2 Ar-ari 9
1 Inayaban ni Eliseo a profeta ti maysa kadagiti annak a lallaki dagiti profeta ket kinunana kenkuana, “Agrubuatka ta agdaliasatka ken itugotmo daytoy a bassit a botelia ti lana ket mapanka idiay Ramot-Galaad.
Elsaaʼi raajichi ilmaan raajotaa keessaa nama tokko waamee akkana jedheen; “Mudhii kee hidhadhuutii bilqaaxxii zayitii kana fuudhii Raamooti Giliʼaad dhaqi.
2 Inton makadanonka, birukem ni Jehu nga anak ni Jehosafat nga anak ni Nimsi, ket sumrekka ken patakderem isuna manipud kadagiti kakaduana, ket iturongmo isuna iti maysa a naun-uneg a siled.
Yeroo achi geessutti Yehuu ilma Yehooshaafaax ilma Nimshii sana barbaadi. Gara isaa dhaqiitii miiltota isaa biraa isa fuudhiitii diinqatti isa galchi.
3 Kalpasanna, alaem ti botelia ti lana ket ibukbokmo iti ulona ken kunaem, 'Daytoy ti kinuna ni Yahweh: “Pinulotanka nga Ari ti Israel.” Kalpasanna, lukatam ti ruangan ket agtarayka; saanka nga agtaktak.”
Ergasii bilqaaxxii sana fuudhii zayitii sana mataa isaatti naqiitii, ‘Waaqayyo akkana jedha: Ani Israaʼel irratti mootii godhee si dibeera.’ Ergasii balbala banadhuutii fiigi malee hin turin!”
4 Isu a napan idiay Ramot-Galaad ti agtutubo a profeta.
Kanaafuu raajichi dargaggeessi sun kaʼee Raamooti Giliʼaad dhaqe.
5 Idi makadanon isuna, nakitana sadiay nga agtutugaw dagiti kapitan ti armada. Isu a kinuna ti agtutubo a profeta, “Naibaonak nga umay kenka, kapitan.” Simmungbat ni Jehu, 'Siasino kadakami?' Simmungbat ti agtutubo a profeta ket kinunana, “Kenka kapitan.”
Yommuu achi gaʼettis ajajjoota loltootaa kanneen walitti qabamanii tataaʼan arge. Innis, “Yaa ajajaa, ani ergaa siif qaba” jedhe. Yehuun immoo, “Nu keessaa, ati eenyuuf ergaa qabda?” jedhee gaafate. Innis, “Yaa ajajaa, siʼiif” jedhee deebise.
6 Isu a timmakder ken napan ni Jehu iti uneg iti balay ket imbukbok ti profeta ti lana iti ulo ni Jehu ket kinunana, “Daytoy ti kinuna ni Yahweh a Dios ti Israel: 'Pinulotanka nga ari kadagiti tattao ni Yahweh, iti entero nga Israel.”
Yehuun kaʼee mana ol seene. Raajichi sun mataa Yehuutti zayitii naqee akkana jedheen; “Waaqayyo Waaqni Israaʼel akkana jedha; ‘Ani saba Waaqayyoo, Israaʼel irratti mootii godhee sin diba.
7 Masapul a patayem ti pamilia ni Ahab nga apom, tapno maibalesko ti dara dagiti adipenko a profeta ken ti dara dagiti amin a napapatay nga adipen ni Yahweh babaen iti ima ni Jezebel.
Ati mana gooftaa keetii mana Ahaab balleessuu qabda; anis dhiiga garboota koo raajotaatii fi dhiiga garboota Waaqayyoo kanneen Iizaabel dhangalaafte hunda haaloo nan baasa.
8 Tapno mapukaw amin a pamilia ni Ahab ken papatayekto manipud kenni Ahab ti tunggal anak a lalaki, tagabu man wenno nawaya a tao.
Manni Ahaab guutumaan guutuutti ni bada. Ani dhiira maatii Ahaab kanneen Israaʼel keessatti hafan hunda garbas taʼu birmaduu nan balleessa.
9 Aramidekto ti balay ni Ahab a kas iti balay ni Jeroboam nga anak ni Nebat ken kas iti balay ni Baasa nga anak ni Ahia.
Ani mana Ahaab akkuma mana Yerobiʼaam ilma Nebaatii fi akkuma mana Baʼishaan ilma Ahiiyaa sanaa nan godha.
10 Kanento dagiti aso ni Jezebel idiay Jezreel, ket awanto ti siasinoman a mangitanem kenkuana.”' Kalpasanna, linukatan ti profeta ti ruangan ket nagtaray.
Iizaabelin immoo sarootatu biyya Yizriʼeel keessatti nyaata; namni tokko iyyuu ishee hin awwaalu.’” Innis ergasii balbala banatee fiige.
11 Ket rimmuar ni Jehu a napan kadagiti adipen ti apona, ket kinuna ti maysa kenkuana, “Nasayaat kadi ti amin? Apay nga immay kenka daytoy agmauyong a tao?” Simmungbat ni Jehu kadakuada, “Am-ammoyo dayta a tao ken dagiti banbanag a sasawenna.”
Yehuun gara ajajjuuwwan isa wajjin turan sanaatti gad baanaan isaan keessaa namni tokko, “Wanni hundi nagumaa? Namichi maraatuun kun maaliif si bira dhufe?” jedhee isa gaafate. Yehuunis, “Ati namichaa fi waan inni dubbate ni beekta” jedhee deebiseef.
12 Kinunada, “Dayta ket kinaulbod. Ibagam kadakami.” Simmungbat ni Jehu, “Daytoy ken dayta ti kinunana kaniak, ken kinunana pay, 'Daytoy ti ibagbaga ni Yahweh: Pinulotanka a kas ari ti entero nga Israel.'”
Isaanis, “Kun dhugaa miti! Nutti himi” jedhaniin. Yehuun, “Wanni inni natti hime kanaa dha; ‘Waaqayyo akkana jedha: Ani Israaʼel irratti mootii godhee si dibeera’” jedhee deebiseef.
13 Kalpasanna, dagus nga inikkat ti tunggal maysa dagiti akinruar a pagan-anayda ket inkabilda iti rabaw dagiti tukad ti agdan a pagnaan ni Jehu. Pinuyotanda dagiti trumpetada ket kinunada, “Ni Jehu ket ari.”
Isaan dafanii wayyaa isaanii of irraa fuudhanii gulantaawwan duwwaa irra isa jala afan. Ergasii immoo malakata afuufanii, “Yehuun mootii dha!” jedhan.
14 Iti daytoy a wagas, ni Jehu nga anak ni Jehosafat nga anak ni Nimsi ket bimmusor kenni Joram. Ita, salsalakniban ni Joram ti Ramot-Galaad, isuna ken ti entero nga Israel gapu kenni Hazael nga ari ti Aram,
Kanaafuu Yehuun ilmi Yehooshaafaax ilmi Nimshii Yooraamitti malate. Yeroo sanatti Yooraamii fi Israaʼel hundi Raamooti Giliʼaad irraa Hazaaʼeel mooticha Sooriyaa eegaa turan;
15 ngem nagsubli ni Ari Joram idiay Jezreel tapno agpaimbag kadagiti sugsugatna a gapuanan dagiti Arameo idi nakiranget isuna kenni Hazael nga ari ti Aram. Kinuna ni Jehu kadagiti adipen ni Joram, “No daytoy ti kapanunotanyo, awan koma ngarud ti aglibas a rummuar iti siudad a mapan mangibaga iti daytoy a damag idiay Jezreel.”
Yehooraam mootichi garuu madaa warri Arraam yeroo inni Hazaaʼeel mooticha Arraamiitiin wal loletti isa madeessan sanaaf walʼaansa argachuuf jedhee Yizriʼeelitti deebiʼee ture. Yehuun, “Yoo yaadni kee kana taʼe, akka namni tokko iyyuu magaalaa keessaa gad baʼee dhaqee oduu kana Yizriʼeel keessatti odeessu hin eeyyamin” jedhe.
16 Isu a naglugan ni Jehu iti karwahe a napan idiay Jezreel; ta agin-inana sadiay ni Joram. Ita, simmalog ni Ahazias nga ari ti Juda tapno sarungkaranna ni Joram.
Innis ergasii gaarii isaa seenee sababii Yooraam achitti boqochaa jiruu fi sababii Ahaaziyaa mootichi Yihuudaa isa arguuf gad buʼeef Yizriʼeelitti qajeele.
17 Nakatakder idi ti agwanwanawan idiay torre ti Jezreel, ket nakitana ti um-umay a bunggoy ni Jehu manipud iti adayo; kinunana, “Makitkitak ti bunggoy ti lallaki nga um-umay.” Kinuna ni Joram, “Mangibaonka iti nakakabalio a mangsabat kadakuada; ibagam kenkuana nga ibagana, ‘Kappia kadi ti immayanyo ditoy?’”
Eegduun gamoo eegumsaa kan Yizriʼeel keessaa irra dhaabachaa ture sun yommuu loltoota Yehuu kanneen dhufaa jiran argetti, “Ani loltoota dhufaa jiran tokkon arga” jedhee iyye. Yehooraamis, “Abbaa fardaa tokko waamiitii akka inni isaanitti gad baʼee, ‘Isin naguma dhuftanii?’ jedhee isaan gaafatuuf itti ergi” jedhee ajaje.
18 Isu a naibaon ti maysa a lalaki a nakasakay iti kabalio tapno sumabat kenkuana; kinunana, “Kastoy ti ibagbaga ti ari: 'Kappia kadi ti immayanyo ditoy?'” Ket kinuna ni Jehu, “Ania koma ti maaramidam iti kappia? Agbaw-ingka ket sumarunoka kaniak.” Ket imbaga ti agwanwanawan iti ari, “Sinabat ida ti mensahero iti ayanda ngem saan a nagsubli.”
Abbaan fardaa sunis Yehuu arguuf gulufee dhaqee, “Mootichi, ‘Isin naguma dhuftanii?’ jedha” jedheen. Yehuun immoo, “Ati nagaa irraa maal qabda? Garagaliitii na duukaa buʼi” jedhee deebise. Eegduun sunis, “Ergamaan isaan bira gaʼeera; garuu as hin deebine” jedhee hime.
19 Kalpasanna, nangibaon isuna iti maikadua a lalaki a nakakabalio a napan simmabat kadakuada ket kinunana, “Ibagbaga ti ari daytoy: 'Kappia kadi ti iuumayyo ditoy?” Simmungbat ni Jehu kenkuana, “Ania ngay ti maaramidam iti kappia? Agbaw-ingka ket sumarunoka kaniak.”
Kanaafuu mootichi abbaa fardaa lammaffaa erge. Innis gara isaanii dhaqee, “Mootichi, ‘Isin naguma dhuftanii?’ jedha” jedheen. Yehuun immoo, “Ati nagaa irraa maal qabda? Garagaliitii na duukaa buʼi” jedhee deebise.
20 Impakaammo manen ti agwanwanawan, “Sinabatna ida ngem saan a nagsubli. Ket ti wagas ti pannakaiturong ti karwahe ket kas iti panangiturturong ni Jehu nga anak ni Nimsi ta napardas unay ti panagpatpatarayna.”
Eegduun sunis, “Inni isaan bira gaʼeera; garuu as hin deebine. Oofichi isaa akkuma ooficha Yehuu ilma Nimshii sanaa ti; inni akkuma nama maraate tokkootti oofaatii” jedhee hime.
21 Isu a kinuna ni Joram, “Isaganayo ti karwahek.” Insaganada ngarud ti karwahena, ket naglugan da Joram nga ari ti Israel ken ni Ahazias nga ari ti Juda iti bukodda a karwahe, rimmuarda tapno sabatenda ni Jehu. Nasarakanda isuna iti maysa a paset ti sanikua ni Nabot a taga-Jezreel.
Kana irrati Yehooraam, “Gaarii koo naa qopheessaa” jedhee ajaje. Erga gaariin qopheeffamee booddee Yehooraam mootichi Israaʼelii fi Ahaaziyaan mootichi Yihuudaa, tokkoon tokkoon isaanii gaarii isaanii yaabbatanii Yehuu simachuu dhaqan. Isaanis lafa qotiisaa Naabot namicha Yizriʼeel sanaa keessatti isa argatan.
22 Idi nakita ni Joram ni Jehu, kinunana kenkuana, “Kappia kadi ti iyuumayyo, Jehu?” Simmungbat isuna, “Kasano nga adda kappia, no nagadu ti ar-aramiden ti inam a ni Jezebel a panagdaydayaw kadagiti disiosen ken panagkulam?
Yehooraam yommuu Yehuu argetti, “Iyyuu, ati naguma dhuftee?” jedhee gaafate. Yehuun immoo, “Hamma sagaagalummaa fi falfalli haadha kee Iizaabel biyya guutee jirutti nagaa maaltu jiraachuu dandaʼa?” jedhee deebise.
23 Isu nga imbuelta ni Joram ti karwahena ket nagpataray, ket kinunana kenni Ahazias, “Pananglipot daytoy, Ahazias.”
Yehooraam of irra garagalee Ahaaziyaadhaan, “Yaa Ahaaziyaa, wanni kun maltummaa dha!” jedhee baqate.
24 Kalpasanna, bininnat ni Jehu ti panana iti amin a pigsana ket pinanana ti nagbaetan ti abaga ni Joram; simmalput ti pana iti puso ni Joram ket nabaliktad isuna iti uneg ti karwahena.
Yehuun xiyya isaa darbatee gatiittii Yehooraam gidduu waraane; xiyyi sunis onnee isaa keessa fullaʼe; innis gaarii isaa keessatti kufe.
25 Ket kinuna ni Jehu kenni Bidkar a kapitanna, “Alaem isuna ket ibellengmo iti talon ni Nabot a taga-Jezreel. Panunotem no kasanota idi a sarsarunuen ni Ahab nga amana, impadto ni Yahweh daytoy a maibusor kenkuana:
Yehuunis ajajaa gaarii isaa Bidqaariin akkana jedhe; “Isa fuudhiitii lafa qotiisaa Naabot namicha Yizriʼeel sanaa keessatti gati. Akka Waaqayyo gaafa anii fi ati gaariidhaan Ahaab abbaa isaa duubaan gulufaa turre sana akkana jedhee waaʼee isaa raajii dubbate yaadadhu:
26 'Agpayso a nakitak idi kalman ti dara ni Nabot ken ti dara dagiti annakna a lallaki, kinuna ni Yahweh, ket balsenka iti daytoy a daga,' kinuna ni Yahweh. Ita ngarud, alaem isuna ket ibellengmo iti dayta a lugar, iti dayta a talon, tapno matungpal ti kinuna ni Yahweh kadatayo a mapasamak babaen iti sao ni Yahweh.”
‘Ani kaleessa dhiiga Naabotiitii fi dhiiga ilmaan isaa argeera, jedha Waaqayyo; ani dhugumaan akka ati gatii dhiiga sanaa lafa qotiisaa sana irratti baaftu nan godha’ jedha Waaqayyo. Egaa amma isa fuudhiitii akkuma dubbii Waaqayyootti lafa qotiisaa sana keessatti isa gati.”
27 Idi nakita daytoy ni Ahazias nga ari ti Juda, timmaray isuna iti dalan a mapan idiay Bet-Hagan. Ngem kinamat isuna ni Jehu ket kinunana, “Patayenyo met isuna iti karwahena,” ket pinatayda isuna iti dalan nga agpangato iti Gur nga asideg iti Ibleam. Nagtaray ni Ahazias idiay Megiddo ket natay sadiay.
Ahaaziyaa mootichi Yihuudaa yommuu waan kana argetti karaa Beet Hagaanitti geessuun baqate. Yehuun, “Isas ajjeesaa!” jedhee iyyaa isa ariʼe. Isaanis karaa Guuritti geessu irratti Yibleʼaam biratti isa madeessan; inni garuu Megidootti baqatee achitti duʼe.
28 Inlugan dagiti adipen ni Ahazias ti bangkayna iti maysa a karwahe nga impan idiay Jerusalem ket intabonda isuna iti tanemna idiay siudad ni David a kadua dagiti ammana.
Tajaajiltoonni isaa gaariidhaan Yerusaalemitti isa geessanii awwaala isaa kan Magaalaa Daawit keessaatti abbootii isaa biratti isa awwaalan.
29 Iti maikasangapulo ket maysa a tawen ni Joram nga anak ni Ahab, dita met a nangrugi ti panagturay ni Ahazias idiay Juda.
Bara Yooraam ilma Ahaab keessa waggaa kudha tokkoffaatti Ahaaziyaan mootii Yihuudaa taʼe.
30 Idi nakasangpet ni Jehu idiay Jezreel, nangngeg ni Jezebel ti maipapan iti daytoy ket pinintaanna ti matana, inurnosna ti buokna ket timman-aw iti tawa.
Ergasii Yehuun kaʼee Yizriʼeel dhaqe. Iizaabel yommuu waan kana dhageessetti ija ishee kuulattee mataa dhaʼattee foddaa keessaan ala ilaalte.
31 Iti iseserrek ni Jehu iti ruangan, kinunana kenkuana, “Immayka kadi nga addaan iti kappia, sika Zimri a mammapatay iti apona?”
Akkuma Yehuun karraan ol seeneen Iizaabel, “Zimrii, ati namichi gooftaa kee ajjeefte naguma dhuftee?” jetteen.
32 Timmangad ni Jehu iti tawa ket kinunana, “Siasino kadi ti makikadua kaniak? Siasino?” Kalpasanna, kimmita iti ruar ti dua wenno tallo a eunuko.
Innis foddaa sana keessaan ol ilaalee, “Eenyutu na bira jira? Eenyuu dha?” jedhe. Xuʼaashiiwwan lama yookaan sadii taʼan gara isaa gad ilaalan.
33 Isu a kinuna ni Jehu, “Itappuakyo isuna.” Isu nga intappuakda ni Jezebel, ket nagparsiak ti darana iti pader ken kadagiti kabalio, ket imbaddek ni Jehu isuna.
Yehuun, “Ishee gad darbadhaa!” jedheen. Kanaafuu isaan gad ishee darbatan; akkasiin dhiigni ishee keenyan manaatii fi fardeen kotteedhaan ishee irra yaaʼan sanatti faffacaʼe.
34 Idi simrek ni Jehu iti palasio, nangan ken imminum isuna. Kalpasanna kinunana, “Kitaenyo ita daytoy a nailunod a babai ket itabonyo, gapu ta anak isuna ti maysa nga ari.”
Yehuun ol seenee waa nyaatee dhuge. Innis, “Dubartii abaaramtuu kana fuudhaatii awwaalaa; isheen intala mootii turteetii” jedhe.
35 Napanda intabon isuna ngem ti laeng banga-bangana, dagiti saka ken dakulapna ti nakitada.
Isaan garuu yeroo ishee awwaaluuf gad baʼanitti buqqee mataa ishee, harkaa fi miilla ishee malee waan tokko illee hin argine.
36 Isu a nagsublida ket imbagada kenni Jehu. Kinunana, “Daytoy ti sao ni Yahweh babaen iti adipenna a ni Elias a Tisbita a kunana, 'Iti daga ti Jezreel, kanento dagiti aso ti lasag ni Jezebel,
Isaanis deebiʼanii Yehuutti himan; innis akkana jedhe; “Kun dubbii Waaqayyo karaa garbicha isaa Eeliyaas namicha Tishbii sanaatiin akkana jedhee dubbatee dha: Lafa qotiisaa Yizriʼeel keessaa tokko irratti saroonni foon Iizaabel ni nyaatu.
37 ket agbalinto a kasla rugit iti talon iti daga ti Jezreel, ket awanto ti makaibaga, “Daytoy ni Jezebel.”'”
Reeffi Iizaabelis akka namni tokko iyyuu, ‘Kun Iizaabel’ jechuu hin dandeenyeef lafa qotiisaa Yizriʼeel keessaa tokko irratti akkuma kosii taʼa.”
