Job 28
1 Pudno nga adda pagminasan iti pirak, lugar a pagguguranda iti balitok.
Silver hath beginnings of its veins, and gold hath a place wherein it is melted.
2 Ti landok ket nakali manipud iti daga; ti gambang ket narunaw manipud iti bato.
Iron is taken out of the earth, and stone melted with heat is turned into brass.
3 Nangisaad ti tao iti paggibusan ti kinasipnget ken nagsuksukimat agingga iti kaadaywan a pagpatinggaan, dagiti bato nga adda iti sipnget ken nakaro a kinasipnget.
He hath set a time for darkness, and the end of all things he considereth, the stone also that is in the dark and the shadow of death.
4 Nangkali isuna iti nauneg nga abot nga adayo iti lugar a pagnanaedan dagiti tattao, luglugar a nalipatanen iti saka ti siasinoman. Agbitbitin isuna iti lugar nga adayo kadagiti tattao; agpilpillayog isuna nga agsubli-subli.
The flood divideth from the people that are on their journey, those whom the food of the needy man hath forgotten, and who cannot be come at.
5 Maipapan iti daga, agtaud ti tinapay manipud iti daytoy, iti unegna ket kasla agap-apuy.
The land, out of which bread grew in its place, hath been overturned with fire.
6 Dagiti batona ti pakasarakan kadagiti safiro, ken naglaon iti balitok ti tapokna.
The stones of it are the place of sapphires, and the clods of it are gold.
7 Awan ti tumutokma a billit ti makaammo iti dalan nga agturong iti daytoy, uray ti buitre ket saanna pay a nakita daytoy.
The bird hath not known the path, neither hath the eye of the vulture beheld it.
8 Saan pay a nagnaan dagiti atap nga ayup ti kasta a dalan, uray ti narungsot a leon ket saan pay a limmabas sadiay.
The children of the merchants have not trodden it, neither hath the lioness passed by it.
9 Ipatay ti maysa a tao ti imana iti natangken a bato; balbaliktadenna dagiti bantay babaen kadagiti ramutda.
He hath stretched forth his hand to the flint, he hath overturned mountains from the roots.
10 Agar-aramid isuna kadagiti pagayusan iti danum iti nagbabaetan dagiti dadakkel a bato; makitkitana sadiay ti tunggal banag a napateg.
In the rocks he hath cut out rivers, and his eye hath seen every precious thing.
11 Tamtambakanna dagiti pagayusan tapno saan nga agayus dagitoy; iruarna iti lawag ti aniaman a nakalemmeng sadiay.
The depths also of rivers he hath searched, and hidden things he hath brought forth to light.
12 Sadino ti pakasarakan iti kinasirib? Sadino ti ayan iti pannakaawat?
But where is wisdom to be found, and where is the place of understanding?
13 Saan nga ammo ti tao ti gatadna daytoy; wenno saan a masarakan daytoy iti daga dagiti sibibiag.
Man knoweth not the price thereof, neither is it found in the land of them that live in delights.
14 Kuna dagiti nagaadalem a danum iti uneg ti daga, 'Awan kaniak'; kuna ti baybay, 'Awan kaniak daytoy.'
The depth saith: It is not in me: and the sea saith: It is not with me.
15 Saan a magun-od ti kinasirib babaen iti balitok; wenno saan a maikilo ti pirak kas gatadna daytoy.
The finest gold shall not purchase it, neither shall silver be weighed in exchange for it.
16 Saan a magatadan daytoy iti balitok ti Ofir, agraman dagiti napapateg nga onyx wenno safiro.
It shall not be compared with the dyed colours of India, or with the most precious stone sardonyx, or the sapphire.
17 Saan a maipada ti gatadna iti balitok ken kristal; wenno saan a maisukat daytoy kadagiti alahas a naaramid iti kasayaatan a balitok.
Gold or crystal cannot equal it, neither shall any vessels of gold be changed for it.
18 Awan pakaiyaspinganna daytoy iti koral wenno jasper; pudno, adayo a nagatgatad ti kinasirib ngem kadagiti rubi.
High and eminent things shall not be mentioned in comparison of it: but wisdom is drawn out of secret places.
19 Saan a maipada daytoy iti topasio ti Etiopia; wenno saan a magatadan daytoy iti puro a balitok.
The topaz of Ethiopia shall not be equal to it, neither shall it be compared to the cleanest dyeing.
20 Sadino ngarud ti paggappuan ti kinasirib? Sadino ti ayan ti pannakaawat?
Whence then cometh wisdom? and where is the place of understanding?
21 Nailemmeng ti kinasirib manipud kadagiti mata dagiti amin nga agbibiag ken agnanayon a nailemmeng kadagiti billit iti tangatang.
It is hid from the eyes of all living. and the fowls of the air know it not.
22 Kuna ti Pannakadadael ken Patay, 'Nangngeganmi laeng ti sayanggusing maipapan iti daytoy.'
Destruction and death have said: With our ears we have heard the fame thereof.
23 Maaw-awatan ti Dios ti dalan nga agturong iti daytoy; ammona ti ayanna daytoy.
God understandeth the way of it, and he knoweth the place thereof.
24 Ta kumitkita isuna agingga iti pagpatinggaan ti daga ken makitkitana amin nga adda iti babaen ti tangatang.
For he beholdeth the ends of the world: and looketh on all things that are under heaven.
25 Iti napalabas, innikkanna ti pigsa ti angin ken biningayna ti danum sigun iti kalawana.
Who made a weight for the winds and weighed the waters by measure.
26 Nangaramid isuna iti pagannurutan para iti tudo ken iti dalan para iti kimat.
When he gave a law for the rain, and a way for the sounding storms.
27 Kalpasanna, nakitana ti sirib ket impablaakna daytoy; impasdekna daytoy, pudno, inadalna daytoy.
Then he saw it, and declared, and prepared, and searched it.
28 Kinunana kadagiti tattao, 'Kitaenyo, ti panagbuteng iti Apo- dayta ti kinasirib; ti umadayo iti dakes ket pannakaawat.'”
And he said to man: Behold the fear of the Lord, that is wisdom: and to depart from evil, is understanding.
