< 2 Ihe E Mere 34 >
1 Josaya gbara afọ asatọ mgbe e mere ya eze. Ọ chịrị iri afọ atọ na otu na Jerusalem.
UJosiya waba yinkosi eleminyaka eyisificaminwembili ubudala njalo wabusa eJerusalema okweminyaka engamatshumi amathathu lanye.
2 O mere ihe ziri ezi nʼanya Onyenwe anyị, gbasookwa ụzọ niile nke nna nna ya Devid, o sighị nʼụzọ a wezuga onwe ya gaa nʼaka nri maọbụ nʼaka ekpe.
Wenza okulungileyo phambi kukaThixo njalo wahamba ngenyathelo likayise uDavida, kazange aphambukele kwesokudla loba esokhohlo.
3 Nʼafọ nke asatọ nke ọchịchị ya, mgbe ọ ka bụ okorobịa, o bidoro iji obi ya niile na-achọ Chineke nke nna ya Devid. Nʼafọ iri na abụọ nke ọchịchị ya, ọ malitere ime ka Juda na Jerusalem dị ọcha site nʼiwezuga ebe ịchụ aja niile dị elu, na ogidi Ashera niile, na arụsị a pịrị apị na nke a kpụrụ akpụ niile.
Ngomnyaka wesificaminwembili wokubusa kwakhe, elokhu esesengumntwana, waqalisa ukumdinga uNkulunkulu kakhokho wakhe uDavida. Ngomnyaka wetshumi lambili waqalisa ukuhlambulula elakoJuda laseJerusalema, wavala izindawo zokukhonzela, izinsika zika-Ashera, izithombe ezibaziweyo lezikhandiweyo.
4 Nʼihu ya o mere ka a kwatuo ebe ịchụ aja Baal nʼike. Ọ kụdara ebe ịchụ aja ihe nsure ọkụ na-esi isi ụtọ dị nʼelu ebe ịchụ aja Baal ndị ahụ, tijisie ogidi Ashera niile, na arụsị na oyiyi niile. Ọ kụjasịrị ha niile, kpokọrọ ha ghasaa ha nʼelu ili ndị na-efe ha.
Ngeziqondiso zakhe kwabhidlizwa ama-alithare aboBhali; waqoba ama-alithare empepha ayengaphezu kwawo; wahlikiza izinsika zika-Ashera, izithombe kanye lemifanekiso. Lokhu wakuvadlaza wasekuchithizela phezu kwamangcwaba alabo ababenikele imihlatshelo kulezozithombe.
5 Ọ kpọrọ ọkpụkpụ ndị nchụaja ahụ ọkụ nʼelu ebe ịchụ aja arụsị ha, si otu a mee ka Juda na Jerusalem dị ọcha.
Watshisela amathambo abaphristi ema-alithareni abo, ngalokho wahlambulula elakoJuda laseJerusalema.
6 Nʼobodo ndị Manase, na Ifrem na Simiọn, ruo na Naftalị, na mkpọmkpọ ebe ha niile gburugburu.
Emizini yakoManase, lako-Efrayimi lakoSimiyoni, kuze kuyefika koNafithali, lasemanxiweni aseduzane layo,
7 O titụrụ ebe ịchụ aja nke arụsị niile na ogidi arụsị Ashera, gwepịa arụsị ndị a niile dịka ntụ. Otu a ka o mere nʼala Izrel niile tupu ọ laghachi Jerusalem.
wadiliza ama-alithare lezinsika zika-Ashera njalo wahlifiza izithombe zaba yimpuphu wachithiza ama-alithare empepha kulolonke elako-Israyeli aba yizicucu. Wasebuyela eJerusalema.
8 Nʼafọ nke iri na asatọ nke ọchịchị Josaya, mgbe o mere ka ala ahụ na ụlọnsọ dị ọcha, o zigara Shefan nwa Azalaya, Maaseia onye na-achị obodo, na Joa nwa Joahaz, onye na-edekọ akụkọ, ka ha wuzie ụlọnsọ Onyenwe anyị, bụ Chineke ya.
Ngomnyaka wetshumi lasificaminwembili wokubusa kukaJosiya, ukuze ahlambulule ilizwe kanye lethempeli, wathumela uShafani indodana ka-Azaliya loMaseya umbusi wedolobho, loJowa indodana kaJowahazi, umlobi, ukuba bavuselele ithempeli likaThixo uNkulunkulu wakhe.
9 Ha jekwuru Hilkaya onyeisi nchụaja nye ya ego nke e webatara nʼụlọnsọ Chineke, nke ndị Livayị bụ ndị na-eche ọnụ ụzọ nakọtara site nʼaka ndị Manase na Ifrem, na ndị niile fọdụrụ nʼIzrel, na sitekwa nʼaka ndị Juda na Benjamin, na ndị niile bi na Jerusalem.
Baya kuHilikhiya umphristi omkhulu bamnika imali eyayilethwe ethempelini likaNkulunkulu, eyayiqoqwe ngabaLevi ababengabagcini beminyango beyiqoqa ebantwini bakoManase, lako-Efrayimi layo yonke insalela yabako-Israyeli lakubo bonke abantu bakoJuda labakoBhenjamini lababehlala eJerusalema.
10 Mgbe ahụ, ha nyefere ya nʼaka ndị ikom ahọpụtara maka ilekọta ọrụ nʼụlọnsọ Onyenwe anyị. Ndị ikom a kwụrụ ndị ọrụ rụziri ma mezie ụlọnsọ ahụ ụgwọ.
Basebeyiqhubela amadoda ayekhethelwe ukukhangela ukuqhubeka komsebenzi wasethempelini likaThixo. Lamadoda ayeholisa ababevuselela lokwakha kutsha ithempeli.
11 Ha nyekwara ndị ọkpọ ǹtu na ndị na-ewu ụlọ ego iji zụta nkume a wara awa, osisi iji mee ihe njikọta na osisi ịkwado ụlọ, maka iji rụzie ụlọ a nke ndị eze Juda hapụrụ ka ọ dakasịa.
Eyinye bayiqhubela ababazi labakhi ukuze bathenge amatshe abaziweyo lezigodo lezintungo zezindlu ezadilika amakhosi akoJuda engananzelele.
12 Ndị ọrụ a rụrụ ọrụ ha nʼikwesị ntụkwasị obi. Ndị nlekọta ha bụ ndị Livayị ndị a: Jahat na Ọbadaya ndị si nʼikwu Merari, na Zekaraya na Meshulam ndịisi nʼikwu Kohat. Ndị Livayị ndị ọzọ, ndị bụ ndị nwere nghọta nʼiti ngwa egwu dị iche iche
Amadoda ayisebenza imisebenzi yawo ngokwethembeka. Ayekhokhelwa njalo eqondiswa ngoJahathi lo-Obhadaya, abaLevi bosendo lukaMerari, uZakhariya loMeshulami abosendo lukaKhohathi. AbaLevi bonke ababengamagabazi kwezamachacho omculo,
13 ka e mere ndị nlekọta ndị na-ebu ibu. Ha lekọtakwara ndị niile rụrụ ọrụ dị iche iche. Ụfọdụ nʼime ndị Livayị ndị a bụ ndị ode akwụkwọ na ndị na-edekọ ihe, na ndị na-eche ọnụ ụzọ nche.
babephethe izisebenzi njalo bekhangele izisebenzi kulowo lalowo umsebenzi. Abanye abaLevi babengonobhala, labalobi kanye labalindi beminyango.
14 Mgbe ha na-ewepụta ego anabatara nʼụlọnsọ Onyenwe anyị, Hilkaya onye nchụaja chọtara akwụkwọ Iwu Onyenwe anyị, bụ nke o nyere site nʼaka Mosis.
Besakhipha imali eyayingeniswe ethempelini likaThixo, uHilikhiya umphristi wafumana uGwalo loMthetho kaThixo owawuphiwe uMosi.
15 Hilkaya sịrị Shefan ode akwụkwọ, “Achọtala m Akwụkwọ Iwu nʼime ụlọnsọ ukwu Onyenwe anyị.” O nyere ya Shefan.
UHilikhiya wathi kuShafani unobhala, “Sengilutholile uGwalo loMthetho ethempelini likaThixo.” Waselunika uShafani.
16 Mgbe ahụ, Shefan buuru akwụkwọ ahụ wegara ya eze, gwa ya sị, “Ndị ozi gị na-eje ozi ha dịka ihe niile i tinyere ha nʼaka si dị.
Ngalokho uShafani waluthatha walusa enkosini wayibikela wathi: “Izikhulu zakho ziyakwenza konke ozilaye ukuba zikwenze.
17 Ha enyefela ego niile nke dị nʼụlọnsọ Onyenwe anyị nʼaka ndị nlekọta ọrụ, na ndị ọrụ.”
Sebeyibhadele imali leyo eyayisethempelini likaThixo njalo sebeyitshiyele abakhangeli bomsebenzi kanye lezisebenzi.”
18 Emesịa, Shefan ode akwụkwọ gwara eze okwu ọzọ sị ya, “O nwere akwụkwọ Hilkaya nyere m.” Shefan wepụtara ya gụọ ya na ntị eze.
Ngakho uShafani unobhala wabikela inkosi, wathi, “UHilikhiya umphristi usengiphe ugwalo.” Ngakho uShafani waselubala phambi kwenkosi.
19 Mgbe eze nụrụ ihe niile e dere nʼakwụkwọ iwu ahụ, ọ dọwara uwe ya.
Inkosi yonela ukuzwa amazwi oMthetho, yadabula izembatho zayo
20 O nyere Hilkaya, Ahikam nwa Shefan, Abdon nwa Maịka, Shefan ode akwụkwọ na Asaya, bụ onye ọrụ eze, iwu, sị ha,
yapha leziziqondiso kuHilikhiya, lo-Ahikhami indodana kaShefani, lo-Abhidoni indodana kaMikha, loShafani unobhala kanye lo-Asaya inceku yenkosi yathi:
21 “Gaanụ jụta Onyenwe anyị ase, nʼisi m na nʼisi ndị fọdụrụ nʼIzrel na Juda, banyere ihe niile e dere nʼakwụkwọ a bụ nke achọtara. Nʼihi na ọnụma Onyenwe anyị dị ukwuu bụ nke a wụkwasịrị anyị, nʼihi na ndị bu anyị ụzọ edebeghị okwu nke Onyenwe anyị, ha agbasoghị ihe niile e dere nʼime akwụkwọ a banyere anyị.”
“Hambani liyengibuzela kuThixo lensalela yako-Israyeli labakoJuda ngalokhu okulotshwe kulolugwalo olutholakeleyo. Lukhulu ulaka lukaThixo phezu kwethu ngenxa yabokhokho abangazange balilalele ilizwi likaThixo; kabenzanga ngendlela okulotshwe ngayo kulolugwalo.”
22 Ya mere, Hilkaya na ndị ahụ eze zipụrụ ya na ha, jekwuuru Hulda, onye amụma nwanyị, onye bụ nwunye Shalum, nwa Tokhat, nwa Hasra. Onye nlekọta ebe a na-edebe uwe. Hulda na-ebi na mpaghara Jerusalem e wuru ọhụrụ.
UHilikhiya lalabo ayethunywe labo yinkosi bahamba ukuba bayekhuluma loHulida umphrofethikazi owayengumkaShalumi indodana kaThokhathi, indodana kaHasira, umlondolozi wezembatho. UHulida wayehlala eJerusalema endaweni yeSiqinti Sesibili.
23 Ọ sịrị ha, “Otu a ka Onyenwe anyị, bụ Chineke nke Izrel, kwuru: Gwanụ nwoke ahụ ziri unu ka unu bịakwutem, sị
Wathi kubo, “Nanku okutshiwo nguThixo, uNkulunkulu ka-Israyeli, uthi: Tshelani umuntu olithume kimi lithi,
24 ‘Otu a ka Onyenwe anyị na-ekwu: Ana m aga iweta mbibi ga-adakwasị ebe a na ndị niile bi nʼime ya, ọbụbụ ọnụ niile e dere nʼime akwụkwọ a, bụ nke a gụpụtara nʼihu eze Juda.
‘Nanku okutshiwo nguThixo uthi: Ngizakwehlisela lindawo labantu bayo incithakalo lazozonke izithuko ezilotshiweyo egwalweni olufundwe phambi kwenkosi yakoJuda.
25 Nʼihi na ha ajụla m, gbakụta m azụ, chụọ aja nsure ọkụ na-esi isi ụtọ nye chi ndị ọzọ, kpasuo m iwe site na ihe niile nke aka ha mepụtara, a ga-awụkwasị iwe m nʼebe a, ọ gaghị akwụsịkwa.’
Ngoba bangidelile batshisela abanye onkulunkulu impepha njalo bangithukuthelisile ngakho konke abakwenze ngezandla zabo, ulaka lwami luzakwehlela phezu kwalindawo njalo aluyikucitshwa.’
26 Gwanụ eze Juda, onye ahụ zitere unu ịjụta ase site nʼọnụ Onyenwe anyị sị ya, ‘Ihe ndị a ka Onyenwe anyị, Chineke Izrel na-ekwu banyere okwu ndị ahụ ị nụrụ.
Tshelani inkosi yakoJuda, elithume ukuzabuza kuThixo lithi: ‘Nanku okutshiwo nguThixo, uNkulunkulu ka-Israyeli, mayelana lamazwi owezwileyo:
27 Nʼihi na o wutere gị nʼobi, na i wedakwara onwe gị nʼala nʼihu Chineke, mgbe ị nụrụ ihe o kwuru megide ebe a na ndị bi nʼime ya, nʼihi na i wedara onwe gị nʼala nʼihu m, ma dọwaakwa uwe gị, bekwaa akwa nʼihu m. Mụ onwe m anụla, otu a ka Onyenwe anyị kwupụtara.
Njengoba uzisolile wazehlisa ngaphansi kukaNkulunkulu wezwa ukuthi utheni ngalindawo labantu bayo njalo langenxa yokuthi uzehlisile wazithoba phambi kwami wadabula izembatho zakho walila phambi kwami, ngikuzwile, utsho njalo uThixo.
28 Ugbu a, aga m achịkọta gị nye nna nna gị ha, a ga-eli gị nʼudo. Anya gị agaghị ahụ mbibi nke m ga-eme ka ọ bịakwasị ebe a na ndị bi nʼime ya.’” Ha laghachiri inye eze ọsịsa ya.
Wena ngizakususa ngikuse kubokhokho bakho, njalo uzangcwatshwa ngokuthula. Amehlo akho awayikubona leyoncithakalo engizayehlisela indawo le lakulabo abahlala khona.’” Ngempela bayithatha leyompendulo baya layo enkosini.
29 Mgbe ahụ, eze kpọrọ ndị okenye Juda na Jerusalem niile.
Inkosi yasibuthanisa bonke abadala bakoJuda labaseJerusalema.
30 Ọ gara nʼụlọnsọ ukwu Onyenwe anyị, ya na ndị ikom Juda niile, ndị niile bi na Jerusalem, na ndị nchụaja, na ndị Livayị, na ndị mmadụ niile, site nʼonye nta ruo na onye ukwu. Ọ gụpụtara na ntị onye ọbụla okwu niile si nʼakwụkwọ ọgbụgba ndụ ahụ, bụ nke achọtara nʼime ụlọnsọ Onyenwe anyị.
Yaya ethempelini likaThixo labantu bakoJuda, kanye labaseJerusalema, labaphristi kanye labaLevi labantu bonke kusukela komncinyane kusiya komkhulu. Inkosi yabafundela wonke amazwi ayeseGwalweni lweSivumelwano, olwatholakala ethempelini likaThixo.
31 Eze guzoro nʼakụkụ ogidi, kwee nkwa nʼihu Onyenwe anyị, ịgbaso Onyenwe anyị, na idebe iwu ya na ụkpụrụ ya niile, na iji obi ya niile, na mkpụrụobi ya niile rube isi nʼokwu ọgbụgba ndụ ahụ e dere nʼakwụkwọ ahụ.
Inkosi yema ensikeni yayo yavuselela isivumelwano sayo phambi kukaThixo, ukumkhonza uThixo lokwamukela imilayo yakhe, leziqondiso, lezimiso zakhe ngenhliziyo yayo yonke langomphefumulo wayo wonke, lokulalela amazwi esivumelwano esilotshiweyo ogwalweni.
32 O mekwara ka ndị niile nọ na Jerusalem na Benjamin kwee Onyenwe anyị otu nkwa ahụ. Ndị niile bi na Jerusalem mezukwara ihe ndị a dịka ọgbụgba ndụ Chineke, bụ Chineke nna nna ha si dị.
Yasifungisa bonke ababeseJerusalema labakoBhenjamini ukuba bazasigcina; abantu baseJerusalema bakwenza lokho belandela isivumelwano sikaNkulunkulu, uNkulunkulu wabokhokho babo.
33 Josaya sitere nʼala niile bụ nke ndị Izrel wezuga ihe arụ niile bụ arụsị, o mere ndị niile nọ nʼIzrel nʼoge ahụ ka ha fee Onyenwe anyị bụ Chineke ha. Nʼụbọchị ndụ ya niile, ha esiteghị nʼiso Onyenwe anyị, bụ Chineke nke nna nna wezuga onwe ha.
UJosiya wasusa zonke izithombe ezenyanyekayo ezabelweni zonke ezazingezako-Israyeli, wenza bonke abako-Israyeli bamkhonza uThixo uNkulunkulu wabo. Ngezinsuku zokuphila kwakhe kazange aphambuke endleleni kaThixo, uNkulunkulu wabokhokho babo.