Postulasagan 2
1 Nú voru liðnar sjö vikur frá dauða og upprisu Jesú og kominn hvítasunnudagur. Þegar hinir trúuðu höfðu safnast saman þennan dag,
И егда скончавашася дние Пятьдесятницы, беша вси Апостоли единодушно вкупе.
2 heyrðist skyndilega þytur, líkt og stormgnýr, uppi yfir þeim og fyllti húsið sem þeir voru í.
И бысть внезапу с небесе шум, яко носиму дыханию бурну, и исполни весь дом, идеже бяху седяще:
3 Síðan birtist eitthvað sem líktist eldtungum og settist á höfuð þeirra.
и явишася им разделени языцы яко огненни, седе же на единем коемждо их.
4 Þá fylltust þeir allir heilögum anda og fóru að tala tungumál, sem þeir höfðu aldrei lært, en heilagur andi gerði þeim kleift að tala.
И исполнишася вси Духа Свята и начаша глаголати иными языки, якоже Дух даяше им провещавати.
5 Margir guðræknir Gyðingar voru í Jerúsalem þennan dag. Þeir höfðu komið frá ýmsum löndum, til að taka þátt í hátíðinni.
Бяху же во Иерусалиме живущии Иудее, мужие благоговейнии, от всего языка, иже под небесем.
6 Þegar þeir heyrðu stormgnýinn fara um loftið komu þeir hlaupandi til að sjá hvað væri á seyði. Þegar fólkið heyrði lærisveinana tala á sínum þjóðtungum varð það forviða.
Бывшу же гласу сему, снидеся народ и смятеся, яко слышаху един кийждо их своим языком глаголющих их.
7 „Hvernig má þetta vera?“hrópaði það. „Eru þetta ekki allt saman Galíleumenn?
Дивляхуся же вси и чудяхуся, глаголюще друг ко другу: не се ли, вси сии суть глаголющии Галилеане?
8 Samt heyrum við þá tala okkar eigin tungumál!
И како мы слышим кийждо свой язык наш, в немже родихомся,
9 Við, sem erum Partar, Medar og Elamítar, og komum frá Mesapótamíu, Júdeu, Kappadókíu, Pontus og Asíu.
Парфяне и Мидяне и Еламите, и живущии в Месопотамии, во Иудеи же и Каппадокии, в Понте и во Асии,
10 Við frá Frýgíu, Pamfýlíu, Egyptalandi, og við sem tölum Kýrene-mállýskuna í Líbýu, og við sem komum frá Róm – bæði Gyðingar og þeir sem tekið hafa Gyðingatrú –
во Фригии же и Памфилии, во Египте и странах Ливии, яже при Киринии, и приходящии Римляне, Иудее же и пришелцы,
11 Krítverjar og Arabar… við heyrum þá tala á okkar máli um máttarverk Guðs!“
критяне и аравляне, слышим глаголющих их нашими языки величия Божия?
12 Þarna stóð fólkið og vissi ekki sitt rjúkandi ráð. „Hvað er nú þetta?“spurði það hvert annað.
Ужасахуся же вси и недоумевахуся, друг ко другу глаголюще: что убо хощет сие быти?
13 Aðrir gerðu grín að öllu saman og sögðu: „Þeir eru drukknir, það er allt og sumt!“
Инии же ругающеся глаголаху, яко вином исполнени суть.
14 Þá gekk Pétur fram, ásamt postulunum ellefu og kallaði til mannfjöldans: „Hlustið nú öll, hvort sem þið eruð gestir eða íbúar í Jerúsalem.
Став же Петр со единонадесятьми, воздвиже глас свой и рече им: мужие Иудейстии и живущии во Иерусалиме вси, сие вам разумно да будет, и внушите глаголы моя:
15 Sumir ykkar segja að þessir menn séu drukknir. Það er ekki rétt. Það er ekki orðið nógu áliðið dags til að svo geti verið. Menn drekka sig ekki fulla klukkan 9 að morgni.
не бо, якоже вы непщуете, сии пияни суть, есть бо час третий дне:
16 Þetta sem þið hafið séð í morgun, var sagt fyrir af Jóel spámanni fyrir mörgum öldum:
но сие есть реченное пророком Иоилем:
17 „Á hinum síðustu dögum, “segir Guð, „mun ég úthella anda mínum yfir alla menn. Og þá munu synir ykkar og dætur spá, æskumenn ykkar sjá sýnir og aldrað fólk mun dreyma merkilega drauma.
и будет в последния дни, глаголет Господь, излию от Духа Моего на всяку плоть, и прорекут сынове ваши и дщери вашя, и юноши ваши видения узрят, и старцы ваши сония видят:
18 Heilagur andi mun koma yfir alla þjóna mína, konur og karla, og þau munu spá.
ибо на рабы Моя и на рабыни Моя во дни оны излию от Духа Моего, и прорекут:
19 Ég mun láta undur gerast á himni og jörðu – blóð, eld og reykjarmökk.
и дам чудеса на небеси горе и знамения на земли низу, кровь и огнь и курение дыма:
20 Sólin skal verða svört og tunglið rautt eins og blóð, áður en hinn mikli og dýrlegi dagur Drottins kemur.
солнце преложится во тму, и луна в кровь, прежде даже не приити дню Господню великому и просвещенному:
21 En hver sem ákallar Drottin mun frelsast.“
и будет, всяк, иже аще призовет имя Господне, спасется.
22 Ísraelsmenn, takið eftir! Guð sýndi berlega hver Jesús frá Nasaret var, með því að láta hann vinna mikil kraftaverk, sem ykkur eru kunn.
Мужие Израилстии, послушайте словес сих: Иисуса Назореа, Мужа от Бога извествованна в вас силами и чудесы и знамении, яже сотвори Тем Бог посреде вас, якоже и сами весте,
23 Guð, sem var að framkvæma fyrirætlun sína, leyfði ykkur með aðstoð rómverskra yfirvalda að negla Jesú á krossinn og taka hann af lífi.
Сего нарекованным советом и проразумением Божиим предана приемше, руками беззаконных пригвождше убисте:
24 Eftir það leysti Guð hann úr greipum dauðans og lét hann vakna aftur til lífsins, því dauðinn gat ekki haldið honum.
Егоже Бог воскреси, разрешив болезни смертныя, якоже не бяше мощно держиму быти Ему от нея.
25 Davíð konungur segir um hann: „Ég veit að Drottinn er alltaf með mér. Hann hjálpar mér. Hann styður mig með mætti sínum.
Давид бо глаголет о Нем: предзрех Господа предо мною выну, яко о десную мене есть, да не подвижуся:
26 Því gleðst hjarta mitt og tunga mín vegsamar hann. Ég veit að líkami minn þarf ekki að óttast dauðann,
сего ради возвеселися сердце мое, и возрадовася язык мой: еще же и плоть моя вселится на уповании,
27 því að hvorki munt þú skilja sál mína eftir meðal hinna dánu, né láta líkama sonar þíns rotna. (Hadēs g86)
яко не оставиши души моея во аде, ниже даси преподобному Твоему видети истления: (Hadēs g86)
28 Þú gefur mér lífið á ný og fyllir mig dýrlegri gleði í nálægð þinni.“
сказал ми еси пути живота: исполниши мя веселия с лицем Твоим.
29 Kæru vinir, hugleiðið þetta. Davíð var ekki að tala um sjálfan sig, þegar hann sagði þessi orð, því að hann dó og var grafinn og gröf hans er enn hér á meðal okkar.
Мужие братие, достоит рещи с дерзновением к вам о патриарсе Давиде, яко и умре и погребен бысть, и гроб его есть в нас даже до дне сего:
30 En hann var spámaður og vissi að Guð hafði lofað því með órjúfanlegum eiði, að einn af afkomendum hans skyldi verða Kristur og sitja í hásæti hans.
пророк убо сый и ведый, яко клятвою клятся ему Бог от плода чресл его по плоти воздвигнути Христа и посадити Его на престоле его,
31 Davíð sá langt fram í tímann og sagði fyrir um upprisu Krists, að sál hans yrði ekki skilin eftir meðal hinna dánu og líkami hans myndi ekki heldur rotna. (Hadēs g86)
предвидев глагола о воскресении Христове, яко не оставися душа Его во аде, ни плоть Его виде истления. (Hadēs g86)
32 Þarna var hann að tala um Jesú og við erum öll vitni að því að Jesús reis upp frá dauðum.
Сего Иисуса воскреси Бог, емуже вси мы есмы свидетелие.
33 Nú situr hann í æðsta heiðurssæti á himnum við hlið Guðs. Faðirinn hafði lofað að gefa honum vald til að senda heilagan anda – og í dag hafið þið séð þetta loforð efnt.
Десницею убо Божиею вознесеся, и обетование Святаго Духа приемь от Отца, излия сие, еже вы ныне видите и слышите.
34 Davíð var aldrei hafinn til himins. En hann sagði einnig: „Guð sagði við minn Drottin, það er að segja Krist: „Set þig hér í heiðurssætið við hlið mér,
Не бо Давид взыде на небеса, глаголет бо сам: рече Господь Господеви моему: седи о десную Мене,
35 þar til ég hef gjörsigrað óvini þína.““
дондеже положу враги Твоя подножие ног Твоих.
36 Ég lýsi því hér með yfir við alla í Ísrael að Guð hefur gert þennan Jesú, sem þið krossfestuð, bæði að Drottni og Kristi.“
Твердо убо да разумеет весь дом Израилев, яко и Господа и Христа его Бог сотворил есть, Сего Иисуса, Егоже вы распясте.
37 Orð Péturs höfðu djúp áhrif á fólkið og það sagði við hann og hina postulana: „Hvað eigum við þá að gera, bræður?“
Слышавше же умилишася сердцем и реша к Петру и прочым Апостолом: что сотворим, мужие братие?
38 Pétur svaraði: „Sérhvert ykkar verður að snúa sér frá syndinni og láta skírast í nafni Jesú Krists til fyrirgefningar syndanna, og þá fáið þið einnig þessa gjöf, heilagan anda.
Петр же рече к ним: покайтеся, и да крестится кийждо вас во имя Иисуса Христа во оставление грехов: и приимете дар Святаго Духа:
39 Kristur hét því að allir skyldu fá gjöf heilags anda, allir sem Drottinn Guð okkar kallar til sín, einnig börnin ykkar og þeir sem búa í fjarlægum löndum.“
вам бо есть обетование и чадом вашым и всем дальним, елики аще призовет Господь Бог наш.
40 Pétur hélt langa ræðu, skoraði á fólkið og sagði: „Látið frelsast frá syndum þessarar þjóðar!“
И иными словесы множайшими засвидетелствоваше и моляше я, глаголя: спаситеся от рода строптиваго сего.
41 Þeir sem trúðu orðum Péturs tóku skírn, alls um 3.000 manns.
Уже убо любезно прияша слово его, крестишася: и приложишася в день той душ яко три тысящы:
42 Þau héldu fast við kenningu postulanna og ræktu samfélagið, brotningu brauðsins og bænirnar.
бяху же терпяще во учении Апостол и во общении и в преломлении хлеба и в молитвах.
43 Öll ræktu þau trú sína vel og postularnir gerðu mörg kraftaverk.
Бысть же на всякой души страх: многа бо чудеса и знамения Апостолы быша во Иерусалиме.
44 Allir sem trúðu héldu hópinn og höfðu allt sameiginlegt.
Страх же велий бяше на всех их. Вси же веровавшии бяху вкупе и имяху вся обща:
45 Þeir seldu eigur sínar og skiptu síðan milli allra eftir þörfum hvers og eins.
и стяжания и имения продаяху, и раздаяху всем, егоже аще кто требоваше:
46 Þeir komu daglega saman í musterinu, til að lofa Guð og tilbiðja. Einnig hittist fólkið í smáhópum, í heimahúsum, þar sem brauðið var brotið. Þau neyttu fæðunnar með gleði og þakklæti,
по вся же дни терпяще единодушно в церкви и ломяще по домом хлеб, приимаху пищу в радости и в простоте сердца,
47 og vegsömuðu Guð. Þau voru vinsæl meðal allra og Drottinn bætti daglega í hópinn nýju fólki sem lét frelsast.
хваляще Бога и имуще благодать у всех людий. Господь же прилагаше по вся дни Церкви спасающыяся.
