Lúkas 18
1 Eitt sinn sagði Jesús lærisveinum sínum þessa sögu til að hvetja þá til að gefast ekki upp að biðja, fyrr en svarið kæmi:
And He spoke a parable to them that it behooves them to pray always, and not to faint;
2 „Í borg einni var dómari, sem ekki trúði á Guð, og fyrirleit alla menn.
saying, There was a certain judge in a certain city, fearing not God, and regarding not man.
3 Ekkja, sem þar bjó, kom oft til hans og bað hann að leita réttar síns gegn manni, sem brotið hafði gegn henni.
And there was a widow in that city; and she continued to come to him, saying, Avenge me of mine adversary.
4 Í fyrstu gaf dómarinn henni engan gaum, en að lokum fór hún að fara í taugarnar á honum. „Ég hræðist hvorki Guð né menn, “sagði hann við sjálfan sig, „en þessi kona veldur mér ónæði. Ég ætla að sjá til þess að hún nái rétti sínum, því ég er orðinn leiður á henni, hún er alltaf að koma.“
And he was not willing for a time: but after these things he said in himself, Though I fear not God nor regard man,
yet because this widow causes me trouble, I will avenge her, lest coming forever she may smite me in the face.
6 Drottinn sagði: „Haldið þið að Guð láti ekki sitt fólk ná rétti sínum, ef það hrópar til hans dag og nótt, fyrst hægt er að hafa áhrif á vondan dómara?
But the Lord said, I fear what the unjust judge says.
And shall not God avenge His elect, crying to Him day and night, and He is long-suffering over them?
8 Jú, áreiðanlega! Og hann mun svara því fljótt! Spurningin er hve marga trúaða og bænrækna ég finn þegar ég, Kristur, kem aftur.“
I say unto you, that He will avenge them speedily. Moreover the Son of man having come, will He then find faith upon the earth?
9 Síðan sagði hann þeim, sem stærðu sig af verkum sínum og fyrirlitu aðra, eftirfarandi sögu:
And He spoke this parable to certain ones having confidence in themselves that they are righteous, and despising the rest.
10 „Tveir men fóru upp í musterið til að biðjast fyrir. Annar var farísei, en hinn var skattheimtumaður.
Two men went up into the temple to pray; the one a Pharisee, and the other a publican.
11 Faríseinn bað þannig: „Guð, ég þakka þér að ég er ekki eins og syndararnir, til dæmis eins og þessi skattheimtumaður! Ég stel aldrei, ég drýgi ekki hór,
The Pharisee standing was praying in these words, God, I thank thee because I am not like the rest of the men, extortioners, unjust, adulterous, or even as this publican:
12 ég fasta tvisvar í viku og gef tíund af öllu sem ég vinn mér inn.“
I fast twice per week; I give tithes of all things so many as I possess.
13 Óprúttni skattheimtumaðurinn stóð langt frá og þorði ekki einu sinni að horfa upp til himins meðan hann bað, heldur barði sér hryggur á brjóst og sagði: „Guð, vertu mér syndugum líknsamur.“
But the publican, standing a great way off, did not wish even to lift up his eyes to the heaven, but smote upon his breast, saying, God, be merciful to me the sinner.
14 Ég segi ykkur: Þessi syndari fékk fyrirgefningu, en ekki faríseinn! Hinir hrokafullu verða niðurlægðir, en auðmjúkum veitt náð.“
I say unto you, He went down to his house justified rather than the other: because every one exalting himself shall be abased; and the one humbling himself shall be exalted.
15 Dag einn komu mæður með börnin sín til Jesú til að hann snerti þau og blessaði, en lærisveinarnir skipuðu þeim burt.
And they were indeed bringing the infants to Him, that He should touch them: but the disciples seeing rebuked them.
16 Þá kallaði Jesús börnin til sín og sagði við lærisveinana: „Leyfið börnunum að koma til mín, en hindrið þau ekki. Guðsríki er fyrir þá sem hafa hjartalag og trú eins og þessi litlu börn, en sá sem ekki hefur trú eins og þau, mun aldrei þangað komast.“
And Jesus calling them to Him, said, Suffer the little children to come unto me, and forbid them not: for of such is the kingdom of God.
Truly I say unto you, whosoever may not receive the kingdom of God as a little child, can not enter into it.
18 Höfðingi nokkur spurði Jesú: „Góði meistari, hvað á ég að gera til að eignast eilíft líf?“ (aiōnios g166)
And a certain ruler asked Him, saying, Good Teacher, having done what, shall I inherit eternal life? (aiōnios g166)
19 „Veistu hvað þú ert að segja þegar þú kallar mig góðan?“spurði Jesús. „Aðeins einn er góður í raun og veru, og það er Guð.
And Jesus said to him, Why do you call me good? No one is good, except One, God.
20 Þú þekkir boðorðin: Þú skalt ekki drýgja hór, þú skalt ekki myrða, ekki stela, ekki ljúga, heiðraðu föður þinn og móður þína, “
You know the commandments, thou must not commit adultery, thou must not murder, thou must not steal, thou must not bear false witness, honor thy father and mother.
21 Maðurinn svaraði: „Ég hef hlýðnast öllum þessum boðum frá barnæsku.“
And he said, All these things have I kept from my youth.
22 „Eitt vantar þig enn, “sagði Jesús, „og það er þetta: Seldu allt sem þú átt, gefðu fátækum andvirðið og þá muntu eignast fjársjóð á himnum – komdu síðan og fylgdu mér.“
And Jesus hearing these things, said to him, Still one thing is lacking to thee: Sell all things whatsoever you have, and give to the poor, and you shall have treasure in heaven: and come, follow me.
23 Þegar maðurinn heyrði þetta, fór hann hryggur í burtu, því að hann var mjög ríkur.
And hearing these things, he went away very sorrowful; for he was exceedingly rich.
24 Jesús horfði á eftir honum og sagði síðan við lærisveina sína: „Það er erfitt fyrir hina ríku að komast inn í guðsríki!
Jesus seeing him said, How hardly will those having riches enter into the kingdom of God!
25 Það er auðveldara fyrir úlfalda að smjúga gegnum nálarauga, en fyrir ríkan mann að komast inn í guðsríki.“
For it is easier for a camel to go through the eye of a needle, than for a rich man to go into the kingdom of God.
26 Þegar lærisveinarnir heyrðu þetta hrópuðu þeir: „Hver getur þá orðið hólpinn, fyrst það er svona erfitt?“
And those hearing said, And who is able to be saved?
27 „Guð getur það sem menn geta ekki, “svaraði Jesús.
And He said, Those things which are impossible with men are possible with God.
28 Þá sagði Pétur: „Við höfum yfirgefið heimili okkar og fylgt þér.“
And Peter said, Behold, we have left all things, and followed thee.
29 „Já, “svaraði Jesús, „allir sem yfirgefa heimili, konu, bræður, foreldra eða börn vegna guðsríkisins,
And He said to them, Truly I say unto you, that there is no one who has left house, or parents, or brothers, or wife, or children, for the sake of the kingdom of God,
31 Síðan kallaði hann þá tólf saman og sagði: „Þið vitið að við erum á leiðinni til Jerúsalem. Þegar þangað kemur, mun allt rætast sem hinir fornu spámenn sögðu um mig.
And taking the twelve aside, He said to them, Behold, we go up to Jerusalem, and all things which have been written by the prophets shall be perfected to the Son of man.
32 Ég verð framseldur heiðingjunum, en þeir munu hæða mig og spotta. Einnig munu þeir hrækja á mig,
For He will be delivered to the Gentiles; and be mocked, and insulted, and spat upon:
33 húðstrýkja og loks lífláta, en á þriðja degi mun ég rísa upp.“
and having scourged Him, they will kill Him; and He will arise the third day.
34 Þeir skildu ekki hvað hann var að segja og fannst það algjör ráðgáta.
And they understood none of these things; and this word was hidden from them, and they did not know the things spoken.
35 Þegar þeir nálguðust Jeríkó sat blindur betlari við veginn.
And it came to pass, while He was drawing nigh to Jericho, a certain blind man was sitting by the wayside begging.
36 Þegar hann heyrði að mikill mannfjöldi var að nálgast, spurði hann hvað um væri að vera.
And hearing the multitude passing by, he inquired what it might be.
37 Honum var þá sagt að Jesús frá Nasaret væri þar á ferð.
And they told him that Jesus the Nazarene is going along.
38 Þá fór hann að hrópa í sífellu: „Jesús, sonur Davíðs, miskunnaðu mér!“
And he cried out saying, Jesus, thou son of David, have mercy on me.
39 Fólkið sem gekk á undan Jesú, reyndi að þagga niður í honum. En þá hrópaði hann enn hærra: „Sonur Davíðs, miskunna þú mér!“
And the passersby continued to rebuke him, that he should keep silent: but he continued to cry out much more, O thou son of David, have mercy on me.
40 Þegar Jesús kom nær, nam hann staðar og sagði: „Komið með blinda manninn hingað.“
And Jesus standing, commanded him to be led to Him; and he drawing nigh, He asked him,
41 Síðan spurði Jesús hann: „Hvað viltu að ég geri fyrir þig?“„Drottinn, “sagði hann biðjandi, „mig langar að fá sjónina.“
What do you wish that I shall do to you? And he said, Lord, that I may look up.
42 „Nú getur þú séð, “sagði Jesús. „Trú þín hefur læknað þig.“
And Jesus said to him, Look up: thy faith hath saved thee.
43 Samstundis fékk maðurinn sjónina og fylgdi Jesú og lofaði Guð. Allir sem þetta sáu lofuðu Guð.
And immediately he looked up, and followed Him, glorifying God: and all the people, seeing, gave praise to God.
