< Jọn 7 >
1 Mgbe nke a gasịrị, Jisọs gagharịrị na Galili, ma ọ kpachapụrụ anya hapụ ịga Judịa nʼihi na ndị Juu na-achọ ụzọ igbu ya.
Momo bu mavioka, Yesu wudiengila mu Ngalili, kasia zola vuanda mu Yuda ko, bila Byuda batomba ku mvonda.
2 Mmemme Ụlọ ikwu ndị Juu dị nso,
Nyengo wu Bayuda, nyengo wu zinzo zi kapu, wuba nduka.
3 ya mere, ụmụnne ya ndị nwoke sịrị ya, “Si nʼebe a pụọ, gaa Judịa, ka ndị na-eso ụzọ gị nwe ike ịhụ ọrụ ị na-arụ.
Buna bakhomba bandi zinkamba: —Katuka vava, yenda ku Yuda muingi minlonguki miaku mimona mavanga momo wulembo vangi.
4 Nʼihi na o nweghị onye ọbụla chọrọ ịbụ onye ọha mmadụ ma, nke na-eme ihe na nzuzo. Ebe ọ bụkwanụ na ị na-eme ihe ndị a, gosi ụwa onwe gị.”
Bila kuisi ko mutu wumvanganga diambu mu kinsueki ayi tidi zabakana kuidi batu. Bu wulembo vangi mambu mama, wukimonisa ngeyo veka kuidi batu ba nza.
5 Nʼihi na ọ bụladị ụmụnne ya ekwenyeghị na ya.
Bila bakhomba bandi mamvawu zisia kunwilukila ko.
6 Jisọs sịrị ha, “Oge nke m erubeghị, ma oge nke unu nọ nʼebe a mgbe niile.
Yesu wuba vutudila: —Thanguꞌama yifueni ko vayi beno thangu eno yidi yimbote mu zithangu zioso.
7 Ụwa enweghị ike ịkpọ unu asị, ma ọ kpọrọ m asị nʼihi na ana m agba ama megide ya nʼọrụ ya jọrọ njọ.
Nza yilendi ku lulenda ko. Vayi minu yifueti kaka kundenda bu ndieti kuyitelimina kimbangi ti mavanga mandi madi mambimbi.
8 Unu onwe unu gaanụ na mmemme ahụ, agaghị m aga mmemme a nʼihi na oge m erubeghị.”
Diawu beno yendanu kueno ku nyengo beni. Minu ndisi nkuenda ko ku nyengo beni bila thangu ama yifueni ko.
9 Mgbe o kwusiri nke a, ọ nọgidere na Galili.
Yesu wuvuanda ku Ngalili bu kamana kuba kamba mambu momo.
10 Ma otu ọ dị, mgbe ụmụnne ya gawara mmemme ahụ ya onwe ya gakwara. Ọ gaghị ebe mmadụ niile ga-ahụ ya kama ọ gara na nzuzo.
Bakhomba bandi bu bayenda ku nyengo, niandi mamvandi wuyenda mu kinsueki, mu kambu kukimonisa kuidi batu.
11 Na mmemme ahụ ndị Juu nọ na-ele anya ma na-ajụgharị sị, “Olee ebe ọ nọ?”
Bayuda bantomba ku nyengo bu batuba: —Kuevi kuidi mutu wowo e?
12 E nwere oke ntamu nʼetiti igwe mmadụ ahụ banyere ya. Ndị ụfọdụ na-asị, “Ọ bụ ezigbo mmadụ.” Ndị ọzọ na-asị, “Mba, ọ na-eduhie igwe mmadụ.”
Maniunguta mawombo mabua mu diambu diandi va khatitsika nkangu wu batu. Batu bankaka batuba ti: —Mutu wowo widi mutu wumboti. Vayi batu bankaka batuba ti: —Nana, batu kalembo vukumuna.
13 Ma o nweghị onye ọbụla kwulitere okwu maka ya nʼihu ọha nʼihi egwu ndị Juu.
Vayi kadi mutu kasia baka kibakala ko mu ku nzonzila va meso ma batu, mu diambu di boma baba mona Bayuda.
14 Mgbe o ruru nʼetiti mmemme ahụ, Jisọs banyere nʼime ụlọnsọ ukwu ma bido ikuzi ihe.
Nyengo buna weka va khatitsika, Yesu wukota mu Nzo Nzambi ayi wulonga.
15 Site nʼoke mgbagwoju anya, ndị Juu jụrịtara onwe ha sị, “Olee otu nwoke a sịrị nweta amamihe dị otu a ebe ọ bụ na o nwebeghị onye kuziri ya ihe ọbụla?”
Bayuda basimina buwombo ayi batuba: Buevi mutu wawu kazabidi masonuku bu didi ti niandi kasia longa ko e?
16 Jisọs zara ha, “Ozizi m abụghị nke m, kama ọ bụ nke onye ahụ zitere m.
Yesu wuba vutudila: —Malongi mama masi mama veka ko vayi malongi ma mutu wowo wuthuma.
17 Onye ọbụla na-achọ ime uche Chineke, ọ ga-achọpụta ma ozizi m ọ bụ nke m ma o sikwanụ na Chineke.
Woso tidi kuandi vanga luzolo lu Nzambi buna buedika wela zaba ti malongi ma ndieta longa kuidi Nzambi maba voti mu luzolo luama veka ndieta yolukila.
18 Ndị ahụ na-ekwu nke onwe ha na-eme nke a iji wetara onwe ha ugwu, ma onye ahụ na-achọ ugwu nke onye zitere ya bụ onye eziokwu; o nwekwaghị ihe ọbụla bụ ụgha banyere ya.
Mutu wunlonganga mu luzolo luandi veka, wuntombanga wandi nkembo. Vayi mutu wowo wuntombanga nkembo wu mutu wowo wuntuma, buna niandi mutu wukiedika ayi kuisi ko diambu di luvunu mu niandi.
19 Mosis o nyeghị unu iwu? Ma o nweghị onye ọbụla nʼime unu na-edebe iwu ahụ. Gịnị mere unu ji achọ igbu m?”
Moyize kasia kuluvana mina ko e? Vayi kadi mutu mu beno kakinzikanga Mina ko. Buna bila mbi luntomba kuphondila e?
20 Igwe mmadụ ahụ zara, “Mmụọ ọjọọ bi nʼime gị, onye chọrọ igbu gị?”
Nkangu wuvutula: —Pheve yi mbimbi yidi yaku! Nani tidi kuvonda e?
21 Jisọs zara sị ha, “Arụrụ m otu ọrụ, ma unu niile nọ na mgbagwoju anya.
Yesu wuba vutudila: —Kumu kimosi ndivengi, vayi beno babo lulembo simina.
22 Mosis nyere unu iwu ibi ugwu (nʼagbanyeghị na o siteghị na Mosis, kama na nna nna anyị ha), nʼụbọchị izuike unu na-ebikwa mmadụ ugwu.
Moyize wuluvana muina wu zenganga nitu yi kibakala, (wusia ba muinꞌandi ko vayi wuba wu bakulu). Vayi beno lueti zenganga nitu yi kibakala mu lumbu ki saba.
23 Ọ bụrụ na e nwere ike bie mmadụ ugwu nʼụbọchị izuike ka a ghara imebi iwu Mosis, gịnị mere o ji na-ewute unu na m mere ka ahụ mmadụ zuo oke nʼụbọchị izuike?
Enati bakala zengusulu nitu yi kibakala mu lumbu ki saba mu diambu di bika bundula muina wu Moyize, buna bila mbi beno lufueti kumfuemina bu ndibelusa mbevo mu lumbu ki saba e?
24 Kwụsịnụ ikpe ikpe site nʼihe anya na-ahụ, kama na-ekpenụ ikpe ziri ezi.”
Diawu bikanu sambisa batu mu thalu yi zizi vayi lusambisa mu tsambusulu yi songa.
25 Nʼoge ahụ, ụfọdụ nʼime ndị Jerusalem bidoro na-asị, “Onye a ọ bụghị nwoke ahụ ha chọrọ igbu?
Basi Yelusalemi bankaka batuba: —Niandi ko mutu wowo batidi vonda e?
26 Lee ka ọ nọ na-ekwu okwu nʼihu mmadụ niile ma o nwekwaghị onye na-agwa ya ihe ọbụla. Ọ pụtara na ndịisi amatala nʼeziokwu na ọ bụ Kraịst?
Vayi tala buabu wulembo longi mu kiphuanza vayi bakadi kunkanga kadi diambu dimosi. Mananga bapfumu zimueni ti bukiedika kuandi niandi Klisto e?
27 Ma anyị matara ebe nwoke a siri pụta, mgbe Kraịst ahụ ga-abịa, o nweghị onye ga-amata ebe o siri pụta.”
Vayi tuzebi mutu wowo ayi tunzebi kuevi kaba vayi Klisto bu kela kuiza, kadi mutu kasi zaba ko kuevi kela ba!
28 Ma dị ka Jisọs na-ezi ihe nʼime ụlọnsọ ukwuu ahụ, o tiri mkpu sị, “Nʼezie, unu maara m, matakwa ebe m siri pụta. Anọghị m nʼebe a na nke onwe m, ma onye ahụ zitere m bụ eziokwu. Unu amaghị ya.
Muna nzo Nzambi, Yesu wuyamikina, bu kaba longa: —Bukiedika luzebi minu ndidi nani ayi kuevi ndiba! Ndisia kuizila mu luzolo luama veka ko vayi mutu wowo wuthuma niandi wukiedika; beno luisi kunzaba ko.
29 Ma amara m ya, nʼihi na esitere m na ya bịa. Ọ bụkwa ya zitere m.”
Minu ndinzebi, bila kuidi niandi ndiba ayi niandi wuthuma.
30 Mgbe ahụ ha chọrọ ijide ya, ma o nweghị onye ọbụla metụrụ ya aka nʼihi na oge ya erubeghị.
Bazola kumbuila. Vayi kadi mutu kasia nunga ko mu kumbuila, bila thangu andi buna yifueni ko.
31 Ma otu ọ dị, ọtụtụ nʼime igwe mmadụ ahụ kweere na ya. Ha sịrị, “Mgbe Kraịst ahụ ga-abịa, ọ ga-arụ ọrụ ebube ọzọ karịrị ndị a nwoke a rụrụla?”
Batu bawombo mu bobo baba mu nkangu banwilukila ayi batuba: —Klisto bu kela kuiza, wela vanga bikumu biwombo viokila biobi bilembu vangi mutu wawu e?
32 Ndị Farisii nụrụ ka igwe mmadụ ahụ na-atamu ntamu nʼolu nta banyere ya. Mgbe ahụ ndịisi nchụaja na ndị Farisii zigara ndị na-eche nche nʼụlọnsọ ukwuu ahụ ka ha gaa jide ya.
Bafalisi bawa nkangu wu batu wuniunguta mambu momo mu diambu diandi. Diawu Bafalisi va kimosi ayi bapfumu zi zinganga Nzambi batumaminsungi mi Nzo Nzambi muingi mienda kangi Yesu.
33 Jisọs sịrị, “Naanị nwa oge ka mụ na unu ga-anọ, aga m alakwurukwa onye zitere m.
Vayi Yesu wukamba: —Ndikidi yeno diaka vava mu thangu yikhufi, bosi ndiela vutuka kuidi mutu wuthuma.
34 Unu ga-achọ m ma unu agaghị achọta m. Ebe m na-agakwa unu enweghị ike ịbịaru ya.”
Buna luela kuthomba vayi lulendi kumbona ko. Koko ndiela ba, beno lulendi kuiza kuna ko.
35 Ndị Juu sịrịtara onwe ha, “Olee ebe nwoke a chọrọ ịga anyị na-agaghị achọta ya? Ọ ga-eje ebe ndị nke anyị a chụsasịrị achụsasị bi nʼetiti ndị Griik, ka ọ ga kuziere ndị Griik ihe?
Bayuda bakambasana bawu na bawu: —Buna kuevi mutu wawu kela kuenda koko tulendi kummonina ko e? Mananga tidi kuenda kuidi batu bobo bamuangana mu zitsi zi Bangeleki ayi tidi kuenda longi Bangeleki e?
36 Kedụ ụdị okwu bụ nke a ọ na-ekwu sị, ‘Unu ga-achọ m ma unu agaghị achọta m,’ na ‘Ebe m na-agakwa unu enweghị ike ịbịaru’?”
Buna buevi buididi tsundu yi mambu momo katubidi ti: “Luela kuthomba, vayi lulendi kumbona ko ayi koko ndiela ba beno lulendi kuiza kuna ko e?”
37 Nʼụbọchị ikpeazụ bụkwa ụbọchị kacha ibe ya nke mmemme ahụ, Jisọs guzooro ọtọ jiri oke olu tie mkpu sị, “Ọ bụrụ na akpịrị na-akpọ onye ọbụla nkụ, ya bịakwute m bịa ṅụrụ mmiri.
Mu lumbu kitsuka ki nyengo, kiawu lumbu kinneni ki nyengo, Yesu wutelama vana ayi wuyamikina: —Enati mutu phuila kadi buna bika kiza kuidi minu ayi kanua.
38 Onye ọbụla kweere na m, dị ka akwụkwọ nsọ kwururị, isi iyi mmiri nke ndụ ga na-asọpụta site nʼime afọ ya.”
Banga bu dikisonimina: woso wukunguilukila, minlangu miwombo mi luzingu miela kumba mu niandi.
39 O kwuru nke a banyere Mmụọ ahụ ndị kwere na ya ga-anata. Tutu ruo oge ahụ, e nyebeghị Mmụọ ahụ, nʼihi na e nyebeghị Jisọs otuto.
Wutubila bobo mu diambu di Pheve Yinlongo yela tambula batu babo bela kunwilukila. Mu thangu yina batu batambudi ko Pheve bila buna Yesu katambudi ko nkembo.
40 Mgbe ha nụrụ nke a, ụfọdụ nʼime igwe mmadụ ahụ sịrị, “Nʼeziokwu onye a bụ onye amụma ahụ.”
Batu bawombo mu nkangu bu bawa mambu momo, batuba: —Kiedika mutu wawu mbikudi.
41 Ndị ọzọ sịrị, “Ọ bụ Kraịst ahụ.” Ma ndị nke ọzọ sịkwara, “Nʼezie Kraịst ahụ, ọ ga-esi na Galili pụta?
Vayi bankaka ti: —Niandi Klisto. Bankaka ti: —Buna Klisto wulenda kuandi totukila mu Ngalili e?
42 Ọ bụ na akwụkwọ nsọ ekwughị na Kraịst ga-esi nʼagbụrụ Devid pụta, na Betlehem bụ obodo Devid?”
Tala, masonoko matubanga ko ti Klisto kafueti totukila mu nkuna Dividi ayi kafueti butukila ku Betelemi, buala bu Davidi e?
43 Ya mere nkewa dapụtara nʼetiti igwe mmadụ ahụ nʼihi ya.
—Nkangu wu batu wuvasuka mu diambu diandi.
44 Ụfọdụ chọrọ ijide ya ma ọ dịghị onye ọbụla metụrụ ya aka.
Bankaka bazola kumbuila vayi kadi mutu kasia ku mbuidikisa ko.
45 Mgbe ahụ, ndị nche ụlọnsọ ukwu lọghachiri nʼebe ndịisi nchụaja na ndị Farisii nọ, ndị sịrị ha, “Gịnị mere unu akpụtaghị ya?”
Minsungi mi Nzo Nzambi mivutuka kuidi bapfumu zinganga Nzambi ayi Bafalisi; bawu baba yuvula: —Bila mbi luisi kuntuadila ko e?
46 Ha zara, “Anyị ahụbeghị onye kwuru okwu dị ka nwoke a.”
Minsungi mivutula: —Kuisi ko mutu wumatuama yolukila banga buyolukidi mutu wowo!
47 Ndị Farisii zara ha, “Unu esorola bụrụ ndị a ghọgburu?
Bafalisi baba yuvula: —Buna beno mamveno luvunukini e?
48 Ọ dị onye ọbụla nʼime ndịisi maọbụ nʼime ndị Farisii tụkwasịrị ya obi?
Vadi mutu wumosi mu bapfumu voti mu Bafalisi wuwilukidi mutu wowo e?
49 E e! Kama igwe mmadụ ndị a na-amaghị iwu bụ ndị a bụrụ ọnụ.”
Vayi nkangu wu batu bobo bakambulu zaba Mina, widi wusingu!
50 Nikọdimọs, otu nʼime ha bụ onye bịakwutere ya na mbụ sịrị ha,
Buna mutu wumosi mu bawu, Nikodemi, mutu wowo wuyenda kuidi Yesu va builu, wuba kamba:
51 “Iwu anyị ọ na-ama mmadụ ikpe, ma ọ bụrụ na o bụghị ụzọ nụta okwu nʼọnụ ya, ịchọpụta ihe onye ahụ na-eme?”
—A buevi, Mina mieto mieti zengila mutu nkanu mu kambu teka wa mutu beni ayi mu kambu teka zaba mambu mbi kavengi e?
52 Ha zaghachiri ya sị, “Gị onwe gị, i sokwa na ndị si Galili pụta? Nyochaa nke ọma, ị ga-achọpụta na onye amụma ọbụla agaghị esi na Galili pụta.”
Bamvutudila: —Ayi ngeyo mamvaku widi muisi Ngalili e? Tanga mu Mina ayi yindula masonoko, buna ma wumona ti mbikudi kalendi totukila mu Ngalili ko. [
53 Mgbe ahụ, onye ọbụla nʼime ha lara nʼụlọ ya.
Buna kadika mutu wuvutuka ku nzoꞌandi.