Lúkas 4
1 Jesús fylltist heilögum anda, sem leiddi hann frá ánni Jórdan og út í auðnir Júdeu.
Yeshua, full of the Ruach ha-Kodesh, returned from the Jordan, and was led by the Ruach into the wilderness
2 Þar var hann í fjörutíu daga matarlaus og hungrið svarf að.
for forty days, being tempted by the devil. He ate nothing in those days. When they were completed, he was hungry.
3 Þá freistaði Satan hans og sagði: „Ef þú ert sonur Guðs, þá segðu þessum steini að verða að brauði.“
The devil said to him, "If you are the Son of God, command this stone to become bread."
4 Jesús svaraði: „Biblían segir: „Maðurinn lifir ekki bara á brauði.““
Yeshua answered him, saying, "It is written, 'Humankind cannot live by bread alone.'"
5 Þá tók Satan hann með sér og sýndi honum á augabragði öll ríki heimsins
And leading him up to a high mountain, the devil showed him all the kingdoms of the world in a moment of time.
6 og sagði: „Öll þessi ríki og dýrð þeirra er mín eign og ég get ráðstafað þeim að vild. Þetta skal allt verða þitt, ef þú fellur fram og tilbiður mig.“
The devil said to him, "I will give you all this authority, and their glory, for it has been delivered to me; and I give it to whomever I want.
If you therefore will worship before me, it will all be yours."
8 En Jesús svaraði: „Í Biblíunni stendur: „Drottin Guð þinn átt þú að tilbiðja og þjóna honum einum.““
Yeshua answered and said to him, "It is written, 'You are to worship the Lord your God, and serve him only.'"
9 Þá fór Satan með hann upp til Jerúsalem og alla leið upp á þakbrún musterisins og sagði: „Ef þú ert sonur Guðs, stökktu þá fram af! Segir Biblían ekki að Guð muni senda engla sína til að gæta þín og vernda þig, svo þú merjist ekki á stéttinni fyrir neðan?“
He led him to Jerusalem, and set him on the pinnacle of the temple, and said to him, "If you are the Son of God, cast yourself down from here,
for it is written, 'He will put his angels in charge of you, to guard you;'
and, 'On their hands they will bear you up, lest perhaps you dash your foot against a stone.'"
12 Jesús svaraði: „Þetta stendur einnig í Biblíunni: „Ekki skaltu freista Drottins Guðs þíns.““
And Yeshua, answering, said to him, "It is said, 'Do not test the Lord your God.'"
13 Þegar djöfullinn hafði lokið freistingum sínum, fór hann burt og yfirgaf Jesú að sinni.
When the devil had completed every temptation, he departed from him until another time.
14 Eftir þetta sneri Jesús aftur til Galíleu, fylltur heilögum anda, og orðrómurinn um hann barst út um öll héruðin þar í grennd.
Yeshua returned in the power of the Ruach into Galil, and news about him spread through all the surrounding area.
15 Hann predikaði í samkomuhúsunum og allir lofuðu hann.
He taught in their synagogues, being praised by all.
16 Hann kom á æskustöðvar sínar í Nasaret og fór á helgideginum í samkomuhúsið, eins og hann var vanur, og stóð upp til að lesa úr Biblíunni.
He came to Natzeret, where he had been brought up. He entered, as was his custom, into the synagogue on the Sabbath day, and stood up to read.
17 Honum var fengin bók Jesaja spámanns. Hann opnaði hana og las:
The scroll of the prophet Isaiah was handed to him, and unrolling the scroll, he found the place where it was written,
18 „Andi Drottins er yfir mér. Hann hefur valið mig til að flytja fátækum gleðilegan boðskap. Hann hefur sent mig til að boða fjötruðum frelsi, gefa blindum sýn, leysa hina undirokuðu frá áþján og boða að Guð sé fús að hjálpa öllum sem til hans koma.“
"The Ruach of the Lord is upon me, because he has anointed me to preach good news to the poor. He has sent me to heal the brokenhearted, to proclaim liberty to the captives, recovering of sight to the blind, to deliver those who are crushed,
and to proclaim the acceptable year of the Lord."
20 Hann lokaði bókinni og rétti þjóninum. Síðan settist hann niður. Allir störðu á hann fullir eftirvæntingar.
He closed the scroll, gave it back to the shammash, and sat down. The eyes of all in the synagogue were fastened on him.
21 Hann tók til máls og sagði: „Þessi ritningargrein, sem þið hafið nú heyrt, hefur ræst í dag.“
He began to tell them, "Today, this Scripture has been fulfilled in your hearing."
22 Fólkið lét ánægju sína í ljós og undraðist þau ljúfu orð sem komu af vörum hans. „Hver er skýringin á þessu, “spurðu menn, „er þetta ekki sonur Jósefs?“
All testified about him, and wondered at the gracious words which proceeded out of his mouth, and they said, "Is not this Joseph's son?"
23 Þá sagði Jesús: „Þið minnið mig sjálfsagt á máltækið: „Læknir, læknaðu sjálfan þig“– og eigið þá við: „Af hverju gerirðu ekki svipuð kraftaverk hér í heimabæ þínum og þú hefur gert í Kapernaum?“
He said to them, "Doubtless you will tell me this parable, 'Physician, heal yourself. Whatever we have heard done at Kfar-Nahum, do also here in your hometown.'"
24 Ég segi ykkur satt: Enginn spámaður er viðurkenndur í heimabæ sínum!
He said, "Truly I tell you, no prophet is acceptable in his hometown.
25 Þið munið til dæmis að spámaðurinn Elía gerði kraftaverk til að hjálpa ekkjunni í Sarepta, en hún var útlendingur og bjó í landi Sídonar. Það hafði ekkert rignt í þrjú og hálft ár og mikið hungur var í öllu landinu. Margar Gyðingaekkjur þörfnuðust hjálpar, en þó var Elía ekki sendur til neinnar þeirra.
But truly I tell you, there were many widows in Israel in the days of Elijah, when the sky was shut up three years and six months, when a great famine came over all the land.
Elijah was sent to none of them, except to Zarephath, in the land of Sidon, to a woman who was a widow.
27 Og munið þið eftir spámanninum Elísa? Hann læknaði Naaman frá Sýrlandi, en ekki þá mörgu Gyðinga sem voru holdsveikir og þörfnuðust hjálpar.“
There were many lepers in Israel in the time of Elisha the prophet, yet not one of them was cleansed, except Naaman, the Syrian."
28 Við þessi orð Jesú urðu menn æfir af reiði.
They were all filled with wrath in the synagogue, as they heard these things.
29 Þeir stukku úr sætum sínum, þyrptust að honum og hröktu hann út á brún fjallsins, sem bærinn stóð á, með það í huga að hrinda honum fram af þverhnípinu.
They rose up, threw him out of the city, and led him to the brow of the hill that their city was built on, that they might throw him off the cliff.
30 En Jesús gekk út úr þvögunni og yfirgaf þá.
But he, passing through the midst of them, went his way.
31 Eftir þetta fór hann til Kapernaum, bæjar í Galíleu, og þar predikaði hann í samkomuhúsinu á hverjum helgidegi.
He came down to Kfar-Nahum, a city of Galil. He was teaching them on the Sabbath day,
32 Hér fór á sömu leið, fólkið undraðist það sem hann sagði, því máttur fylgdi orðum hans.
and they were astonished at his teaching, for his word was with authority.
33 Eitt sinn, er Jesús var að kenna í samkomuhúsinu, fór maður, sem hafði illan anda, að hrópa að honum:
In the synagogue there was a man who had a spirit of an unclean demon, and he shouted with a loud voice,
34 „Farðu burt! Við viljum ekkert með þig hafa, Jesús frá Nasaret. Þú ert kominn til að granda okkur. Ég veit að þú ert hinn heilagi sonur Guðs.“
saying, "Ah. What have we to do with you, Yeshua of Natzeret? Have you come to destroy us? I know you who you are — the Holy One of God."
35 Þá greip Jesús fram í fyrir illa andanum og sagði skipandi: „Hafðu hljótt um þig og farðu út.“Andinn fleygði þá manninum í gólfið í augsýn allra og yfirgaf hann án þess að valda honum tjóni.
Yeshua rebuked him, saying, "Be silent, and come out of him." When the demon had thrown him down in their midst, he came out of him, having done him no harm.
36 Fólkið varð forviða og spurði: „Hvaða vald býr í orðum þessa manns, fyrst illu andarnir hlýða honum!“
Amazement came on all, and they spoke together, one with another, saying, "What is this word? For with authority and power he commands the unclean spirits, and they come out."
37 Fréttin um þetta breiddist eins og eldur í sinu um allt héraðið.
News about him went out into every place of the surrounding region.
38 Þegar Jesús yfirgaf samkomuhúsið fór hann heim til Símonar. Þá var tengdamóðir Símonar þar rúmliggjandi með háan hita. Allir viðstaddir báðu Jesú að lækna hana.
He rose up from the synagogue, and entered into Shim'on's house. Now Shim'on's mother-in-law was suffering from a high fever, and they appealed to him about her.
39 Jesús gekk að rúmstokknum og hastaði á sótthitann, sem þá hvarf skyndilega, og hún fór á fætur og matreiddi handa þeim.
He stood over her, and rebuked the fever; and it left her. Immediately she rose up and served them.
40 Við sólarlag þetta kvöld komu þorpsbúar með sjúklinga til Jesú. Það skipti ekki máli hver sjúkdómurinn var, þegar Jesús snerti þá læknuðust þeir.
When the sun was setting, all those who had any sick with various diseases brought them to him; and he laid his hands on every one of them, and healed them.
41 Sumir höfðu illa anda sem fóru út að skipun hans. Andar þessir æptu: „Þú ert sonur Guðs!“Þeir vissu að hann var Kristur, en hann þaggaði niður í þeim og leyfði þeim ekki að tala.
Demons also came out from many, crying out, and saying, "You are the Son of God." But he rebuked them and did not allow them to speak, because they knew that he was the Messiah.
42 Við sólarupprás morguninn eftir, lagði hann leið sína á óbyggðan stað. Mannfjöldinn leitaði hans um allt og fann hann loks. Fólkið bað hann að fara ekki burt frá Kapernaum,
When it was day, he departed and went into an uninhabited place, and the crowds looked for him, and came to him, and held on to him, so that he would not go away from them.
43 en því svaraði hann: „Ég verð líka að fara á fleiri staði og flytja þar gleðifréttirnar um að Guð sé nálægur með vald sitt og hjálp, því til þess var ég sendur.“
But he said to them, "I must proclaim the good news of the Kingdom of God to the other cities also. For this reason I have been sent."
44 Síðan hélt hann áfram ferð sinni og predikaði í samkomuhúsunum í Júdeu.
And he was preaching in the synagogues of Galil.
