Ilu 1
1 Ndị a bụ ilu Solomọn nwa Devid, eze Izrel.
| משלי שלמה בן-דוד-- מלך ישראל |
2 Ọ bụ maka amamihe na ntụziaka, maka ịghọta okwu niile kwesiri ịghọta nke ọma,
| לדעת חכמה ומוסר להבין אמרי בינה |
3 nʼihi inweta ntụziaka nʼinwe uche, ime ezi omume na ikpe ziri ezi nke aghụghọ na-adịghị.
| לקחת מוסר השכל צדק ומשפט ומשרים |
4 Nʼihi ime ka ndị na-enweghị uche nwee ezi uche, ka ndị na-eto eto nweta ihe ọmụma na izuzu ọma.
| לתת לפתאים ערמה לנער דעת ומזמה |
5 Ka onye maara ihe gee ntị, tụkwasịkwa ihe nʼihe ọ maara, ka ndị nwere nghọta nwetakwa ezi ndụmọdụ.
| ישמע חכם ויוסף לקח ונבון תחבלות יקנה |
6 Ka ha ghọta ilu niile na okwu niile na-esi nʼọnụ ndị maara ihe.
| להבין משל ומליצה דברי חכמים וחידתם |
7 Ịtụ egwu Onyenwe anyị bụ mmalite ihe ọmụma. Ọ bụkwa naanị ndị nzuzu bụ ndị na-adịghị anabata amamihe na ịdọ aka na ntị.
| יראת יהוה ראשית דעת חכמה ומוסר אוילים בזו |
8 Nwa m, na-aṅa ntị na ntụziaka nke nna gị ahapụkwala ndụmọdụ nne gị.
| שמע בני מוסר אביך ואל-תטש תורת אמך |
9 Nʼihi na okpu amara ka ha ga-abụrụ isi gị, bụrụkwa ihe ịnya nʼolu nye gị.
| כי לוית חן הם לראשך וענקים לגרגרתך |
10 Nwa m, ọ bụrụ na ndị mmehie ara gị ụra, ekwenyerela ha, Ekwela!
| בני-- אם-יפתוך חטאים אל-תבא |
11 Ọ bụrụ na ha asị gị, “Bịa soro anyị; ka anyị zoo onwe anyị, tigbuo onye ọbụla anyị hụrụ, bụ onye na-emeghị ihe ọjọọ ọbụla.
| אם-יאמרו לכה אתנו נארבה לדם נצפנה לנקי חנם |
| נבלעם כשאול חיים ותמימים כיורדי בור (Sheol h7585) |
13 Anyị ga-enwetakwa ọtụtụ ihe dị oke ọnụahịa, nke anyị ga-akwaju nʼụlọ anyị.
| כל-הון יקר נמצא נמלא בתינו שלל |
14 Soro anyị fee nza gị ka anyị nwaa ike anyị, ihe ọbụla kwa anyị nwetara, anyị na gị ga-ekekọta ya ọnụ.”
| גורלך תפיל בתוכנו כיס אחד יהיה לכלנו |
15 Nwa m, ejela ije nʼụzọ ndị dị otu a, a zọọkwala ụkwụ nʼokporoụzọ ha;
| בני--אל-תלך בדרך אתם מנע רגלך מנתיבתם |
16 nʼihi na ụkwụ ha na-agba ọsọ ime ihe ọjọọ, na-emekwa ngwangwa iwufu ọbara.
| כי רגליהם לרע ירוצו וימהרו לשפך-דם |
17 Ọ bụ ihe abaghị uru ịgbasa ụgbụ, nʼebe nnụnụ ọbụla na-ahụ ya anya.
| כי-חנם מזרה הרשת-- בעיני כל-בעל כנף |
18 Ma ndị a na-esi ọnya nke na-ama ha. Ha onwe ha ka ọnya ahụ ga-ejide.
| והם לדמם יארבו יצפנו לנפשתם |
19 Otu a ka ọ na-adịkwara ndị ọ na-agụsị agụụ ike inweta akụnụba nʼụzọ na-ezighị ezi. Nʼihi na ịgbaso ụzọ dị otu a na-ewetara ndị na-eso ya ọnwụ.
| כן--ארחות כל-בצע בצע את-נפש בעליו יקח |
20 Amamihe na-eti mkpu nʼezi ka mmadụ nụ. Olu ya na-ada ụda nʼama.
| חכמות בחוץ תרנה ברחבות תתן קולה |
21 Ọ bụ nʼisi akụkụ ụzọ nke mkpọtụ dịkarịsịrị ka ọ na-akpọ oku, nʼọnụ ụzọ ama obodo ka ọ na-anọ ekwupụta okwu ọnụ ya niile.
| בראש המיות תקרא בפתחי שערים בעיר--אמריה תאמר |
22 “Unu ndị na-enweghị uche ruo ole mgbe ka unu ga-anọgide bụrụ ndị ga-ahụ enweghị uche nʼanya? Ruo ole mgbe ka ndị na-akwa emo ga-anọgide na mmasị ịkwa emo? Ruo ole mgbe ka ndị nzuzu ga-anọgide na-akpọ ihe ọmụma asị?
| עד-מתי פתים-- תאהבו-פתי ולצים--לצון חמדו להם וכסילים ישנאו-דעת |
23 Ọ bụrụ na unu gere ntị na mba m na-abara unu, aga m awụpụ echiche niile nke obi m nye unu, aga m emekwa ka unu mara okwu m.
| תשובו לתוכחתי הנה אביעה לכם רוחי אודיעה דברי אתכם |
24 Ma ebe ọ bụ na unu egeghị ntị mgbe m kpọrọ oku, setịpụkwa aka m nye unu ma ọ dịghị onye ṅara ntị,
| יען קראתי ותמאנו נטיתי ידי ואין מקשיב |
25 ebe ọ bụ na unu akpọla ndụmọdụ m asị, jụkwa ịnabata ịba mba m nye unu,
| ותפרעו כל-עצתי ותוכחתי לא אביתם |
26 ụbọchị unu ga-adaba na mmekpa ahụ, aga m achị ọchị. Mgbe ihe egwu bịakwasịrị unu, aga m akwa unu emo.
| גם-אני באידכם אשחק אלעג בבא פחדכם |
27 Mgbe oke ihe egwu ga-abịakwasị unu dịka ikuku dị ike, mgbe nhụju anya ga-erubiga nʼelu unu dịka oke ifufe, mgbe ịta ahụhụ na nsogbu ga-agbagwoju unu anya.
| בבא כשאוה (כשואה) פחדכם-- ואידכם כסופה יאתה בבא עליכם צרה וצוקה |
28 “Agaghị m ege ntị nʼakwa unu, ọ bụ ezie na unu ga na-akpọ m. Unu ga-achọkwa m ma unu agaghị achọta m.
| אז יקראנני ולא אענה ישחרנני ולא ימצאנני |
29 Nʼihi na unu mechiri anya unu nʼebe ihe ọmụma dị, unu atụghị egwu Onyenwe anyị.
| תחת כי-שנאו דעת ויראת יהוה לא בחרו |
30 Unu aṅaghị ntị na ndụmọdụ m. Unu lelịrị ịba mba m anya.
| לא-אבו לעצתי נאצו כל-תוכחתי |
31 Ihe niile unu kụrụ ka unu ga-aghọta. Ọ bụkwa ụzọ unu na ndụmọdụ unu ga-eju unu afọ.
| ויאכלו מפרי דרכם וממעצתיהם ישבעו |
32 Nʼihi na ejezighị ije nke ndị na-enweghị uche na-egbu ha, ọ bụkwa ọnọdụ afọ ojuju ndị nzuzu ga-alakwa ha nʼiyi.
| כי משובת פתים תהרגם ושלות כסילים תאבדם |
33 Ma onye na-ege ntị nʼokwu m ga-ebi obi ntụkwasị obi. Ọ ga-anọ jụụ na-enweghị ihe ọbụla ga-atụ ya egwu.”
| ושמע לי ישכן-בטח ושאנן מפחד רעה |
