Ilu 24
1 Ekwosola ndị ajọ omume ekworo, ka ihe banyere ha ghara ịtọ gị ụtọ.
你不要妒忌作惡的人，不要希求與他們共處；
2 Nʼihi na-atụmatụ obi ha niile bụ otu ha ga-esi mee ihe ike, egbugbere ọnụ ha na-ekwu naanị maka ọgbaaghara.
因為他們的心靈，只圖謀不軌；他們的嘴唇，只講論是非。
3 Ọ bụ amamihe ka e ji ewu ụlọ, ọ bụkwa nghọta ka e ji eme ka o guzosie ike.
因著智慧，家庭得以興建；因著明智，家庭得以穩定。
4 Sitekwa nʼihe ọmụma ka akụ niile ji ejupụta nʼime ya, bụ akụ ndị pụrụ iche ma dịkwa oke ọnụahịa.
各種珍奇可愛的寶物，因著智識可儲藏滿室。
5 Onye maara ihe na-emeri site nʼịdị ike, ndị nwere ọmụma ihe na-akpali ike ha.
智慧人勝於壯士，明智人強於勇士；
6 Ejela ọgụ ma ọ bụghị na i nwetara ezi ndụmọdụ, nʼihi na nzọpụta dị nʼige ọtụtụ ndị ndụmọdụ ntị.
因為作戰須有智謀，勝利在於謀士眾多。
7 Amamihe dị elu nke ukwuu nye ndị nzuzu, ha gaghị asaghe ọnụ ha nʼọgbakọ ọnụ ụzọ ama.
為愚昧的人，智慧太高妙；他在城門口，只好不開口。
8 Onye na-eche echiche ime ihe ọjọọ ka a ga-agụ dịka onye nzube ihe ọjọọ
籌劃作惡的人，可稱為陰險家。
9 Nzube niile nke onye na-enweghị uche bụ mmehie, ndị mmadụ na-akpọ onye na-akwa emo asị.
愚人的計謀只是罪惡；狂妄的人為人所憎惡。
10 Ọ bụrụ na ị pụghị iguzosi ike nʼoge nsogbu, ị bụ nnọọ onye ike ya dị ntakịrị.
你若萎靡不振，到災難的日子，必然氣竭力盡。
11 Napụta ndị a na-eduba nʼọnwụ. Napụtakwa ndị ahụ a mara ikpe ọnwụ nʼụzọ na-ezighị ezi.
被帶去受死的人，你應拯救他；行將被殺戮的人，你要挽救他。
12 Ọ bụrụ na ị sị, “Anyị amaghị banyere ihe ndị a,” ọ bụ na onye na-enyocha obi aghọtaghị ya? Ọ bụ na onye na-eche ndụ gị amaghị ya? Ọ bụ na ọ gaghị akwụghachi onye ọbụla ụgwọ dịka akaọrụ ya siri dị?
或許你要說：「看! 我全不知道! 」難道那權衡人心的能不明瞭﹖難道監察你心靈的能不知道﹖他必按每人的作為還報每人。
13 Nwa m nwoke, rachaa mmanụ aṅụ nʼihi na ọ dị mma. Mmanụ aṅụ nke si nʼugbugbo mmanụ aṅụ na-adị gị ụtọ nʼọnụ.
我兒，你要吃蜜，因為蜜好；蜂房的蜜，香甜可口。
14 Marakwa na otu a ka amamihe kwesiri isi tọọ obi gị ụtọ. Ọ bụrụ na i chọta ya i nwere olileanya nke ga-adịgide.
對你的靈魂，智慧也是這樣：你找得了她，必有好前途；你所希望的，決不會落空。
15 Adịla ka onye na-emebi iwu, onye echiche ya niile bụ imegide ụlọ onye ezi omume. A gakwala ga kwakọrọ ihe dị nʼụlọ ya.
惡惡人對義人的家，不要圖謀不軌；對他的住所，不要加以破壞；
16 Nʼihi na onye ezi omume nwere ike daa ugboro asaa ma o ga-ebilikwa ọzọ. Ma ndị na-emebi iwu na-asọ ngọngọ mgbe nsogbu bịakwasịrị ha.
因為義人雖七次跌倒，仍然要起來；但是惡人一失足，必陷禍患中。
17 Aṅụrịla ọṅụ mgbe onye iro gị dabara na nsogbu. Ka obi gharakwa ịtọ gị ụtọ mgbe ọ dara.
你的仇人跌倒，且不要高興；他若失足摔倒，且不要心喜；
18 Nʼihi na Onyenwe anyị pụrụ iwe iwe nʼihi ya megide gị ma kwụsị ịta ya ahụhụ.
免得上主看見而不快，因而撤消對他的忿怒。
19 Ekwosola onye na-emebi iwu ekworo, maọbụ nwe anya ukwu nʼebe onye ajọ omume nọọ.
對作惡的人，你不要動怒；對乖戾之徒，也不必嫉妒；
20 Nʼihi na onye na-emebi iwu enweghị ọdịnihu; a ga-afụnyụkwa ọkụ onye ajọ omume.
因為惡人終沒有好前途，惡人的燈必要熄滅。
21 Nwa m, tụọ egwu Onyenwe anyị na onye bụ eze, esonyerela ndị ozi na-enupu isi megide nna ha ukwu.
我兒，上主和君王，你都要敬畏；對他們二者，皆不可觸怒；
22 Nʼihi na ọ bụ na mberede ka ị ga-eso ha daba na nhụju anya. Onye maara ihe ga-abụ ọgwụgwụ ya?
因為他們的懲罰可突然而至；他們的摧殘，有誰能知曉﹖
23 Ndị a bụkwa okwu ọzọ ndị amamihe kwuru, iji gosi na ikpe ikpe na-akwụghị ọtọ adịghị mma.
以下是智者的箴言：在判案時，顧及情面，決不公平。
24 Onye ọbụla nke na-asị onye ikpe mara, “Onye ezi omume ka ị bụ,” ga-anata ọbụbụ ọnụ site nʼọnụ ọtụtụ mmadụ, mba niile ga-eweso ya iwe.
誰對惡人說：「你是正義的。」人民必罵他，百姓必恨他。
25 Ma ọ ga-adịrị ndị ahụ na-abara onye ikpe mara mba na mma, ha ga-anatakwa ezi ngọzị.
按公道加罰的，必事事順遂；美好的祝福，必臨於其身。
26 Ọsịsa ziri ezi bụ ihe na-egosi ikwesi ntụkwasị obi.
應答適宜的人，宛如與人接吻。
27 Rụchaa ọrụ gị dị nʼezi. Dozie ala ubi gị. Emesịa wuoro onwe gị ụlọ.
你要先在外經營好事業，在田間將工作準備停當，然後纔可建立你的家室。
28 Agbala ama ụgha megide onye agbataobi gị nʼefu. Ọ bụ egbugbere ọnụ gị abụọ ka ị ga-eji ghọọ aghụghọ?
不要輕易作證，反對你的近人；也不要以你的口舌，欺騙他人。
29 Asịla, “Aga m emeso ha dịka ha siri meso m. Aga m akwụghachi ha ụgwọ ihe ha mere.”
不可說：「人怎樣待我，我怎樣待人；照人之所行，我向他還報。」
30 Esitere m nʼubi otu onye umengwụ gafee, bụ ubi vaịnị nke onye na-enweghị uche,
我走過懶惰人的田地，經過愚昧人的葡萄園：
31 hụ na ogwu etochiela ya, ahịhịa etochiekwala ya; mgbidi dị ya gburugburu adaakwala.
看，到處是荊棘，滿地是蒺黎，石牆也倒了!
32 Elegharịrị m ya anya site na ya mụta otu ihe a:
我看了，便心下自思；我見了，取得了教訓：「
33 Nwa ụra nta, nwa iru ụra nta, nwa ịchịkọba aka nta zuo ike
再睡片刻，再假寐片刻，再抱臂躺臥片刻」──
34 ụbịam ga-abịakwasị gị dịka onye ohi, ụkọ abịakwasịkwa gị dịka onye na-apụnara mmadụ ihe.
這樣，貧窮就要如同竊賊，困乏也要如同武士，向你侵襲。
