Markús 1
1 Hér hefst hin einstæða frásaga af Jesú Kristi, syni Guðs.
Beginning of the glad tidings of Jesus Christ, Son of God;
2 Í bók Jesaja spámanns stendur að Guð muni senda son sinn til jarðarinnar, en áður en hann komi, muni sérstakur sendiboði koma fram og búa heiminn undir komu hans.
as it is written in [Isaiah] the prophet, Behold, I send my messenger before thy face, who shall prepare thy way.
3 Jesaja sagði: „Þessi sendiboði mun búa í óbyggðinni og predika að sérhver maður verði að bæta líferni sitt til að vera viðbúinn komu Drottins.“
Voice of one crying in the wilderness, Prepare the way of [the] Lord, make his paths straight.
4 Þessi sendiboði var Jóhannes skírari. Hann dvaldist í óbyggðinni og boðaði að allir skyldu skírast og láta þannig opinberlega í ljós ákvörðun um að þeir sneru baki við syndinni og tækju á móti fyrirgefningu Guðs.
There came John baptising in the wilderness, and preaching [the] baptism of repentance for remission of sins.
5 Fólk frá Jerúsalem og allri Júdeu fór út í Júdeueyðimörkina til að sjá Jóhannes og heyra, og þá sem játuðu syndir sínar skírði hann í ánni Jórdan.
And there went out to him all the district of Judaea, and all they of Jerusalem, and were baptised by him in the river Jordan, confessing their sins.
6 Hann var í fötum úr úlfaldahári, hafði leðurbelti um mittið og nærðist á engisprettum og villihunangi.
And John was clothed in camel's hair, and a leathern girdle about his loins, and ate locusts and wild honey.
7 Hér er dæmi um predikun hans: „Innan skamms mun sá koma sem mér er máttugri, já, svo miklu meiri að ég er ekki einu sinni verður þess að vera þjónn hans.
And he preached, saying, There comes he that is mightier than I after me, the thong of whose sandals I am not fit to stoop down and unloose.
8 Ég skíri ykkur með vatni en hann mun skíra ykkur með heilögum anda.“
I indeed have baptised you with water, but he shall baptise you with [the] Holy Spirit.
9 Þá var það dag einn að Jesús kom frá Nasaret í Galíleu og Jóhannes skírði hann í Jórdan.
And it came to pass in those days [that] Jesus came from Nazareth of Galilee, and was baptised by John at the Jordan.
10 Um leið og Jesús steig upp úr vatninu, sá hann himnana opnast og heilagan anda koma yfir sig í dúfulíki.
And straightway going up from the water, he saw the heavens parting asunder, and the Spirit, as a dove, descending upon him.
11 Og rödd af himnum sagði: „Þú ert minn elskaði sonur sem ég hef velþóknun á.“
And there came a voice out of the heavens: Thou art my beloved Son, in thee I have found my delight.
12 Strax að skírninni lokinni knúði heilagur andi Jesú út í eyðimörkina, og þar var hann einn í fjörutíu daga og Satan freistaði hans. Jesús hafðist þar við meðal eyðimerkurdýranna og englar þjónuðu honum.
And immediately the Spirit drives him out into the wilderness.
And he was in the wilderness forty days tempted by Satan, and was with the wild beasts; and the angels ministered to him.
14 Eftir að Heródes konungur hafði látið fangelsa Jóhannes fór Jesús til Galíleu og boðaði þar fagnaðarerindi Guðs.
But after John was delivered up, Jesus came into Galilee preaching the glad tidings of the kingdom of God,
15 „Stundin er komin, “sagði hann. „Guðsríki er nálægt! Snúið ykkur frá syndinni og trúið gleðiboðskapnum.“
and saying, The time is fulfilled and the kingdom of God has drawn nigh; repent and believe in the glad tidings.
16 Dag einn er Jesús gekk fram með Galíleuvatninu sá hann bræðurna Símon og Andrés, þeir voru fiskimenn og voru einmitt þessa stundina að leggja netin.
And walking by the sea of Galilee, he saw Simon, and Andrew, [Simon's] brother, casting out a net in the sea, for they were fishers.
17 Jesús kallaði til þeirra og sagði: „Komið og fylgið mér. Ég skal kenna ykkur að veiða menn!“
And Jesus said to them, Come after me, and I will make you become fishers of men;
18 Þá yfirgáfu þeir netin og fóru með honum.
and straightway leaving their trawl-nets they followed him.
19 Í öðrum bát, skammt frá, voru synir Sebedeusar, Jakob og Jóhannes, að bæta net sín.
And going on thence a little, he saw James the [son] of Zebedee, and John his brother, and these [were] in the ship repairing the trawl-nets;
20 Hann kallaði einnig á þá og þeir skildu Sebedeus og verkamennina eftir í bátnum og fóru á eftir honum.
and straightway he called them; and leaving their father Zebedee in the ship with the hired servants, they went away after him.
21 Jesús og félagar hans komu nú til bæjarins Kapernaum og að morgni helgidagsins fóru þeir til samkomuhússins þar sem Gyðingar héldu guðsþjónustur sínar. Þar predikaði Jesús og
And they go into Capernaum. And straightway on the sabbath he entered into the synagogue and taught.
22 fólkið undraðist ræðu hans, því að hann talaði eins og sá sem hefur mikið vald en reyndi ekki að sanna mál sitt með sífelldum tilvitnunum í orð annarra eins og venja var.
And they were astonished at his doctrine, for he taught them as having authority, and not as the scribes.
23 Við guðsþjónustuna var maður haldinn illum anda sem tók að hrópa og kalla:
And there was in their synagogue a man [possessed] by an unclean spirit, and he cried out
24 „Jesús frá Nasaret, af hverju læturðu okkur ekki í friði? Ertu kannski kominn til að gera út af við okkur illu andana? Ég veit hver þú ert, þú ert hinn heilagi sonur Guðs!“
saying, Eh! what have we to do with thee, Jesus, Nazarene? Art thou come to destroy us? I know thee who thou art, the holy one of God.
25 Jesús skipaði andanum að þegja og fara úr manninum.
And Jesus rebuked him, saying, Hold thy peace and come out of him.
26 Þá æpti illi andinn og hristi manninn ofsalega og fór síðan út af honum.
And the unclean spirit, having torn him, and uttered a cry with a loud voice, came out of him.
27 Fólkið varð forviða og spurði sín á milli: „Eru þetta ný trúarbrögð? Jafnvel illir andar hlýða honum!“
And all were amazed, so that they questioned together among themselves, saying, What is this? what new doctrine is this? for with authority he commands even the unclean spirits, and they obey him.
28 Og fréttin af atburði þessum barst hratt um alla Galíleu.
And his fame went out straightway into the whole region of Galilee around.
29 Þegar Jesús og lærisveinar hans yfirgáfu samkomuhúsið fóru þeir heim til Símonar og Andrésar, þar sem tengdamóðir Símonar lá með mikinn hita. Þeir sögðu Jesú þegar frá henni.
And straightway going out of the synagogue, they came with James and John into the house of Simon and Andrew.
And the mother-in-law of Simon lay in a fever. And straightway they speak to him about her.
31 Hann gekk að rúminu, tók um hönd hennar og hjálpaði henni að setjast upp og um leið fór hitinn úr henni. Hún klæddi sig og gaf þeim að borða.
And he went up to [her] and raised her up, having taken her by the hand, and straightway the fever left her, and she served them.
32 Um kvöldið fylltist garðurinn við húsið af sjúklingum sem færðir höfðu verið til Jesú, ásamt öðrum sem haldnir voru illum öndum. Mikill fjöldi bæjarbúa stóð fyrir utan og fylgdist með.
But evening being come, when the sun had gone down, they brought to him all that were suffering, and those possessed by demons;
and the whole city was gathered together at the door.
34 Þetta kvöld læknaði Jesús mjög marga og rak illa anda út af mörgum. (Hann bannaði öndunum að tala, því þeir vissu hver hann var.)
And he healed many suffering from various diseases; and he cast out many demons, and did not suffer the demons to speak because they knew him.
35 Morguninn eftir var Jesús kominn á fætur löngu fyrir dögun og fór einn á óbyggðan stað til að biðjast fyrir.
And rising in the morning long before day, he went out and went away into a desert place, and there prayed.
36 Símon og hinir leituðu hann uppi og þegar þeir höfðu fundið hann sögðu þeir: „Allir eru að spyrja um þig.“
And Simon and those with him went after him:
and having found him, they say to him, All seek thee.
38 En hann svaraði: „Við verðum einnig að fara til hinna þorpanna og predika þar, því til þess er ég kominn.“
And he says to them, Let us go elsewhere into the neighbouring country towns, that I may preach there also, for for this purpose am I come forth.
39 Og Jesús ferðaðist um alla Galíleu, predikaði í samkomuhúsunum og leysti marga undan valdi illu andanna.
And he was preaching in their synagogues in the whole of Galilee, and casting out demons.
40 Eitt sinn kom holdsveikur maður, kraup frammi fyrir honum og bað um lækningu. „Þú getur læknað mig ef þú vilt, “sagði hann biðjandi.
And there comes to him a leper, beseeching him, and falling on his knees to him, and saying to him, If thou wilt thou canst cleanse me.
41 Jesús fann til með honum, snerti hann og sagði: „Ég vil það! Læknist þú!“
But Jesus, moved with compassion, having stretched out his hand, touched him, and says to him, I will, be thou cleansed.
42 Samstundis hvarf holdsveikin og maðurinn varð heilbrigður.
And as he spoke straightway the leprosy left him, and he was cleansed.
43 Jesús sagði við hann, ákveðinni röddu: „Farðu nú til prestanna og láttu þá skoða þig. Hafðu hvergi viðdvöl og talaðu ekki við neinn á leiðinni. Taktu með fórnina, sem Móse fyrirskipar þeim, sem læknast af holdsveiki, og þá munu allir sjá að þú ert orðinn heilbrigður.“
And having sharply charged him, he straightway sent him away,
and says to him, See thou say nothing to any one, but go, shew thyself to the priest, and offer for thy cleansing what Moses ordained, for a testimony to them.
45 En maðurinn sagði öllum sem hann mætti á leiðinni að hann væri heill og þar af leiðandi gat Jesús ekki komið opinberlega til neins bæjar án þess að forvitinn mannfjöldi þyrptist að honum. Hann varð því að hafast við úti í óbyggðinni og þangað streymdi fólkið til hans hvaðanæva að.
But he, having gone forth, began to proclaim [it] much, and to spread the matter abroad, so that he could no longer enter openly into the city, but was without in desert places, and they came to him from every side.
