: send [obj] them from land: country/planet Egypt I LORD God your