Postulasagan 4
1 Á meðan Pétur og Jóhannes voru að tala til fólksins komu æðstu prestarnir, foringi musterislögreglunnar og nokkrir saddúkear til þeirra.
As they spoke to the people, the priests and the captain of the temple and the Sadducees came to them,
2 Þeim gramdist mjög að Pétur og Jóhannes skyldu boða það að Jesús hefði risið upp frá dauðum,
being upset because they taught the people and proclaimed in Jesus the resurrection from the dead.
3 og tóku þá því fasta. En nú var komið kvöld og þess vegna settu þeir þá í gæsluvarðhald yfir nóttina.
They laid hands on them, and put them in custody until the next day, for it was now evening.
4 Margir þeirra, sem höfðu hlustað, tóku trú, svo að tala hinna trúuðu óx enn; karlmennirnir einir voru um fimm þúsund!
But many of those who heard the word believed, and the number of the men came to be about five thousand.
5 Morguninn eftir komu allir helstu ráðamenn og fræðimenn Gyðinga – Æðstaráðið – saman í Jerúsalem.
It happened in the morning, that their rulers, elders, and scribes were gathered together in Jerusalem.
6 Í ráðinu áttu sæti meðal annarra: Annas æðsti prestur, Kaífas, Jóhannes, Alexander og mörg önnur skyldmenni æðsta prestsins.
Annas the high priest was there, with Caiaphas, John, Alexander, and as many as were relatives of the high priest.
7 Lærisveinarnir tveir voru leiddir fyrir ráðið. „Með hvaða mætti og í umboði hvers hafið þið gert þetta?“spurðu ráðamennirnir.
When they had stood them in the middle of them, they inquired, "By what power, or in what name, have you done this?"
8 Pétur svaraði, fylltur heilögum anda: „Heiðruðu leiðtogar og öldungar þjóðar okkar.
Then Peter, filled with the Holy Spirit, said to them, "Rulers of the people, and elders,
9 Ef þið eigið við góðverkið á bæklaða manninum og hvernig hann hafi læknast,
if we are examined today concerning a good deed done to a crippled man, by what means this man has been healed,
10 þá sé ykkur öllum ljóst, og um leið allri þjóðinni, að þetta var gert í nafni Jesú Krists frá Nasaret, þess sem þið krossfestuð og Guð reisti upp frá dauðum. Það er fyrir hans kraft að þessi maður er orðinn heilbrigður.
be it known to you all, and to all the children of Israel, that in the name of Jesus Christ the Nazorean, whom you crucified, whom God raised from the dead, in him does this man stand here before you whole.
11 Jesús Kristur er sá sem í Biblíunni er nefndur „steinninn sem húsameistararnir fleygðu, en nú er orðinn að hornsteini byggingarinnar“.
This one is the stone which was regarded as worthless by you, the builders, which has become the head of the corner.
12 Hann er sá eini sem getur frelsað okkur frá syndinni og annað nafn er ekki til, sem menn geta ákallað sér til hjálpræðis.“
And there is salvation in no one else, for there is no other name under heaven that is given among people by which we must be saved."
13 Þegar meðlimir ráðsins sáu djörfung Péturs og Jóhannesar og komust að því að þeir voru ólærðir almúgamenn, undruðust þeir. Þeir könnuðust reyndar við þá, því að þeir höfðu séð þá með Jesú.
Now when they saw the boldness of Peter and John, and had perceived that they were unlearned and ignorant men, they were amazed. They recognized that they had been with Jesus.
14 Maðurinn, sem læknast hafði, stóð sjálfur við hlið Péturs og Jóhannesar, og því var erfitt fyrir ráðið að mótmæla lækningunni.
Seeing the man who was healed standing with them, they could say nothing against it.
15 Þeir sögðu þeim að fara úr salnum og héldu síðan áfram fundinum.
But when they had commanded them to go aside out of the council, they conferred among themselves,
16 „Hvað eigum við að gera við þessa menn?“spurðu þeir hver annan. „Því er ekki að neita að þeir hafa gert stórkostlegt kraftaverk, það vita allir hér í Jerúsalem.
saying, "What should we do with these men? Because indeed a notable miracle has been done through them, as can be plainly seen by all who dwell in Jerusalem, and we cannot deny it.
17 Kannski getum við hindrað þá í að breiða út þennan áróður. Við hótum þeim refsingu ef þeir gera þetta aftur.“
But so this does not spread any further among the people, let us severely threaten them, that from now on they do not speak to anyone in this name."
18 Síðan kölluðu þeir þá aftur inn og bönnuðu þeim stranglega að tala um Jesú framar.
They called them, and commanded them not to speak at all nor teach in the name of Jesus.
19 „Ætlið þið að ákveða hvorum við hlýðum – Guði eða ykkur?“spurðu Pétur og Jóhannes og bættu síðan við:
But Peter and John answered them, "Whether it is right in the sight of God to listen to you rather than to God, judge for yourselves,
20 „Við getum ekki annað en sagt frá öllu því sem við fengum að reyna hjá Jesú.“
for we cannot help telling the things which we saw and heard."
21 Þá hótaði ráðið þeim aftur öllu illu, en sleppti þeim svo. Þeir vissu hreint ekki hvernig ætti að refsa þeim, án þess að til óeirða kæmi, því að allir lofuðu Guð fyrir þetta mikla kraftaverk.
When they had further threatened them, they let them go, finding no way to punish them, because of the people; for everyone glorified God for that which was done.
22 Maðurinn, sem læknaðist, hafði verið lamaður í fjörutíu ár!
For the man on whom this miracle of healing was performed was more than forty years old.
23 Eftir að þeir voru látnir lausir, fóru þeir að hitta hina lærisveinana og sögðu þeim niðurstöðu ráðsins.
Being let go, they came to their own company, and reported all that the chief priests and the elders had said to them.
24 Þegar lærisveinarnir tveir höfðu sagt félögum sínum allt, sameinuðust allir viðstaddir í þessari bæn: „Drottinn, þú ert skapari himins og jarðar, hafsins og alls sem í því er.
When they heard it, they lifted up their voice to God with one accord, and said, "Lord, you made the heaven and the earth and the sea, and all that is in them.
25 Fyrr á öldum lagðir þú forföður okkar og þjóni þínum, Davíð konungi þessi orð í munn fyrir heilagan anda: „Hvers vegna æða heiðingjarnir gegn Drottni og hvers vegna gera þjóðirnar heimskuleg samsæri gegn hinum almáttuga Guði? Konungar jarðarinnar risu upp gegn honum og Kristi konungi, syni hans.“
You said through the Holy Spirit, through the mouth of our father David your servant: 'Why do the nations rage, and the peoples plot in vain?
The kings of the earth take a stand, and the rulers take council together, against the Lord, and against his Christ.'
27 Þetta hefur einmitt verið að gerast hér í borginni. Heródes konungur, Pontíus Pílatus landstjóri og allir Rómverjarnir auk Ísraelsþjóðarinnar hafa sameinast gegn Jesú, þínum heilaga syni og þjóni.
"For truly, in this city against your holy servant, Jesus, whom you anointed, both Herod and Pontius Pilate, with the non-Jews and the people of Israel, were gathered together
28 Þeir munu ekki hætta fyrr en þeir hafa gert allt það sem vísdómur þinn og kraftur vill að verði.
to do whatever your hand and your council foreordained to happen.
29 Drottinn, þú heyrir hótanir þeirra. Gefðu okkur, þjónum þínum, mikla djörfung þegar við predikum.
Now, Lord, look at their threats, and grant to your servants to speak your word with all boldness,
30 Sendu okkur mátt þinn til að lækna og láttu mörg undur og kraftaverk gerast í nafni Jesú, þíns heilaga þjóns.“
while you stretch out your hand to heal; and that signs and wonders may be done through the name of your holy Servant Jesus."
31 Þegar þeir höfðu lokið bæninni, hrærðist staðurinn þar sem þeir voru, og þeir fylltust allir heilögum anda og tóku að predika Guðs orð með djörfung.
When they had prayed, the place was shaken where they were gathered together. They were all filled with the Holy Spirit, and they spoke the word of God with boldness.
32 Hinir trúuðu voru samhuga í öllu og enginn leit á eigur sínar sem einkaeign, heldur áttu þeir allt sameiginlegt.
And the full number of those who believed were of one heart and soul. Not one of them claimed that anything of the things which he possessed was his own, but they had all things in common.
33 Postularnir fluttu kröftugar ræður um upprisu Drottins Jesú og samfélag hinna trúuðu var mjög innilegt.
With great power, the apostles gave their testimony of the resurrection of the Lord Jesus. Great grace was on them all.
34 Enginn leið skort, því að allir sem áttu land eða húseignir, seldu og afhentu postulunum andvirðið, til þess að hægt væri að hjálpa hinum fátæku.
For neither was there among them any who lacked, for as many as were owners of lands or houses sold them, and brought the proceeds of the things that were sold,
and put them at the apostles' feet, and distribution was made to each, according as anyone had need.
36 Það gerði Jósef frá Kýpur, sem postularnir kölluðu huggunarsoninn. Hann var af ætti Leví.
Joseph, who by the apostles was surnamed Barnabas (which is translated, Son of Encouragement), a Levite, a native of Cyprus by birth,
37 Hann seldi akur og færði postulunum andvirði peninganna, svo að þeir gætu skipt því meðal þeirra sem þurfandi voru.
having a field, sold it, and brought the money and put it at the apostles' feet.
