Exodo 22

1 No agtakaw ti maysa a tao ti maysa a baka wenno karnero ket patayenna wenno ilakona daytoy, ket masapul nga agbayad isuna iti lima a baka para iti maysa a baka, ken uppat a karnero para iti maysa a karnero.

Jeśli ktoś ukradnie wołu lub owcę i zabije je albo sprzeda, odda pięć wołów za [jednego] wołu i cztery owce za [jedną] owcę.

2 No adda mannanakaw a natiliw nga umun-uneg iti maysa a balay, ken no nadangran isuna ket matay, awan ti siasinoman a mapabasol iti pammapatay gapu kenkuana iti dayta a pasamak.

Jeśli złodziej zostanie przyłapany przy włamaniu i tak pobity, że umrze, ten, [kto zabił], nie będzie winien [przelanej] krwi.

3 Ngem no simmingisingen ti init sakbay nga agtakaw isuna, mapabasolto iti pammapatay ti tao a mangpatay kenkuana. Masapul a bayadan ti mannanakaw ti tinakawna. No awanan isuna, rumbeng ngarud a mailako isuna gapu iti panagtakawna.

Jeśli to [zrobi] po wschodzie słońca, będzie winien krwi, gdyż [złodziej] powinien wypłacić odszkodowanie. Jeśli nic nie ma, będzie sprzedany za swoją kradzież.

4 No ti natakaw nga ayup ket nasarakan a sibibiag iti aywanna, daytoy man ket baka, asno, wenno karnero, masapul nga agbayad isuna iti doble.

Jeśli zostaną znalezione w jego ręku skradzione dobra jeszcze żywe, czy to wół, czy osioł, czy owca, zwróci podwójnie.

5 No paaraben ti maysa a tao dagiti dingwenna iti maysa a taltalon wenno kaubasan ket pabulosanna ti ayupna, ket nagarabda iti taltalon ti sabali a tao, rumbeng nga agbayad isuna manipud kadagiti kasasayaatan iti bukodna a taltalon ken manipud kadagiti kasasayaatan iti bukodna a kaubasan.

Gdyby ktoś wypasł pole lub winnicę, bo puścił swoje bydło, aby się pasło na cudzym polu, wypłaci odszkodowanie z najlepszych [plonów] swego pola i z najlepszych [plonów] swej winnicy.

6 No adda puor ket agkayamkam kadagiti sisiit ket mauram dagiti penpen a dawa, wenno dagiti saan pay a naapit a trigo, wenno ti taltalon, rumbeng nga agbayad ti nangirugi iti puor.

Jeśli wybuchnie ogień, a trafi na ciernie i spali stóg lub zboże na pniu, lub samo pole, ten, co wzniecił ogień, musi wypłacić odszkodowanie.

7 No ipadulin ti maysa a tao iti kaarrubana dagiti kuartana wenno dagiti banbanag a kukuana, ket no matakaw daytoy manipud iti balay ti dayta a kaarrubana, no natiliw ti mannanakaw, rumbeng a doble ti ibayad dayta a mannanakaw.

Jeśli ktoś da swemu bliźniemu pieniądze lub przedmioty do przechowania i zostanie to ukradzione z domu tego człowieka, to jeśli złodziej zostanie znaleziony, zwróci podwójnie.

8 Ngem no saan a natiliw ti mannanakaw, rumbeng a mapan ti akinbalay kadagiti ukom tapno makita no kinamkamna ti sanikua ti kaarrubana.

Jeśli złodziej nie zostanie znaleziony, pan tego domu stawi się przed sędziami, by [okazało się], czy nie wyciągnął ręki po własność swego bliźniego.

9 Ta iti tunggal riri maipanggep iti maysa a banag, daytoy man ket baka, asno, karnero, badbadu, wenno uray ania a banag a mapukpukaw nga ibaga ti maysa a, “Kukuak daytoy,” masapul a dumanon kadagiti ukom ti ibagbaga dagiti maseknan a kukuada. Masapul a doble ti ibayad ti tao a maduktalan dagiti ukom a nakabasol iti kaarubana.

W każdej spornej sprawie o wołu, osła, owcę, szatę czy jakąkolwiek zgubę, gdyby ktoś powiedział, że to jest [jego], sprawa obydwu ma trafić do sędziów; kogo sędziowie uznają winnym, ten wynagrodzi podwójnie swemu bliźniemu.

10 No ipaaywan ti maysa a tao iti kaarrubana ti asnona, bakana, karnerona, wenno aniaman nga ayup, ket no daytoy ket matay wenno madangran wenno natakaw nga awan ti nakakita,

Jeśli ktoś odda swemu bliźniemu na przechowanie osła, wołu, owcę lub inne zwierzę, a ono zdechnie, zostanie okaleczone lub uprowadzone i nikt tego nie zobaczy;

11 rumbeng nga agsapatada a dua kenni Yahweh, no adda wenno awan ti nangkamkam iti sanikua ti kaarrubana. Masapul nga awaten ti akinkukua daytoy, ket saanto nga agbayad ti nangipaaywananna.

Wówczas przysięga przed PANEM rozstrzygnie między obydwoma, że nie wyciągnął ręki po własność swego bliźniego. Właściciel przyjmie tę [przysięgę], a [drugi] nie wypłaci odszkodowania.

12 Ngem no natakaw daytoy manipud kenkuana, masapul nga agbayad isuna iti akinkukua para iti daytoy.

Jeśli jednak to zostało mu skradzione, wypłaci właścicielowi odszkodowanie.

13 No narangrangkay ti ayup, masapul nga iyeg dayta a tao ti ayup a kas pammaneknek. Saannanto a masapul a bayadan ti narangrangkay nga ayup.

Jeśli zostało rozszarpane, to przyniesie [je jako] dowód, a za rozszarpane nie zapłaci.

14 No bumulod ti maysa a tao ti aniaman nga ayup manipud iti kaarrubana ket madangran ti ayup wenno matay nga awan idiay ti akinkukua, ti tao a nangbulod ket masapul nga agbayad.

Jeśli ktoś pożyczy [zwierzę] od swego bliźniego, a [ono] zostanie okaleczone lub zdechnie podczas nieobecności jego właściciela, musi wypłacić odszkodowanie.

15 Ngem no adda idiay ti akinkukua, saan a masapul nga agbayad ti nangbulod; no naabangan ti ayup, mabayadanto daytoy babaen iti bayad ti abangna.

Jeśli jego właściciel był przy nim, nie zapłaci; a jeśli było wynajęte, zapłaci tylko za wynajem.

16 No sulisogen ti maysa a lalaki ti maysa a birhen a saan pay a naituding a maiyasawa, ken no nakikaidda isuna kenkuana, awan duadua a masapul nga asawaenna ti babai babaen iti panangbayadna iti sab-ong para iti nobia.

Jeśli ktoś uwiedzie dziewicę, która nie jest poślubiona, i położy się z nią, musi jej dać posag [i] weźmie ją sobie za żonę.

17 Ngem no naan-anay a nagkedked ti ama a mangited iti anakna kenkuana, rumbeng nga agbayad isuna iti sab-ong a naituding a gatad kadagiti birhen a nobia.

Jeśli jej ojciec żadną miarą nie zgodzi się dać mu jej, odważy pieniądze według [zwyczaju] panieńskiego posagu.

18 Rumbeng a saanyo a palubosan nga agbiag dagiti manggagamud.

Nie zostawisz czarownicy przy życiu.

19 Siasinoman a makikaidda kadagiti ayup ket awan duadua a masapul a mapapatay.

Każdy, kto spółkuje ze zwierzęciem, poniesie śmierć.

20 Rumbeng a naan-anay a madadael ti siasinoman nga agidaton kadagiti aniaman a didiosen malaksid kenni Yahweh.

Kto składa ofiary bogom, poza samym PANEM, zostanie stracony.

21 Rumbeng a diyo ranggasan ti ganggannaet wenno irurumen isuna, ta nagbalinkayo met a ganggannaet idiay daga ti Egipto.

Nie zrobisz krzywdy przybyszowi ani nie będziesz go uciskać, gdyż i wy byliście przybyszami w ziemi Egiptu.

22 Masapul a diyo idadanes ti siasinoman a balo wenno awanan-ama nga ubing.

Nie będziecie dręczyć żadnej wdowy ani sieroty.

23 No parigatenyo ida iti aniaman a wagas, ket no immawagda kaniak, a ni Yahweh, awan duadua a denggek dagiti awagda.

Jeśli będziesz je dręczył, a one będą wołać do mnie, na pewno wysłucham ich wołania.

24 Sumgedto ti pungtotko, ket papatayenkayonto babaen iti kampilan; agbalinto a balo dagiti assawayo a babbai ken agbalinto nga awanan-ama dagiti annakyo.

Wtedy rozpali się mój gniew i pobiję was mieczem, i wasze żony będą wdowami, a wasi synowie sierotami.

25 No agpabulodkayo iti kuarta iti siasinoman kadagiti tattaok kadakayo a nakurapay, rumbeng a saankayo nga agbalin a kas ti agpapautang kenkuana wenno saanyo a paanakan ti impautangyo.

Jeśli pożyczysz pieniądze ubogiemu z mego ludu, który mieszka wśród was, nie postąpisz wobec niego jak lichwiarz, nie będziesz go obciążać lichwą.

26 No alaenyo ti kawes iti kaarrubayo a kas pammatalgedyo, masapul nga isubliyo daytoy kenkuana sakbay a lumnek ti init,

Jeśli weźmiesz w zastaw szatę twego bliźniego, oddasz mu ją przed zachodem słońca;

27 ta dayta laeng ti pangkalubna; daytoy ket kawesna para iti bagina. Ania pay ngarud ti mabalinna a pagturogan? Inton umawag isuna kaniak, denggekto isuna, agsipud ta manangngaasi-ak.

Bo to ubranie jest jedynym okryciem jego ciała, w tym też śpi. Jeśli będzie do mnie wołał, wysłucham go, bo jestem litościwy.

28 Didak tabtabbaawan, a Dios, wenno ilunod ti mangiturturay kadagiti tattaoyo.

Nie będziesz złorzeczyć sędziom, a przełożonego twego ludu nie będziesz przeklinać.

29 Masapul a saanyo nga ipaidam dagiti datonyo manipud kadagiti apityo wenno ti pagpespesan ti ubasyo. Masapul nga idatonyo kaniak ti inauna nga anakyo a lalaki.

Nie będziesz zwlekał [ze złożeniem] pierwocin twego [zboża] i płynnych zbiorów. Oddasz mi pierworodnego z twoich synów.

30 Masapul nga aramidenyo met laeng daytoy kadagiti baka wenno karneroyo. Iti pito nga aldaw ket agtalinaedda kadagiti inada, ngem iti maikawalo nga aldaw, masapul nga idatonyo ida kaniak.

To samo zrobisz z twoimi wołami i owcami. Siedem dni [pierworodny] będzie ze swoją matką, a ósmego dnia oddasz mi go.

31 Agbalinkayonto a tattao a nailasin para kaniak. Isu a masapul a saankayo a mangan iti aniaman a karne a rinangrangkay dagiti ayup idiay taltalon. Ngem ketdi, masapul nga ipuruakyo dagitoy kadagiti aso.

Będziecie dla mnie świętym ludem i nie będziecie jeść mięsa rozszarpanego na polu; wyrzucicie je psom.