Matteus 25
1 „Himnaríki má líkja við tíu brúðarmeyjar, sem tóku lampa sína og lögðu af stað til móts við brúðgumann.
Then will the kingdom of heaven be like ten virgins, who took their lamps and went out to meet the bridegroom: and five of them were wise,
2 Aðeins fimm þeirra gættu þess að fylla lampa sína af olíu, en hinar fimm gleymdu því og fóru með tóma lampa.
and five were foolish.
The foolish ones took their lamps, and took no oil with them:
but the wise took oil in their vessels as well as in their lamps.
5 Þegar brúðgumanum seinkaði, syfjaði þær og sofnuðu. En á miðnætti voru þær vaktar með háu hrópi: „Brúðguminn er að koma! Gangið út og takið á móti honum!“
Now while the bridegroom stayed, they were all drowsy and fell asleep:
and in the middle of the night there was a cry, The bridegroom is coming, go out to meet him.
7 Stúlkurnar spruttu á fætur og fóru að sýsla við lampana. Þær fimm sem vantaði olíu, sárbáðu hinar að gefa sér lítið eitt, því það lifði ekki á lömpum þeirra.
Then all the virgins rose up and trimmed their lamps:
and the foolish ones said to the wise, Give us of your oil, for our lamps are going out:
9 En hinar svöruðu „Nei, það getum við ekki, því það verður ekki nóg handa okkur öllum. Farið og kaupið olíu handa ykkur.“
but the wise answered them, saying, Least there should not be enough for us and you, go rather to them that sell it, and buy for yourselves.
10 En á meðan þær voru fjarverandi kom brúðguminn. Þær sem viðbúnar voru fóru með honum til brúðkaupsins og dyrunum var læst.
And while they went to buy, the bridegroom came, and they that were ready went in with him to the wedding-feast, and then the door was shut.
11 Seinna komu hinar til baka og stóðu fyrir utan og kölluðu: „Herra, opnaðu fyrir okkur!“
Afterwards came also the other virgins, saying, Lord, Lord, open to us:
12 En hann kallaði á móti: „Farið! Þið komið of seint!“
but he answered them, Verily I declare unto you, I do not know you.
13 Vakið því og verið viðbúnir, því þið vitið hvorki daginn né stundina er ég kem aftur.“
Watch therefore, for ye know not the day, nor the season in which the Son of man cometh.
14 „Himnaríki er einnig líkt manni sem fór til útlanda. Hann kallaði saman starfsmenn sína og afhenti þeim fé, sem þeir áttu að ávaxta meðan hann væri í burtu.
For as a man, who was going to travel abroad, called his servants, and delivered to them his stock: and to one he gave five talents,
15 Einum fékk hann tvær milljónir króna, öðrum eina milljón og hinum þriðja hálfa milljón. Þeir fengu misjafnlega mikið eftir hæfileikum sínum og dugnaði. Síðan fór hann úr landi.
to another two, and to another one; to each according to his ability: and then he took his journey.
16 Maðurinn, sem fékk tvær milljónir, fór þegar að versla með peningana og græddi fljótt aðrar tvær milljónir.
Now he that had received the five talents, went and traded with them, and gained other five talents:
17 Sá sem fékk eina milljón, hófst handa eins og hinn og hagnaðist um aðra milljón.
and likewise he that had the two, he also gained two more:
18 En maðurinn, sem fékk hálfa milljón, gróf peningana í jörðu svo að hann tapaði þeim ekki.
but he who had received the one, went and digged in the earth, and hid his master's money:
19 Eftir langan tíma kom húsbóndinn aftur úr ferðalaginu. Hann kallaði starfsmennina til sín svo að hann gæti gert upp við þá.
and after some time the lord of those servants cometh and settleth his account with them.
20 Sá sem fengið hafði tvær milljónir kom og afhenti húsbónda sínum fjórar milljónir.
And he who had received the five talents came and brought to him five talents more, saying, Sir, thou deliveredst to me five talents, behold I have gained other five talents to them:
21 Húsbóndinn hrósaði honum og sagði: „Þetta var vel af sér vikið. Þú varst trúr yfir litlu, nú mun ég setja þig yfir mikið. Komdu og við skulum gera okkur dagamun.“
and his lord said to him, Well done, my good and trusty servant, thou hast been faithful in a few things, I will set thee over many, enter into thy master's joy.
22 Næst kom sá sem fengið hafði eina milljón. Hann sagði: „Herra þú lést mig fá eina milljón og nú hef ég tvöfaldað þá upphæð.“
And he also who had received the two talents came to him and said, Lord, thou deliveredst to me two talents, behold I have gained two other talents with them:
23 „Gott hjá þér!“sagði húsbóndinn. „Þú ert góður og dyggur þjónn. Þú varst trúr yfir þessu lítilræði, en nú mun ég láta þig fá miklu meira. Komdu, við skulum gleðjast saman!“
his lord said to him, Well done, good and faithful servant, thou hast been faithful in a few things, I will set thee over many, enter into the joy of thy lord.
24 Síðast kom sá þriðji með sína hálfu milljón og sagði: „Herra, ég vissi að þú ert harður húsbóndi og þar sem ég bjóst við að þú rændir mig hagnaðinum, faldi ég peningana í jörðu og hér hefur þú þá!“
And he also who received the one talent came to him and said, Sir, I knew thee that thou art a hard man, reaping where thou sowedst not, and gathering where thou hast not strewed;
and I was afraid, and went and hid thy talent in the ground; behold, there is thine own:
26 „Letingi!“svaraði húsbóndinn. „Þú vissir að ég krefði þig um hagnaðinn,
but his lord answered and said to him, Thou wicked and slothful servant, thou knewest that I reap where I sowed not, and gather where I have not strewed;
27 svo þú hefðir að minnsta kosti átt að setja peningana í banka til að ég fengi þó vexti.
thou oughtest then to have put my money to the bankers, and when I came I should have received my own with interest.
28 Takið peningana af þessum manni og látið þann, sem hefur fjórar milljónirnar, fá þá.
Take ye therefore the talent from him, and give it to him that hath the ten talents;
29 Sá sem notar vel það sem honum er gefið, mun fá enn meira, og hafa allsnægtir, en sá sem er ótrúr, tapar því litla sem hann hefur.
(for to every one that hath shall be given, and he shall abound; but from him that hath not, even what he hath, or seemeth to have, shall be taken away: )
30 Kastið nú þessum duglausa þjóni út í myrkrið. Þar verður grátið og kveinað.““
and cast out the unprofitable servant into the outer darkness, where there shall be weeping and gnashing of teeth.
31 „Þegar ég, Kristur, kem aftur í dýrð minni og allir englarnir með mér, mun ég setjast í hástól dýrðarinnar.
So when the Son of man shall come in his glory, and all the holy angels with Him, then shall He sit upon his glorious throne:
32 Þá verður öllum þjóðunum safnað saman frammi fyrir mér og ég mun skilja fólkið að, eins og fjárhirðir aðskilur sauðfé og geitur.
and all nations shall be assembled before Him; and He shall separate them one from another, as a shepherd divides the sheep from the goats:
33 Kindunum mun ég skipa mér til hægri handar og geitunum til vinstri handar.
and He shall set the sheep on his right hand, but the goats on his left.
34 Þá mun ég, konungurinn, segja við þá til hægri handar: „Komið, þið hinir blessuðu föður míns, inn í ríkið sem ykkur hefur verið ætlað frá því heimurinn varð til.
Then will the king say to them on his right hand, Come, ye blessed of my Father, inherit the kingdom prepared for you from the foundation of the world:
35 Ég var hungraður og þið gáfuð mér að borða, þyrstur og þið gáfuð mér að drekka. Ég var ókunnugur og þið buðuð mér inn á heimili ykkar.
for I was famishing, and ye gave me food; I was thirsty, and ye gave me drink; I was a stranger, and ye took me in;
36 Ég var fatalaus og þið klædduð mig. Ég var sjúkur, og í fangelsi og þið heimsóttuð mig.“
I was naked, and ye clothed me; I was sick, and ye took care of me; I was in prison, and ye visited me.
37 Þá svara hinir réttlátu og segja: „Herra, hvenær sáum við þig hungraðan og gáfum þér að borða, þyrstan og gáfum þér að drekka,
Then will the righteous answer Him, saying, Lord, when did we see thee hungry, and fed thee? or thirsty, and gave thee drink?
38 eða ókunnugan og hjálpuðum þér. Hvenær sáum við þig klæðalausan og klæddum þig,
and when did we see thee a stranger, and took thee in?
39 og hvenær veikan eða í fangelsi og litum til þín?“
or naked, and clothed thee? and when did we see thee sick, or in prison, and visited thee?
40 Þá mun ég, konungurinn, svara þeim og segja: „Þetta sem þið gerðuð bræðrum mínum, gerðuð þið mér.“
And the king replying will say unto them, Verily I declare unto you, inasmuch as ye did it to one of the lest of these my brethren, ye did it to me.
41 Síðan mun ég snúa mér að þeim sem eru til vinstri og segja: „Burt með ykkur, bölvaðir, í eilífa eldinn sem ætlaður er djöflinum og þjónum hans. (aiōnios g166)
Then will He say also to those on the left hand, Depart from me, ye cursed, into everlasting fire, prepared for the devil and his angels: (aiōnios g166)
42 Ég var hungraður, en þið gáfuð mér ekki að borða, þyrstur og þið færðuð mér ekkert að drekka.
for I was famishing, and ye gave me nothing to eat; I was a-thirst, and ye gave me no drink;
43 Ég var ókunnugur og þið sýnduð mér ekki gestrisni, klæðlaus og þið gáfuð mér enga flík. Ég var veikur og í fangelsi og þið heimsóttuð mig ekki.“
I was a stranger, and ye took me not in; naked, and ye clothed me not; sick, and in prison, and ye took no care of me.
44 Þá munu þeir svara: „Drottinn, hvenær var það sem við sáum þig hungraðan eða þyrstan, ókunnugan, nakinn, sjúkan eða í fangelsi og hjálpuðum þér ekki?“
Then will they also answer Him, saying, Lord, when saw we thee famishing, or a-thirst, or a stranger, or naked, or sick, or in prison, and did not relieve thee?
45 Þá mun ég svara: „Þegar þið neituðuð mínum minnsta bróður um hjálp, þá neituðuð þið mér.“
Then will He reply to them, saying, Verily I tell you, inasmuch as ye did it not to one of the lest of these, ye did it not to me.
