< Job 38 >
1 Kalpasanna, inawagan ni Yahweh ni Job manipud iti nadawel a bagio ket kinunana,
Then the Lord answered Job out of a whirlwind, and said:
2 “Siasino daytoy a mangiiyeg iti kinasipnget kadagiti panggepko babaen kadagiti sasao nga awanan ti pannakaamo?
Who is this that wrappeth up sentences in unskillful words?
3 Ita, agbarikeska a kas maysa a lalaki ta agsaludsodak kenka, ket masapul a sungbatannak.
Gird up thy loins like a man: I will ask thee, and answer thou me.
4 Sadino ti ayanmo idi inkabilko ti pundasion ti daga? Ibagam kaniak, no addaanka iti adu a pannakaawat.
Where wast thou when I laid up the foundations of the earth? tell me if thou hast understanding.
5 Siasino ti nangikkeddeng iti rukodna? Ibagam kaniak, no ammom. Siasino ti nangiyunnat iti pangrukod iti rabawna?
Who hath laid the measures thereof, if thou knowest? or who hath stretched the line upon it?
6 Ania ti nakaikabilan dagiti pundasionna? Siasino ti nangikabil iti bato a pasulina
Upon what are its bases grounded? or who laid the corner stone thereof,
7 idi nagkanta dagiti bituen iti agsapa ken idi nagpukkaw gapu iti rag-o dagiti amin nga annak ti Dios?
When the morning stars praised me together, and all the sons of God made a joyful melody?
8 Siasino ti nangiserra kadagiti ruangan ti baybay idi nagpussuak daytoy, a kasla rimmuar daytoy iti aanakan—
Who shut up the sea with doors, when it broke forth as issuing out of the womb:
9 idi pinagbalinko dagiti ulep a kawesna, ken ti nakaro a sipnget a lampinna?
When I made a cloud the garment thereof, and wrapped it in a mist as in swaddling bands?
10 Dayta ket idi sinennialak ti pagpatinggaak iti baybay, ken idi inkabilko dagiti balunet ken dagiti ridawna,
I set my bounds around it, and made it bars and doors:
11 ken idi imbagak iti daytoy, 'Aginggaka laeng ditoy ngem saankan a lumabes pay; ditoy ti pangikabilak iti pagpatinggaan dagiti napalangguad a dalluyonmo.'
And I said: Hitherto thou shalt come, and shalt go no further, and here thou shalt break thy swelling waves.
12 Manipud nangrugi dagiti bukodmo nga aldaw, napadasmo kadin a binilin ti agsapa tapno mangrugin, ken ti bannawag ti agsapa tapno maammoanna ti lugar a pakaibilanganna kadagiti banbanag,
Didst thou since thy birth command the morning, and shew the dawning of the day its place?
13 tapno maiggamanna dagiti igid ti daga tapno mawagwag dagiti nadangkes a tattao a rummuar iti daytoy?
And didst thou hold the extremities of the earth shaking them, and hast thou shaken the ungodly out of it?
14 Nagbaliw ti langa ti daga a kasla iti panagbaliw ti pitak iti sirok ti selio; amin a banbanag nga adda iti daytoy ket agbalin a nalawag a kasla kadagiti kupin ti maysa a pagan-anay.
The seal shall be restored as clay, and shall stand as a garment:
15 Manipud kadagiti nadangkes a tattao ket naikkat ti lawagda, natukkol ti nakangato nga imada.
From the wicked their light shall be taken away, and the high arm shall be broken.
16 Napanka kadin kadagiti pagtataudan ti danum iti baybay? Nagnaka kadin iti kaadaleman a paset ti baybay?
Hast thou entered into the depths of the sea, and walked in the lowest parts of the deep?
17 Naipakita kadin kenka dagiti ruangan ti patay? Nakitam kadin dagiti ruangan ti anniniwan ti patay?
Have the gates of death been opened to thee, and hast thou seen the darksome doors?
18 Naawatam kadin ti kinalawa ti daga? Ibagam kaniak no ammom amin dagitoy.
Hast thou considered the breadth of the earth? tell me, if thou knowest all things?
19 Sadino ti dalan nga agturong iti paginanaan ti lawag— maipapan iti kinasipnget, sadino ti lugarna?
Where is the way where light dwelleth, and where is the place of darkness:
20 Maidalanmo kadi ti lawag ken ti sipnget kadagiti lugar a pagtrabahoanda? Mabirukam kadi ti dalan nga agsubli kadagiti balbalayda para kadakuada?
That thou mayst bring every thing to its own bounds, and understand the paths of the house thereof.
21 Awan dua-dua nga ammom, gapu ta naiyanakka idin; adu unayen ti bilang dagiti aldawmo!
Didst thou know then that thou shouldst be born? and didst thou know the number of thy days?
22 Nastrekmo kadin dagiti pagidulinan ti niebe wenno nakitam kadin dagiti pagidulinan ti uraro,
Hast thou entered into the storehouses of the snow, or has thou beheld the treasures of the hail:
23 dagitoy a banbanag nga induldulinko para iti tiempo ti riribuk, para kadagiti aldaw ti ranget ken gubat?
Which I have prepared for the time of the enemy, against the day of battle and war?
24 Ania ti dalan a pakawarasan ti kimat wenno sadino ti nakaipul-oyan ti angin a manipud iti daya iti rabaw ti daga?
By what way is the light spread, and heat divided upon the earth?
25 Siasino ti nangaramid kadagiti pagayusan dagiti layus ti tudo wenno siasino ti nangaramid kadagiti pagnaan ti kanabruong ti gurruod,
Who gave a course to violent showers, or a way for noisy thunder:
26 a mangpatudo kadagiti daga nga awan matagtagitaona, ken iti let-ang, nga awan ti uray maysa nga agbibiag,
That it should rain on the earth without man in the wilderness, where no mortal dwelleth:
27 tapno masabet dagiti kasapulan ti natikag ken nabay-bay-an a paset ti daga, ken tapno maparusing dagiti naganus a ruot?
That it should fill the desert and desolate land, and should bring forth green grass?
28 Adda kadi ama ti tudo? Siasino ti nangpataud kadagiti tedted ti linnaaw?
Who is the father of rain? or who begot the drops of dew?
29 Siasino ti akin aanakan ti nagtaudan ti yelo? Asino ti nangipasngay iti niebe manipud iti tangatang?
Out of whose womb came the ice; and the frost from heaven who hath gendered it?
30 Aglemmeng ti danum ket agbalin a kasla bato; timmangken ti rabaw ti adalem a danum.
The waters are hardened like a stone, and the surface of the deep is congealed.
31 Mareppetmo kadi kadagiti kawar dagiti “Pleiades,” wenno mawarwarmo kadi dagiti galut ti “Orion”?
Shalt thou be able to join together the shining stars the Pleiades, or canst thou stop the turning about of Arcturus?
32 Maiturongmo kadi dagiti banbanag iti tangatang nga agparang iti umno a panawenda? Maidalanmo kadi dagiti oso ken dagiti annakna?
Canst thou bring forth the day star in its time, and make the evening star to rise upon the children of the earth?
33 Ammom kadi dagiti alagaden ti tangatang? Maisaadmo kadi ti linteg ti tangatang iti rabaw ti daga?
Dost thou know the order of heaven, and canst thou set down the reason thereof on the earth?
34 Mapapigsaam kadi ti timekmo aggingga kadagiti ulep, tapno malapunosnaka ti bumayakabak a tudo?
Canst thou lift up thy voice to the clouds, that an abundance of waters may cover thee?
35 Maparuarmo kadi dagiti kimat, nga ibagada kenka, 'Adtoy kami'?
Canst thou send lightnings, and will they go, and will they return and say to thee: Here we are?
36 Siasino ti nangikabil iti kinasirib kadagiti ulep wenno nangted iti pannakaawat iti angep?
Who hath put wisdom in the heart of man? or who gave the cock understanding?
37 Siasino ti makabilang kadagiti ulep babaen iti laingna? Siasino ti makaibuyat iti lalat a pagkargaan ti danum iti tangatang
Who can declare the order of the heavens, or who can make the harmony of heaven to sleep?
38 inton agtutukel dagiti tapok ken agdidikket dagiti bingkol?
When was the dust poured on the earth, and the clods fastened together?
39 Makaanupka kadi iti ayup a para iti kabaian a leon wenno mabussogmo kadi dagiti urbonna
Wilt thou take the prey for the lioness, and satisfy the appetite of her whelps,
40 inton kumkumlebda kadagiti rukibda ken aglemlemmengda iti kasamekan nga agur-uray?
When they couch in the dens and lie in wait in holes?
41 Siasino ti mangipapaay kadagiti ayup para kadagiti uwak no umasug dagiti annakda iti Dios ken agdiwerdiwerda gapu iti kinaawan ti taraonda?
Who provideth food for the raven, when her young ones cry to God, wandering about, because they have no meat?