Matteus 9
1 Jesús steig því aftur út í bátinn og þeir héldu yfir vatnið til Kapernaum, heimabæjar hans.
He entered into a boat, and crossed over, and came into his own city.
2 Ekki var liðin löng stund er menn báru lamaðan mann til hans á dýnu. Þegar Jesús sá trú þeirra sagði hann við veika manninn: „Vertu hughraustur, vinur minn. Ég hef fyrirgefið þér syndirnar.“
Behold, they brought to him a man who was paralyzed, lying on a bed. Yeshua [Salvation], seeing their trusting faith, said to the paralytic, “Son, cheer up! Your sins are forgiven you.”
3 „Guðlast!“hugsuðu fræðimenn Gyðinganna, sem þarna voru staddir. „Þessi maður heldur þó ekki að hann sé Guð?“
Behold, some of the Torah-Teachers said to themselves, “This man blasphemes.”
4 Jesús vissi hvað þeir hugsuðu og spurði því: „Hvers vegna hugsið þið illt?
Yeshua [Salvation], knowing their thoughts, said, “Why do you think evil in your hearts?
5 Er erfiðara að fyrirgefa syndir mannsins en að lækna hann?“Síðan sneri hann sér að lamaða manninum og sagði: „Ég segi við þig, til þess að sanna að ég hef vald hér á jörðu til þess að fyrirgefa syndir: Stattu upp! Taktu dýnuna þína og farðu heim til þín!“
For which is easier, to say, ‘Your sins are forgiven;’ or to say, ‘Get up, and walk?’
But that you may know that the Son of Man has authority on earth to forgive sins,” (then he said to the paralytic), “Get up, and take up your mat, and go to your house.”
7 Maðurinn spratt á fætur og flýtti sér heim!
He arose and departed to his house.
8 Ótti greip fólkið þegar það sá kraftaverkið gerast þannig fyrir augum sér, og það lofaði Guð fyrir að hafa gefið manni slíkt vald.
But when the multitudes saw it, they marveled and glorified God, who had given such authority to men.
9 Jesús lagði nú af stað niður veginn og sá þá Matteus, skattheimtumann, sitja hjá skattstofunni. „Komdu og vertu lærisveinn minn, “sagði Jesús við hann. Matteus stóð þegar á fætur og fylgdi honum.
As Yeshua [Salvation] passed by from there, he saw a man called Matthew [Gift of Yah] sitting at the tax collection office. He said to him, “Follow me.” He got up and followed him.
10 Síðar voru Jesús og lærisveinar hans saman í boði (heima hjá Matteusi). Meðal gestanna voru margir sem höfðu illt orð á sér, svo sem alræmdir svindlarar.
As he sat in the house, behold, many tax collectors and sinners came and sat down with Yeshua [Salvation] and his disciples.
11 Nú var faríseunum nóg boðið og þeir spurðu lærisveinana: „Hvers vegna umgengst meistari ykkar slíka menn?“
When the Pharisees [Separated] saw it, they said to his disciples, “Why does your teacher eat with tax collectors and sinners?”
12 Jesús varð fyrir svörum og sagði: „Vegna þess að heilbrigðir þurfa ekki læknishjálp, heldur hinir sjúku!“
When Yeshua [Salvation] heard it, he said to them, “Those who are healthy have no need for a physician, but those who are sick do.
13 Síðan bætti hann við: „Farið og reynið að skilja þetta biblíuvers: „Það eru ekki fórnir ykkar eða gjafir sem ég þrái – heldur að þið sýnið miskunnsemi.“Ég kom til að leiða synduga menn til Guðs, en ekki réttláta.“
But you go and learn what this means: ‘I desire eleos ·merciful compassion in action·, not sacrifice,’ for I came not to call the upright, but sinners to teshuvah ·complete repentance·.”
14 Dag einn komu lærisveinar Jóhannesar skírara til Jesú og spurðu: „Hvers vegna fasta lærisveinar þínir ekki? Það gerum við og farísearnir líka.“
Then John [Yah is gracious]’s disciples came to him, saying, “Why do we and the Pharisees [Separated] fast often, but your disciples don’t fast?”
15 „Haldið þið að vinir brúðgumans séu hryggir og fastandi meðan hann er hjá þeim?“spurði Jesús. „Að því kemur að ég verð tekinn frá þeim, og þá fá þeir nægan tíma til að fasta.
Yeshua [Salvation] said to them, “Can the friends of the bridegroom mourn, as long as the bridegroom is with them? But the days will come when the bridegroom will be taken away from them, and then they will fast.
16 Hver haldið þið að bæti gamla flík með efni sem á eftir að hlaupa? Bótin mundi rifna frá og gatið verða enn þá stærra en áður.
No one puts a piece of unshrunk cloth on an old garment; for the patch would tear away from the garment, and a worse hole is made.
17 Og hver notar gamla vínbelgi undir nýtt vín? Gömlu belgirnir láta undan þrýstingnum og springa, vínið fer allt niður og belgirnir eyðileggjast. Nei, við notum nýja belgi undir nýtt vín og þá varðveitist hvort tveggja.“
Neither do people put new wine into old wine skins, or else the skins would burst, and the wine be spilled, and the skins ruined. No, they put new wine into fresh wine skins, and both are preserved.”
18 Rétt í þessu bar að forstöðumann samkomuhússins. Hann kraup að fótum Jesú og sagði: „Litla dóttir mín er nýdáin, en þú getur kallað hana aftur til lífsins ef þú vilt koma og snerta hana.“
While he told these things to them, behold, a ruler came and worshiped him, saying, “My daughter has just died, but come and lay your hand on her, and she will live.”
19 Meðan Jesús og lærisveinar hans voru á leið heim til forstöðumannsins,
Yeshua [Salvation] got up and followed him, as did his disciples.
20 læddist kona sem þjáðst hafði af blæðingum í tólf ár, að baki honum og snerti fald yfirhafnar hans.
Behold, a woman who had an issue of blood for twelve years came behind him, and touched the tzitzit ·fringes· on his garment;
21 Hún hugsaði: „Ef ég aðeins get snert hann, þá mun ég læknast!“
for she said within herself, “If I just touch his garment, I will be made well.”
22 Jesús sneri sér við og sagði við hana: „Dóttir, vertu ekki kvíðin! Trú þín hefur læknað þig!“Frá þeirri stundu var hún heilbrigð.
But Yeshua [Salvation], turning around and seeing her, said, “Daughter, cheer up! Your trusting faith has made you well.” And the woman was made well from that hour.
23 Þegar Jesús gekk inn í hús forstöðumannsins og sá alla í uppnámi og heyrði útfarartónlistina,
When Yeshua [Salvation] came into the ruler’s house, and saw the flute players, and the crowd in noisy disorder,
24 sagði hann: „Út með allt þetta fólk! – Litla stúlkan er ekki dáin, hún sefur.“Þá hló fólkið og gerði gys að orðum hans.
he said to them, “Make room, because the girl is not dead, but sleeping.” They were ridiculing him.
25 Loksins tókst þó að koma fólkinu út. Jesús gekk að rúmi litlu stúlkunnar og tók í hönd hennar. Við það reis hún upp og varð heilbrigð á sömu stundu!
But when the crowd was put out, he entered in, took her by the hand, and the girl arose.
26 Fréttir af þessu stórkostlega kraftaverki bárust um allt héraðið.
The report of this went out into all that land.
27 Tveir blindir menn eltu Jesú þegar hann yfirgaf hús forstöðumannsins og hrópuðu: „Sonur Davíðs konungs! Vertu okkur miskunnsamur!“
As Yeshua [Salvation] passed by from there, two blind men followed him, calling out and saying, “Have mercy on us, son of David [Beloved]!”
28 Þeir fóru alla leið inn í húsið þar sem hann dvaldist. Jesús spurði þá: „Trúið þið að ég geti gefið ykkur sjónina?“„Já, herra“, svöruðu þeir, „við trúum því.“
When he had come into the house, the blind men came to him. Yeshua [Salvation] said to them, “Do you believe that I am able to do this?” They told him, “Yes, Lord.”
29 Þá snerti hann augu þeirra og sagði: „Verði ykkur að trú ykkar.“
Then he touched their eyes, saying, “According to your trusting faith be it done to you.”
30 Á sömu stundu fengu þeir sjónina! Jesús bannaði þeim stranglega að segja frá þessu,
Their eyes were opened. Yeshua [Salvation] strictly commanded them, saying, “See that no one knows about this.”
31 en eigi að síður báru þeir söguna um allan bæinn.
But they went out and spread abroad his fame in all that land.
32 Þegar Jesús var að fara þaðan mætti hann manni sem var mállaus vegna þess að illur andi var í honum.
As they went out, behold, a mute man who was demon possessed was brought to him.
33 Jesús rak illa andann út og þá talaði mállausi maðurinn. Fólkið varð forviða og hrópaði: „Aldrei höfum við séð neitt þessu líkt!“
When the demon was cast out, the mute man spoke. The multitudes marveled, saying, “Nothing like this has ever been seen in Israel [God prevails]!”
34 En farísearnir sögðu: „Hann getur rekið illu andana út af því að hann er sjálfur með illan anda. Sjálfur Satan, konungur illu andanna, er í honum!“
But the Pharisees [Separated] said, “By the prince of the demons, he casts out demons.”
35 Jesús ferðaðist nú til allra bæja og þorpa á þessum slóðum.
Yeshua [Salvation] went about all the cities and the villages, teaching in their synagogues, and preaching the Good News of the Kingdom, and healing every disease and every sickness among the people.
36 Hann kenndi í samkomuhúsum og flutti gleðiboðskapinn um guðsríkið. Hvar sem hann kom læknaði hann fólk af hvers konar sjúkdómum. Hann kenndi í brjósti um mannfjöldann sem til hans kom, því fólkið sá enga lausn á vanda sínum. Það var eins og hjörð án hirðis.
But when he saw the multitudes, he was moved with compassion for them, because they were harassed and scattered, like sheep without a shepherd.
37 Jesús sagði þá við lærisveina sína: „Uppskeran er mikil en verkamennirnir fáir.
Then he said to his disciples, “The harvest indeed is plentiful, but the laborers are few.
38 Biðjið því hann, sem ræður uppskerunni, að senda fleiri verkamenn út á akrana.“
Pray therefore that the Lord of the harvest will send out laborers into his harvest.”
