Példabeszédek 6
1 Fiam! ha kezes lettél a te barátodért, és kezedet adván, kötelezted magadat másért:
Synu mój, jeśli poręczyłeś za swego bliźniego i dałeś porękę za obcego;
2 Szádnak beszédei által estél tőrbe, megfogattattál a te szádnak beszédivel.
Związałeś się słowami ust twoich, schwytany jesteś mową twoich ust.
3 Ezt míveld azért fiam, és mentsd ki magadat, mert a te felebarátodnak kezébe jutottál; eredj, alázd meg magadat, és kényszerítsd felebarátodat.
Uczyń więc tak, synu mój, uwolnij się, gdy wpadłeś w ręce swego bliźniego; idź, upokórz się i nalegaj na twego bliźniego.
4 Még álmot se engedj szemeidnek, se szunnyadást szemöldökidnek,
Nie daj snu swoim oczom i nie pozwól powiekom drzemać.
5 Szabadítsd ki magadat, mint a zerge a vadász kezéből, és mint a madár a madarásznak kezéből.
Uwolnij się jak sarna z rąk [myśliwego] i jak ptak z ręki ptasznika.
6 Eredj a hangyához, te rest, nézd meg az ő útait, és légy bölcs!
Idź do mrówki, leniwcze, przypatrz się jej drogom i bądź mądry;
7 A kinek nincs vezére, igazgatója, vagy ura,
Chociaż nie ma ona wodza ani przełożonego, ani pana;
8 Nyárban szerzi meg az ő kenyerét, aratáskor gyűjti eledelét.
To w lecie przygotowuje swój pokarm i gromadzi w żniwa swą żywność.
9 Oh te rest, meddig fekszel? mikor kelsz fel a te álmodból?
Jak długo będziesz leżał, leniwcze? Kiedy wstaniesz ze swego snu?
10 Még egy kis álom, még egy kis szunnyadás, még egy kis kéz-összefonás, hogy pihenjek;
Jeszcze trochę snu, trochę drzemania, trochę założenia rąk, aby zasnąć;
11 Így jő el, mint az útonjáró, a te szegénységed, és a te szűkölködésed, mint a paizsos férfiú!
A twoje ubóstwo przyjdzie jak podróżny i twój niedostatek jak mąż uzbrojony.
12 Haszontalan ember, hamis férfiú, a ki álnok szájjal jár,
Człowiek nikczemny i niegodziwy chodzi z przewrotnością na ustach;
13 A ki hunyorgat szemeivel; lábaival is szól, és ujjaival jelt ád.
Mruga swymi oczyma, mówi swymi nogami, wskazuje swymi palcami;
14 Álnokság van az ő szívében, gonoszt forral minden időben, háborúságot indít.
Przewrotność [jest] w jego sercu, stale knuje zło [i] sieje niezgodę.
15 Annakokáért hirtelen eljő az ő nyomorúsága, gyorsan megrontatik, s nem lesz gyógyulása.
Dlatego nagle spadnie na niego nieszczęście; nagle zostanie złamany i pozbawiony ratunku.
16 E hat dolgot gyűlöli az Úr, és hét dolog útálat az ő lelkének:
Jest sześć rzeczy, których nienawidzi PAN, siedem budzi w nim odrazę:
17 A kevély szemek, a hazug nyelv, és az ártatlan vért ontó kezek,
Wyniosłe oczy, kłamliwy język i ręce, które przelewają krew niewinną;
18 Az álnok gondolatokat forraló elme, a gonoszra sietséggel futó lábak,
Serce, które knuje złe myśli; nogi, które spiesznie biegną do zła;
19 A hazugságlehelő hamis tanú, és a ki szerez háborúságokat az atyafiak között!
Fałszywy świadek, który mówi kłamstwa, i ten, który sieje niezgodę między braćmi.
20 Őrizd meg, fiam, atyád parancsolatját, és anyád tanítását el ne hagyd.
Synu mój, strzeż przykazania twego ojca i nie odrzucaj prawa twojej matki.
21 Kösd azokat szívedre mindenkor, fűzd a nyakadba.
Przywiąż je na zawsze do serca twego i zawieś je sobie na szyi.
22 Valahová mégysz, vezérel téged, mikor aluszol, őriz téged, mikor felserkensz, beszélget te veled.
Gdy będziesz chodził, poprowadzi cię; gdy zaśniesz, strzec cię będzie, a gdy się obudzisz, będzie mówić do ciebie;
23 Mert szövétnek a parancsolat, és a tudomány világosság, és életnek úta a tanító-feddések.
Bo przykazanie [jest] pochodnią, prawo światłością, a upomnienia do karności są drogą życia;
24 Hogy a gonosz asszonytól téged megőrizzenek, az idegen asszony nyelvének hizelkedésétől.
Aby cię strzegły przed złą kobietą [i] przed gładkim językiem obcej kobiety.
25 Ne kivánd az ő szépségét szivedben, és meg ne fogjon téged szemöldökeivel;
Nie pożądaj w twoim sercu jej piękności i niech cię nie łowi swymi powiekami.
26 Mert a parázna asszony miatt jut az ember egy darab kenyérre, és más férfi felesége drága életet vadász!
Bo dla kobiety nierządnej [zubożeje człowiek] o kawałek chleba, a żona cudzołożna czyha na cenne życie.
27 Vehet-é valaki tüzet az ő kebelébe, hogy ruhái meg ne égnének?
Czy może ktoś wziąć ogień w zanadrze, a jego szaty się nie spalą?
28 Vagy járhat-é valaki elevenszénen, hogy lábai meg ne égnének?
Czy może ktoś chodzić po rozżarzonych węglach, a jego nogi się nie poparzą?
29 Így van, valaki bemegy felebarátjának feleségéhez, nem marad büntetlen, valaki illeti azt!
Tak ten, kto wchodzi do żony swego bliźniego; ktokolwiek ją dotknie, nie będzie bez winy.
30 Nem útálják meg a lopót, ha lop az ő kivánságának betöltésére, mikor éhezik;
Nie pogardza się złodziejem, jeśli kradnie, by nasycić swoją duszę, będąc głodnym;
31 És ha rajta kapatik, hétannyit kell adnia, az ő házának minden marháját érette adhatja;
Ale [jeśli] go złapią, zwróci siedmiokrotnie [albo] odda cały dobytek swego domu.
32 A ki pedig asszonynyal paráználkodik, bolond; a ki magát el akarja veszteni, az cselekszi ezt!
Lecz kto cudzołoży z kobietą, jest pozbawiony rozsądku; kto tak robi, gubi swoją duszę.
33 Vereséget és gyalázatot nyer, és az ő gyalázatja el nem töröltetik.
Znajdzie chłostę i wstyd, a jego hańba nie będzie zmazana.
34 Mert a féltékenység a férfiú haragja, és nem cselekszik kegyelmességgel a bosszúállásnak napján.
Bo zazdrość rozpala gniew mężczyzny i nie będzie pobłażał w dniu zemsty.
35 Nem gondol semmi váltsággal, nem nyugszik meg rajta, még ha nagy sok ajándékot adsz is néki.
Nie będzie miał względu na żaden okup i nie przyjmie darów, choćbyś najwięcej mu dawał.
