Mak 12
1 Mgbe ahụ, ọ bidoro ịgwa ndị ahụ okwu nʼilu sị, “Otu nwoke kụrụ mkpụrụ vaịnị nʼubi ya, jiri mgbidi gbaa ubi ahụ gburugburu. O gwuru ebe ịnara mmanya si na mkpụrụ vaịnị, wuokwa ụlọ elu. Mgbe o mesịrị, o nyefere ubi vaịnị ahụ nʼaka ndị ọrụ ubi ilekọta ya ma gaa obodo ọzọ.
Kayi Yesu walatatika kwamba kulyendibo mu mikoshanyo, walambeti, “Palikuba muntu naumbi walalima libala lya minyansa. walebaka luba kushunguluka libala, walemba cisengu cakutyaninamo minyansa ne kwibaka lupingwe. Libala ili walalibwelekesha ku balimi, nendi walaya kucishi cimbi.
2 Mgbe oge ịghọ mkpụrụ ruru, o zipụrụ otu onye ohu ya ka o jekwuru ndị na-elekọta ubi ahụ, nata ha ụfọdụ nʼime mkpụrụ vaịnị ahụ.
Mpocalashika cindi ca kutebula, mwine libala walatuma musebenshi wakendi ku balimi mbwalabwelekesha, kwambeti bamupeko bisepo bya mulibala lisa.
3 Ma ha jidere ya tie ya ihe, zilaga ya nʼaka efu.
Nomba nabo balamwikata, ne kumuma ne kumutandanya, walabwelelako wabula ciliconse mu makasa.
4 Emesịkwa, o zigakwara onye ohu ọzọ. Ma ha tiwara ya isi, mee ya ihe ihere.
Mwine libala walatumako kayi musebenshi wakendi naumbi. Nomba uyu balamutoba luma mu mutwi ne kumucobola cipesha nsoni.
5 O zigakwara onye ọzọ, ma ha gburu ya. O zigakwara ọtụtụ ndị ozi, ma ha gburu ụfọdụ, tie ndị ọzọ ihe.
Kayi mwine libala walatumako naumbi, uyu balamushina. Kayi walatumako nabambi nabo balabauma, kayi nabambi balashina.
6 “O nwere naanị otu onye ọzọ fọdụrụ nke ọ ga-eziga, nke bụ ọkpara ya ọ hụrụ nʼanya. Nʼikpeazụ o zigara ya, buru nʼuche na ha ga-asọpụrụ ọkpara ya.
Kwalashala muntu umo, mwanendi ngwalikusuna cikamba. Pakupwililisha mwine libala usa walatumako mwanendi,” Ne kwambeti, “Mwaname nibenga bamupe bulemu.”
7 “Ma ndị na-elekọta ubi ahụ sịrịtara onwe ha, ‘Onye a bụ onye nketa ihe niile a. Bịanụ ka anyị gbuo ya, ka ihe nketa a bụrụzia nke anyị.’
Nomba nabo balimi balatatika kumufwiya ne kwambeti, “Uyu endiye eshakapyane buboni bwa baishi, neco katumushinani kwambeti bukabe bwetu,
8 Ha jidere ya gbuo ya, tufee ozu ya nʼazụ mgbidi ubi vaịnị ahụ.
Balamutanya, ne kumushina, ne kumuwala kunsa kwa luba lwa libala.”
9 “Gịnị ka unu chere onyenwe ubi vaịnị ahụ ga-eme? Ọ ga-abịa laa ndị ajọ mmadụ ahụ nʼiyi. Ọ ga-enyefekwa ubi vaịnị ahụ nʼaka ndị ọzọ.
“Inga mwine libala nakenseconi? Lakenga kubashina balimi bonse ne kubwelekesha libala lyakendi kubalimi nabambi.”
10 Ọ bụ na unu agụbeghị akwụkwọ nsọ a na-asị, “‘Nkume ndị na-ewu ụlọ jụrụ abụrụla nkume isi ntọala ụlọ.
Sena nkamuna mubelengapo Mabala alambangeti, “Libwe lya candanshi ndyebalakana Beshikwibaka, Lyalaba libwe lyayandika Kupita onse.
11 Ọ bụ Onyenwe anyị rụrụ nke a, ọ dịkwa ịtụnanya nʼanya anyị’?”
Mwami mwine elacinshi, Kayi cakondelesha pakucibona?”
12 Mgbe ahụ ndịisi nchụaja, ndị nkuzi iwu na ndị okenye chọrọ ụzọ ha ga-esi jide ya nʼihi na ha matara na ilu ahụ ọ tụrụ megidere ha. Ma ha tụrụ egwu igwe ndị mmadụ ahụ, ya mere ha hapụrụ ya pụọ.
Balelekesha kucana nshila ya kumwikatilamo, nomba balatina kufula kwa bantu, pakwinga balenshibeti wambangendibo mumukoshanyo, nomba balamushiya Yesu ne kuya.
13 Emesịa, ha zigara ụfọdụ mmadụ site nʼotu ndị Farisii na ndị otu Herọd, ile ma ha ga-esite nʼokwu ọnụ ya jide ya.
Bafalisi nabambi ne ba mucipani ca Helodi balatumwa kuli Yesu kwambeti bamutape mukwamba kwakendi.
14 Ha bịakwutere ya, sị ya, “Onye ozizi, anyị maara na ị bụ onye eziokwu, ị dịghị asọkwa onye ọbụla anya, nʼihi na ị dịghị ele mmadụ anya nʼihu nʼagbanyeghị ndị ha bụ, kama ị na-ezi ụzọ Chineke nʼụzọ eziokwu. O ziri ezi nʼiwu ịtụ ụtụ nye Siza ka ọ bụ na o zighị ezi?
Mpobalashika kuli Yesu balambeti, “Bashikwiyisha tucinshi, kwambeti mukute kwamba cakubinga, kayi nkamukute kubona cilikunsa kwa muntu, nkamukute kusakamaneti uyu niyani, nsombi mukute kwiyisha nshila ya Lesa mwancine ncine, Sena kusonka musonko ku mwami wa ku Loma casuminishiwa nambi sobwe?”
15 Anyị kwesiri ịkwụ ya ka ọ bụ anyị ekwesighị?” Ma ebe ọ maara ihu abụọ ha, ya mere ọ sịrị ha, “Gịnị mere unu ji anwa m ọnwụnwa? Wetaranụ m otu mkpụrụ ego ka m lee ya anya.”
“Tusonkenga misonko nambi sobwe?” Yesu pakubenshiba bundenga mano bwabo, walabambileti, “Ingamulanjelekeshelenga cani? Kamundetelani lyali ndilibone.”
16 Ha wepụtara otu mkpụrụ ego, Ọ sịrị, “Onye nwe onyinyo a? Aha onye ka e bikwasịrị nʼego a?” Ha zara sị, “Ọ bụ nke Siza.”
Balamutambika lyali, Yesu walabepusheti, “Inga cintimbwi cilipa lyali, ne walembapo niyani?” Balamukumbuleti “Ni ca Mwami waku Loma.”
17 Mgbe ahụ Jisọs gwara ha sị, “Nyenụ Siza ihe bụ nke ya, nyekwanụ Chineke ihe bụ nke ya.” Ọsịsa ya jụkwara ha anya.
Neco Yesu walabambileti, “Mupeni Mwami waku Loma bintu byakendi, nendi Lesa mupeni bintu byakendi.” Nomba balakankamana ne kwamba kulico.
18 Ụfọdụ ndị Sadusii bụ ndị sịrị na mbilite nʼọnwụ adịghị bịakwutere ya jụọ ya sị,
Basaduki nabambi batashomo sha kupunduka kubafu balesa kuli Yesu ne kwambeti,
19 “Onye ozizi, Mosis nyere anyị iwu na ọ bụrụ na nwoke ọbụla anwụọ na-amụtaghị nwa, na nwanne ya nwoke ga-alụrụ nwunye nwoke ahụ, mụta ụmụ nʼaha nwanne ya nwoke ahụ nwụrụ anwụ.
“Bashikwiyisha, Mose walatulembela afwe kwambeti na muntu ufwa ushiya mukashi enka wabula mwana, kanike wakendi shikufwa amwebe mukalubingi ne kusemenamo bana mu mulamu wakendi mucimo ca mukwabo
20 Ugbu a, e nwere ụmụnne nwoke asaa, nke mbụ lụrụ nwunye ma ọ nwụrụ na-amụtaghị ụmụ ọbụla.
Lino palikuba batuloba basanu ne babili pabukwabo. Mukulene bantu waleba mukashi, nsombi walafwa kwa kubula kushiyapo bana,
21 Nke abụọ lụrụ nwanyị ahụ di ya nwụrụ, ma ya onwe ya nwụkwara na-amụtaghị nwa.
mukwabo wamukonkapo walamweba mukalubingi, neye walafwa katana asemenamo mwana. Calenshika copeleco ku mukwabo wa butatu.
22 Ọ dịghị onye ọbụla nʼetiti ha asaa mụtara nwa ọbụla, nʼikpeazụ nwanyị ahụ nwụkwara.
Walebwa kuli umo ne umo wa bonse basanu ne babili, nsombi bonse balafwa kwakubula kusemenamo bana, panyuma pakendi neye mukashi uyu walafwa.
23 Nʼoge mbilite nʼọnwụ, nwunye onye ka ọ ga-abụ, ebe ụmụnne asaa ndị a lụtụchara ya?”
Lino bantu bakapundukanga kubafu nakabe mukashi wa bani? Pakwinga bonse basanu ne babili balamwebapo?”
24 Jisọs zara ha sị, “Ọ bụ na unu adịghị ejehie ụzọ nʼihi na unu aghọtaghị ihe e dere nʼakwụkwọ nsọ, maọbụ ike Chineke?
Yesu walabakumbuleti, Sena ici nteco cilapeshengeti mulubile cakwinseti mubule kwinshiba Mabala ne ngofu sha Lesa?
25 Mgbe ha ga-esite nʼọnwụ bilie, ọlụlụ di na nwunye agaghị a dị; kama ha ga-adị ka ndị mmụọ ozi nʼeluigwe.
Pakwinga bantu beti bakapunduke kubafu nteti bakebenga nambi kwebwa, pakwinga nibakabengeti bangelo ba kwilu.
26 Ma nʼokwu banyere ndị nwụrụ anwụ isite nʼọnwụ bilie, ọ bụ na unu agụtabeghị nʼakwụkwọ Mosis ebe e dere maka ọhịa ahụ na-ere ọkụ, na otu Chineke si gwa ya, Abụ m Chineke Ebraham, Chineke nke Aịzik na Chineke nke Jekọb.
Na nimakani akwambeti sena bafwa nibakapunduke, sena muliya kubelengapo muli buku lya Mose mpalikwamba sha cifukusa calikubangila mulilo? Lesa mpwalambila Mose eti, “Ame njame Lesa wa Abulahamu, Lesa wa Isake, kayi Lesa wa Yakobo.
27 Ọ bụghị Chineke nke ndị nwụrụ anwụ kama nke ndị dị ndụ. Nʼebe ahụ ka unu dahiere nke ukwuu.”
Nte Lesa wa bantu bafwa, nsombi wa bayumi, mwalubila kwine!”
28 Otu nʼime ndị ozizi iwu bịara nʼoge ahụ ha na-arụrịta ụka. Mgbe ọ hụrụ na o nyere ha ezi ọsịsa, ọ jụrụ ya sị, “Nʼime iwu niile olee nke kachasị mkpa?”
Umo wa beshikwiyisha milawo ya Mose walabanyumfwa kabakangana umo ne munendi. Kayi pakuboneti Yesu labakumbulu cakubinga ba Saduki, walamwipusha Yesu eti, “Inga nimulawo upeyo utanshi kupita yonse?”
29 Jisọs zara ya sị, “Nke kachasị mkpa bụ nke a, ‘Nụrụ gị Izrel, Onyenwe anyị bụ Chineke anyị, Onyenwe anyị bụ otu.
Yesu walamukumbuleti, Mulawo utanshi ni wakwambeti, “Kamunyumfwani amwe Baislayeli, Mwami Lesa wetu, eMwami umo enka bulyo walibela.
30 Were obi gị niile na mkpụrụobi gị niile na uche gị niile na ike gị niile hụ Onyenwe anyị bụ Chineke gị nʼanya.’
Neco suna Mwami Lesa wakobe ne moyo wakobe wonse, ne mushimu wakobe onse, ne manjeyaulwa akobe onse, kayi ne ngofu shakobe shonse.”
31 Nke abụọ ya bụ nke a, ‘Hụ onye agbataobi gị nʼanya dị ka onwe gị.’Ọ dịghị iwu ọzọ dị nke karịrị ndị a.”
Mulawo watubili ni wakwambeti, “Suna munobe mbuli ncolisuni omwine, Paliya mulawo wapita pa milawo ibili iyi sobwe.”
32 Onye ode akwụkwọ ahụ sịrị ya, “Onye ozizi, nʼezie, ị zara nke ọma na Chineke bụ otu, na enweghịkwa chi ọzọ dị karịa ya.
Shikwiyisha Milawo ya Mose walamwambila Yesu, eti “Ncomulamba Bashikwiyisha nicakubinga, Ee pali Lesa umo enka, paliya naumbi sobwe nsombi enka bulyo.
33 Ịhụ ya nʼanya site nʼiji obi gị niile, na nghọta gị niile, nakwa iji ike gị niile, nʼịhụkwa onye agbataobi gị nʼanya dị ka onwe gị, kachasị onyinye aja nsure ọkụ na ịchụ aja niile.”
Nomba kusuna Lesa ne moyo wakobe wonse ne buyumi bwakobe bonse ne manjeyaulwa akobe onse, kayi ne ngofu shakobe shonse, ne kusuna bantu banobe mbuli ncolisuni, kulayandikinga kupita kutwala milumbo ya banyama ne milumbo naimbi kuli Lesa.”
34 Mgbe Jisọs hụrụ na ọ zara nke ọma, ọ gwara ya sị, “Ị nọ alaeze Chineke nso.” Site na mgbe ahụ ọ dịkwaghị onye ọbụla nwere obi ike ịjụ ya ajụjụ ọzọ.
Yesu pakwinshibeti lakumbulu camano, walamwambileti, “Obe nkolipo kutali ne Bwami bwa Lesa sobwe.” Neco bonse balaba ne buyowa, neco bonse balatina bamwipusha Yesu mwipusho naumbi.
35 Mgbe Jisọs nọ na-ezi ihe nʼụlọnsọ, ọ kwuru sị, “Gịnị mere ndị ozizi iwu ji sị na Kraịst bụ nwa Devid?
Yesu mpwalikwiyisha Mung'anda ya Lesa, walepusheti, Inga beshikwiyisha milawo ya Mose ngabambeconi eti Klistu nimwanendi Dafeti?
36 Devid nʼonwe ya sitere nʼike Mmụọ Nsọ kwuo sị, “‘Onyenwe anyị gwara Onyenwe m okwu sị, “Nọdụ ala nʼaka nri m ruo mgbe m ga-edebe ndị iro gị nʼokpuru ụkwụ gị abụọ.”’
Kakuli Dafeti mwine pakutanguninwa ne Mushimu Uswepa, walambeti, Mwami Lesa walamba kuli mwami wakame, eti kwesa wikale ku cikasa calulyo cabulemu, mpaka nkababike balwani bakobe panshi pa myendo yakobe.
37 Devid nʼonwe ya kpọrọ ya Onyenwe anyị. Oleekwanụ ụzọ o si bụrụ nwa ya?” Igwe mmadụ ahụ jiri obi ụtọ na-ege ya ntị.
Dafeti mwine walamwambeti, “Mwami” Ngobaconi mwanendi Dafeti? Likoto lyabantu balikumunyumfwa Yesu mwakukondwa.
38 Dịka ọ na-ezi ihe, ọ siri, “Lezienụ anya nʼebe ndị ozizi iwu nọ. Ndị iyi uwe mwụda na-ejegharị ebe niile na-amasị, na ịnara ekele pụrụ iche bụ nke a na-ekele ha nʼọma ahịa.
Yesu mpwalikwiyisha, walambeti, “Cetukani ne beshikwiyisha milawo ya Mose, basuna kwendana kabali muminganjo yalelemba nekuyanda kupewa mitende yabulemu mu misena ya makwebo,
39 Ndị ọ na-amasịkwa ịnọkwasị nʼoche kachasị elu nʼụlọ ekpere nakwa nʼoche pụrụ iche na mmemme oriri ọbụla.
bakute kuyanda kwikala pa bipuna byakuntangu mung'anda ya kupaililamo, ne mumisena ya bulemu musena yamalyalya.
40 Ha na-eripịa ihe niile dị nʼụlọ ndị inyom ndị di ha nwụrụ anwụ, nʼekpe ogologo ekpere ka a hụta ha. Ndị dị otu a ka a ga-ata ahụhụ dị ukwuu.”
Aba bantu ebakute kupwisha buboni bwa bamukalubingi, nekulibonesheti bantu balulama mumipailo yabo itali itali, aba bantu nibakatambule lombolosho lunene!”
41 Ọ nọdụrụ ala na ncherita ihu ebe igbe onyinye dị, sị ebe ahụ na-ahụ otu igwe mmadụ ahụ si etinye ego ha nʼime igbe onyinye. Ọtụtụ ndị ọgaranya tụnyere ego buru ibu.
Kayi Yesu mpwalekala pepi ne kabokoshi bantu nkobalikubikamo mali mung'anda kupaililamo, walikalangishisha bantu ncobalikubikamo mali. Abo balikuba ne buboni balikubikamo mali angi,
42 Otu nwanyị bụ ogbenye, nke di ya nwụrụ anwụ, bịara tinye mkpụrụ ego ọla abụọ nke pụtara otu peni.
Palashika mukalubingi mupenshi, nendi walabikamo tumali tubili twa mukuba.
43 Ọ kpọrọ ndị na-eso ụzọ ya sị ha, “Nʼezie agwa m unu, nwanyị a di ya nwụrụ anwụ, bụkwa ogbenye, etinyela ego nʼime igbe onyinye a karịa ndị ọzọ.
Neco walakuwa beshikwiya bakendi nekubambileti, cakubinga ndamwambilinga, mukalubingi mupenshi uyu labikimo mali angi kupita ngobalabikimo bonse.
44 Nʼihi na ndị ọzọ sitere nʼịba ụba nke ego ha nwere tinye, ma nwanyị a sitere nʼogbenye ya tinye ihe niile o nwere, ọ bụladị ihe niile o ji biri.”
Pakwinga bonse batapulanga pa mali apitilila pa mali ngobakute kusebensesha, nsombi nendi mubupenshi bwakendi labikimo mali ngwakutenga onka mung'anda, ebwanga buyumi bwakendi.
