Daniel 3
1 Nangaramid ni Ari Nebucadnesar iti balitok nga estatua nga innem a pulo a cubico ti katayagna ken innem a cubico ti kaakabana. Impatakderna daytoy iti Tanap ti Dura idiay probinsia ti Babilonia.
Naʻe ngaohi ʻe Nepukanesa ko e tuʻi ha meʻa fakatātā koula, ʻaia naʻe teau ma uofulu ʻae hanga ʻo hono māʻolunga, pea ko hono māukupu ko e hanga ʻe hongofulu ma ua; naʻa ne fokotuʻu ia ʻi he toafa ʻo Tula ʻi he vahe fonua ʻo Papilone.
2 Kalpasanna, nangibaon ni Nebucadnesar kadagiti mensahero a mangummong kadagiti gobernador ti probinsia, gobernador ti rehion ken dagiti gobernador ti ili a kaduada dagiti mammagbaga, tesorero, ukom, mahistrado ken dagiti amin a nangangato nga ofisial dagiti probinsia tapno dumar-ay iti pannakaidaton ti estatua nga impatakderna.
Pea naʻe fekau ʻe Nepukanesa, ke fakataha ʻae houʻeiki hau mo e ngaahi pule, mo e ngaahi ʻeikitau, mo e ngaahi houʻeiki, mo e kau pule koloa, mo e kau tangata fakamatala fono, mo e kau fakamaau, pea mo e kau pule kotoa pē ʻoe ngaahi fonua, ke nau haʻu ki he fakatapui ʻoe meʻa fakatātā ʻaia naʻe fokotuʻu ʻe he tuʻi ko Nepukanesa.
3 Ket naguummong dagiti gobernador ti probinsia, gobernador ti rehion, gobernador ti ili a kaduada dagiti mammagbaga, tesorero, ukom, mahistrado, ken dagiti amin a nangangato nga ofisial ti probinsia iti panakaidaton ti estatua nga impatakder ni Nebucadnesar. Nagtakderda iti sangoanan daytoy.
Ko ia naʻe fakataha ai ʻae houʻeiki hau, mo e ngaahi pule, mo e ngaahi ʻeikitau, mo e houʻeiki mo e kau pule koloa, mo e kau fakamatala fono, mo e kau fakamaau, pea mo e kau pule ʻoe ngaahi fonua, ki he fakatapui ʻoe meʻa fakatātā ʻaia naʻe fokotuʻu ʻe he tuʻi ko Nepukanesa; pea naʻa nau tuʻu ʻi he ʻao ʻoe meʻa fakatātā ʻaia naʻe fokotuʻu ʻe Nepukanesa.
4 Ket sipipigsa nga impukkaw ti agipakpakdaar, “Bilbilinenkayo, dakayo a tattao, dagiti nasion, ken pagsasao,
Pea naʻe kalanga mālohi ʻae tangata fekau; “ʻOku fekau kiate kimoutolu, ʻae kakai mo e ngaahi puleʻanga mo e kakai ʻi he lea kehekehe;
5 nga iti kanito a mangngegyo ti uni dagiti tangguyob, plauta, sacabuche, lira, arpa, ken sinfonia, ken amin a kita ti musiko, masapul nga agkurno ken agpaklebkayo iti sangoanan ti balitok nga estatua nga impatakder ni Ari Nebucadnesar.
ʻoka mou ka fanongo ki he leʻo ʻoe koaneti, mo e fangufangu, ʻae haʻape mo e sakipute, ʻae saliteli mo e lali, mo e ngaahi meʻa hiva kehekehe kotoa pē, te mou punou hifo, mo hū ki he meʻa fakatātā ʻaia kuo fokotuʻu ʻe he tuʻi ko Nepukanesa;
6 Siasinoman a saan nga agkurno ken agdayaw iti dayta a kanito, ket maitappuak iti gumilgil-ayab nga urno.”
Pea ko ia ʻe ʻikai punou mo hū, ʻe lī ia ʻi he feituʻulaʻā ko ia ki he loto afi vela kakaha.”
7 Isu nga idi nangngeg dagiti amin a tattao ti uni dagiti tangguyob, plauta, sacabuche, lira, arpa ken sinfonia, ken dagiti amin a kita ti musiko, nagkurno ken nagpakleb dagiti amin a tattao, dagiti nasion, ken pagsasao iti sangoanan ti balitok nga estatua nga impatakder ni Nebucadnesar nga ari.
Ko ia ʻi he feituʻulaʻā ko ia, ʻi he fanongo ʻae kakai kotoa pē ki he leʻo ʻoe koaneti mo e fangufangu, ʻae haʻape, mo e sakipute, ʻae saliteli, pea mo e ngaahi meʻa hiva kehekehe kotoa pē, naʻe punou hifo ʻo hū ʻae kakai kotoa pē, ʻae ngaahi puleʻanga, pea mo e ngaahi lea, ki he meʻa fakatātā koula ʻaia naʻe fokotuʻu ʻe he tuʻi ko Nepukanesa.
8 Ita iti daytoy a tiempo, adda sumagmamano a Caldeo nga immay ket pinabasolda dagiti Judio.
Pea ʻi he ʻaho ko ia naʻe ʻunuʻunu atu ha niʻihi ʻoe kau Kalitia, ʻo talatalaakiʻi ʻae kau Siu.
9 Kinunada kenni Nebucadnesar nga ari, “O Ari, agbiagka iti agnanayon!”
Naʻa nau lea ki he tuʻi ko Nepukanesa ʻo pehē, “ʻE tuʻi, ke ke moʻui ʻo taʻengata.
10 Sika O ari, ket nangaramid iti bilin a tunggal tao a makangngeg iti uni dagiti tangguyob, plauta, sacabuche, lira, arpa ken sinfonia, ken dagiti amin a kita ti musiko, masapul nga agkurno ken agpakleb iti sangoanan ti balitok nga estatua.
Ko koe, ʻe tuʻi, kuo ke fai fono, koeʻuhi ko e tangata kotoa pē ʻaia ʻe fanongo ki he leʻo ʻoe koaneti, mo e fangufangu, ʻae haʻape, mo e sakipute, ʻae saliteli, mo e lali, mo e meʻa hiva kehekehe ke ne punou hifo ʻo hū ki he meʻa fakatātā koula:
11 Siasinoman a saan nga agkurno ken agdayaw ket masapul a maitappuak iti gumilgil-ayab nga urno.
Pea ko ia ʻe ʻikai tōmapeʻe ʻo hū, ʻe lī ia ki he loto afi vela kakaha.
12 Ita, adda sumagmamano a Judio a dinutokam a mangimaton kadagiti aramid iti probinsia ti Babilonia; dagiti naganda ket Sedrac, Mesac, ken Abednego. O ari, saandaka nga impangag dagitoy a lallaki. Saanda nga agdayaw, agserbi kadagiti diosmo, wenno agpakleb iti balitok nga estatua nga impatakdermo.”
ʻOku ai ʻae kau Siu niʻihi, ʻaia kuo ke fokotuʻu ke pule ki he ngaahi ngāue ʻi he potu ʻo Papilone, ko Seteleki, mo Mesake, mo ʻApeteniko; ko e kau tangata ni, ʻe tuʻi, kuo nau taʻetokanga kiate koe; ʻoku ʻikai te nau tauhiʻi ho ngaahi ʻotua, pe hū ki he meʻa fakatātā koula, ʻaia kuo ke fokotuʻu.”
13 Ket kasta unay ti unget ken pungtot ni Nebucadnesar, imbilinna a maiyeg kenkuana da Sedrac, Mesac, ken Abednego. Impanda ngarud dagitoy a lallaki iti ari.
Ko ia naʻe fekau ʻe Nepukanesa ʻi heʻene houhau mo ʻene tuputāmaki ke ʻomi ʻa Seteleki, mo Mesake, mo ʻApeteniko. Ko ia naʻa nau ʻomi ʻae kau tangata ni ki he ʻao ʻoe tuʻi.
14 Kinuna ni Nebucadnesar kadakuada, “Nakapangngeddengkayo kadin, Sedrac, Mesac, ken Abednego, a saankayo nga agdayaw kadagiti diosko wenno agpakleb iti sangoanan ti balitok nga estatua nga impatakderko?
Pea ne lea ʻa Nepukanesa, ʻo pehēange kiate kinautolu, “ʻOku moʻoni, ʻe Seteleki, mo Mesake, mo ʻApeteniko, ʻoku ʻikai te mou tauhiʻi ʻa hoku ngaahi ʻotua, pe hū ki he meʻa fakatātā koula ʻaia kuo u fokotuʻu?
15 Ita, no nakasaganakayon— inton mangngegyo ti uni ti tangguyob, plauta, sacabuche, lira, arpa, ken sinfonia, ken dagiti amin a kita ti musiko—agkurno ken agpaklebkayo iti sangoanan ti estatua nga inaramidko ket nasayaatto ti pagbanaganyo. Ngem no saankayo nga agdayaw, maitappuakkayonto a dagus iti gumilgil-ayab nga urno. Siasino ti dios a makaispal kadakayo manipud kadagiti imak?”
Ko eni, kapau te mou tali ʻoka mou ka fanongo ki he leʻo ʻoe koaneti, mo e fangufangu, ʻae haʻape, mo e sakipute, ʻae saliteli, mo e lali, mo e ngaahi meʻa hiva kehekehe kotoa pē, pea te mou punou ʻo hū ki he meʻa fakatātā ʻaia kuo u ngaohi; pehē ʻe lelei: pea kapau ʻe ʻikai te mou hū, ʻe lī ʻakimoutolu ʻi he feituʻulaʻā ko ia, ki he loto afi vela kakaha; pea ko hai ʻae ʻotua ko ia te ne fakahaofi ʻakimoutolu mei hoku nima?”
16 Simmungbat iti ari da Sedrac, Mesac, ken Abednego, “O Nebucadnesar, saanen a kasapulan a sungbatandaka maipapan iti daytoy a banag.
Pea naʻe tali ʻe Seteleki, mo Mesake, mo ʻApeteniko, ʻo pehē ki he tuʻi, “ʻE Nepukanesa, ʻoku ʻikai te mau toe fifili pe ko e hā haʻamau tali kiate koe ʻi he meʻa ni.
17 No addan man maisungbatmi, ti Dios a pagserserbianmi ket pagtalinaedennakami a natalged iti gumilgil-ayab nga urno, ket ispalennakami manipud kadagiti imam, O ari.
Kapau ʻoku pehē, ʻoku mālohi ʻa homau ʻOtua, ʻaia ʻoku mau tauhi ke fakahaofi ʻakimautolu mei he afi vela kakaha, pea te ne fakahaofi ʻakimautolu mei ho nima, ʻe tuʻi.
18 Ngem no saannakami nga ispalen, maammoam koma, O ari, a saankaminto nga agdayaw kadagiti diosmo ken saankami nga agpakleb iti sangoanan ti balitok nga estatua nga impatakdermo.”
Pea kapau ʻe ʻikai, ke ke ʻilo pe ʻe tuʻi, ʻe ʻikai te mau tauhiʻi ho ngaahi ʻotua, pe hū ki he meʻa fakatātā koula ʻaia kuo ke fokotuʻu.”
19 Ket kasta unay ti pungtot ni Nebucadnesar; nagbaliw ti langa ti rupana a maibusor kada Sedrac, Mesac ken Abednego. Imbilinna a rumbeng a mapapudot ti urno iti maminpito a daras a napudpudot ngem iti sigud a kapudot daytoy.
Ko ia naʻe fonu ai ʻa Nepukanesa ʻi he houhau, pea naʻe kehe ʻae anga ʻo hono fofonga kia Seteleki, mo Mesake, mo ʻApeteniko, ko ia naʻa ne lea ʻo fekau ke nau tafu ʻae afi ke liunga fitu hake ʻene vela ʻi heʻene faʻa vela.
20 Kalpasanna, binilinna dagiti sumagmamano a napipigsa a lallaki iti armadana a reppetenda da Sedrac, Mesac, ken Abednego ket itappuakda ida iti gumilgil-ayab nga urno.
Pea ne fekau ki he kau tangata mālohi hake ʻi heʻene kongakau ke haʻi ʻa Seteleki, mo Mesake, mo ʻApeteniko, pea lī ʻakinautolu ki he afi vela kakaha.
21 Rineppetda ida a sikakawes, sikakagay, nakaturban ken amin nga adda iti bagida ket naitappuakda iti umap-apuy nga horno.
Ko ia naʻe haʻi ʻae kau tangata ni mo honau ngaahi kofutuʻa, mo honau ngaahi kofu loto, mo honau ngaahi tatā, pea naʻe lī ʻakinautolu ki he loto afi vela kakaha.
22 Gapu ta nainget a naipatungpal ti bilin ti ari ken napudot unay ti horno, nauram dagiti lallaki a nangitappuak kada Sedrac, Mesac, ken Abednego ket natayda.
Pea ko e meʻa ʻi he fekau ʻae tuʻi ke fai ke toʻotoʻo, pea mo ʻene vela ʻaupito ʻae afi, naʻe tāmateʻi ʻe he ulo ʻoe afi ʻae kau tangata ko ia naʻe hiki hake ʻa Seteleki, mo Mesake, mo ʻApeteniko.
23 Nareppet a naitappuak dagitoy tallo a lallaki a ni Sedrac, Mesac, ken Abednego iti gumilgil-ayab nga urno.
Pea naʻe tō hifo ʻae kau tangata ʻe toko tolu ni, ko Seteleki, mo Mesake, mo ʻApeteniko, ki he loto afi vela kakaha.
24 Kalpasanna, nasdaaw ket timmakder a dagus ni Nebucadnesar nga ari. Sinaludsodna kadagiti mammagbagana, “Saan kadi a tallo a nareppet a lallaki ti intappuaktayo iti apuy?” Insungbatda iti ari, “Pudno O Ari.”
Pea naʻe ofo ʻae tuʻi ko Nepukanesa, pea ne tuʻu hake fakavave, mo ne lea ʻo pehē, ki he kau tangata tokoni ʻi he pule, “ʻIkai naʻa tau lī ʻae kau tangata ʻe toko tolu kuo haʻi ki he loto afi?” Pea naʻa nau lea ʻo pehē ki he tuʻi, “ʻOku moʻoni, ʻe tuʻi.”
25 Kinunana, “Ngem adda uppat a lallaki a makitak a saan a nareppet nga agpagnapagna iti apuy, ken saanda a nadangran. Ti kinaraniag ti maika-uppat ket kasla anak dagiti didios.”
Pea naʻe lea ʻae tuʻi ʻo pehēange kiate kinautolu, “Vakai, ʻoku ou mamata ki he kau tangata ʻe toko fā, ʻoku ʻataʻatā, pea ʻoku nau ʻeveʻeva ʻi he loto afi, pea ʻoku ʻikai ha kovi kiate kinautolu, pea ko e anga ʻo hono toko fā, ʻoku hangē ia ko e ʻAlo ʻoe ʻOtua.”
26 Ket immmasideg ni Nebucadnesar iti ruangan ti gumilgil-ayab nga urno ket nagpukkaw, “Sedrac, Mesac ken Abednego nga adipen ti Kangangatoan a Dios, rumuarkayo! Umaykayo ditoy! Ket rimmuar manipud iti apuy da Sedrac, Mesac ken Abednego.
Pea naʻe ʻunuʻunu atu ʻa Nepukanesa ʻo ofi ki he matapā ki he afi vela kakaha, ʻo ne lea ʻo pehē, “ʻE Seteleki, mo Mesake, mo ʻApeteniko, ʻakimoutolu ʻae kau tamaioʻeiki ʻae ʻOtua māʻolunga, mou hū mai pea haʻu ki heni.” Pea naʻe hū mai ʻa Seteleki, mo Mesake, mo ʻApeteniko, mei he loto afi.
27 Nakita dagiti naguummong a gobernador ti probinsia, gobernador ti rehion ken dagiti dadduma a gobernador, ken dagiti mammagbaga ti ari dagitoy a lallaki. Saan a dinangran ti apuy dagiti bagida; saan a nasiraman dagiti buokda; saan a nadadael dagiti pagan-anayda; ken saanda nga agat-asuk.
Pea naʻe mamata ʻe he houʻeiki hau, mo e ngaahi pule, mo e ngaahi ʻeikitau, mo e kau mātuʻa ʻae tuʻi, ʻi heʻenau fakataha, ki he kau tangata ni, ʻaia naʻe ʻikai ke mālohi ʻae afi ki honau sino, pea naʻe ʻikai mahunuhunu ha tuʻoni louʻulu ʻe taha ʻi honau ʻulu, pea naʻe ʻikai ke fakakehe honau kofu, pea naʻe ʻikai ke hoko ʻae nanamu ʻoe afi kiate kinautolu.
28 Kinuna ni Nebucadnesar, “Dayawentayo ti Dios da Sedrac, Mesac ken Abednego, a nangibaon iti mensaherona ken intedna ti mensahena kadagiti adipenna. Nagtalekda kenkuana idi saanda a tinungpal ti bilinko, ken inyawatda dagiti bagida ngem ti agdayaw wenno agpakleb iti siasinoman a dios malaksid iti Diosda.
Pea naʻe lea ʻa Nepukanesa ʻo pehē, “ʻOku monūʻia ʻae ʻOtua ʻo Seteleki, mo Mesake, mo ʻApeteniko, ʻaia kuo fekau ʻa ʻene ʻāngelo, pea kuo ne fakahaofi ʻene kau tamaioʻeiki naʻe falala kiate ia, pea kuo nau liliu ʻae lea ʻae tuʻi, ʻo fakahaofi ʻa honau sino, koeʻuhi ke ʻoua naʻa nau tauhi, pe hū ki ha ʻotua, ka ko honau ʻOtua pe.
29 Ngarud, ibilinko a siasinoman a tao, nasion wenno pagsasao nga agsarita iti maibusor iti Dios da Sedrac, Mesac ken Abednego ket masapul a marangrangkay ken agbalin a gabsuon dagiti rugit dagiti balayda gapu ta awan iti sabali a dios a makabael a mangisalakan a kas iti daytoy.”
Ko ia ʻoku ou fokotuʻu ʻae fono, ʻilonga ha kakai, pe ha puleʻanga, pe ha lea, ʻoku lea kovi ki he ʻOtua ʻo Seteleki, mo Mesake, mo ʻApeteniko, ʻe tuʻutuʻu fakaikiiki ʻakinautolu, pea ʻe ngaohi honau ngaahi fale ko e tuʻunga ʻotoʻota: koeʻuhi ʻoku ʻikai mo ha ʻOtua ʻe faʻa fakahaofi ʻo hangē ko eni.”
30 Kalpasanna, impangato ti ari ti saad da Sedrac, Mesac, ken Abednego iti probinsia ti Babilonia.
Pea naʻe hakeakiʻi ʻe he tuʻi ʻa Seteleki, mo Mesake, mo ʻApeteniko, ʻi he fonua ʻo Papilone.
