Job 38
1 Kalpasanna, inawagan ni Yahweh ni Job manipud iti nadawel a bagio ket kinunana,
Then the LORD answered Job out of the whirlwind and said:
2 “Siasino daytoy a mangiiyeg iti kinasipnget kadagiti panggepko babaen kadagiti sasao nga awanan ti pannakaamo?
“Who is this who obscures My counsel by words without knowledge?
3 Ita, agbarikeska a kas maysa a lalaki ta agsaludsodak kenka, ket masapul a sungbatannak.
Now brace yourself like a man; I will question you, and you shall inform Me.
4 Sadino ti ayanmo idi inkabilko ti pundasion ti daga? Ibagam kaniak, no addaanka iti adu a pannakaawat.
Where were you when I laid the foundations of the earth? Tell Me, if you have understanding.
5 Siasino ti nangikkeddeng iti rukodna? Ibagam kaniak, no ammom. Siasino ti nangiyunnat iti pangrukod iti rabawna?
Who fixed its measurements? Surely you know! Or who stretched a measuring line across it?
6 Ania ti nakaikabilan dagiti pundasionna? Siasino ti nangikabil iti bato a pasulina
On what were its foundations set, or who laid its cornerstone,
7 idi nagkanta dagiti bituen iti agsapa ken idi nagpukkaw gapu iti rag-o dagiti amin nga annak ti Dios?
while the morning stars sang together and all the sons of God shouted for joy?
8 Siasino ti nangiserra kadagiti ruangan ti baybay idi nagpussuak daytoy, a kasla rimmuar daytoy iti aanakan—
Who enclosed the sea behind doors when it burst forth from the womb,
9 idi pinagbalinko dagiti ulep a kawesna, ken ti nakaro a sipnget a lampinna?
when I made the clouds its garment and thick darkness its blanket,
10 Dayta ket idi sinennialak ti pagpatinggaak iti baybay, ken idi inkabilko dagiti balunet ken dagiti ridawna,
when I fixed its boundaries and set in place its bars and doors,
11 ken idi imbagak iti daytoy, 'Aginggaka laeng ditoy ngem saankan a lumabes pay; ditoy ti pangikabilak iti pagpatinggaan dagiti napalangguad a dalluyonmo.'
and I declared: ‘You may come this far, but no farther; here your proud waves must stop’?
12 Manipud nangrugi dagiti bukodmo nga aldaw, napadasmo kadin a binilin ti agsapa tapno mangrugin, ken ti bannawag ti agsapa tapno maammoanna ti lugar a pakaibilanganna kadagiti banbanag,
In your days, have you commanded the morning or assigned the dawn its place,
13 tapno maiggamanna dagiti igid ti daga tapno mawagwag dagiti nadangkes a tattao a rummuar iti daytoy?
that it might spread to the ends of the earth and shake the wicked out of it?
14 Nagbaliw ti langa ti daga a kasla iti panagbaliw ti pitak iti sirok ti selio; amin a banbanag nga adda iti daytoy ket agbalin a nalawag a kasla kadagiti kupin ti maysa a pagan-anay.
The earth takes shape like clay under a seal; its hills stand out like the folds of a garment.
15 Manipud kadagiti nadangkes a tattao ket naikkat ti lawagda, natukkol ti nakangato nga imada.
Light is withheld from the wicked, and their upraised arm is broken.
16 Napanka kadin kadagiti pagtataudan ti danum iti baybay? Nagnaka kadin iti kaadaleman a paset ti baybay?
Have you journeyed to the vents of the sea or walked in the trenches of the deep?
17 Naipakita kadin kenka dagiti ruangan ti patay? Nakitam kadin dagiti ruangan ti anniniwan ti patay?
Have the gates of death been revealed to you? Have you seen the gates of the shadow of death?
18 Naawatam kadin ti kinalawa ti daga? Ibagam kaniak no ammom amin dagitoy.
Have you surveyed the extent of the earth? Tell Me, if you know all this.
19 Sadino ti dalan nga agturong iti paginanaan ti lawag— maipapan iti kinasipnget, sadino ti lugarna?
Where is the way to the home of light? Do you know where darkness resides,
20 Maidalanmo kadi ti lawag ken ti sipnget kadagiti lugar a pagtrabahoanda? Mabirukam kadi ti dalan nga agsubli kadagiti balbalayda para kadakuada?
so you can lead it back to its border? Do you know the paths to its home?
21 Awan dua-dua nga ammom, gapu ta naiyanakka idin; adu unayen ti bilang dagiti aldawmo!
Surely you know, for you were already born! And the number of your days is great!
22 Nastrekmo kadin dagiti pagidulinan ti niebe wenno nakitam kadin dagiti pagidulinan ti uraro,
Have you entered the storehouses of snow or observed the storehouses of hail,
23 dagitoy a banbanag nga induldulinko para iti tiempo ti riribuk, para kadagiti aldaw ti ranget ken gubat?
which I hold in reserve for times of trouble, for the day of war and battle?
24 Ania ti dalan a pakawarasan ti kimat wenno sadino ti nakaipul-oyan ti angin a manipud iti daya iti rabaw ti daga?
In which direction is the lightning dispersed, or the east wind scattered over the earth?
25 Siasino ti nangaramid kadagiti pagayusan dagiti layus ti tudo wenno siasino ti nangaramid kadagiti pagnaan ti kanabruong ti gurruod,
Who cuts a channel for the flood or clears a path for the thunderbolt,
26 a mangpatudo kadagiti daga nga awan matagtagitaona, ken iti let-ang, nga awan ti uray maysa nga agbibiag,
to bring rain on a barren land, on a desert where no man lives,
27 tapno masabet dagiti kasapulan ti natikag ken nabay-bay-an a paset ti daga, ken tapno maparusing dagiti naganus a ruot?
to satisfy the parched wasteland and make it sprout with tender grass?
28 Adda kadi ama ti tudo? Siasino ti nangpataud kadagiti tedted ti linnaaw?
Does the rain have a father? Who has begotten the drops of dew?
29 Siasino ti akin aanakan ti nagtaudan ti yelo? Asino ti nangipasngay iti niebe manipud iti tangatang?
From whose womb does the ice emerge? Who gives birth to the frost from heaven,
30 Aglemmeng ti danum ket agbalin a kasla bato; timmangken ti rabaw ti adalem a danum.
when the waters become hard as stone and the surface of the deep is frozen?
31 Mareppetmo kadi kadagiti kawar dagiti “Pleiades,” wenno mawarwarmo kadi dagiti galut ti “Orion”?
Can you bind the chains of the Pleiades or loosen the belt of Orion?
32 Maiturongmo kadi dagiti banbanag iti tangatang nga agparang iti umno a panawenda? Maidalanmo kadi dagiti oso ken dagiti annakna?
Can you bring forth the constellations in their seasons or lead out the Bear and her cubs?
33 Ammom kadi dagiti alagaden ti tangatang? Maisaadmo kadi ti linteg ti tangatang iti rabaw ti daga?
Do you know the laws of the heavens? Can you set their dominion over the earth?
34 Mapapigsaam kadi ti timekmo aggingga kadagiti ulep, tapno malapunosnaka ti bumayakabak a tudo?
Can you command the clouds so that a flood of water covers you?
35 Maparuarmo kadi dagiti kimat, nga ibagada kenka, 'Adtoy kami'?
Can you send the lightning bolts on their way? Do they report to you, ‘Here we are’?
36 Siasino ti nangikabil iti kinasirib kadagiti ulep wenno nangted iti pannakaawat iti angep?
Who has put wisdom in the heart or given understanding to the mind?
37 Siasino ti makabilang kadagiti ulep babaen iti laingna? Siasino ti makaibuyat iti lalat a pagkargaan ti danum iti tangatang
Who has the wisdom to count the clouds? Or who can tilt the water jars of the heavens
38 inton agtutukel dagiti tapok ken agdidikket dagiti bingkol?
when the dust hardens into a mass and the clods of earth stick together?
39 Makaanupka kadi iti ayup a para iti kabaian a leon wenno mabussogmo kadi dagiti urbonna
Can you hunt the prey for a lioness or satisfy the hunger of young lions
40 inton kumkumlebda kadagiti rukibda ken aglemlemmengda iti kasamekan nga agur-uray?
when they crouch in their dens and lie in wait in the thicket?
41 Siasino ti mangipapaay kadagiti ayup para kadagiti uwak no umasug dagiti annakda iti Dios ken agdiwerdiwerda gapu iti kinaawan ti taraonda?
Who provides food for the raven when its young cry out to God as they wander about for lack of food?
