Job 38
1 Kalpasanna, inawagan ni Yahweh ni Job manipud iti nadawel a bagio ket kinunana,
Then the LORD answered Job out of the whirlwind, and said,
2 “Siasino daytoy a mangiiyeg iti kinasipnget kadagiti panggepko babaen kadagiti sasao nga awanan ti pannakaamo?
Who [is] this that darkeneth counsel by words without knowledge?
3 Ita, agbarikeska a kas maysa a lalaki ta agsaludsodak kenka, ket masapul a sungbatannak.
Gird up now thy loins like a man; for I will demand of thee, and answer thou me.
4 Sadino ti ayanmo idi inkabilko ti pundasion ti daga? Ibagam kaniak, no addaanka iti adu a pannakaawat.
Where wast thou when I laid the foundations of the earth? declare, if thou hast understanding.
5 Siasino ti nangikkeddeng iti rukodna? Ibagam kaniak, no ammom. Siasino ti nangiyunnat iti pangrukod iti rabawna?
Who hath laid the measures thereof, if thou knowest? or who hath stretched the line upon it?
6 Ania ti nakaikabilan dagiti pundasionna? Siasino ti nangikabil iti bato a pasulina
Whereupon are the foundations thereof fastened? or who laid the corner stone thereof;
7 idi nagkanta dagiti bituen iti agsapa ken idi nagpukkaw gapu iti rag-o dagiti amin nga annak ti Dios?
When the morning stars sang together, and all the sons of God shouted for joy?
8 Siasino ti nangiserra kadagiti ruangan ti baybay idi nagpussuak daytoy, a kasla rimmuar daytoy iti aanakan—
Or [who] shut up the sea with doors, when it brake forth, [as if] it had issued out of the womb?
9 idi pinagbalinko dagiti ulep a kawesna, ken ti nakaro a sipnget a lampinna?
When I made the cloud the garment thereof, and thick darkness a swaddlingband for it,
10 Dayta ket idi sinennialak ti pagpatinggaak iti baybay, ken idi inkabilko dagiti balunet ken dagiti ridawna,
And brake up for it my decreed [place], and set bars and doors,
11 ken idi imbagak iti daytoy, 'Aginggaka laeng ditoy ngem saankan a lumabes pay; ditoy ti pangikabilak iti pagpatinggaan dagiti napalangguad a dalluyonmo.'
And said, Hitherto shalt thou come, but no further: and here shall thy proud waves be stayed?
12 Manipud nangrugi dagiti bukodmo nga aldaw, napadasmo kadin a binilin ti agsapa tapno mangrugin, ken ti bannawag ti agsapa tapno maammoanna ti lugar a pakaibilanganna kadagiti banbanag,
Hast thou commanded the morning since thy days; [and] caused the dayspring to know his place;
13 tapno maiggamanna dagiti igid ti daga tapno mawagwag dagiti nadangkes a tattao a rummuar iti daytoy?
That it might take hold of the ends of the earth, that the wicked might be shaken out of it?
14 Nagbaliw ti langa ti daga a kasla iti panagbaliw ti pitak iti sirok ti selio; amin a banbanag nga adda iti daytoy ket agbalin a nalawag a kasla kadagiti kupin ti maysa a pagan-anay.
It is turned as clay [to] the seal; and they stand as a garment.
15 Manipud kadagiti nadangkes a tattao ket naikkat ti lawagda, natukkol ti nakangato nga imada.
And from the wicked their light is withholden, and the high arm shall be broken.
16 Napanka kadin kadagiti pagtataudan ti danum iti baybay? Nagnaka kadin iti kaadaleman a paset ti baybay?
Hast thou entered into the springs of the sea? or hast thou walked in the search of the depth?
17 Naipakita kadin kenka dagiti ruangan ti patay? Nakitam kadin dagiti ruangan ti anniniwan ti patay?
Have the gates of death been opened unto thee? or hast thou seen the doors of the shadow of death?
18 Naawatam kadin ti kinalawa ti daga? Ibagam kaniak no ammom amin dagitoy.
Hast thou perceived the breadth of the earth? declare if thou knowest it all.
19 Sadino ti dalan nga agturong iti paginanaan ti lawag— maipapan iti kinasipnget, sadino ti lugarna?
Where [is] the way [where] light dwelleth? and [as for] darkness, where [is] the place thereof,
20 Maidalanmo kadi ti lawag ken ti sipnget kadagiti lugar a pagtrabahoanda? Mabirukam kadi ti dalan nga agsubli kadagiti balbalayda para kadakuada?
That thou shouldest take it to the bound thereof, and that thou shouldest know the paths [to] the house thereof?
21 Awan dua-dua nga ammom, gapu ta naiyanakka idin; adu unayen ti bilang dagiti aldawmo!
Knowest thou [it], because thou wast then born? or [because] the number of thy days [is] great?
22 Nastrekmo kadin dagiti pagidulinan ti niebe wenno nakitam kadin dagiti pagidulinan ti uraro,
Hast thou entered into the treasures of the snow? or hast thou seen the treasures of the hail,
23 dagitoy a banbanag nga induldulinko para iti tiempo ti riribuk, para kadagiti aldaw ti ranget ken gubat?
Which I have reserved against the time of trouble, against the day of battle and war?
24 Ania ti dalan a pakawarasan ti kimat wenno sadino ti nakaipul-oyan ti angin a manipud iti daya iti rabaw ti daga?
By what way is the light parted, [which] scattereth the east wind upon the earth?
25 Siasino ti nangaramid kadagiti pagayusan dagiti layus ti tudo wenno siasino ti nangaramid kadagiti pagnaan ti kanabruong ti gurruod,
Who hath divided a watercourse for the overflowing of waters, or a way for the lightning of thunder;
26 a mangpatudo kadagiti daga nga awan matagtagitaona, ken iti let-ang, nga awan ti uray maysa nga agbibiag,
To cause it to rain on the earth, [where] no man [is; on] the wilderness, wherein [there is] no man;
27 tapno masabet dagiti kasapulan ti natikag ken nabay-bay-an a paset ti daga, ken tapno maparusing dagiti naganus a ruot?
To satisfy the desolate and waste [ground; ] and to cause the bud of the tender herb to spring forth?
28 Adda kadi ama ti tudo? Siasino ti nangpataud kadagiti tedted ti linnaaw?
Hath the rain a father? or who hath begotten the drops of dew?
29 Siasino ti akin aanakan ti nagtaudan ti yelo? Asino ti nangipasngay iti niebe manipud iti tangatang?
Out of whose womb came the ice? and the hoary frost of heaven, who hath gendered it?
30 Aglemmeng ti danum ket agbalin a kasla bato; timmangken ti rabaw ti adalem a danum.
The waters are hid as [with] a stone, and the face of the deep is frozen.
31 Mareppetmo kadi kadagiti kawar dagiti “Pleiades,” wenno mawarwarmo kadi dagiti galut ti “Orion”?
Canst thou bind the sweet influences of Pleiades, or loose the bands of Orion?
32 Maiturongmo kadi dagiti banbanag iti tangatang nga agparang iti umno a panawenda? Maidalanmo kadi dagiti oso ken dagiti annakna?
Canst thou bring forth Mazzaroth in his season? or canst thou guide Arcturus with his sons?
33 Ammom kadi dagiti alagaden ti tangatang? Maisaadmo kadi ti linteg ti tangatang iti rabaw ti daga?
Knowest thou the ordinances of heaven? canst thou set the dominion thereof in the earth?
34 Mapapigsaam kadi ti timekmo aggingga kadagiti ulep, tapno malapunosnaka ti bumayakabak a tudo?
Canst thou lift up thy voice to the clouds, that abundance of waters may cover thee?
35 Maparuarmo kadi dagiti kimat, nga ibagada kenka, 'Adtoy kami'?
Canst thou send lightnings, that they may go, and say unto thee, Here we [are]?
36 Siasino ti nangikabil iti kinasirib kadagiti ulep wenno nangted iti pannakaawat iti angep?
Who hath put wisdom in the inward parts? or who hath given understanding to the heart?
37 Siasino ti makabilang kadagiti ulep babaen iti laingna? Siasino ti makaibuyat iti lalat a pagkargaan ti danum iti tangatang
Who can number the clouds in wisdom? or who can stay the bottles of heaven,
38 inton agtutukel dagiti tapok ken agdidikket dagiti bingkol?
When the dust groweth into hardness, and the clods cleave fast together?
39 Makaanupka kadi iti ayup a para iti kabaian a leon wenno mabussogmo kadi dagiti urbonna
Wilt thou hunt the prey for the lion? or fill the appetite of the young lions,
40 inton kumkumlebda kadagiti rukibda ken aglemlemmengda iti kasamekan nga agur-uray?
When they couch in [their] dens, [and] abide in the covert to lie in wait?
41 Siasino ti mangipapaay kadagiti ayup para kadagiti uwak no umasug dagiti annakda iti Dios ken agdiwerdiwerda gapu iti kinaawan ti taraonda?
Who provideth for the raven his food? when his young ones cry unto God, they wander for lack of meat.
