Matteus 2
1 Jesús fæddist í bænum Betlehem í Júdeu á valdatímum Heródesar konungs. Um það leyti komu stjörnufræðingar til Jerúsalem frá Austurlöndum og spurðu:
NOW when Jesus was born in Bethlehem of Judea in the days of Herod the king, lo! Magians from the East came to Jerusalem,
2 „Hvar er nýfæddi Gyðingakonungurinn? Við höfum séð stjörnu hans austur í löndum og nú erum við komnir til þess að sýna honum lotningu.“
saying, Where is he that is born king of the Jews? for we have seen his star in the East, and are come to pay him homage.
3 Heródes konungur varð óttasleginn er hann heyrði þetta, og alls kyns sögusagnir komust á kreik í Jerúsalem.
Now when Herod the king heard this, he was much agitated, and all Jerusalem with him.
4 Heródes kallaði því saman trúarleiðtoga Gyðinga og spurði: „Hafa spámennirnir sagt hvar Kristur eigi að fæðast?“
And assembling all the chief priests and scribes of the people, he enquired of them, where the Messiah should be born.
5 „Já, “svöruðu leiðtogarnir, „í Betlehem, því að þannig skrifaði Míka spámaður:
Then they answered him, In Bethlehem of Judea, for so it is written by the prophet,
6 „Þú Betlehem litla, þú ert ekki einhver þýðingarlaus smábær í Júdeu, því frá þér mun koma höfðingi sem annast þjóð mína, Ísrael“.“
“And thou Bethlehem, land of Judah, art in no respect the least amongst the princes of Judah, for from thee shall go forth the Ruler, who shall conduct my people Israel.”
7 Heródes sendi þá stjörnufræðingunum leynileg boð um að finna sig, og á þeim fundi fékk hann að vita hvenær þeir hefðu fyrst séð stjörnuna. Síðan sagði hann:
Thereupon Herod secretly calling to him the Magians, enquired very particularly of them the time of the star’s appearing,
8 „Farið til Betlehem og leitið að barninu, og þegar þið hafið fundið það, skuluð þið koma aftur og láta mig vita hvar það er, svo að ég geti einnig veitt því lotningu!“
and sending them to Bethlehem said, Go, and procure the most exact information respecting this child; and when you have found him, bring me intelligence, that I may come, and pay him homage also.
9 Að þessum viðræðum loknum héldu stjörnufræðingarnir aftur af stað. Og sjá! Stjarnan birtist þeim á ný og fór fyrir þeim uns hún staðnæmdist loks yfir Betlehem.
So having heard the king, they went on; and lo, the star, which they had seen in the East, had gone before them, till it came and stood over the place where the infant was.
10 Gleði þeirra var takmarkalaus!
And when they saw the star, they were exceedingly transported with joy.
11 Þeir gengu inn í húsið þar sem María og barnið voru, krupu á kné frammi fyrir því og tilbáðu það. Síðan tóku þeir upp farangur sinn og gáfu barninu gull, reykelsi og myrru.
And coming into the house, they found the infant with Mary his mother, and falling prostrate, they paid their homage to him. And opening their treasures, they made their offerings to him, gold, and frankincense, and myrrh.
12 Á heimleiðinni komu þeir ekki við í Jerúsalem til þess að hitta Heródes, því að Guð hafði sagt þeim í draumi að fara aðra leið.
And having received warning in a dream not to go back to Herod, they departed into their own country by another road.
13 Þegar þeir voru farnir, dreymdi Jósef að hann sæi engil frá Drottni sem sagði: „Flýðu til Egyptalands og taktu með þér barnið og móður þess, því að Heródes konungur sækist eftir lífi barnsins. Vertu síðan um kyrrt í Egyptalandi þar til ég segi þér að snúa heim aftur.“
Now when they were gone, behold an angel of the Lord appeared unto Joseph in a dream, saying, Arise, and take the infant and his mother by night, and flee into Egypt, and stay there, till I speak to thee, for Herod will search for the infant to destroy it.
14 Jósef lagði af stað til Egyptalands með barnið og Maríu þessa sömu nótt.
So rising up, he took the babe and his mother by night, and retired into Egypt,
15 Þar dvöldust þau uns Heródes konungur lést, en þá rættust orð spámannsins: „Ég kallaði son minn frá Egyptalandi.“
and was there till the death of Herod; that what was spoken of the Lord by the prophet, might be fulfilled, saying, “Out of Egypt have I called my son.”
16 Heródes varð æfur af reiði þegar hann komst að því að stjörnufræðingarnir höfðu brugðist honum og sendi þegar í stað alla hermenn til Betlehem. Hann gaf þeim skipun um að drepa alla drengi, tveggja ára og yngri, sem ættu heima þar í nágrenninu. Þetta gerði Heródes vegna þess að stjörnufræðingarnir höfðu sagt honum að þeir hefðu fyrst séð stjörnuna tveimur árum áður.
Then Herod, perceiving that he was treated delusively by the Magians, was greatly exasperated, and he sent and slew all the male infants, that were in Bethlehem, and in all its territories, from their entering their second year and all under it, according to the time, which he had accurately enquired from the Magians.
17 Jeremía spámaður hafði sagt fyrir um þennan hryllilega verknað Heródesar með þessum orðum:
Then was fulfilled what was spoken by Jeremiah the prophet, saying,
18 „Í Rama kveður við angistarvein og óstöðvandi grátur. Rakel grætur börnin sín. Hún er óhuggandi því þau eru ekki lengur lífs.“
“A cry was heard at Ramah, lamentation, and wailing, and bitter moaning, Rachel weeping for her children, and will not be comforted, because they are no more.”
19 Eftir dauða Heródesar birtist engill Drottins Jósef í draumi í Egyptalandi og sagði:
Now when Herod was dead, behold, the angel of the Lord appeared in a dream to Joseph in Egypt,
20 „Rís þú á fætur og farðu aftur til Ísraels með Jesú og móður hans.“
saying, Arise, and take the little boy and his mother, and go into the land of Israel: for they who sought the life of the infant are dead.
21 Hann sneri því þegar í stað aftur til Ísraels með Jesú og móður hans.
So he arose, and took the child and his mother, and came unto the land of Israel.
22 Á leiðinni frétti hann sér til mikils ótta að nýi konungurinn í Júdeu væri Areklás, sonur Heródesar. Þá var hann varaður við í öðrum draumi, að fara til Júdeu, og því héldu þau til Galíleu
But hearing that Archelaus reigned in Judea in the stead of Herod his father, he was afraid to go thither. And being divinely warned in a dream, he retired into the country of Galilee,
23 og settust að í Nasaret. Þar með rættist þessi spádómur um Krist: „Hann mun kallaður Nasarei.“
and came and dwelt in a city called Nazareth: that what was said by the prophets might be fulfilled, that he shall be called a Nazarean.
