< Ilu 3 >

1 Nwa m echezọla ihe niile m ziri gị. Ma debe iwu m nʼobi gị.
Hijo mío, no olvides mis enseñanzas, pero que tu corazón guarde mis mandamientos,
2 Nʼihi na ha ga-eme ka ndụ gị dị ogologo ruo ọtụtụ afọ, wetakwara gị udo na ọganihu.
porque te añadirán la duración de los días, años de vida, y la paz.
3 Ekwela ka ịhụnanya na ikwesi ntụkwasị obi hapụ gị, kekwasị ha nʼolu gị, deekwa ha nʼelu mbadamba nkume, bụ obi gị.
No dejes que la bondad y la verdad te abandonen. Átalos alrededor de tu cuello. Escríbelos en la tabla de tu corazón.
4 Mgbe ahụ, ị ga-enwe ihuọma na ezi aha nʼanya Chineke na nʼihu mmadụ.
Así encontrarás el favor, y buen entendimiento ante Dios y los hombres.
5 Tụkwasị Onyenwe anyị obi gị niile, adaberekwala na nghọta gị.
Confía en Yahvé con todo tu corazón, y no te apoyes en tu propio entendimiento.
6 Nʼihe ọbụla ị na-eme, ka Chineke bute ụzọ, ọ ga-eduzi gị, meekwa ka okporoụzọ gị niile gazie.
Reconócelo en todos tus caminos, y él enderezará tus caminos.
7 A bụla onye maara ihe nʼanya nke onwe gị. Tụọ Onyenwe anyị egwu, kpọọkwa ihe ọjọọ asị.
No seas sabio en tus propios ojos. Teme a Yahvé y apártate del mal.
8 Nke a ga-eme ka i nwee ahụ ike gbaakwa ọkpụkpụ gị ume.
Será salud para tu cuerpo, y alimento para tus huesos.
9 Sọpụrụ Onyenwe anyị site nʼinye ya mkpụrụ mbụ nke akụnụba gị, na mkpụrụ mbụ nke ihe ubi gị.
Honra a Yahvé con tu sustancia, con las primicias de todo su incremento;
10 Mgbe ahụ ka ọ ga-eme ka ọba gị niile jubigakwa oke, ebe ịnara mmanya gị ga-ejupụta na mmanya ọhụrụ.
para que tus graneros se llenen de abundancia, y sus cubas rebosarán de vino nuevo.
11 Nwa m nwoke ajụla ịdọ aka na ntị nke Onyenwe anyị, ike agwụla gị ịnagide ịba mba ya.
Hijo mío, no desprecies la disciplina de Yahvé, ni te canses de su corrección;
12 Nʼihi na ọ bụ ndị Onyenwe anyị hụrụ nʼanya ka ọ na-abara mba, dịka nna si abara nwa ya nke ihe ya na-atọ ya ụtọ mba.
porque al que ama Yahvé, lo corrige, como un padre reprende al hijo en el que se deleita.
13 Onye a gọziri agọzi ka mmadụ ahụ bụ onye chọtara amamihe, onye nwetara nghọta.
Feliz es el hombre que encuentra la sabiduría, el hombre que consigue la comprensión.
14 Nʼihi na amamihe dị mma karịa ọlaọcha, ọ bakwara uru karịa ọlaedo.
Para ella es mejor la ganancia que la obtención de plata, y su retorno es mejor que el oro fino.
15 Ọ dị oke ọnụahịa karịa ọla rubi, ọ dịghị ihe na-amasị gị e ji atụnyere ya.
Ella es más preciosa que los rubíes. Ninguna de las cosas que puedes desear se puede comparar con ella.
16 Ndụ ogologo dị nʼaka nri ya; nʼaka ekpe ya ka akụnụba na nsọpụrụ dịkwa.
La duración de los días está en su mano derecha. En su mano izquierda hay riquezas y honor.
17 Ụzọ ya bụ ụzọ dị mma bụrụkwa ụzọ udo.
Sus caminos son caminos de placer. Todos sus caminos son la paz.
18 Amamihe bụ osisi nke ndụ nye ndị na-ejide ya aka, e, onye ahụ nke na-ejidesi ya aka ike ka ihe na-agara nke ọma.
Ella es un árbol de vida para los que se aferran a ella. Feliz es todo aquel que la retiene.
19 Ọ bụ site nʼamamihe ka Onyenwe anyị ji tọọ ntọala ụwa; ọ bụkwa nghọta ya mere ka eluigwe dịrị ebe ọ dị.
Por la sabiduría, Yahvé fundó la tierra. Mediante el entendimiento, estableció los cielos.
20 Esitere nʼihe ọmụma ya kewaa ogbu mmiri niile, igwe ojii na-atụdakwa igirigi.
Por su conocimiento, las profundidades se rompieron, y los cielos dejan caer el rocío.
21 Nwa m nwoke, ekwela ka ihe abụọ ndị a site nʼihu gị wezuga onwe ha: amamihe na nghọta nke ime ihe dị mma nʼizuzu zuruoke,
Hijo mío, que no se aparten de tus ojos. Mantén la sensatez y la discreción,
22 nʼihi na ha na-enye gị ndụ ọhụrụ, ha bụkwaara gị ihe ịchọ mma amara nʼolu gị.
así serán la vida de tu alma, y gracia para tu cuello.
23 Ha na-eme ka ị na-aga ije nʼụzọ gị na-enweghị ihe egwu maọbụ ihe mkpọbi ụkwụ.
Entonces, seguirás tu camino con seguridad. Tu pie no tropezará.
24 Mgbe ị ga-edina ala, ị gaghị atụ egwu, ị ga-edina ala ụra gị ga-adị ụtọ.
Cuando te acuestes, no tendrás miedo. Sí, te acostarás y tu sueño será dulce.
25 Ị gaghị atụ egwu ihe mbibi mberede ọbụla maọbụ tụọ egwu ịla nʼiyi nke na-abịakwasị ndị ajọ omume.
No tengas miedo del miedo repentino, ni de la desolación de los malvados, cuando llegue;
26 Nʼihi na Onyenwe anyị bụ ebe ndabere gị, ọ ga-echebekwa gị.
porque Yahvé será tu confianza, y evitará que te cojan el pie.
27 Ejigidele ihe ọma ị pụrụ imere onye ọzọ mgbe ọ dị gị nʼaka ime ya.
No niegues el bien a quien se lo merece, cuando está en el poder de tu mano hacerlo.
28 A sịkwala onye agbataobi gị laa, bịaghachi azụ echi mgbe i nwere ike ime ya taa.
No digas a tu prójimo: “Vete y vuelve”; mañana te lo daré”. cuando lo tengas a tu lado.
29 Agbala izu ọjọọ megide onye agbataobi gị, nʼihi na o nwere ntụkwasị obi nʼebe ị nọ.
No trates de hacer el mal a tu prójimo, ya que habita con seguridad junto a ti.
30 Ebola mmadụ ebubo na-enweghị isi, mgbe onye ahụ na-emeghị gị ihe ọjọọ ọbụla.
No te pelees con un hombre sin motivo, si no te ha hecho ningún daño.
31 Ekwosola onye na-eme ihe ike ekworo maọbụ họrọ ụzọ ya ọbụla.
No envidies al hombre violento. No elijas ninguno de sus caminos.
32 Nʼihi na ndị dị otu a bụ ihe arụ nʼanya Onyenwe anyị, ma ọ na-emeso ndị na-eme ihe ziri ezi mmeso ọma.
Porque el perverso es una abominación para Yahvé, pero su amistad es con los rectos.
33 Ọbụbụ ọnụ Onyenwe anyị dị nʼụlọ ndị na-eme ajọ omume, ma ọ na-agọzi ụlọ ndị ezi omume.
La maldición de Yahvé está en la casa de los malvados, pero bendice la morada de los justos.
34 Ndị mpako na-akwa emo ka ya onwe ya na-akwakwa emo, ma ndị dị umeala nʼobi ka ọ na-enye amara.
Seguramente se burla de los burlones, pero da gracia a los humildes.
35 Ndị maara ihe na-enweta nsọpụrụ, ma ndị nzuzu na-enweta ihere.
Los sabios heredarán la gloria, pero la vergüenza será la promoción de los tontos.

< Ilu 3 >