Jóhannes 13
1 Það var komið kvöld daginn fyrir páskahátíðina. Jesús vissi, að stund hans var komin að fara burt úr þessum heimi og til föðurins á himnum.
Now just before the Feast of the Passover this incident took place. Jesus knew that the time had come for Him to leave this world and go to the Father; and having loved His own who were in the world, He loved them to the end.
2 Þegar þeir neyttu kvöldmáltíðarinnar hafði Satan þegar skotið því að Júdasi Símonarsyni Ískaríot, að nú væri einmitt rétti tíminn til að framkvæma þá fyrirætlun sína að svíkja Jesú.
While supper was proceeding, the Devil having by this time suggested to Judas Iscariot, the son of Simon, the thought of betraying Him, Jesus,
3 Jesús vissi að faðirinn hafði gefið honum allt vald og að hann var kominn frá Guði og mundi snúa aftur til Guðs.
although He knew that the Father had put everything into His hands, and that He had come forth from God and was now going to God,
4 Jesús stóð nú upp frá kvöldmáltíðarborðinu, fór úr kyrtlinum og batt stóran klút um mitti sér.
rose from the table, threw off His upper garments, and took a towel and tied it round Him.
5 Síðan hellti hann vatni í skál og tók að þvo fætur lærisveinanna og þurrka þá með klútnum sem hann hafði um mittið.
Then He poured water into a basin, and proceeded to wash the feet of the disciples and to wipe them with the towel which He had put round Him.
6 Þegar hann kom að Símoni Pétri, sagði Pétur: „Meistari, ætlar þú að fara að þvo mér um fæturna?“
When He came to Simon Peter, Peter objected. "Master," he said, "are you going to wash my feet?"
7 „Þú skilur þetta ekki núna en seinna muntu skilja það, “svaraði Jesús.
"What I am doing," answered Jesus, "for the present you do not know, but afterwards you shall know."
8 „Nei, “mótmælti Pétur, „þú skalt aldrei fá að þvo fætur mína!“„Ef ég geri það ekki, getur þú ekki verið lærisveinn minn, “sagði Jesús. (aiōn g165)
"Never, while the world lasts," said Peter, "shall you wash my feet." "If I do not wash you," replied Jesus, "you have no share with me." (aiōn g165)
9 „Þá skaltu ekki aðeins þvo fæturna, heldur einnig hendurnar og höfuðið!“hrópaði Pétur.
"Master," said Peter, "wash not only my feet, but also my hands and my head."
10 „Sá sem hefur baðað sig, “svaraði Jesús, „þarf aðeins á fótaþvotti að halda til að teljast hreinn. Nú ertu hreinn – en þannig er ekki með alla sem hér eru.“
"Any one who has lately bathed," said Jesus, "does not need to wash more than his feet, but is clean all over. And you my disciples are clean, and yet this is not true of all of you."
11 Þetta sagði Jesús, því hann vissi vel hver mundi svíkja hann.
For He knew who was betraying Him, and that was why He said, "You are not all of you clean."
12 Eftir fótaþvottinn fór Jesús aftur í kyrtilinn, settist niður og spurði: „Skiljið þið hvað ég var að gera?
So after He had washed their feet, put on His garments again, and returned to the table, He said to them, "Do you understand what I have done to you?
13 Þið segið við mig: „Meistari“og „Herra“og það er rétt, því það er ég.
You call me 'The Rabbi' and 'The Master,' and rightly so, for such I am.
14 En fyrst ég, sem er herra ykkar og lærifaðir, hef þvegið fætur ykkar, þá ber ykkur einnig að þvo fætur hvers annars.
If I then, your Master and Rabbi, have washed your feet, it is also your duty to wash one another's feet.
15 Ég hef gefið ykkur fordæmi – þið skuluð fara eins að.
For I have set you an example in order that you may do what I have done to you.
16 Það er vissulega satt, að þjónninn er ekki meiri en húsbóndi hans, ekki er heldur sendiboðinn æðri þeim sem sendi hann.
In most solemn truth I tell you that a servant is not superior to his master, nor is a messenger superior to him who sent him.
17 Þetta skiljið þið – en farið nú eftir því og þá mun það verða ykkur til blessunar.
If you know all this, blessed are you if you act accordingly.
18 En þetta á þó ekki við um ykkur alla. Ég valdi ykkur og þekki ykkur mætavel hvern og einn. Biblían segir: „Sá sem neytir kvöldverðar með mér, mun svíkja mig.“Þessi orð munu rætast fyrr en varir.
I am not speaking of all of you. I know whom I have chosen, but things are as they are in order that the Scripture may be fulfilled, which says, 'He who eats my bread has lifted up his heel against me.'
19 Ég segi ykkur þetta núna, svo að þið trúið mér þegar það er komið fram.
From this time forward I tell you things before they happen, in order that when they do happen you may believe that I am He.
20 Ég segi ykkur sannleikann: Sá sem tekur á móti þeim er ég sendi, tekur á móti mér, og sá sem veitir mér viðtöku, veitir föður mínum viðtöku sem sendi mig.“
In most solemn truth I tell you that he who receives whoever I send receives me, and that he who receives me receives Him who sent me."
21 Skyndilega var sem mikil angist gripi Jesú og hann hrópaði: „Já, satt er það, einn ykkar mun svíkja mig!“
After speaking thus Jesus was troubled in spirit and said with deep earnestness, "In most solemn truth I tell you that one of you will betray me."
22 Lærisveinarnir litu hver á annan og hugsuðu: Hver skyldi það vera?
The disciples began looking at one another, at a loss to know to which of them He was referring.
23 Þar eð ég sat næstur Jesú við borðið og var nánasti vinur hans,
There was at table one of His disciples--the one Jesus loved-- reclining with his head on Jesus's bosom.
24 gaf Símon Pétur mér merki um að spyrja hann hver sá væri sem vinna myndi slíkt ódæði.
Making a sign therefore to him, Simon Peter said, "Tell us to whom he is referring."
25 Ég sneri mér því að honum og spurði: „Drottinn, við hvern áttu?“
So he, having his head on Jesus's bosom, leaned back and asked, "Master, who is it?"
26 „Þann, sem ég gef þennan brauðbita, “svaraði Jesús. Þegar hann hafði dýft brauðinu í sósuna rétti hann það Júdasi Símonarsyni, Ískaríot.
"It is the one," answered Jesus, "for whom I shall dip this piece of bread and to whom I shall give it." Accordingly He dipped the piece of bread, and took it and gave it to Judas, the son of the Iscariot Simon.
27 Jafnskjótt og Júdas hafði borðað það, kom Satan í hann. Jesús sagði þá við hann: „Flýttu þér að gera það sem þú ætlar þér.“
Then, after Judas had received the piece of bread, Satan entered into him. "Lose no time about it," said Jesus to him.
28 Enginn hinna, sem sátu til borðs, skildi þessi orð Jesú.
But why He said this no one else at the table understood.
29 Sumir héldu að hann væri að segja Júdasi að fara og greiða fyrir matinn eða gefa fátækum peninga, því að Júdas sá um sjóðinn.
Some, however, supposed that because Judas had the money-box Jesus meant, "Buy what we require for the Festival," or that he should give something to the poor.
30 Og Júdas yfirgaf þá þegar í stað og gekk út í nóttina.
So Judas took the piece of bread and immediately went out. And it was night.
31 Þegar hann var farinn sagði Jesús: „Nú er tíminn kominn. Innan skamms mun dýrð Guðs umlykja mig. Allt það, sem fyrir mig mun koma, mun vegsama Guð.
So when he was gone out, Jesus said, "Now is the Son of Man glorified, and God is glorified in Him.
32 Nú er þess stutt að bíða að Guð gefi mér dýrð sína.
Moreover God will glorify Him in Himself, and will glorify Him without delay.
33 Elsku börnin mín, bráðum verð ég að fara og yfirgefa ykkur. Og þótt þið leitið mín, munuð þið ekki finna mig – eins og ég sagði við leiðtoga þjóðarinnar.
Dear children, I am still with you a little longer. You will seek me, but, as I said to the Jews, 'Where I am going you cannot come,' so for the present I say to you.
34 Nú gef ég ykkur nýtt boðorð: „Elskið hver annan jafn innilega og ég hef elskað ykkur.“
A new commandment I give you, to love one another; that as I have loved you, you also may love one another.
35 Af því skulu allir sjá, að þið eruð lærisveinar mínir, að þið elskið hver annan.“
It is by this that every one will know that you are my disciples--if you love one another."
36 Þá sagði Símon Pétur: „Meistari, hvert ætlar þú að fara?“„Þú getur ekki fylgt mér þangað núna, “svaraði Jesús, „en seinna muntu gera það.“
"Master," inquired Simon Peter, "where are you going?" "Where I am going," replied Jesus, "you cannot be my follower now, but you shall be later."
37 „Hvers vegna ekki núna?“spurði Pétur, „ég er reiðubúinn að deyja fyrir þig: “
"Master," asked Peter again, "why cannot I follow you now? I will lay down my life on your behalf.
38 „Ertu það?“spurði Jesús, og sagði svo: „Nei, það ertu ekki, því að áður en haninn galar í fyrramálið muntu þrisvar neita því að þú þekkir mig.“
"You say you will lay down your life on my behalf!" said Jesus; "in most solemn truth I tell you that the cock will not crow before you have three times disowned me."
