Galatabréfið 4
1 Þið vitið að ef faðir deyr og eftirlætur ungum syni sínum mikil auðæfi, þá er barnið lítið betur statt en þræll meðan það vex úr grasi, enda þótt það hafi erft allar eigur föður síns.
Now I say that so long as an heir is a child, he in no respect differs from a slave, although he is the owner of everything,
2 Barnið verður að gera það sem forráða- og fjárhaldsmenn þess segja, þar til það nær þeim aldri sem faðir þess tiltók.
but he is under the control of guardians and trustees until the time his father has appointed.
3 Við vorum í svipaðri aðstöðu áður en Kristur kom, undir lögum og reglum Gyðinga, því við töldum það einu leiðina til hjálpræðis.
So we also, when spiritually we were children, were subject to the world's rudimentary notions, and were enslaved.
4 En þegar rétti tíminn kom, sem Guð hafði ákveðið, þá sendi hann son sinn. Hann fæddist af konu sem Gyðingur og varð að lúta öllum lögum Gyðinga,
But, when the time was fully come, God sent forth His Son, born of a woman, born subject to Law,
5 til að kaupa okkur frelsi, okkur sem voru þrælar laganna, svo að hann gæti ættleitt okkur – gert okkur að börnum sínum.
in order to purchase the freedom of all who were subject to Law, so that we might receive recognition as sons.
6 Og fyrst við erum börn hans, þá sendi hann anda sonar síns í hjörtu okkar og því getum við nú með sanni sagt að Guð sé faðir okkar.
And because you are sons, God has sent out the Spirit of His Son to enter your hearts and cry "Abba! our Father!"
7 Nú erum við ekki framar þrælar, heldur börn Guðs! Fyrst við erum börn hans, þá erum við um leið erfingjar að öllum eigum hans, og það var einmitt áform Guðs.
Therefore you are no longer a slave, but a son; and if a son, then an heir also through God's own act.
8 Áður en þið kynntust Guði, voruð þið heiðingjar. Þið voruð þrælar svokallaðra guða sem voru ekki einu sinni til.
But at one time, you Gentiles, having no knowledge of God, were slaves to gods which in reality do not exist.
9 En fyrst svo var, hvers vegna viljið þið, sem funduð Guð (eða ætti ég heldur að segja að Guð hafi fundið ykkur?), þá snúa við og verða aftur þrælar máttvana og einskis nýtra trúarbragða og komast til himins fyrir hlýðni við lög Guðs?
Now, however, having come to know God--or rather to be known by Him--how is it you are again turning back to weak and worthless rudimentary notions to which you are once more willing to be enslaved?
10 Þið eruð að reyna að ná hylli Guðs með verkum ykkar eða því sem þið látið ógert tiltekna daga eða mánuði.
You scrupulously observe days and months, special seasons, and years.
11 Ég óttast um ykkur. Ég óttast að allt erfiðið sem ég lagði á mig ykkar vegna, hafi verið til einskis.
I am alarmed about you, and am afraid that I have perhaps bestowed labour upon you to no purpose.
12 Kæru vinir, lítið á málið frá minni hlið. Ég er jafn laus við þessa lagaáþján og þið voruð. Ekki sýnduð þið mér fyrirlitningu þegar ég flutti ykkur gleðiboðskapinn um Krist í fyrsta sinn,
Brethren, become as I am, I beseech you; for I have also become like you. In no respect did you behave badly to me.
13 og það þrátt fyrir að ég væri sjúkur.
And you know that in those early days it was on account of bodily infirmity that I proclaimed the Good News to you,
14 Veikindi mín hefðu getað vakið viðbjóð ykkar, en samt sneruð þið ekki við mér bakinu né senduð mig burt. Nei! Þið tókuð við mér og önnuðust mig eins og engil frá Guði eða þá sjálfan Jesú Krist.
and yet the bodily infirmity which was such a trial to you, you did not regard with contempt or loathing, but you received me as if I had been an angel of God or Christ Jesus Himself!
15 Hvað varð um þann góða anda sem þá ríkti milli okkar? Ég er viss um að þið hefðuð þá verið fúsir að taka úr ykkur augun og gefa mér, í stað minna, ef einhver hjálp hefði verið í því.
I ask you, then, what has become of your self-congratulations? For I bear you witness that had it been possible you would have torn out your own eyes and have given them to me.
16 Er ég nú orðinn óvinur ykkar vegna þess eins að ég segi ykkur sannleikann?
Can it be that I have become your enemy through speaking the truth to you?
17 Þessir falskennendur sem leggja ofurkapp á að fá ykkur á sitt band, eru ekki að því ykkur til góðs, heldur til að komast upp á milli ykkar og mín, svo að þið takið frekar mark á þeim.
These men pay court to you, but not with honourable motives. They want to exclude you, so that you may pay court to them.
18 Það er gott og blessað að fólk sýni ykkur vinsemd, ef það er gert af góðum hug og einlægu hjarta og ekki bara til að sýnast fyrir mér.
It is always an honourable thing to be courted in an honourable cause; always, and not only when I am with you, my children--
19 Þið hafið sært mig, börnin mín! Ykkar vegna er ég enn að taka út þjáningar móðurinnar sem bíður þess að barn hennar fæðist – og mikið þrái ég þá stund er þið að lokum verðið lík Kristi.
you for whom I am again, as it were, undergoing the pains of childbirth, until Christ is fully formed within you.
20 Ó, hve ég vildi geta verið hjá ykkur núna, einmitt núna, og þurfa ekki að vera að rökræða svona við ykkur. Nú er langt á milli okkar og ég veit alls ekki hvað ég á til bragðs að taka.
Would that I were with you and could change my tone, for I am perplexed about you.
21 Hlustið nú vinir mínir, þið sem álítið að þið þurfið að hlýða lögum Gyðinga til að frelsast. Hvers vegna reynið þið ekki að skilja tilgang laganna?
Tell me--you who want to continue to be subject to Law--will you not listen to the Law?
22 Í Biblíunni segir að Abraham hafi átt tvo syni, annan með Hagar, en hún var ambátt, og hinn með Söru, frjálsborinni konu sinni.
For it is written that Abraham had two sons, one by the slave-girl and one by the free woman.
23 Það var ekkert óvenjulegt við fæðingu barnsins sem Hagar eignaðist, en barn frjálsu konunnar fæddist samkvæmt sérstöku loforði sem Guð hafði gefið.
But we see that the child of the slave-girl was born in the common course of nature; but the child of the free woman in fulfilment of the promise.
24 Þessi frásaga sýnir ljóslega þær tvær leiðir sem Guð fer til að hjálpa fólki. Önnur var sú að gefa því lög til að fara eftir. Það gerði hann á Sínaífjalli þegar hann gaf Móse boðorðin tíu. Sínaífjall er reyndar kallað Hagarfjall af Aröbum.
All this is allegorical; for the women represent two Covenants. One has its origin on Mount Sinai, and bears children destined for slavery.
25 Í myndinni sem ég er að draga upp, táknar Hagar, hin þrælborna kona Abrahams, Jerúsalem, höfuðborg Gyðinga, en hún er miðstöð þeirra kenninga sem segja að við getum þóknast Guði með því að hlýða boðorðunum. Og Gyðingarnir, sem aðhyllast þessa skoðun, eru börn hennar – fædd í þrældómi.
This is Hagar; for the name Hagar stands for Mount Sinai in Arabia, and corresponds to the present Jerusalem, which is in bondage together with her children.
26 Okkar höfuðborg er hins vegar hin himneska Jerúsalem og sú borg er ekki þrælkuð af lögum Gyðinga.
But the Jerusalem which is above is free, and she is our mother.
27 Þessu spáði Jesaja er hann sagði: „Gleðstu nú, barnlausa kona! Hrópaðu af gleði, þú sem engar hefur hríðirnar haft, því að börn hinnar yfirgefnu eru fleiri en þeirrar sem manninn á.“
For it is written, "Rejoice, thou barren woman that bearest not, break forth into a joyful cry, thou that dost not travail with child. For the desolate woman has many children--more indeed than she who has the husband."
28 Kæru vinir, það sama gildir um okkur og Ísak, við erum börnin sem Guð gaf loforð um að fæðast myndu.
But you, brethren, like Isaac, are children born in fulfilment of a promise.
29 Ísak, barn fyrirheitisins, var ofsóttur af Ísmael, syni þrælbornu konunnar, og á sama hátt erum við, sem fædd erum af heilögum anda, ofsótt af þeim sem vilja að við höldum lög Gyðinga.
Yet just as, at that time, the child born in the common course of nature persecuted the one whose birth was due to the power of the Spirit, so it is now.
30 Biblían segir enn fremur að Guð hafi fyrirskipað Abraham að senda ambáttina burt ásamt syni hennar, því að ekki gat sonur hennar erft eigur Abrahams ásamt syni frjálsu konunnar.
But what says the Scripture? "Send away the slave-girl and her son, for never shall the slave-girl's son share the inheritance with the son of the free woman."
31 Kæru vinir, við erum ekki þrælabörn og því ekki skyldug að hlýða lögum Gyðinga. Við erum börn frjálsu konunnar og vegna trúarinnar erum við velþóknanleg í augum Guðs.
Therefore, brethren, since we are not the children of a slave-girl, but of the free woman--
