Ilu 27
1 Anyala isi banyere echi, nʼihi na ị maghị ihe echi ga-abụ.
不要為明日自誇，因為你不知今天能發生什麼。
2 Ka onye ọzọ too gị, ọ bụghị ọnụ gị. Ka onye ọzọ too gị, ka egbugbere ọnụ gị abụọ ghara ito gị.
只應讓人讚美你，你不應開口自誇；讚你的該是他人，不該是你的唇舌。
3 Nkume dị arọ, aja bụkwa ibu arọ, ma mkpasu iwe nke onye nzuzu dị arọ karịa ha abụọ.
石頭重，沙礫沉，愚人的忿怒，比二者都重。
4 Iwe na-emebi ihe, ma ekworo jọrọ njọ karịa iwe.
憤怒固然殘酷，暴怒更是猛烈；可是面對妒恨，有誰能夠抵受﹖
5 Mba abara nʼihe ka mma karịa ịhụnanya ezoro ezo.
公開的責斥，勝於暗中的溺愛。
6 Ihe kwesiri ntụkwasị obi ka mmerụ ahụ nke sitere nʼaka enyi bụ, ma onye iro na-eme ka isutu ọnụ mụbaa.
友人的抨擊是忠誠，仇人的擁吻是欺騙。
7 Mmanụ aṅụ adịghị atọ onye rijuru afọ ụtọ; ma mgbe agụụ ji ya, ọ ga-eri ọ bụladị ihe dị ilu.
人若吃飽了，蜂蜜也厭惡；若肚子饑餓，苦物也甘甜。
8 Nwoke na-akpafu site nʼụlọ ya dị ka nnụnụ na-amakwaghị akwụ ya.
離家飄泊的遊子，有如無巢可歸的雀鳥。
9 Mmanụ isi ụtọ na ihe nsure ọkụ na-esi isi ụtọ na-eme ka obi ṅụrịa, otu a ka ụtọ enyi dị, site na ndụmọdụ nke mkpụrụobi ha.
香油和香料，能暢快人心；朋友的勸勉，能撫慰人靈。
10 Ahapụla enyi gị maọbụ ndị enyi nna gị. Mgbe ị nọ na mkpa arịọla nwanne gị ka o nyere gị aka. Onye agbataobi nọ gị nso nwere ike inyere gị aka karịa nwanne gị nọ ebe dị anya.
你的知心朋友，你父親的至交，你切不可離棄；在你憂患的時日，不要進兄弟的家。靠近的鄰舍，勝於遠地的兄弟。
11 Nwa m, obi ga-atọ m ụtọ nke ukwuu ma a sị na ị ga-amụta ihe! Mgbe ahụ, aga m enwe ihe m ga-asa ndị na-akọcha m.
我兒，作個智慧人，使我心高興，好叫我回答笑罵我的人。
12 Onye nwere uche na-ahụ nsogbu nke na-abịa nʼihu ma zobe onwe ya. Ma onye na-enweghị uche anaghị ele anya, ọ na-adaba nʼime nsogbu ahụ taa ahụhụ so ya.
精明人遇見災禍，即行隱避；無知者反向前走，自招損害。
13 Chịrị uwe onye ahụ nke naara onye mba ọzọ na mbe. E, chiri ya ma ọ bụrụ nwanyị na-abụghị nwunye ya ka o nara na mbe.
誰為外方人作保，拿出他的衣服；誰為異族人作保，以他本人作質。
14 Ọ bụrụ na onye ọbụla e jiri oke olu gọzie onye agbataobi ya nʼisi ụtụtụ a ga-agụ nke a dịka ịbụ ọnụ.
清晨向人高聲祝福，就等於向他人咀咒。
15 Mmiri na-ata nʼime ụlọ mgbe mmiri na-ezo na nwanyị na-eso okwu bụ otu.
豪雨的時日，滴漏不已：好吵的女人，也是如此；
16 Onye nwere ike ịkwụsị ya nwere ike iji aka jide ifufe, maọbụ were aka jide mmanụ.
誰願意攔阻她，無異攔阻狂風，又好似右手抓油。
17 Dịka e si eji igwe amụ igwe ọzọ ka ọ dị nkọ, otu a ka mmadụ si enyere ibe ya aka ịdị nkọ.
朋友互相砥礪，有如以鐵銼鐵。
18 Onye na-eche osisi fiig nche ga-eri mkpụrụ ya, onye na-echebekwa nna ya ukwu ka a ga-asọpụrụ.
看守無花果樹的，必食其果；護守自己主人的，必受器重。
19 Dịka e si ahụ ihu mmadụ nʼime mmiri otu a ka obi mmadụ si egosi ihe onye ahụ bụ.
人心不同，猶如其面。
陰府和冥域，總填不滿；世人的眼睛，從不滿足。 (Sheol h7585)
21 Ite eji anụcha ihe dịrị ọlaọcha, oke ọkụ dịkwara ọlaedo ma a na-anwale ndị mmadụ site nʼotuto a na-enye ha.
鍋煉銀，爐煉金，諂媚煉人心。
22 Nʼagbanyeghị na ị ga-egwepịa onye nzuzu nʼime ikwe, were aka odo gwee ha dịka mkpụrụ ọka, ị pụghị isite nʼahụ ha wepụ enweghị uche ha.
你盡可在臼中將愚人舂碎，但他的昏愚卻永不能剷除。
23 Lezie ọrụ gị anya nke ọma, marakwa ọnọdụ igwe ewu na atụrụ gị na anụ ụlọ ndị ọzọ,
對你羊群的情況，應加注意；對你的家畜，應常留心照料；
24 nʼihi na akụnụba adịghị adịgide. Ọ bụladị okpueze nke onye eze na-emesịa gabiga.
因為錢財並不能永存，寶藏也不能永留萬代。
25 Mgbe e gbupụchara ahịhịa ochie, nke ọhụrụ na-epupụta, mgbe ahụ ka a na-achịkọbata ahịhịa sị nʼugwu.
割去了乾草，青草又叢生；山間的野草，也收集起來；
26 Ụmụ atụrụ ga-enye gị uwe ị ga-eyi, ụmụ ewu ga-enyekwa gị ego ọnụahịa ala ubi gị.
那時羔羊供你衣料，山羊供你地價，
27 Ị ga-enwe mmiri ara ewu nke ga-ezuru gị na ndị ezinaụlọ gị nri, na nke ga-edozi ahụ ndị odibo nwanyị gị.
羊奶足以養你，維持你的家庭，養活你的婢女。
