Ilu 27
1 Anyala isi banyere echi, nʼihi na ị maghị ihe echi ga-abụ.
不要为明日自夸， 因为一日要生何事，你尚且不能知道。
2 Ka onye ọzọ too gị, ọ bụghị ọnụ gị. Ka onye ọzọ too gị, ka egbugbere ọnụ gị abụọ ghara ito gị.
要别人夸奖你，不可用口自夸； 等外人称赞你，不可用嘴自称。
3 Nkume dị arọ, aja bụkwa ibu arọ, ma mkpasu iwe nke onye nzuzu dị arọ karịa ha abụọ.
石头重，沙土沉， 愚妄人的恼怒比这两样更重。
4 Iwe na-emebi ihe, ma ekworo jọrọ njọ karịa iwe.
忿怒为残忍，怒气为狂澜， 惟有嫉妒，谁能敌得住呢？
5 Mba abara nʼihe ka mma karịa ịhụnanya ezoro ezo.
当面的责备强如背地的爱情。
6 Ihe kwesiri ntụkwasị obi ka mmerụ ahụ nke sitere nʼaka enyi bụ, ma onye iro na-eme ka isutu ọnụ mụbaa.
朋友加的伤痕出于忠诚； 仇敌连连亲嘴却是多余。
7 Mmanụ aṅụ adịghị atọ onye rijuru afọ ụtọ; ma mgbe agụụ ji ya, ọ ga-eri ọ bụladị ihe dị ilu.
人吃饱了，厌恶蜂房的蜜； 人饥饿了，一切苦物都觉甘甜。
8 Nwoke na-akpafu site nʼụlọ ya dị ka nnụnụ na-amakwaghị akwụ ya.
人离本处飘流， 好像雀鸟离窝游飞。
9 Mmanụ isi ụtọ na ihe nsure ọkụ na-esi isi ụtọ na-eme ka obi ṅụrịa, otu a ka ụtọ enyi dị, site na ndụmọdụ nke mkpụrụobi ha.
膏油与香料使人心喜悦； 朋友诚实的劝教也是如此甘美。
10 Ahapụla enyi gị maọbụ ndị enyi nna gị. Mgbe ị nọ na mkpa arịọla nwanne gị ka o nyere gị aka. Onye agbataobi nọ gị nso nwere ike inyere gị aka karịa nwanne gị nọ ebe dị anya.
你的朋友和父亲的朋友， 你都不可离弃。 你遭难的日子，不要上弟兄的家去； 相近的邻舍强如远方的弟兄。
11 Nwa m, obi ga-atọ m ụtọ nke ukwuu ma a sị na ị ga-amụta ihe! Mgbe ahụ, aga m enwe ihe m ga-asa ndị na-akọcha m.
我儿，你要作智慧人，好叫我的心欢喜， 使我可以回答那讥诮我的人。
12 Onye nwere uche na-ahụ nsogbu nke na-abịa nʼihu ma zobe onwe ya. Ma onye na-enweghị uche anaghị ele anya, ọ na-adaba nʼime nsogbu ahụ taa ahụhụ so ya.
通达人见祸藏躲； 愚蒙人前往受害。
13 Chịrị uwe onye ahụ nke naara onye mba ọzọ na mbe. E, chiri ya ma ọ bụrụ nwanyị na-abụghị nwunye ya ka o nara na mbe.
谁为生人作保，就拿谁的衣服； 谁为外女作保，谁就承当。
14 Ọ bụrụ na onye ọbụla e jiri oke olu gọzie onye agbataobi ya nʼisi ụtụtụ a ga-agụ nke a dịka ịbụ ọnụ.
清晨起来，大声给朋友祝福的， 就算是咒诅他。
15 Mmiri na-ata nʼime ụlọ mgbe mmiri na-ezo na nwanyị na-eso okwu bụ otu.
大雨之日连连滴漏， 和争吵的妇人一样；
16 Onye nwere ike ịkwụsị ya nwere ike iji aka jide ifufe, maọbụ were aka jide mmanụ.
想拦阻她的，便是拦阻风， 也是右手抓油。
17 Dịka e si eji igwe amụ igwe ọzọ ka ọ dị nkọ, otu a ka mmadụ si enyere ibe ya aka ịdị nkọ.
铁磨铁，磨出刃来； 朋友相感也是如此。
18 Onye na-eche osisi fiig nche ga-eri mkpụrụ ya, onye na-echebekwa nna ya ukwu ka a ga-asọpụrụ.
看守无花果树的，必吃树上的果子； 敬奉主人的，必得尊荣。
19 Dịka e si ahụ ihu mmadụ nʼime mmiri otu a ka obi mmadụ si egosi ihe onye ahụ bụ.
水中照脸，彼此相符； 人与人，心也相对。
阴间和灭亡永不满足； 人的眼目也是如此。 (Sheol h7585)
21 Ite eji anụcha ihe dịrị ọlaọcha, oke ọkụ dịkwara ọlaedo ma a na-anwale ndị mmadụ site nʼotuto a na-enye ha.
鼎为炼银，炉为炼金， 人的称赞也试炼人。
22 Nʼagbanyeghị na ị ga-egwepịa onye nzuzu nʼime ikwe, were aka odo gwee ha dịka mkpụrụ ọka, ị pụghị isite nʼahụ ha wepụ enweghị uche ha.
你虽用杵将愚妄人与打碎的麦子一同捣在臼中， 他的愚妄还是离不了他。
23 Lezie ọrụ gị anya nke ọma, marakwa ọnọdụ igwe ewu na atụrụ gị na anụ ụlọ ndị ọzọ,
你要详细知道你羊群的景况， 留心料理你的牛群；
24 nʼihi na akụnụba adịghị adịgide. Ọ bụladị okpueze nke onye eze na-emesịa gabiga.
因为资财不能永有， 冠冕岂能存到万代？
25 Mgbe e gbupụchara ahịhịa ochie, nke ọhụrụ na-epupụta, mgbe ahụ ka a na-achịkọbata ahịhịa sị nʼugwu.
干草割去，嫩草发现， 山上的菜蔬也被收敛。
26 Ụmụ atụrụ ga-enye gị uwe ị ga-eyi, ụmụ ewu ga-enyekwa gị ego ọnụahịa ala ubi gị.
羊羔之毛是为你作衣服； 山羊是为作田地的价值，
27 Ị ga-enwe mmiri ara ewu nke ga-ezuru gị na ndị ezinaụlọ gị nri, na nke ga-edozi ahụ ndị odibo nwanyị gị.
并有母山羊奶够你吃， 也够你的家眷吃， 且够养你的婢女。
