< Ezekiel 23 >
1 Immay kaniak ti sao ni Yahweh a kunana,
Naʻe toe hoko foki ʻae folofola ʻa Sihova kiate au, ʻo pehē,
2 “Anak ti tao, adda dua a babbai, nga annak ti maysa nga ina.
“Foha ʻoe tangata, naʻe ʻi ai ʻae fefine ʻe toko ua ko e fānau ʻae faʻē pe taha:
3 Nagbalin dagitoy a balangkantis iti Egipto idi tiempo ti kinabalasitangda. Nagbalinda a balangkantis sadiay. Naramas dagiti susoda ken narumansa sadiay dagiti mungay ti susoda a saan pay a nakutkuti.
Pea naʻa na fai angahala ʻi ʻIsipite; naʻa na fai angahala ʻi heʻena kei siʻi: pea naʻe fakangalemu ʻi ai honau huhu; pea fakavolu ʻi ai ʻae mataʻi huhu ʻo ʻenau kei tāupoʻou.
4 Ti naganda ket Ohola—ti inauna—ken Oholiba—ti inaudi a kabsatna. Kalpasanna, nagbalinda a kukuak ken nangipasngayda kadagiti annak a lallaki ken babbai. Kastoy ti kaipapanan dagiti naganda: Ti kaipapanan ti Ohola ket Samaria, ken ti kaipapanan ti Oholiba ket Jerusalem.
Pea ko hona hingoa ko ʻAhola ko e taʻokete, pea mo ʻAholipa ko e tehina: pea naʻe ʻaʻaku ʻakinaua, pea naʻa na fanauʻi ʻae fānau tangata mo e fānau fefine. Pea ko hono ʻuhinga ʻo hona hingoa, ko ʻAhola ko Samēlia ia, pea ko ʻAholipa ko Selūsalema ia.
5 Ngem intultuloy ni Oholah ti kinabalangkantisna uray idi kukuakon isuna; naderrep isuna kadagiti kaayan-ayatna, kadagiti taga-Asiria a natuturay,
Pea naʻe fai angahala ʻa ʻAhola lolotonga naʻe ʻaʻaku pe ia; pea naʻa ne ʻofa nanivi ki heʻene kau mamana ko hono kaunga nofoʻanga ko e kau ʻAsilia,
6 ti gobernador a nakakawes iti maris ube, ken kadagiti opisialna a napipigsa ken natataer, amin dagitoy a lallaki ket kumakabalio!
ʻAkinautolu naʻe kofuʻaki ʻae kofu paʻuhiʻuhi, ʻae kau ʻeikitau mo e kau pule, ko e kau toulekeleka mo talavou ʻakinautolu kotoa pē, ko e kau heka hoosi ʻoku faʻa heka ai.
7 Isu nga intedna kadakuada ti bagina a kas balangkantis, kadagiti amin a lallaki iti Asiria a nangangato nga opisial! Ket tinulawanna ti bagina kadagiti amin a pinaggartemanna ken kadagiti amin a didiosenda a pinaggartemanna.
Naʻe pehē ʻene fai angahala mo kinautolu, ʻakinautolu kotoa pē ko e kau ongoongo ʻo ʻAsilia, pea mo kinautolu kotoa pē naʻa ne ʻofa nanivi ki ai: naʻa ne fakalielia ia mo honau ngaahi tamapua kotoa pē.
8 Ta saanna nga insardeng ti kinabalangkantisna idi adda isuna idiay Egipto, idi nakikakaiddada kenkuana idi balasitang pay laeng isuna, idi damo a rinamasda dagiti saan pay a nakutkuti a susona, idi damo nga impapasda kenkuana ti kinagartemda.
Pea naʻe ʻikai ke tuku ʻe ia ʻae fai angahala mei ʻIsipite: he naʻa nau takoto mo ia ʻi heʻene kei siʻi, naʻa nau fāʻufua ʻae huhu ʻo ʻene kei tāupoʻou, ʻonau lilingi kiate ia ʻenau feʻauaki.
9 Isu nga inyawatko isuna iti ima dagiti kaayan-ayatna, iti ima dagiti taga-Asiria a pinaggartemanna!
Ko ia kuo u tuku ai ia ki he nima ʻo ʻene kau mamana, ki he nima ʻoe kau ʻAsila, ʻaia naʻa ne ʻofa nanivi ki ai.
10 Linabusanda isuna. Innalada dagiti annakna, ken pinatayda isuna babaen iti kampilan, ket kasta unay ti pannakaibabainna kadagiti dadduma a babbai, isu a kinednganda isuna.
Ko kinautolu eni, naʻa nau fakahā ʻene telefua, pea naʻa nau toʻo ʻene fānau tangata mo ʻene fānau fefine, mo tāmateʻi ia ʻaki ʻae heletā: pea naʻa ne hoko ʻo ongoongoa ia ʻi he kakai fefine; ko e meʻa ʻi heʻenau fai ʻae fakamaau kiate ia.
11 Nakita daytoy ti kabsatna a ni Oholiba, ngem nakarkaro pay ti kinaderrepna ken nakarkaro pay ti kinabalangkantisna ngem iti kabsatna!
Pea ʻi he mamata ki ai ʻa hono tehina ko ʻAholipa, naʻa ne hoko ʻo fakalielia lahi hake ia ʻi heʻene holi kovi pea lahi hake ʻae fai feʻauaki ʻaʻana ʻi he feʻauaki ʻa hono taʻokete.
12 Pinaggartemanna dagiti taga-Asiria, dagiti gobernador ken dagiti mannakigubat nga opisial a nakakawes iti nakangayngayed, dagitoy a lallaki ket kumakabalio! Amin dagitoy ket napipigsa ken natataer a lallaki!
Naʻa ne ʻofa nanivi ki he kau ʻAsilia, ko hono kaunga nofoʻanga, ʻae ngaahi ʻeikitau mo e kau pule naʻe kofu fakaʻeiʻeiki, ʻae kau tangata naʻe heka hoosi, ko e kau talavou toulekeleka kotoa pē ʻakinautolu.
13 Nakitak ti panangtulawna iti bagina. Agpadpada dagitoy nga agkabsat.
Pea naʻaku toki mamata kuo fakalieliaʻi ia, pea naʻa na tatau pe ʻi heʻena anga;
14 Ket inlallalona pay ti kinabalangkantisna! Nakakita isuna kadagiti lallaki a naikitikit kadagiti pader, ladawan dagiti Caldeo a napintaan iti nalabbaga,
Pea naʻe tupu pe ʻa ʻene fai angahala: he naʻa ne sio leva ki he fakatātā tangata naʻe tohi ʻi he holisi fale, ʻae fakatātā ki he kau Kalitia naʻe tohi ʻaki ʻae enga kulokula,
15 a nakabarikes, ken addaan kadagiti napipintas a turbante kadagiti uloda! Amin dagitoy ket aglanglanga nga opisial dagiti bunggoy dagiti kumakaruahe, lallaki a nagtaud iti Babilonia.
Kuo nonoʻo ʻaki ʻae noʻo ʻa honau kongaloto, pea lahi ʻae teunga pulepule ʻi honau ʻulu, ʻo matamata ʻeiki kotoa pē, ʻo hangē ko e anga ʻae kau Papilone ʻi Kalitia, ko e fonua naʻa nau fānau ʻi ai:
16 Apaman a nakitana dagitoy, pinaggartemanna ida, isu a nangibaon isuna kadagiti mensahero a mapan kadakuada idiay Caldea.
Pea ʻi heʻene mamata leva ki ai ʻaki hono mata, naʻa ne manako ki ai, ʻo ne fekau ʻae kau talafekau kiate kinautolu ki Kalitia.
17 Ket immay kenkuana dagiti taga-Babilonia ken iti kama ti kinagartemna, ket tinulawanda isuna gapu iti kinagartemna. Gapu iti aramidna nagbalin isuna a narugit, isu a tinallikudanna ida gapu ta kinadurmenna ida.
Pea naʻe haʻu ʻae kau Papilone kiate ia ki hono mohenga, ʻonau fakalielia ia ʻi heʻenau fai angahala, pea naʻe fakalielia ia ʻiate kinautolu, pea naʻe tafoki hono loto meiate kinautolu.
18 Impakitana iti kaaduan ti kinabalangkantisna ken impakitana ti kinalamolamona, isu a timmallikud ti kararuak manipud kenkuana kas iti panangtallikud ti kararuak iti kabsatna!
Ko ia naʻa ne fakahā ai ʻene angahala mo ne fakahā ʻene telefua: ko ia naʻe tafoki ai hoku loto ʻoʻoku meiate ia, ʻo hangē ko e tafoki hoku loto mei hono tokoua.
19 Ket kimmarkaro pay ti kinabalangkantisna, bayat iti pananglaglagipna ken panangtuladna kadagiti aldaw ti kinabalasitangna, idi nagbalin isuna a balangkantis iti daga ti Egipto!
Ka naʻa ne fakalahi pe ʻene feʻauaki, ʻi heʻene fakamanatu ki he ngaahi ʻaho ʻo ʻene kei siʻi, ʻaia naʻa ne fai fakaangahala ai ʻi he fonua ko ʻIsipite.
20 Isu a pinaggartemanna dagiti kaayan-ayatna, a dagiti mabagbagida ket kasla mabagbagi dagiti asno, ken ti panagparuar ti mabagbagida ket kasla kadagiti kabalio.
He naʻa ne ʻofa nanivi ki heʻenau ʻofa, ʻakinautolu ʻoku tatau honau kakano mo e kakano ʻoe ʻasi, pea tatau ʻae meʻa ʻoku haʻu mei ai mo ia ʻoku haʻu mei ha hoosi.”
21 Ket inaramidna manen ti nakababain unay a kababalinna idi balasitang isuna, idi rinamramas dagiti taga-Egipto dagiti susona gapu ta dagiti susona ket saan pay a nakutkuti!
Naʻe pehē ʻa hoʻo manatuʻi ʻae fai fakalielia ʻa hoʻo kei siʻi, ʻi he fāʻufua ʻe he kau ʻIsipite ʻae mataʻi huhu ʻo hoʻo kei finemui.
22 Isu nga Oholiba, kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh, 'Dumngegka, pagsubliekto dagiti kaayan-ayatmo a maibusor kenka! Dagiti tinallikudam, iyegko ida maibusor kenka iti sadinoman a disso!
“Ko ia, ʻE ʻAholipa, ʻOku pehē ʻe Sihova ko e ʻOtua; Vakai, te u langaʻi hake ho kau mamana ke tuʻu kiate koe, ʻakinautolu kuo tafoki ho loto mei ai, pea te u fakaʻefi koe ʻiate kinautolu mei he potu kotoa pē,
23 Dagiti taga-Babilonia, ken dagiti amin a Caldeo! Pekod, Shoa, ken Koa! Ken amin dagiti taga-Asiria a kakaduada! Napipigsa ken natataerda a lallaki! Dagiti gobernador ken dagiti opisial, aminda ket opisial ken lallaki a mabigbigbig! Amin dagitoy ket kumakabalio!
ʻAe kau Papilone, mo e kau Kalitia kotoa pē, ʻa Pikote, mo Soa, mo Koa, fakataha mo e kau ʻAsilia kotoa pē: ʻakinautolu kotoa pē ko e kau talavou toulekeleka, ʻae ngaahi ʻeikitau mo e kau pule, ʻae houʻeiki lahi mo ongoongo, ʻoku heka hoosi kotoa pē ʻakinautolu.
24 Umaydanto a maibusor kenka nga addaan kadagiti igam, ken addaan kadagiti karuahe ken kariton a pangikargaanda kadagiti gargaretda, ken kaduada dagiti nakad-adu a tattao! Agaramatdanto kadagiti dadakkel ken babassit a kalasag, ken kadagiti helmet iti entero nga aglawlawmo! Itedkonto kadakuada ti gundaway a mangdusa kenka, ket dusaendakanto a maiyannatup kadagiti tignayda!
Pea te nau haʻu kiate koe mo e saliote mo e meʻa teka, mo e ngaahi teka, pea mo e fuʻu kakai tokolahi, ʻakinautolu ʻe tuʻu ʻaki kiate koe ʻae nonoʻo, mo e pā, pea mo e tatā ki he tau: pea te u tuku ʻae fakamaau kiate kinautolu, pea te nau fakamaauʻi koe ʻo faʻifaʻiteliha pe ki ai ʻakinautolu.
25 Ta idissuorkonto kenka ti pungtotko, ket tratoendakanto iti naranggas gapu iti nakaro a pungtotda! Isinadanto ti agong ken dagiti lapayagmo, ken dagiti nabatbati kenka ket mapasagto babaen iti kampilan! Alaendanto dagiti annakmo a lallaki ken babbai, tapno dagiti kaputotam ket mauramto iti apuy!
Pea ʻe ʻi ai hoku fuaʻa kiate koe, pea te nau fai fakamanavahē kiate koe: te nau motuhi ho ihu, pea mo ho telinga; pea ʻe mate ho toenga kakai ʻi he heletā: te nau ʻave hoʻo ngaahi tama mo hoʻo ngaahi taʻahine; pea ʻe fakaʻauha mālie ʻaki ʻae afi ʻa hono toe.
26 Pigisendanto ti pagan-anaymo ket alaendanto amin nga alahasmo!
Te nau toʻo foki ho ngaahi kofu meiate koe, mo ʻave hoʻo ngaahi teunga lelei.
27 Isu nga ikkatekto kenka ti nakababain unay a kababalinmo ken ti kinabalangkantismo manipud iti daga ti Egipto. Saanmonto nga ikita dagiti matam kadakuada nga addaan iti panagkalikagum, ken saanmonto a malagip ti Egipto iti kaanuman!'
ʻE pehē ʻa ʻeku ngaohi ke tuku ʻa hoʻo fai fakalielia, mo hoʻo feʻauaki naʻe haʻu mo koe mei ʻIsipite: ko ia ʻe ʻikai toe sio ho mata kiate kinautolu, pea ʻe ʻikai te ke toe manatu ki ʻIsipite.”
28 Ta kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh, 'Dumngegka! Iyawatkanto iti ima dagidiay a kagurguram, iti ima dagidiay a tinallikudam!
He ʻoku pehē ʻe Sihova ko e ʻOtua; “Vakai te u tukuange koe ki he nima ʻonautolu ʻoku ke fehiʻa ki ai, ki he nima ʻonautolu kuo tafoki mei ai ho loto:
29 Tratoendakanto nga addaan iti gura; alaendanto amin dagiti sanikuam ken panawandakanto a lamolamo ken awanan iti abbong. Ti nakababain a kinalamolamo ti kinabalangkantismo ket maibutaktakto, ti nakababain a kababalin ken ti kinaderrepmo!
Pea te nau ngaohi koe ʻi he fehiʻa lahi, pea te nau ʻave ʻae fua kotoa pē ʻa hoʻo ngāue, pea te nau tuku koe ke ke telefua mo masiva: pea ʻe fakatelefuaʻi ʻa hoʻo fai angahala, ʻio, ʻa hoʻo fakalielia mo hoʻo feʻauaki kotoa pē.
30 Mapasamakto kenka dagitoy a banbanag gapu iti ar-aramidem a kas iti aramid ti maysa a balangkantis, pinaggartemam dagiti agsasabali a nasion nga isu ti makagapu a nagbalinka a narugit gapu kadagiti didiosenda.
Pea te u fai ʻae ngaahi meʻa ni kiate koe, koeʻuhi kuo ke holi ke angahala mo e hiteni, pea koeʻuhi kuo ke fakalielia ʻaki koe ʻa honau ngaahi tamapua.
31 Nagbiagka iti wagas ti kabsatmo, isu nga ikabilkonto iti imam ti kopa ti pannakadusana!'
Kuo ke ʻeveʻeva koe ʻi he hala ʻo ho tokoua; ko ia te u ʻange ai ki ho nima ʻa ʻene ipu ʻaʻana.”
32 Kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh, “Uminomkanto iti kopa ti kabsatmo, a nauneg ti lansadna ken dakkel; agbalinkanto a pagkakatawaan ken maum-umsi—daytoy a kopa ket adu ti linaonna!
“ʻOku pehē ʻe Sihova ko e ʻOtua; ‘Te ke inu ke loloto mo lahi mei he ipu ʻa ho tokoua: ʻe kata manuki ʻaki koe, pea ʻe luma ʻaki koe; ʻoku lahi ʻae meʻa ʻoku ʻi ai.
33 Mapnoankanto iti panagbarbartek ken panagladladingit, ti kopa ti nakabutbuteng ken pannakadadael! Daytoy ti kopa ti kabsatmo a Samaria!
“Te ke fonu koe ʻi he kona mo e mamahi, ʻi he ipu ʻoe fakaofo mo e fakaʻauha, ʻae ipu ʻa ho tokoua ko Samēlia.
34 Uminomkanto iti daytoy agingga a maibos ti naggian daytoy; kalpasanna, buongemto daytoy ket sugatemto ti barukongmo babaen kadagiti ribakna. Gapu ta Siak ti nangipakaammo iti daytoy! —kastoy ti pakaammo ti Apo a ni Yahweh!'
ʻIo, te ke inu ia mo mimisi ia ke maha, pea te ke maumau ia, mo motuhi ʻaki ia ho huhu pe ʻoʻou:’ ko au Sihova ko e ʻOtua, ‘kuo u lea ki ai.’
35 Ngarud, kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh, 'Gapu ta linipatnak ken tinallikudannak, isu a sagabaemto met dagiti supapak ti nakababain a kababalinmo ken ti kinaderrepmo!”'
Ko ia ʻoku pehē ai ʻe Sihova ko e ʻOtua; “Koeʻuhi kuo ke fakangaloʻi au, mo ke lī atu au ki ho tuʻa, ko ia ia te ke fua ai ʻa hoʻo fakalielia mo hoʻo ngaahi feʻauaki.”
36 Kinuna ni Yahweh kaniak, “Anak ti tao, ukomemto kadi ni Ohola ken ni Oholiba? Isu nga ipakitam kadakuada dagiti makarimon nga inar-aramidda,
Naʻe pehē foki ʻe Sihova kiate au; “Foha ʻoe tangata, ʻe ʻikai te ke fakamaauʻi ʻa ʻAhola mo ʻAholipa? ʻIo, fakahā ki ai ʻena fai fakalielia;
37 agsipud ta nakikamalalada, ken agsipud ta adda dara kadagiti imada! Nakikamalalada kadagiti didiosenda ken pinuoranda dagiti annakda nga impasngayda nga agpaay kaniak!
Kuo na fai ʻae tono tangata, pea ʻoku pani toto ʻa hona nima, pea kuo na fai angahala mo hona ngaahi tamapua, pea kuo na puleʻi ʻae fānau tangata naʻa na fanauʻi kiate au, ke ʻalu atu ʻi he afi ke nau ʻauha.
38 Ket intultuloyda nga inaramid ti kastoy kaniak: Tinulawanda ti santuariok ken iti dayta met laeng nga aldaw, tinulawanda ti Aldaw a Panaginana!
Kaeʻumaʻā ko au ia kuo na fai ki ai ʻae meʻa ni: kuo na fakaʻuliʻi hoku fale tapu ʻi he ʻaho pe taha, mo na maumauʻi hoku ngaahi ʻaho tapu.
39 Ta idi, pinapatayda dagiti annakda para kadagiti didiosenda, kalpasanna, immayda iti santuariok iti dayta met laeng nga aldaw tapno tulawanda daytoy! Isu a kitaem! Kastoy ti inaramidda iti tengnga ti balayko!
He naʻe hili ʻae tāmate ʻenau fānau ki hona ngaahi tamapua, pea na omi foki ʻi he ʻaho pe ko ia ki hoku fale tapu ke fakalieliaʻi ia; pea, vakai, kuo pehē pe ʻena fai ʻi he lotolotonga ʻo hoku fale ʻoʻoku.
40 Nagpaayabkayo kadagiti lallaki nga immay a naggapu iti adayo, a nakaibaonan dagiti mensahero—ita, dumngegka! Pudno nga immayda, gapu kadakuada ket nagdigoska, pinintaam dagiti matam, ken nagarwatka iti napipintas nga alahas.
Pea mo eni foki, naʻa ke ʻave ha fekau ki he kau tangata mei he mamaʻo, ʻaia ne ʻalu ki ai ʻae fekau; pea vakai, naʻa nau haʻu: ʻakinautolu naʻa ke kaukau ai koe, mo ke vali ho mata, mo ke teuteu ʻaki koe ʻae ngaahi teunga;
41 Ken nagtugawkayo iti napintas a kama ken iti lamisaan a naiyurnos iti sangoanan daytoy. Kalpasanna, inkabilyo iti rabaw daytoy ti insensok ken ti lanak!
Pea ke nofo ki he nofoʻanga fakaʻeiʻeiki, mo e palepale naʻe teuteu ʻi hono ʻao, ʻaia naʻa ke ai ki ai ʻa ʻeku meʻa namu kakala mo ʻeku lolo ʻaʻaku.
42 Isu nga adda kenka ti ariwawa dagiti adu a tattao a madandanagan, ken naiyeg dagiti mammartek a naggapu iti let-ang a kakadua dagiti dadduma pay lallaki nga awan serserbina. Kinabilanda kadagiti pulseras dagiti imayo ken binalangatanda dagiti uloyo kadagiti korona.
Pea naʻe ʻi ai ʻae leʻo ʻoe fuʻu tokolahi naʻe fakafiefia mo ia: pea naʻe ʻomi fakataha mo e fuʻu tokolahi ʻae kau Sapea mei he toafa, ʻakinautolu ʻoku faʻa ʻai ʻae vesa ki honau nima, mo e pale lelei ki honau ʻulu.
43 Ket kinunak iti bagik maipapan kadagidiay a nairuam iti pannakikamkamalala, 'Ita, paggartemandanto isuna, ken paggartemannanto met ida.'
Pea u toki pehē ai kiate ia naʻe motuʻa pe mo e fai angahala, He te nau fai angahala eni mo ia, pea fai ʻe ia mo kinautolu?
44 Kalpasanna, napanda kinaidda isuna a kas pannakikaiddada iti siasinoman a balangkantis; kastoy met laeng ti wagas ti pannakikaiddada kada Ohola ken Oholiba, a babbai nga agbasbasol gapu iti kinabalangkantisda!
Ka naʻa nau hū atu kiate ia ʻo hangē ko e ʻalu ki ha fefine feʻauaki: naʻe pehē ʻenau ʻalu atu kia ʻAhola mo ʻAholipa ʻae ongo fefine fakalielia.
45 Ngem kednganto ida dagiti nalinteg a lallaki a madusada gapu iti pannakikamkamalalada ken tapno dusaenda ida gapu iti panangpasayasayda iti dara, agsipud ta nakikamalalada ken adda dara kadagiti imada.
Pea ʻe fakamaau ʻakinaua ʻe he kakai māʻoniʻoni ʻo taau mo ia kuo tono tangata, pea tatau mo e fefine kuo lilingi toto; he ko e ongo tono tangata ʻakinaua, pea ʻoku ʻi hona nima ʻae toto.”
46 Isu a kastoy ti kuna ti Apo a ni Yahweh: Mangbuangayakto iti maysa a bunggoy a maibusor kadakuada ken iyawatko ida tapno mabutbuteng ken masamsamda.
He ʻoku pehē ʻe Sihova ko e ʻOtua: “Te u ʻomi ha kakai kiate kinaua, pea te u tukuange ʻakinaua ke fetukutukuʻi mo maumauʻi.
47 Ket dayta a bunggoy, uborendanto ida ken patayenda ida babaen kadagiti kampilanda. Papatayendanto dagiti annakda ken puorandanto dagiti babbalayda!
Pea ʻe lisingi ʻaki ʻakinaua ʻae maka ʻe he kakai, pe tui ʻaki ʻenau heletā; te nau tāmateʻi ʻena fānau tangata mo ʻena fānau fefine, pea tutu ʻaki ʻae afi ʻa honau fale.
48 Ta ikkatekto dagiti nakababain a kababalin manipud iti daga ken disiplinaakto amin dagiti babbai tapno saandan nga agbalin a balangkantis.
ʻE pehē ʻa ʻeku fakangata ʻae fai fakalielia mei he fonua, koeʻuhi ke ako ʻaki ia ki he kau fefine kotoa pē, ke ʻoua naʻa fai ʻo hangē ko hoʻo mo fakalielia.
49 Isu a dusaendakayonto gapu kadagiti nakababain a kababalinyo. Baklayenyonto ti supapak dagiti basolyo gapu kadagiti didiosenyo, ket iti kastoy a wagas, maammoanyonto a Siak ti Apo a ni Yahweh!”
Pea te nau totongi kiate kimoua ʻa hoʻomo fakalielia, pea te mo fua ʻekimoua ʻae hia ʻa hoʻomo tauhi tamapua; pea te mo ʻilo ko au ko Sihova ko e ʻOtua.”