< Job 28 >
1 Pudno nga adda pagminasan iti pirak, lugar a pagguguranda iti balitok.
“Surely there is a source for silver, And a place for the gold they refine;
2 Ti landok ket nakali manipud iti daga; ti gambang ket narunaw manipud iti bato.
Iron is taken from the dust, And bronze [from] the firm stone.
3 Nangisaad ti tao iti paggibusan ti kinasipnget ken nagsuksukimat agingga iti kaadaywan a pagpatinggaan, dagiti bato nga adda iti sipnget ken nakaro a kinasipnget.
He has set an end to darkness, And he is searching to all perfection, A stone of darkness and death-shade.
4 Nangkali isuna iti nauneg nga abot nga adayo iti lugar a pagnanaedan dagiti tattao, luglugar a nalipatanen iti saka ti siasinoman. Agbitbitin isuna iti lugar nga adayo kadagiti tattao; agpilpillayog isuna nga agsubli-subli.
A stream has broken out from a sojourner, Those forgotten of the foot, They were low, they wandered from man.
5 Maipapan iti daga, agtaud ti tinapay manipud iti daytoy, iti unegna ket kasla agap-apuy.
The earth! Bread comes forth from it, And its under-part is turned like fire.
6 Dagiti batona ti pakasarakan kadagiti safiro, ken naglaon iti balitok ti tapokna.
A place of the sapphire [are] its stones, And it has dust of gold.
7 Awan ti tumutokma a billit ti makaammo iti dalan nga agturong iti daytoy, uray ti buitre ket saanna pay a nakita daytoy.
A path—a ravenous bird has not known it, Nor has an eye of the falcon scorched it,
8 Saan pay a nagnaan dagiti atap nga ayup ti kasta a dalan, uray ti narungsot a leon ket saan pay a limmabas sadiay.
Nor have the sons of pride trodden it, The fierce lion has not passed over it.
9 Ipatay ti maysa a tao ti imana iti natangken a bato; balbaliktadenna dagiti bantay babaen kadagiti ramutda.
He sent forth his hand against the flint, He overturned mountains from the root.
10 Agar-aramid isuna kadagiti pagayusan iti danum iti nagbabaetan dagiti dadakkel a bato; makitkitana sadiay ti tunggal banag a napateg.
Among rocks, he has cleaved brooks, And his eye has seen every precious thing.
11 Tamtambakanna dagiti pagayusan tapno saan nga agayus dagitoy; iruarna iti lawag ti aniaman a nakalemmeng sadiay.
He has bound overflowing rivers, And the hidden thing brings out [to] light.
12 Sadino ti pakasarakan iti kinasirib? Sadino ti ayan iti pannakaawat?
And the wisdom—from where is it found? And where [is] this, the place of understanding?
13 Saan nga ammo ti tao ti gatadna daytoy; wenno saan a masarakan daytoy iti daga dagiti sibibiag.
Man has not known its arrangement, Nor is it found in the land of the living.
14 Kuna dagiti nagaadalem a danum iti uneg ti daga, 'Awan kaniak'; kuna ti baybay, 'Awan kaniak daytoy.'
The deep has said, It [is] not in me, And the sea has said, It is not with me.
15 Saan a magun-od ti kinasirib babaen iti balitok; wenno saan a maikilo ti pirak kas gatadna daytoy.
Gold is not given for it, Nor is silver weighed—its price.
16 Saan a magatadan daytoy iti balitok ti Ofir, agraman dagiti napapateg nga onyx wenno safiro.
It is not valued with pure gold of Ophir, With precious onyx and sapphire,
17 Saan a maipada ti gatadna iti balitok ken kristal; wenno saan a maisukat daytoy kadagiti alahas a naaramid iti kasayaatan a balitok.
Gold and crystal do not equal it, Nor [is] its exchange a vessel of fine gold.
18 Awan pakaiyaspinganna daytoy iti koral wenno jasper; pudno, adayo a nagatgatad ti kinasirib ngem kadagiti rubi.
Corals and pearl are not remembered, The acquisition of wisdom [is] above rubies.
19 Saan a maipada daytoy iti topasio ti Etiopia; wenno saan a magatadan daytoy iti puro a balitok.
The topaz of Cush does not equal it, It is not valued with pure gold.
20 Sadino ngarud ti paggappuan ti kinasirib? Sadino ti ayan ti pannakaawat?
And the wisdom—from where does it come? And where [is] this, the place of understanding?
21 Nailemmeng ti kinasirib manipud kadagiti mata dagiti amin nga agbibiag ken agnanayon a nailemmeng kadagiti billit iti tangatang.
It has been hid from the eyes of all living. And from the bird of the heavens It has been hidden.
22 Kuna ti Pannakadadael ken Patay, 'Nangngeganmi laeng ti sayanggusing maipapan iti daytoy.'
Destruction and death have said: With our ears we have heard its fame.
23 Maaw-awatan ti Dios ti dalan nga agturong iti daytoy; ammona ti ayanna daytoy.
God has understood its way, And He has known its place.
24 Ta kumitkita isuna agingga iti pagpatinggaan ti daga ken makitkitana amin nga adda iti babaen ti tangatang.
For He looks to the ends of the earth, He sees under the whole heavens,
25 Iti napalabas, innikkanna ti pigsa ti angin ken biningayna ti danum sigun iti kalawana.
To make a weight for the wind, And He meted out the waters in measure.
26 Nangaramid isuna iti pagannurutan para iti tudo ken iti dalan para iti kimat.
In His making for the rain a limit, And a way for the brightness of the voices,
27 Kalpasanna, nakitana ti sirib ket impablaakna daytoy; impasdekna daytoy, pudno, inadalna daytoy.
Then He has seen and declares it, He has prepared it, and also searched it out,
28 Kinunana kadagiti tattao, 'Kitaenyo, ti panagbuteng iti Apo- dayta ti kinasirib; ti umadayo iti dakes ket pannakaawat.'”
And He says to man: Behold, fear of the Lord, that [is] wisdom, And to turn from evil [is] understanding.”