Postulasagan 20
1 Eftir uppþotið kallaði Páll saman lærisveinana, uppörvaði þá og kvaddi og hélt síðan til Grikklands.
When the uproar had ended, Paul sent for the disciples. And after encouraging them, he said goodbye to them and left for Macedonia.
2 Á leiðinni þangað predikaði hann í hverjum bæ, þar sem kristna menn var að finna.
After traveling through that area and speaking many words of encouragement, he arrived in Greece,
3 Eftir þriggja mánaða dvöl í Grikklandi, bjó hann sig undir að sigla til Sýrlands, en komst þá á snoðir um að Gyðingarnir höfðu gert samsæri um að lífláta hann. Hann ákvað því að breyta ferðaáætluninni og fara fyrst norður til Makedóníu.
where he stayed three months. And when the Jews formed a plot against him as he was about to sail for Syria, he decided to go back through Macedonia.
4 Í fylgd með Páli voru þessir menn: Sópater Pýrrusson frá Beroju, Aristarkus og Sekúndus frá Þessaloníku, Gajus frá Derbe, Tímóteus, og Týkíkus og Trófímus, báðir frá Litlu-Asíu.
Paul was accompanied by Sopater son of Pyrrhus from Berea, Aristarchus and Secundus from Thessalonica, Gaius from Derbe, Timothy, and Tychicus and Trophimus from the province of Asia.
5 Þeir fóru á undan og biðu okkar í Tróas.
These men went on ahead and waited for us in Troas.
6 Eftir páskahátíðina sigldum við frá Filippí, áleiðis til Tróas og tók ferðin alls fimm daga. Í Tróas dvöldumst við eina viku.
And after the Feast of Unleavened Bread, we sailed from Philippi, and five days later we rejoined them in Troas, where we stayed seven days.
7 Á sunnudeginum komum við saman til heilagrar kvöldmáltíðar. Páll predikaði og vegna þess að hann ætlaði að halda ferðinni áfram næsta dag, talaði hann alveg til miðnættis.
On the first day of the week we came together to break bread. Since Paul was ready to leave the next day, he talked to them and kept on speaking until midnight.
8 Loftsalurinn, sem við vorum í, var lýstur upp með mörgum lömpum.
Now there were many lamps in the upper room where we were gathered.
9 Páll hafði talað lengi þegar drengur, sem Evtýkus hét og sat í gluggakistunni, sofnaði undir ræðunni og féll út um gluggann, niður af þriðju hæð. Var hann látinn þegar að var komið.
And a certain young man named Eutychus, seated in the window, was sinking into a deep sleep as Paul talked on and on. When he was sound asleep, he fell from the third story and was picked up dead.
10 Páll fór niður til hans og tók hann í fangið. „Hafið engar áhyggjur, “sagði hann, „hann lifir.“Það reyndist rétt! Fólkið endurheimti gleði sína og síðan fóru allir upp í loftsalinn og neyttu saman kvöldmáltíðar Drottins. Eftir það hélt Páll áfram máli sínu og talaði lengi. Þegar hann hélt loks leiðar sinnar, var kominn morgunn!
But Paul went down, threw himself on the young man, and embraced him. “Do not be alarmed!” he said. “He is still alive!”
Then Paul went back upstairs, broke bread, and ate. And after speaking until daybreak, he departed.
And the people were greatly relieved to take the boy home alive.
13 Páll fór landleiðina til Assus en við fórum á undan honum með skipi.
We went on ahead to the ship and sailed to Assos, where we were to take Paul aboard. He had arranged this because he was going there on foot.
14 Í Assus hittum við hann og sigldum svo saman til Mitýlene.
And when he met us at Assos, we took him aboard and went on to Mitylene.
15 Daginn eftir sigldum við fram hjá Kíos, næsta dag komum við til Samos og þar næsta til Míletus.
Sailing on from there, we arrived the next day opposite Chios. The day after that we arrived at Samos, and on the following day we came to Miletus.
16 Páll hafði ákveðið að koma ekki við í Efesus. Hann vildi flýta sér til Jerúsalem til þess að komast á hvítasunnuhátíðina, ef mögulegt væri.
Paul had decided to sail past Ephesus to avoid spending time in the province of Asia, because he was in a hurry to reach Jerusalem, if possible, by the day of Pentecost.
17 Þegar við komum að landi í Míletus sendi hann skilaboð til leiðtoga safnaðarins í Efesus og bað þá að koma og hitta sig.
From Miletus, Paul sent to Ephesus for the elders of the church.
18 Þegar þeir komu sagði hann: „Þið vitið að frá þeirri stundu er ég steig fyrst fæti á Litlu-Asíu og fram á þennan dag,
When they came to him, he said, “You know how I lived the whole time I was with you, from the first day I arrived in the province of Asia.
19 hef ég unnið verk Drottins auðmjúkur og með tárum. Oft hef ég horfst í augu við dauðann vegna þeirra launráða, sem Gyðingarnir hafa bruggað mér.
I served the Lord with great humility and with tears, especially in the trials that came upon me through the plots of the Jews.
20 Samt skoraðist ég aldrei undan að segja ykkur sannleikann, hvort sem það var opinberlega eða á heimilum ykkar.
I did not shrink back from declaring anything that was helpful to you as I taught you publicly and from house to house,
21 Ég hef vitnað um það, bæði fyrir Gyðingum og heiðingjum, að við verðum að snúa baki við syndinni og gefast Guði á vald, í trúnni á Drottin Jesú Krist.
testifying to Jews and Greeks alike about repentance to God and faith in our Lord Jesus Christ.
22 Nú er ég á leið til Jerúsalem, þangað knýr heilagur andi mig og við því fæ ég ekkert gert. Ekki veit ég hvað bíður mín þar,
And now, compelled by the Spirit, I am going to Jerusalem, not knowing what will happen to me there.
23 en eitt veit ég þó: Heilagur andi segir við mig, hvert sem ég fer, að mín bíði fangelsi og þjáningar.
I only know that in town after town the Holy Spirit warns me that chains and afflictions await me.
24 En líf mitt er ekki til neins annars en að vinna það verk, sem Drottinn Jesús fól mér – að flytja öðrum fagnaðarerindið um kærleika og náð Guðs.
But I consider my life of no value to me, if only I may finish my course and complete the ministry I have received from the Lord Jesus—the ministry of testifying to the good news of God’s grace.
25 Ég kom til ykkar og fræddi ykkur um guðsríki, en nú er mér ljóst, að þetta er í síðasta skipti sem þið sjáið mig.
Now I know that none of you among whom I have preached the kingdom will see my face again.
26 Það er skoðun mín að ekki sé það mér að kenna þótt einhverjir glatist, “
Therefore I testify to you this day that I am innocent of the blood of all men.
27 því að ég flutti ykkur allt Guðs orð og dró ekkert undan.
For I did not shrink back from declaring to you the whole will of God.
28 Gætið ykkar og safnaðarins vel. Heilagur andi hefur falið ykkur þá ábyrgð að vera leiðtogar fyrir hjörð Guðs og annast hana – kirkjuna, sem hann keypti með sínu dýrmæta blóði.
Keep watch over yourselves and the entire flock of which the Holy Spirit has made you overseers. Be shepherds of the church of God, which He purchased with His own blood.
29 Ég veit að þegar ég er farinn frá ykkur, munu falskennendur koma fram á meðal ykkar. Þeir líkjast gráðugum og grimmum úlfum, sem ráðast á hjörðina.
I know that after my departure, savage wolves will come in among you and will not spare the flock.
30 Sumir úr ykkar hópi munu rangsnúa sannleikanum til að safna að sér fylgjendum.
Even from your own number, men will rise up and distort the truth to draw away disciples after them.
31 Gætið vel að öllu! Minnist þessara þriggja ára er ég dvaldist meðal ykkar. Munið hvernig ég annaðist ykkur dag og nótt og gleymið ekki tárunum, sem runnu ykkar vegna.
Therefore be alert and remember that for three years I never stopped warning each of you night and day with tears.
32 Nú fel ég ykkur Guði og orði máttar hans, sem megnar að efla trú ykkar og gefa ykkur arf með öllum þeim, sem hann hefur helgað sér.
And now I commit you to God and to the word of His grace, which can build you up and give you an inheritance among all who are sanctified.
33 Hvorki girntist ég fé né fatnað nokkurs manns.
I have not coveted anyone’s silver or gold or clothing.
34 Þið vitið sjálfir að hendur mínar unnu fyrir lífsviðurværi mínu og jafnvel þörfum þeirra sem með mér voru.
You yourselves know that these hands of mine have ministered to my own needs and those of my companions.
35 Ég var ykkur fyrirmynd í því að hjálpa snauðum, minnugur orða Drottins Jesú: „Sælla er að gefa en þiggja.“
In everything, I showed you that by this kind of hard work we must help the weak, remembering the words of the Lord Jesus Himself: ‘It is more blessed to give than to receive.’”
36 Þegar Páll hafði lokið máli sínu, kraup hann niður og bað með þeim.
When Paul had said this, he knelt down with all of them and prayed.
37 Þeir grétu og föðmuðu hann að sér að skilnaði,
They all wept openly as they embraced Paul and kissed him.
38 og þótti sárt að heyra að hann mundi aldrei sjá þá framar. Síðan fylgdu þeir honum til skips.
They were especially grieved by his statement that they would never see his face again. Then they accompanied him to the ship.
