< Job 38 >
1 Kalpasanna, inawagan ni Yahweh ni Job manipud iti nadawel a bagio ket kinunana,
Then answered the Lord vnto Iob out of the whirle winde, and said,
2 “Siasino daytoy a mangiiyeg iti kinasipnget kadagiti panggepko babaen kadagiti sasao nga awanan ti pannakaamo?
Who is this that darkeneth the counsell by wordes without knowledge?
3 Ita, agbarikeska a kas maysa a lalaki ta agsaludsodak kenka, ket masapul a sungbatannak.
Girde vp nowe thy loynes like a man: I will demande of thee and declare thou vnto me.
4 Sadino ti ayanmo idi inkabilko ti pundasion ti daga? Ibagam kaniak, no addaanka iti adu a pannakaawat.
Where wast thou when I layd the foundations of the earth? declare, if thou hast vnderstanding,
5 Siasino ti nangikkeddeng iti rukodna? Ibagam kaniak, no ammom. Siasino ti nangiyunnat iti pangrukod iti rabawna?
Who hath layde the measures thereof, if thou knowest, or who hath stretched the line ouer it:
6 Ania ti nakaikabilan dagiti pundasionna? Siasino ti nangikabil iti bato a pasulina
Whereupon are the foundations thereof set: or who layed the corner stone thereof:
7 idi nagkanta dagiti bituen iti agsapa ken idi nagpukkaw gapu iti rag-o dagiti amin nga annak ti Dios?
When the starres of the morning praysed me together, and all the children of God reioyced:
8 Siasino ti nangiserra kadagiti ruangan ti baybay idi nagpussuak daytoy, a kasla rimmuar daytoy iti aanakan—
Or who hath shut vp the Sea with doores, when it yssued and came foorth as out of the wombe:
9 idi pinagbalinko dagiti ulep a kawesna, ken ti nakaro a sipnget a lampinna?
When I made the cloudes as a couering thereof, and darkenesse as the swadeling bands thereof:
10 Dayta ket idi sinennialak ti pagpatinggaak iti baybay, ken idi inkabilko dagiti balunet ken dagiti ridawna,
When I stablished my commandement vpon it, and set barres and doores,
11 ken idi imbagak iti daytoy, 'Aginggaka laeng ditoy ngem saankan a lumabes pay; ditoy ti pangikabilak iti pagpatinggaan dagiti napalangguad a dalluyonmo.'
And said, Hitherto shalt thou come, but no farther, and here shall it stay thy proude waues.
12 Manipud nangrugi dagiti bukodmo nga aldaw, napadasmo kadin a binilin ti agsapa tapno mangrugin, ken ti bannawag ti agsapa tapno maammoanna ti lugar a pakaibilanganna kadagiti banbanag,
Hast thou commanded the morning since thy dayes? hast thou caused the morning to knowe his place,
13 tapno maiggamanna dagiti igid ti daga tapno mawagwag dagiti nadangkes a tattao a rummuar iti daytoy?
That it might take hold of the corners of the earth, and that the wicked might be shaken out of it?
14 Nagbaliw ti langa ti daga a kasla iti panagbaliw ti pitak iti sirok ti selio; amin a banbanag nga adda iti daytoy ket agbalin a nalawag a kasla kadagiti kupin ti maysa a pagan-anay.
It is turned as clay to facion, and all stand vp as a garment.
15 Manipud kadagiti nadangkes a tattao ket naikkat ti lawagda, natukkol ti nakangato nga imada.
And from the wicked their light shall be taken away, and the hie arme shalbe broken.
16 Napanka kadin kadagiti pagtataudan ti danum iti baybay? Nagnaka kadin iti kaadaleman a paset ti baybay?
Hast thou entred into the bottomes of the sea? or hast thou walked to seeke out the depth?
17 Naipakita kadin kenka dagiti ruangan ti patay? Nakitam kadin dagiti ruangan ti anniniwan ti patay?
Haue the gates of death bene opened vnto thee? or hast thou seene the gates of the shadowe of death?
18 Naawatam kadin ti kinalawa ti daga? Ibagam kaniak no ammom amin dagitoy.
Hast thou perceiued the breadth of the earth? tell if thou knowest all this.
19 Sadino ti dalan nga agturong iti paginanaan ti lawag— maipapan iti kinasipnget, sadino ti lugarna?
Where is the way where light dwelleth? and where is the place of darkenesse,
20 Maidalanmo kadi ti lawag ken ti sipnget kadagiti lugar a pagtrabahoanda? Mabirukam kadi ti dalan nga agsubli kadagiti balbalayda para kadakuada?
That thou shouldest receiue it in the boundes thereof, and that thou shouldest knowe the paths to the house thereof?
21 Awan dua-dua nga ammom, gapu ta naiyanakka idin; adu unayen ti bilang dagiti aldawmo!
Knewest thou it, because thou wast then borne, and because the nomber of thy dayes is great?
22 Nastrekmo kadin dagiti pagidulinan ti niebe wenno nakitam kadin dagiti pagidulinan ti uraro,
Hast thou entred into the treasures of the snow? or hast thou seene the treasures of ye haile,
23 dagitoy a banbanag nga induldulinko para iti tiempo ti riribuk, para kadagiti aldaw ti ranget ken gubat?
Which I haue hid against the time of trouble, against the day of warre and battell?
24 Ania ti dalan a pakawarasan ti kimat wenno sadino ti nakaipul-oyan ti angin a manipud iti daya iti rabaw ti daga?
By what way is the light parted, which scattereth the East winde vpon the earth?
25 Siasino ti nangaramid kadagiti pagayusan dagiti layus ti tudo wenno siasino ti nangaramid kadagiti pagnaan ti kanabruong ti gurruod,
Who hath deuided the spowtes for the raine? or the way for the lightning of ye thunders,
26 a mangpatudo kadagiti daga nga awan matagtagitaona, ken iti let-ang, nga awan ti uray maysa nga agbibiag,
To cause it to raine on the earth where no man is, and in the wildernes where there is no man?
27 tapno masabet dagiti kasapulan ti natikag ken nabay-bay-an a paset ti daga, ken tapno maparusing dagiti naganus a ruot?
To fulfil the wilde and waste place, and to cause the bud of the herbe to spring forth?
28 Adda kadi ama ti tudo? Siasino ti nangpataud kadagiti tedted ti linnaaw?
Who is the father of the rayne? or who hath begotten the droppes of the dewe?
29 Siasino ti akin aanakan ti nagtaudan ti yelo? Asino ti nangipasngay iti niebe manipud iti tangatang?
Out of whose wombe came the yee? who hath ingendred the frost of the heauen?
30 Aglemmeng ti danum ket agbalin a kasla bato; timmangken ti rabaw ti adalem a danum.
The waters are hid as with a stone: and the face of the depth is frosen.
31 Mareppetmo kadi kadagiti kawar dagiti “Pleiades,” wenno mawarwarmo kadi dagiti galut ti “Orion”?
Canst thou restraine the sweete influences of the Pleiades? or loose the bandes of Orion?
32 Maiturongmo kadi dagiti banbanag iti tangatang nga agparang iti umno a panawenda? Maidalanmo kadi dagiti oso ken dagiti annakna?
Canst thou bring foorth Mazzaroth in their time? canst thou also guide Arcturus with his sonnes?
33 Ammom kadi dagiti alagaden ti tangatang? Maisaadmo kadi ti linteg ti tangatang iti rabaw ti daga?
Knowest thou the course of heauen, or canst thou set the rule thereof in the earth?
34 Mapapigsaam kadi ti timekmo aggingga kadagiti ulep, tapno malapunosnaka ti bumayakabak a tudo?
Canst thou lift vp thy voice to the cloudes that the aboundance of water may couer thee?
35 Maparuarmo kadi dagiti kimat, nga ibagada kenka, 'Adtoy kami'?
Canst thou sende the lightenings that they may walke, and say vnto thee, Loe, heere we are?
36 Siasino ti nangikabil iti kinasirib kadagiti ulep wenno nangted iti pannakaawat iti angep?
Who hath put wisedome in the reines? or who hath giuen the heart vnderstanding?
37 Siasino ti makabilang kadagiti ulep babaen iti laingna? Siasino ti makaibuyat iti lalat a pagkargaan ti danum iti tangatang
Who can nomber cloudes by wisedome? or who can cause to cease the bottels of heaue,
38 inton agtutukel dagiti tapok ken agdidikket dagiti bingkol?
When the earth groweth into hardnesse, and the clottes are fast together?
39 Makaanupka kadi iti ayup a para iti kabaian a leon wenno mabussogmo kadi dagiti urbonna
Wilt thou hunt the pray for the lyon? or fill the appetite of the lyons whelpes,
40 inton kumkumlebda kadagiti rukibda ken aglemlemmengda iti kasamekan nga agur-uray?
When they couch in their places, and remaine in the couert to lye in waite?
41 Siasino ti mangipapaay kadagiti ayup para kadagiti uwak no umasug dagiti annakda iti Dios ken agdiwerdiwerda gapu iti kinaawan ti taraonda?
Who prepareth for the rauen his meate, when his birdes crie vnto God, wandering for lacke of meate?