< Eclesiastes 9 >
1 Ta pinanunotko amin ti maipapan iti daytoy tapno maawatak ti maipapan kadagiti nalilinteg ken nasisirib a tattao ken dagiti aramidda. Addada amin kadagiti ima ti Dios. Awan ti makaammo no ayat wenno gura ti umay iti maysa a tao.
Dahil inisip kong mabuti ang lahat ng mga ito para maintindihan ang mga matuwid at matalino at ang kanilang mga gawa. Lahat sila ay nasa mga kamay ng Diyos. Dahil walang nakakaalam kung pag-ibig o pagkamuhi ang darating sa isang tao.
2 Adda ti agpapada a gasat iti tunggal maysa. Agpada a gasat ti agur-uray kadagiti nalinteg a tattao ken nadangkes, kadagiti nasayaat a tattao ken dakes, kadagiti nadalus ken ti narugit, ken iti agidatdaton ken iti saan nga agidatdaton. Kas matayto dagiti nasayaat a tattao, kastan to met ti managbasol. Kas matayto ti agsapsapata, kasta met ti tao a mabuteng nga agsapata.
Ang lahat ng tao ay may parehong kapalaran. Parehong kapalaran ang naghihintay sa mga matuwid na tao at makasalanan, mabuting mga tao at masama, ang malinis at marumi, at ang nag-aalay at ang hindi nag-aalay. Tulad ng pagkamatay ng mabubuting tao, ganoon din ang makasalanan. Tulad ng pagkamatay ng nanunumpa, ganoon din ang taong takot gumawa ng panunumpa.
3 Adda ti dakes a gasat para iti amin a banag a maar-aramid iti baba ti init, maysa a panungpalan para iti tunggal maysa. Napno iti kinadakes dagiti puso dagiti tattao, ken adda ti kinamauyong kadagiti pusoda kabayatan nga agbibiagda. Isu a kalpasan dayta mapanda iti ayan dagiti natay.
Mayroong masamang kapalaran para sa lahat ng ginawa sa ilalim ng araw, isang tadhana para sa lahat ng tao. Ang mga puso ng tao ay puno ng kasamaan, at kahibangan ay nasa kanilang mga puso habang sila ay nabubuhay. Kaya pagkatapos noon, pumupunta sila sa mga patay.
4 Ta adda pay laeng ti namnama para iti maysa a tao a sibibiag, kas iti sibibiag nga aso a nasaysayaat ngem ti natay a leon.
Dahil mayroon pang pag-asa para sa nabubuhay, katulad ng buhay na aso na mas maigi pa kaysa sa patay na leon.
5 Ta ammo dagiti nabiag a tattao a mataydanto, ngem awan ti ammo ti natay. Awanen ti aniaman a magunggonada gapu ta nalipatanen dagiti pakalaglagipan kadakuada.
Dahil alam ng mga nabubuhay na tao na mamamatay sila, ngunit walang alam ang mga patay. Wala na silang gantimpala dahil ang kanilang alaala ay nakalimutan na.
6 Nagpukawen iti nabayag dagiti ayat, gura ken apalda. Awanton a pulos iti lugarda manen kadagiti aniaman a maar-aramid iti baba ti init.
Ang kanilang pag-ibig, pagkamuhi, at inggit ay matagal nang naglaho. Hindi na sila magkakaroon ng lugar sa anumang bagay na ginawa sa ilalim ng araw.
7 Inka iti dalanmo, kanem ti tinapaymo nga addaan iti rag-o, ken inumem ti arakmo nga addaan iti naragsak a puso, ta ipalpalubos ti Dios a marambakan dagiti nasayaat nga aramid.
Humayo ka, masaya mong kainin ang tinapay mo, at inumin ang alak mo nang may masayang puso, dahil pinapayagan ng Diyos ang pagdiriwang ng mga mabubuting gawa.
8 Kanayon koma a puraw dagiti kawesmo ken napulotan ti ulom iti lana.
Lagi mong panatilihing puti ang iyong mga damit at ang iyong ulo ay pinahiran ng langis.
9 Makipagnaedka a siraragsak iti asawam a babai nga ay-ayatem kadagiti amin nga aldaw iti biagmo nga awan serserbina, dagiti aldaw nga inted ti Dios kenka iti baba ti init kabayatan dagiti aldaw ti kinaawan ti serbim. Dayta ti gunggonam iti biag para iti trabahom iti baba ti init.
Masaya kang mamuhay kasama ang iniibig mong asawa sa lahat ng araw ng buhay mo nang walang pakinabang, ang mga araw na ibinigay sa iyo ng Diyos sa ilalim ng araw sa mga araw nang walang pakinabang. Iyon ang gantimpala ng buhay mo para sa ginawa mo sa ilalim ng araw.
10 Aniaman a masarakan ti imam nga aramiden, aramidem daytoy babaen iti pigsam, gapu ta awan iti trabaho wenno pannakapalawag wenno pannakaammo wenno kinasirib idiay tanem, ti lugar a papanam. (Sheol )
Anuman ang gawin ng mga kamay mo, gawin mo ito gamit ang iyong lakas, dahil walang gawain o paliwanag o kaalaman o karunungan sa libingan, ang lugar kung saan ka pupunta. (Sheol )
11 Nakakitaak kadagiti sumagmamano a makaay-ayo a banbanag iti baba ti init. Saan a kukua dagiti napapardas a tattao ti lumba. Saan a kukua dagiti napipigsa a tattao ti gubat. Saan a kukua dagiti nasisirib a tattao ti tinapay. Saan a kukua dagiti tattao nga addaan iti pannakaawat dagiti kinabaknang. Saan a kukua dagiti tattao nga addaan iti pannakaamo ti pabor. Ngem ketdi, apektaran amin ida ti tiempo ken gasat.
Nakakita ako ng ilang kawili-wiling bagay sa ilalim ng araw: Ang takbuhan ay hindi para sa mabibilis na tao. Ang labanan ay hindi para sa malalakas na tao. Ang tinapay ay hindi para sa matatalinong tao. Ang kayamanan ay hindi para sa mga taong may pang-unawa. Ang pabor ay hindi para sa mga taong may kaalaman. Sa halip, ang oras at pagkakataon ang nakakaapekto sa kanilang lahat.
12 Ta awan ti makaammo ti tiempo ti pannakatayna, kas iti lames a naibalod iti iket ti patay, wenno kas kadagiti billit a nasiloan. Kas kadagiti ayup, nakabalod dagiti tattao kadagiti dakes a tiempo a kellaat a nagdissuor kadakuada.
Dahil walang nakakaalam ng oras ng kaniyang pagkamatay, tulad ng isda na nahuli sa lambat ng kamatayan, o katulad ng mga ibon na nahuli sa patibong. Katulad ng mga hayop, ang mga tao ay nakakulong sa masasamang panahon na biglang dumarating sa kanila.
13 Nakitak pay ti kinasirib iti baba ti init iti wagas a kasla naindaklan kaniak.
Nakita ko rin ang karunungan sa ilalim ng araw sa paraan na kahanga-hanga para sa akin.
14 Adda maysa a bassit a siudad nga addaan laeng ti sumagmamano a tattao, ket immay maibusor iti siudad ti maysa a nabileg nga ari ket rinautda daytoy ken nangipatakderda kadagiti dadakkel a sarikedked.
Mayroong isang maliit na lungsod na may kaunting mamamayan, at may isang malakas na haring dumating laban dito, sinalakay ito at nagtayo ng mga malalaking rampang pangsalakay dito.
15 Ita, adda nasarakan iti dayta a siudad a maysa a marigrigat, a nasirib a tao, a babaen iti kinasiribna ket naisalakan ti siudad. Ngem ti saan a nagbayag, awanen ti makalagip iti dayta met laeng a marigrigat a tao.
Ngayon sa lungsod na iyon, mayroong isang mahirap na matalinong lalaki, na sa pamamagitan ng kaniyang karunungan ay nailigtas niya ang lungsod. Ngunit kinalaunan, walang nakaalala sa mahirap na taong iyon.
16 Isu a kinunak, “Nasaysayaat ti kinasirib ngem ti kinapigsa, ngem naumsi ti kinasirib ti marigrigat a tao ken saan a nangngeg dagiti sasaona.”
Kaya pinagpalagay ko, “Ang karunungan ay mas mainam kaysa sa kalakasan, ngunit ang karunungan ng mahirap na tao ay hinamak at ang kaniyang mga salita ay hindi pinakinggan.”
17 Dagiti sasao ti nasirib a tao a naibaga a siuulimek ket ad-adda a mangngeg ngem ti pukkaw ti maysa a mangiturturay kadagiti maag.
Ang mga salita ng matatalino na sinabi nang pabulong ay mas naririnig kaysa sa mga sigaw ng sinumang pinuno sa mga mangmang.
18 Nasaysayaat ti kinasirib ngem kadagiti igam ti gubat, ngem mabalin a dadaelen ti maysa a managbasol ti adu a kinaimbag.
Ang karunungan ay mas mabuti kaysa sa mga sandata sa digmaan, ngunit kayang sirain ng isang makasalanan ang maraming kabutihan.